Πέντε λεπτά με έναν συγγραφέα. Σήμερα, η Μαρία Γερογιάννη με αφορμή την ποιητική της συλλογή «Οι κούκλες σου δεν είχαν ψυχή», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Περισπωμένη.
Επιμέλεια: Book Press
Υπάρχει μια στιγμή στον χρόνο που θεωρείτε ως αρχή της συγγραφής της νέας σας συλλογής;
Στιγμή στον χρόνο δεν υπήρξε. Υπήρξαν συχνές μοναχικές περιδιαβάσεις στη φύση. Η φύση μάς δείχνει τα ανθρώπινα, που γι’ αυτά γράφω.
Με επισκέπτονταν: Το σβησμένο καντήλι των προγόνων, Η γοητεία στο κάστρο, Οι φίλοι που εξέλειπαν, Οι αγάπες σε αναμονή. Ο Παπαδιαμάντης ερχόταν κοντά μου να ξεσκονίσει το αμπέχονό του, Tα εγκώμια της Μεγάλης Παρασκευής που εγκωμιάζουν τον θάνατο, Ο Σοπέν, Ο Σούμαν, Ο Σούμπερτ, Tα δίχορδα, Τα πνευστά. Το θυμωμένο κύμα που ξεσπά στον βράχο, O γλάρος που προμηνύει τη θύελλα, O περίστερος με την περιστέρα του που δείχνουν στον νεοσσό τους το πέταγμα - Αόρατοι στη συλλογή οι επισκέπτες μου, όμως υπαρκτοί ως σκιές, σταγόνες, μυρωδιές.
Ο Τζόζεφ Τζούμπερς έγραψε πως δεν θα βρεις την ποίηση πουθενά, αν δεν κουβαλάς λίγη μαζί σου. Ακόμη: ''Όπου κι αν με πήγαν οι θεωρίες μου, βρήκα ότι ένας ποιητής ήδη είχε πάει εκεί''. Σίγκμουντ Φρόυντ.
Πώς μας βοηθάει ο τίτλος να πλησιάσουμε τη συγκεκριμένη συλλογή;
Αν απομονώσουμε από τον τίτλο τη λέξη Ψυχή, θα πλησιάσουμε ευκολότερα το ιδεατό της συλλογής. Ενσαρκώνει και ενσαρκώνεται με ανοικτότητα, βυθισμένη σ’ ένα φως μυστικό.
''Δεν είχαν ψυχή '' η τάση να επικεντρώνονται οι σκέψεις μου, σε όσα βοούν από συναίσθημα, εμπλουτισμένα με αλήθειες. Κοσμούν τη ζωή.
Ο ολοκληρωμένος τίτλος ''Οι κούκλες σου δεν είχαν ψυχή'' -επίγραμμα-, μία βιωματική εμπειρία μου.
''Ένα κλάσμα ήσουν της ζωής με αριθμητή το τρία. Τρία τα χρόνια σου. Ένα εκπληκτικό δώρο για σένα, καθώς έλεγαν. Μία κούκλα, σχεδόν ίδιο ύψος με σένα. Τι παράξενη στα μικρά σου χέρια. Πάγωσαν φαίνεται, καθώς ακούμπησες τα ροδοκόκκινα κοκκάλινα μαγουλάκια της. Μ’ ένα κλάμα σου, που έφθανε από μακριά, η κούκλα σου στο πάτωμα. ''Δεν τη θέλω, δεν έχει ψυχή''.
Τι κρίμα που δεν έπαιξα με κούκλες. Να μαθαίνεις, να ζεις και με αυτά που ξέρεις πως δεν έχουν αλήθειες''.
Με ποιο τρόπο η σκέψη του αναγνώστη υπάρχει στην ποίησή σας;
Αυτά που ειπώθηκαν από τον Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς ''Ο,τι μπορεί να εξηγηθεί δεν είναι ποίηση'', από τον Τ.Σ.΄Ελιοτ ''Η αυθεντική ποίηση μπορεί να αρέσει, προτού γίνει κατανοητή''.
Να τολμήσουμε να πούμε πως ό,τι προάγει δεν είναι απαραίτητο να έχει ερμηνευτεί και ο δημιουργός, χωρίς καν να ερωτάται, εάν θέλει να υποστεί μία συγκεκριμένη ή άλλη ερμηνεία;
Η ποίηση μιλά από μόνη της, επικοινωνεί μοναδικά με κάθε ζευγάρι μάτια και αποκλειστικά με τον εσωτερικό κόσμο του κάθε αναγνώστη.
Ποιο ποίημα ή απόσπασμα από κάποιο ποίημα θα λέγατε ότι συστήνει με τον καλύτερο τρόπο το ύφος και τους τρόπους αυτής της συλλογής;
ΕΓΚΩΜΙΟ
Βάλαμε το αηδόνι στο κλουβί
στη γυάλα το χρυσόψαρο
στη γλάστρα παπαρούνες, και
τη ζωή να συλλαβίζει τα τρία γράμματά της
Αν ζητούσαν να επιλέξετε ένα από τα δύο, με τι θα λέγατε ότι προσομοιάζουν περισσότερο τα ποιήματά σας: με μουσικά κομμάτια ή με εικαστικά έργα;
Με εικαστικά έργα (φωτογραφίες).
Τι διαβάζετε αυτές τις μέρες;
Βερολίνο 1933, του Daniel Schneidermann.