alt

Με τις «Μεσημβρινές Συνευρέσεις» (εκδ. Μελάνι) τράβηξε την προσοχή αναγνωστών και Τύπου παρουσιάζοντας οκτώ διηγήματα για τη σαρκική επαφή, τη φαντασίωση και την απελπισία. Με το νέο της μυθιστόρημα «Εθισμός» (εκδ. Μελάνι) επιχειρεί να αφηγηθεί τους λογής εθισμούς που μπορεί να κυριεύσουν έναν σύγχρονο άνθρωπο, με πρώτο τον συναισθηματικό.

 Του Κώστα Αγοραστού

Στο τελευταίο σας μυθιστόρημα, Εθισμός (εκδ. Μελάνι), παρακολουθούμε την καθημερινότητα των ηρώων σας και τους κάθε λογής εθισμούς και εξαρτήσεις τους. Πείτε μου πώς προέκυψαν οι χαρακτήρες των ηρώων και η ιστορία;

Πιστεύω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται ν’ αλλάξουν αυτά που τους ενοχλούν στη ζωή τους, όχι λόγω έλλειψης κατανόησης του τι συμβαίνει ή περιορισμένης διάνοιας, αλλά επειδή οι έξεις και οι συναισθηματικές εξαρτήσεις τούς έχουν παγιδεύσει σ’ έναν τρόπο σκέψης και στάσης που δύσκολα μεταβάλλεται. Ακόμα και φαινομενικά αθώες συνήθειες μπορεί να έχουν τη ρίζα τους σε βαθύτερες εξαρτήσεις αλλά αυτό δεν γίνεται πάντα αντιληπτό. Η ιδέα της ψυχικής εξάρτησης και του εθισμού με απασχολούσε έντονα και θέλησα να φτιάξω μια ιστορία που να αποδίδει την καθημερινότητα ηρώων που οι ζωή τους ορίζεται από τις εμμονές τους. Συχνά δεν καταλαβαίνουμε πόσο δύσκολο είναι να είσαι αυτόνομος ή αυτάρκης και να συνευρίσκεσαι με τους άλλους από επιλογή και όχι από παθολογική ανάγκη. Ζούμε σε μία κοινωνία που παράγει εξαρτημένες προσωπικότητες, δεν μεγαλώνουμε με τρόπο που να ενθαρρύνει την ανεξάρτητη σκέψη και δράση. Οι φοβίες των άλλων κάνουν επιτακτική την ανάγκη τους να μας ελέγχουν με το να μας γίνονται απαραίτητοι. Αυτό είναι νομίζω κάτι που φαίνεται στην περίπτωση του Πέτρου και την σχέση αγάπης-μίσους με τη μητέρα του, σχέση που εν μέρει αιτιολογεί την δυσκολία του να συνδεθεί με άλλες γυναίκες, την απουσία σαφούς αντίληψης για τον εαυτό του και τη χαλαρή σχέση με την πραγματικότητα, η οποία στην περίπτωσή του οδηγεί στην παράνοια.

Έχετε κάνει διδακτορική διατριβή στην Ψυχολογία με θέμα τη συγκρότηση της προσωπικότητας. Πόσο σας βοήθησε αυτό στο να προσδώσετε τα ακριβή χαρακτηριστικά και τις συγκεκριμένες αντιδράσεις στους ήρωές σας;

Το ερώτημά σας θέτει το ζήτημα στη σωστή του διάσταση. Η έρευνα και η εργασία στο χώρο της ψυχολογίας με έχει βοηθήσει να κατανοώ καλύτερα τα βαθύτερα κίνητρα της ανθρώπινης συμπεριφοράς, αυτό όμως από μόνο του δεν παράγει λογοτεχνία.  Επικρατεί μία σύγχυση σε τμήμα του αναγνωστικού κοινού και των δημοσιογράφων: θεωρούν ότι όποιος σπουδάζει ψυχολογία μπορεί να γίνει συγγραφέας, ή ότι όποιος γράφει μυθιστορήματα είναι ψυχολόγος. Η σύγχυση αυτή έχει ενταθεί λόγω της εμπορικής επιτυχίας βιβλίων που υποτίθεται ότι παρέχουν συνταγές ευτυχίας, όπως στην περίπτωση του Μπουκάι, ή μια λογοτεχνικά επικαλυμμένη ψυχολογία, όπως στα αφηγηματικά κείμενα του Γιάλομ. Και οι δυο χρησιμοποιούν τη λογοτεχνία ως εργαλείο. Αντίθετα, τα δικά μου κείμενα δεν αποτελούν εκλαΐκευση κάποιας θεωρίας, ούτε επιχειρούν να ‘διδάξουν’ κάτι. Υπηρετούν την τέχνη του μυθιστορήματος και αποβλέπουν σε λογοτεχνικές αξίες.

