ioulita

Η ποιήτρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου αναζητά την οργανική σχέση μεταξύ των τεχνών.

Στον Πάρι Κωνσταντινίδη

Για δωδέκατη συνεχή χρονιά το Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη στην οδό Πολυγνώτου 9-11 στην Πλάκα φιλοξενεί την Ορχήστρα των Χρωμάτων για δέκα Δευτέρες γεμάτες «λογοτεχνία και μουσική», τις οποίες εμπνεύστηκε και επιμελείται η ποιήτρια Ιουλίτα Hλιοπούλου.

Ο φετινός θεματικός κύκλος ασχολείται με την «Πέμπτη Εποχή»...

...και έχει εμπνευστεί από τα «Παράθυρα στην Πέμπτη Εποχή», μια ενότητα ποιημάτων από την ποιητική συλλογή «Προσανατολισμοί» του Οδυσσέα Ελύτη. Η «Πέμπτη Εποχή», λοιπόν, πραγματεύεται μια διαφορετική –εκτός χρόνου– εποχή. Αποτελεί μια αναφορά στην παιδικότητα και στην αναζήτησή της, κατά την οποία δημιουργούνται οι καταβολές που θα αναπτυχθούν για όλη τη ζωή του ανθρώπου. Αφορά, όμως, και μια άλλη, κρυμμένη αλήθεια, έναν μυστικό χρόνο, κατά τον οποίο ευαισθητοποιείται κανείς ιδιαίτερα, και αυτό αποτελεί σημαντική στιγμή που καθορίζει τη μετέπειτα ζωή του ανθρώπου.

Και με ποιον τρόπο συνδυάζετε τα παραπάνω με την Ορχήστρα των Χρωμάτων; Πώς «παντρεύετε» δηλαδή τη λογοτεχνία με τη μουσική;

Για κάθε βιβλίο που έχουμε επιλέξει, αναθέτουμε σε έναν συνθέτη να γράψει πρωτότυπη μουσική, αφού φυσικά έχει διαβάσει το έργο. Το κείμενο συνήθως δεν είναι αυτούσιο, αλλά κολάζ, το οποίο διατηρεί τη νοηματική ενότητα του συνολικού έργου και ταυτόχρονα αφήνει να φανεί το ύφος του συγγραφέα, καθώς και ο τρόπος εξέλιξης της πλοκής. Η απαγγελία του κειμένου γίνεται από έναν ηθοποιό.

Πώς προέκυψε η ιδέα;

Προερχόμενη από τον χώρο της λογοτεχνίας και ευρισκόμενη στο διοικητικό συμβούλιο της Ορχήστρας των Χρωμάτων, που χάρη στον Γιώργο Κουρουπό ξέρει να συνδυάζει τη μουσική με τις άλλες τέχνες, ήταν φυσικό να αναζητήσω αυτό τον δρόμο. Ξέρετε, με κούραζε όταν η μουσική σε διάφορες εκδηλώσεις, όπως π.χ. σε λογοτεχνικές βραδιές, λειτουργούσε ως γέφυρα ή «χαλί», ενώ ταυτόχρονα κάποιος διάβαζε απλώς αποσπάσματα, αλλά όχι το σύνολο, ή μία ενότητα του βιβλίου. Η μουσική, η οποία δεν είχε γραφεί για το συγκεκριμένο έργο, μπορεί να ταίριαζε ή όχι. Το αποτέλεσμα ίσως να ήταν συμπαθητικό, αλλά δεν διερευνούσε την οργανική σχέση που μπορεί να υπάρχει μεταξύ των δύο τεχνών. Η μουσική που γράφουν οι συνθέτες για το «Λογοτεχνία και Μουσική» άλλοτε συμπλέκεται με κάθε λέξη, άλλοτε απαντά στον λόγο, άλλοτε δρα αυτόνομα και άλλοτε παράλληλα, αλλά πάντοτε έρχεται σε διάλογο με το έργο.

Τι προσφέρει μια τέτοια βραδιά στο κοινό;

 Στην Ελλάδα όλοι επικαλούνται τον πολιτισμό, συνήθως χωρίς αντίκρισμα.

Προσφέρει μια βραδιά με ευαισθησία, ποιότητα, πνευματικότητα... Δίνει το έναυσμα για να επανέλθει ο αναγνώστης μόνος του στο βιβλίο ή την αφετηρία για να αποκτήσει σχέση με αυτό. Η μουσική ευαισθητοποιεί συναισθηματικά περισσότερο, ίσως, από τον λόγο. Η παράσταση όχι μόνο γνωρίζει στον ακροατή ένα κείμενο, αλλά τον ταξιδεύει σε έναν κόσμο, σε μια ατμόσφαιρα, ώστε να αναζητήσει τη δική του σχέση με τον συγγραφέα ή τον συνθέτη.

