5 λεπτά με μια συγγραφέα. Σήμερα, η Ευτυχία Κατελανάκη, για την ποιητική της συλλογή «λοιπόν,» (εκδ. Βακχικόν).
Επιμέλεια: Book Press
Ο τίτλος «λοιπόν,» είναι μια πόρτα ή ένας δρόμος; Πώς μας βοηθάει τα πλησιάσουμε τα ποιήματα αυτής της συλλογής;
Εδώ θα συμφωνήσω με τον Αγγελάκα: «όλα είναι δρόμος». Ο συγκεκριμένος τίτλος επιλέχθηκε για να ωθήσει τον αναγνώστη και την αναγνώστρια στη σκέψη της συνειδητοποίησης μέσω της ανασκόπησης. Μετά στην παύση, μετά στη συνέχεια. Οπότε το λοιπόν, υποδεικδύει απλώς ένα σημείο στον συνεχή δρόμο μας.
Είναι η ποιητική συλλογή σας μια συλλογή με κόνσεπτ, με «κεντρικό θέμα». Υπάρχει κάποιο μοτίβο; Αν ναι, ποιο είναι αυτό;
Δυσκολεύομαι να ορίσω ένα κεντρικό θέμα. Μέσα από τα ποιήματα της συλλογής γίνεται η προσπάθεια να προσεγγιστεί η ανθρώπινη ύπαρξη ως ολότητα, ως ένα σύμπλεγμα που υπάρχει σε πολλαπλά επίπεδα, και πάνω απ’ όλα, ως κάτι συλλογικό. Αν υπάρχει ένα νήμα που να διαπερνά τη συλλογή, είναι ότι ό,τι μας συμβαίνει, ακόμη και σε ένα φαινομενικά προσωπικό επίπεδο, σχετίζεται άμεσα με το κοινωνικό μας περιβάλλον.
Με ποιο τρόπο η ιδέα του «άλλου» υπάρχει στην ποίησή σας;
Ακριβώς με τον τρόπο που προανέφερα. Δεν μπορούμε να υπάρχουμε ανεξάρτητες/οι από τον «άλλον». Ο «άλλος» στα ποιήματα της συλλογής κάποιες φορές έχει το πρόσωπο αγαπημένων προσώπων, κάποιες άλλες το πρόσωπο άγνωστων αλλά ταυτόχρονα οικείων, κάποιες άλλες το πρόσωπο της εξουσίας, κάποιες άλλες τον ίδιο τον εαυτό του ποιητικού υποκειμένου. Υπάρχουμε, πάντως, διαλογικά. Αυτή είναι η ιδέα του «άλλου» στο βιβλίο.
Ποιο ποίημα ή απόσπασμα από κάποιο ποίημα θα λέγατε ότι συστήνει με τον καλύτερο τρόπο το ύφος και τους τρόπους αυτής της συλλογής;
Το ποιήμα εξηκολούθη
Σκίζουμε εικόνες
δένουμε πληγές
η μία στην άλλη
δεν έχουμε
ανάγκη
μας γέννησε
την αποκηρύξαμε
ορφανές
τρέχοντας
τώρα κουτσαίνοντας μα
οι πληγές δεν πονούν
είναι ζωή
κόκκινη ζωή
να ζωγραφίζουμε τα μάγουλα
δεν πονάμε
ζωγραφίζουμε
πού και πού
πίνουμε μια ρακή
για τον θρήνο
ο Παπαδιαμάντης έγραψε
η φώκια έφαγε την Ακριβούλα
η ζωή συνεχίστηκε.
Μετά αγαπήσαμε
μα η ζωή συνεχίστηκε
και τώρα
κόκκινες
είμαστε εδώ
σκίζουμε εικόνες
η Ακριβούλα δεν έπρεπε να φαγωθεί
δεν συνέχισε ποτέ.
Στο ποίημά σας «Περί ποίησης» ξεκινάτε με τον στίχο «Η ποίησή μου ωρίμασε». Μια και πρόκειται για την τρίτη συλλογή σας, πόσο κυριολεκτική γίνεστε εδώ;
Αρκετά κυριολεκτική και ειρωνική συνάμα. Τι πάει να πει ώριμη ποίηση; Και ποια είναι η λειτουργία της ποίησης τελικά;
Αν σας ζητούσαν να επιλέξετε ένα από τα δύο, με τι θα λέγατε ότι προσομοιάζουν περισσότερο τα ποιήματά σας: με μουσικά κομμάτια ή με εικαστικά έργα;
Δεν ξέρω. Νομίζω εξαρτάται με τη μορφή τέχνης που είναι εξοικειωμένο το κάθε άτομο. Προσωπικά, ίσως είμαι περισσότερο εξοικειωμένη με τις εικαστικές τέχνες, οπότε ίσως να τα προσομοίαζα με εικαστικά έργα.