Το πραγματικά ελκυστικό για μένα ήταν να μιλήσω για το πώς η συναισθηματική εξάρτηση είναι ένας εθισμός ο οποίος δεν γίνεται πάντα αντιληπτός ως τέτοιος από το περιβάλλον, παίζει ωστόσο καθοριστικό ρόλο στις σχέσεις και τις επιλογές ενός ατόμου.

Θέλετε να μου δώσετε έναν ορισμό για τον εθισμό;

Εθισμός, με απλά λόγια, είναι μια φυσική ή ψυχική εξάρτηση σε κάποια ουσία ή δραστηριότητα παρά τις αρνητικές συνέπειες που έχει για το άτομο. Τη στιγμή που συνειδητοποιούμε ότι η ενασχόλησή μας με κάτι είναι υπερβολική, ότι ξοδεύουμε πολύ χρόνο και πολλή σκέψη στο συγκεκριμένο "αντικείμενο", ότι το πρόγραμμα της ημέρας μας ορίζεται από αυτή τη συνήθεια, όταν νιώθουμε άβολα ή ντρεπόμαστε να παραδεχτούμε την έκταση που έχει πάρει η ενασχόλησή μας, όταν τέλος έχουμε αποφασίσει να περιορίσουμε ή να σταματήσουμε την συγκεκριμένη συμπεριφορά αλλά δεν μπορούμε να το καταφέρουμε, τότε ξέρουμε ότι έχουμε εθιστεί.

Εθιζόμαστε σε ουσίες, στο αλκοόλ, στο τσιγάρο αλλά και σε ανθρώπους και σε ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές. Πόσο δελεαστικό υπήρξε για εσάς το να περιγράψετε, μέσα σε ένα κείμενο πεζογραφίας, όλες αυτές τις μορφές του εθισμού;

Το πραγματικά ελκυστικό για μένα ήταν να μιλήσω για το πώς η συναισθηματική εξάρτηση είναι ένας εθισμός ο οποίος δεν γίνεται πάντα αντιληπτός ως τέτοιος από το περιβάλλον, παίζει ωστόσο καθοριστικό ρόλο στις σχέσεις και τις επιλογές ενός ατόμου. Αν και ο εθισμός σε ουσίες ή σε τελετουργικές συμπεριφορές που έχουν ως ίδιον την επανάληψη γίνονται εύκολα αντιληπτές σαν κάτι εξαιρετικά προβληματικό και αυτοκαταστροφικό, δεν αντιλαμβανόμαστε πάντα τις πολλαπλές εκφάνσεις της ψυχικής εξάρτησης. Κι αυτό είναι ένα θέμα που με γοητεύει πολύ λογοτεχνικά.

altΙσχύει η παρατήρηση πως ένας προσεκτικός ανα-γνώστης θα εντοπίσει στο βιβλίο σας πρόσωπα και καταστάσεις από τον εκδοτικό χώρο της Αθήνας;

Ισχύει, κυρίως όσον αφορά επιμέρους στοιχεία του χαρακτήρα και της συμπεριφοράς των ηρώων από τον χώρο του βιβλίου και του θεάτρου. Συγκεκριμένες τακτικές, τρόποι επικοινωνίας, ή αντιδράσεις θα είναι νομίζω εύκολα αναγνωρίσιμες σε όσους έχουν σχέση με την καλλιτεχνική ζωή στη χώρα μας. Τα γεγονότα όμως που συνθέτουν την ιστορία του βιβλίου μου είναι επινοημένα.