Τι κατάφερε ο θεσμός στα δώδεκα χρόνια της ύπαρξής του;

Κατάφερε να έχει ένα φανατικό, σταθερό κοινό, που διευρύνεται ανάλογα με το θέμα της εκάστοτε εκδήλωσης. Κατάφερε να αγαπήσει τις δυσκολίες του χώρου –που δεν αποτελεί αίθουσα συναυλιών– και να μας κινητοποιήσει να βρούμε λύσεις, ώστε να ευαισθητοποιήσουμε και, αν θέλετε, να εντυπωσιάσουμε τον ακροατή μέσα από μια λιτότητα μέσων, μέσα από την ουσία, και όχι μέσα από τη φαντασμαγορία. Ο χώρος, που έχει πολύ καλή ακουστική, έχει γίνει για εμάς μια ζεστή αγκαλιά.

Υπάρχουν, όμως, και στόχοι που δεν επιτεύχθηκαν;

Δεν καταφέραμε να ηχογραφήσουμε αυτές τις συναυλίες και να έχουμε ακόμα πυκνότερη δραστηριότητα, καθώς αυτό δεν μας το επιτρέπουν τα οικονομικά μας. Αν και οι εκδηλώσεις μας είναι αυτοχρηματοδοτούμενες, τα λειτουργικά έξοδα –βάσει του ιδρυτικού της ορχήστρας– καταβάλλονται από το Υπουργείο Πολιτισμού. Αυτά, όμως, δεν καταβάλλονται ούτε τακτικά ούτε πάντα στην ώρα τους, με αποτέλεσμα στο παρελθόν οι μουσικοί να είχαν μείνει για πολλούς μήνες απλήρωτοι. Αυτά συνέβησαν και σε καιρούς που δεν υπήρχαν αντικειμενικές δυσκολίες, όπως η σημερινή. Δεν ξέρω κατά πόσο όλοι όσοι βρέθηκαν στα ηνία του Υπουργείου Πολιτισμού είχαν τη γνώση και την ευαισθησία να κατανοήσουν το θέμα του σύγχρονου πολιτισμού και να τον ενισχύσουν. Όλοι επικαλούνται την Ελλάδα και τον πολιτισμό, αλλά στην πράξη συχνά δεν υπάρχει κανένα αντίκρισμα αυτών που λέγονται συνήθως προεκλογικά.

Πάρις Κωνσταντινίδης

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Έλενα Χουζούρη: «Η πολιτική προσφυγιά, ο ξεριζωμός και η διαγραφή από την πατρίδα, παραμένουν ανεπούλωτο τραύμα»

Έλενα Χουζούρη: «Η πολιτική προσφυγιά, ο ξεριζωμός και η διαγραφή από την πατρίδα, παραμένουν ανεπούλωτο τραύμα»

Mε αφορμή την επανέκδοση του μυθιστορήματός της «Πατρίδα από βαμβάκι» (εκδ. Πατάκη), η συγγραφέας Έλενα Χουζούρη μάς μιλάει για τη λιγότερη γνωστή ιστορία των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να φύγουν από την Ελλάδα μετά το τέλος του Εμφυλίου και τη σημερινή συγκυρία με το πρόβλημα της μετανάστευσης και της προσφυγιάς.&nb...

Αλέξης Πανσέληνος: «Τα διηγήματα αυτά απηχούν την τάση μου για πολυπρόσωπες και πολυεπίπεδες αφηγήσεις»

Αλέξης Πανσέληνος: «Τα διηγήματα αυτά απηχούν την τάση μου για πολυπρόσωπες και πολυεπίπεδες αφηγήσεις»

Συνέντευξη με τον συγγραφέα Αλέξη Πανσέληνο με αφορμή την επανέκδοση του πρώτου του βιβλίου «Ιστορίες με σκύλους» (εκδ. Μεταίχμιο), μια συλλογή με τέσσερα εκτενή διηγήματα. Μια επιστροφή έπειτα από 42 συναπτά χρόνια στις συγγραφικές απαρχές του. Φωτογραφία: © Νίκος Κοκκαλιάς.

Συνέντευξη στον ...

Φώτης Καγγελάρης: «Δεν υπάρχει ''ελεύθερη'' τέχνη – είναι πάντα ένας συμβιβασμός και μια μεταμφίεση»

Φώτης Καγγελάρης: «Δεν υπάρχει ''ελεύθερη'' τέχνη – είναι πάντα ένας συμβιβασμός και μια μεταμφίεση»

Συνέντευξη με τον Διδάκτορα Ψυχοπαθολογίας και συγγραφέα Φώτη Καγγελάρη με αφορμή το βιβλίο του «Μια ιστορία της τέχνης. Από την μεριά της επιθυμίας» (εκδ. Παπαζήση). Μια πρωτότυτη θέαση της τέχνης και της άμεσης σχέσης που έχει με την ουσία της ζωής μας. 

Συνέντευξη στ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

Λάβαμε από τον Διονύση Χαριτόπουλο την παρακάτω επιστολή, σχετικά με την επιλογή κριτικών κειμένων του Κωστή Παπαγιώργη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη με τον τίτλο «Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων 1, Έλληνες συγγραφείς», το 2020. 

Επιμέλεια: Book Press

...
«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Επιλέξαμε 21 βιβλία ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Οι πρώτοι μήνες του 2024 έχουν φέρει πολλά και καλά βιβλία πεζογραφίας. Κι αν ο μέσος αναγνώστης βρίσκεται στην καλύτερη περίπτωση σε σύγχυση, στη χειρότερη σε άγχ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