Εσείς, θα λέγατε ότι είστε εθισμένη στο γράψιμο;

Το γράψιμο είναι κάτι που μου βγαίνει αβίαστα και που πάντα απολαμβάνω, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μου. Αυτό δεν περιορίζεται στην πεζογραφία, αλλά αφορά το ερευνητικό έργο και την αρθρογραφία μου. Θα μπορούσα λοιπόν να παραδεχτώ ότι είμαι εθισμένη στο γράψιμο αλλά όχι ειδικά στο λογοτεχνικό. Ακούω συχνά νέους ή επίδοξους συγγραφείς να παραπονιούνται ότι τους παίρνει μήνες να γράψουν μία σελίδα, ή ότι μεσολαβούν πολλά χρόνια από τη στιγμή που ξεκινούν ώσπου να ολοκληρώσουν ένα σύντομο μυθιστόρημα. Πραγματικά αναρωτιέμαι γιατί εμμένουν σε κάτι που δεν φαίνεται να εκφράζει πηγαία συγγραφική δημιουργικότητα. Οφείλεται μήπως στον παρωχημένο τρόπο σκέψης ορισμένων, σύμφωνα με τον οποίο ο καλός συγγραφέας γράφει με κόπο κάτι βασανιστικά δύσκολο; Αυτό μπορώ να το καταλάβω στην περίπτωση του Χέγκελ, αλλά όχι για τους δημιουργούς μιας νουβέλας.

Η λογοτεχνία είναι εξαιρετικά σημαντική για τη ζωή μου, όμως μπορώ να φανταστώ ότι ίσως έρθει κάποια εποχή που θα θέλω να ασχοληθώ με κάτι τελείως διαφορετικό. Από αυτή την άποψη η συγγραφή είναι για μένα ενσυνείδητη επιθυμία και όχι "τυφλή" ανάγκη.

Θα ήθελα να μου μιλήσετε για την επιλογή του ονόματος της ηρωίδας σας. Πριν από πολλά χρόνια είχε εμφανιστεί στα εκδοτικά πράγματα μια συγγραφέας με το όνομα Έλσα Ροζάκη, η οποία μέσα σε λίγο καιρό, με την κυκλοφορία του βιβλίου της «Οι ξανθιές το γλεντάνε» κατάφερε να γίνει αστικός μύθος. Δεν φωτογραφήθηκε ποτέ, δεν έδωσε παρά μόνο μια συνέντευξη και ζούσε στο εξωτερικό. Μερικούς μήνες μετά, μέσα από το περιοδικό  «Οδός Πανός», αναγγέλθηκε η είδηση του θανάτου της σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στο Λονδίνο. Η δική σας Έλσα Ροζάκη, αποτελεί αναφορά σε εκείνη την περσόνα;

Όταν άρχισα να γράφω το βιβλίο και έδωσα ονόματα στους κεντρικούς χαρακτήρες αγνοούσα αυτά που λέτε. Επέλεξα το όνομα Έλσα Ροζάκη γιατί ήταν εύηχο και γιατί θεώρησα ότι "ταίριαζε" στην ηρωίδα μου. Όσον αφορά στις γυναικείες μορφές του βιβλίου, στόχος μου ήταν να απομακρυνθώ από τα στερεότυπα που επικρατούν για τις Ελληνίδες και που συχνά αναπαράγονται και στην τρέχουσα λογοτεχνία. Αποφάσισα να κρατηθώ μακριά από ηθικολογίες ή την προσπάθεια να δημιουργήσω συμπαθητικούς και αποδεκτούς χαρακτήρες. Νομίζω ότι αποτελεί στοίχημα για κάθε λογοτέχνη να κατασκευάζει ρεαλιστικούς και ‘οικείους’ χαρακτήρες ακόμα και όταν βιώνουν τις πιο ακραίες καταστάσεις.

Διαβάζοντας το βιβλίο σας εντόπισα μόνο μόλις δύο συγγραφικές αναφορές. Θέλετε να μου μιλήσετε για τους αγαπημένους σας συγγραφείς;

Θα αναφέρω μόνο μερικά ονόματα συγγραφέων που αγάπησα στο παρελθόν: Φώκνερ, Κόνραντ, Κάρβερ, Ντοστογιέφκσι, Πλατόνοφ, Τσέχωφ, Γιουρσενάρ, Μπωβουάρ, Νταίμπλιν, Πεσόα, Πίντερ, και  Άλμπυ. Τα τελευταία χρόνια με έχουν εντυπωσιάσει λόγω της αφηγηματικής τεχνικής τους κάποια κείμενα του Τομπάιας Γουλφ, της Άλις Μόνρο, του Νιλ Λαμπιούτ, της Χάισμιθ, του Κολμ Τόιμπιν, του Φέιμπερ και του Γουίλιαμ Μάξγουελ.  Γενικά όμως δεν έχω εμμονή με κάποιον συγγραφέα - με εντυπωσιάζουν κείμενα και όχι ονόματα.

Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια;

Υπάρχουν στον υπολογιστή μου αρκετά διηγήματα υπό επεξεργασία που ίσως οδηγήσουν σε μία νέα συλλογή. Δεν βιάζομαι όμως να παράγω νέα κείμενα, πιστεύω ότι θα νιώσω αυτή την επιθυμία όταν και αν θα έχω να πω κάτι καινούργιο.

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Έλενα Χουζούρη: «Η πολιτική προσφυγιά, ο ξεριζωμός και η διαγραφή από την πατρίδα, παραμένουν ανεπούλωτο τραύμα»

Έλενα Χουζούρη: «Η πολιτική προσφυγιά, ο ξεριζωμός και η διαγραφή από την πατρίδα, παραμένουν ανεπούλωτο τραύμα»

Mε αφορμή την επανέκδοση του μυθιστορήματός της «Πατρίδα από βαμβάκι» (εκδ. Πατάκη), η συγγραφέας Έλενα Χουζούρη μάς μιλάει για τη λιγότερη γνωστή ιστορία των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να φύγουν από την Ελλάδα μετά το τέλος του Εμφυλίου και τη σημερινή συγκυρία με το πρόβλημα της μετανάστευσης και της προσφυγιάς.&nb...

Αλέξης Πανσέληνος: «Τα διηγήματα αυτά απηχούν την τάση μου για πολυπρόσωπες και πολυεπίπεδες αφηγήσεις»

Αλέξης Πανσέληνος: «Τα διηγήματα αυτά απηχούν την τάση μου για πολυπρόσωπες και πολυεπίπεδες αφηγήσεις»

Συνέντευξη με τον συγγραφέα Αλέξη Πανσέληνο με αφορμή την επανέκδοση του πρώτου του βιβλίου «Ιστορίες με σκύλους» (εκδ. Μεταίχμιο), μια συλλογή με τέσσερα εκτενή διηγήματα. Μια επιστροφή έπειτα από 42 συναπτά χρόνια στις συγγραφικές απαρχές του. Φωτογραφία: © Νίκος Κοκκαλιάς.

Συνέντευξη στον ...

Φώτης Καγγελάρης: «Δεν υπάρχει ''ελεύθερη'' τέχνη – είναι πάντα ένας συμβιβασμός και μια μεταμφίεση»

Φώτης Καγγελάρης: «Δεν υπάρχει ''ελεύθερη'' τέχνη – είναι πάντα ένας συμβιβασμός και μια μεταμφίεση»

Συνέντευξη με τον Διδάκτορα Ψυχοπαθολογίας και συγγραφέα Φώτη Καγγελάρη με αφορμή το βιβλίο του «Μια ιστορία της τέχνης. Από την μεριά της επιθυμίας» (εκδ. Παπαζήση). Μια πρωτότυτη θέαση της τέχνης και της άμεσης σχέσης που έχει με την ουσία της ζωής μας. 

Συνέντευξη στ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

Λάβαμε από τον Διονύση Χαριτόπουλο την παρακάτω επιστολή, σχετικά με την επιλογή κριτικών κειμένων του Κωστή Παπαγιώργη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη με τον τίτλο «Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων 1, Έλληνες συγγραφείς», το 2020. 

Επιμέλεια: Book Press

...
«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Επιλέξαμε 21 βιβλία ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Οι πρώτοι μήνες του 2024 έχουν φέρει πολλά και καλά βιβλία πεζογραφίας. Κι αν ο μέσος αναγνώστης βρίσκεται στην καλύτερη περίπτωση σε σύγχυση, στη χειρότερη σε άγχ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