«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γιουσούφ και το πήραν απροσδόκητα από το σπίτι του στα δώδεκά του χρόνια. Θυμόταν ότι έφυγε την εποχή της ξηρασίας, τότε που κάθε μέρα ήταν ίδια με την προηγούμενη. Απρόσμενα λουλούδια άνθιζαν και αμέσως μαραίνονταν. Παράξενα έντομα ξεπρόβαλλαν κάτω από τους βράχους και σπαρταρούσαν ώσπου να πεθάνουν κάτω από το διάπυρο φως. Ο καύσωνας έκανε τα μακρινά δέντρα να τρεμίζουν μέσα στη λάβρα, τα σπίτια να αναριγούν και να ανυψώνονται, πασχίζοντας να πάρουν ανάσα. Σύννεφα σκόνης αναδύονταν σε κάθε βήμα· μια μουδιασμένη ακαμψία σαβάνωνε τις ώρες της μέρας. Παρόμοιες στιγμές επανέρχονταν με αδήριτη ακρίβεια κάθε τέτοια εποχή.

Είδε τους δύο Ευρωπαίους στην αποβάθρα, τους πρώτους που είχε αντικρίσει στη ζωή του. Δε φοβήθηκε, όχι στην αρχή, τουλάχιστον. Πήγαινε συχνά στον σταθμό για να χαζέψει τα τρένα που έφταναν όλο θόρυβο και χάρη κι έμενε εκεί ώσπου να τα δει να αναχωρούν υπό την καθοδήγηση του σκυθρωπού Ινδού σηματωρού με τα σημαιάκια και τη σφυρίχτρα του. Συχνά ο Γιουσούφ ξεροστάλιαζε ώρες ώσπου να φτάσει κάποια αμαξοστοιχία. Οι δύο Ευρωπαίοι περίμεναν επίσης, όρθιοι κάτω από μια τέντα από λινάτσα, με τις αποσκευές και τα ακριβά υπάρχοντά τους στοιβαγμένα σ’ έναν τακτικό σωρό λίγα μέτρα πιο πέρα. Ο άντρας ήταν μεγαλόσωμος· τόσο ψηλός, ώστε αναγκαζόταν να σκύβει για να μην ακουμπήσει το κεφάλι του στην τέντα που τον προστάτευε από τον ήλιο. Η γυναίκα στεκόταν πιο πίσω, στη σκιά· το πρόσωπό της γυάλιζε από τον ιδρώτα, παρότι το σκίαζαν δύο καπέλα. Η λευκή, πνιγμένη στα βολάν μπλούζα της ήταν κουμπωμένη ως τον λαιμό και τους καρπούς, και η μακριά φούστα της βούρτσιζε τα παπούτσια της. Ήταν κι αυτή ψηλή και μεγαλόσωμη· αλλιώτικα, όμως. Ενώ εκείνη φαινόταν λιπαρή και εύπλαστη, σαν να μπορούσε ανά πάσα στιγμή να πάρει διαφορετικό σχήμα, ο συνοδός της έμοιαζε σκαλισμένος σ’ ένα κομμάτι ξύλο. Κοίταζαν προς διαφορετικές κατευθύνσεις, σαν να ήταν άγνωστοι μεταξύ τους. Καθώς τους χάζευε, ο Γιουσούφ είδε τη γυναίκα να περνάει το μαντίλι της πάνω από τα χείλη της, τρίβοντας αφηρημένα τη στεγνή επιδερμίδα, παράγοντας αμέτρητες φολίδες νεκρού δέρματος που αιωρούνταν στο φως. Το πρόσωπο του άντρα ήταν διάστικτο από κόκκινες κηλίδες, και καθώς τα μάτια του περιφέρονταν αργά πάνω από το περιορισμένο τοπίο του σταθμού, παρατηρώντας τις κλειδωμένες ξύλινες αποθήκες και την τεράστια κίτρινη σημαία με την εικόνα ενός εκτυφλωτικά μαύρου πουλιού, ο Γιουσούφ είχε την ευκαιρία να τον περιεργαστεί απ’ την κορφή ως τα νύχια. Ξαφνικά ο άντρας στράφηκε και είδε τα μάτια του Γιουσούφ στυλωμένα πάνω του. Στην αρχή κοίταξε αλλού· ύστερα, όμως, προσήλωσε το βλέμμα του στον Γιουσούφ για μια αργόσυρτη στιγμή. Το παιδί δεν μπορούσε να ξεκολλήσει τα μάτια του από τον ξένο. Τότε, εντελώς αναπάντεχα, ο άντρας γύμνωσε τα δόντια του βγάζοντας έναν ακούσιο βρυχηθμό και καμπύλωσε τα δάχτυλά του με έναν ανεξήγητο τρόπο. Ο Γιουσούφ υπάκουσε στην προειδοποίηση και το ’βαλε στα πόδια, μουρμουρίζοντας τις λέξεις που του είχαν μάθει να λέει όταν χρειαζόταν άμεση και απροσδόκητη βοήθεια από τον Θεό.

Ξαφνικά ο άντρας στράφηκε και είδε τα μάτια του Γιουσούφ στυλωμένα πάνω του. Στην αρχή κοίταξε αλλού· ύστερα, όμως, προσήλωσε το βλέμμα του στον Γιουσούφ για μια αργόσυρτη στιγμή. Το παιδί δεν μπορούσε να ξεκολλήσει τα μάτια του από τον ξένο. Τότε, εντελώς αναπάντεχα, ο άντρας γύμνωσε τα δόντια του βγάζοντας έναν ακούσιο βρυχηθμό και καμπύλωσε τα δάχτυλά του με έναν ανεξήγητο τρόπο.

Εκείνη η χρονιά που έφυγε από το σπίτι του ήταν επίσης η χρονιά που το σαράκι πρόσβαλε τις ξύλινες κολόνες της πίσω βεράντας. Ο πατέρας του τις χτυπούσε θυμωμένα κάθε φορά που περνούσε από μπροστά τους, δίνοντάς τους να καταλάβουν ότι ήξερε τι σκάρωναν. Το σαράκι άφηνε ίχνη στη βάση κάθε κολόνας· έμοιαζαν με το ανασκαμμένο χώμα που φανέρωνε το πέρασμα των ζώων από την κοίτη του ξεροπόταμου. Οι στύλοι έβγαζαν έναν μαλακό και κούφιο ήχο κάθε φορά που τους χτυπούσε ο Γιουσούφ και ξερνούσαν μικροσκοπικά κοκκώδη σποράκια, ίχνη σήψης. Όταν γκρίνιαζε για φαγητό, η μητέρα του του έλεγε να φάει τα σκουλήκια.

«Πεινάω...» κλαψούριζε. Ήταν μια αυθόρμητη λιτανεία από παράπονα που την επαναλάμβανε ολοένα και πιο επιτακτικά κάθε χρόνο που περνούσε.

«Φάε το σαράκι», πρότεινε η μάνα του κι έπειτα γελούσε με το αηδιασμένο, περίτρομο βλέμμα του. «Εμπρός, γέμισε την κοιλιά σου με δαύτο, εδώ μπροστά σου είναι. Φατο όποτε θες. Δε θα σε εμποδίσω».

psichogios gurnah paradeisosO Γιουσούφ αναστέναζε με το κατάκοπο ύφος που έπαιρνε για να της δείξει πόσο αξιοθρήνητο ήταν το αστείο της. Κατά καιρούς έτρωγαν κόκαλα, που η μητέρα του τα έβραζε κι έφτιαχνε μια αραιή σούπα· η επιφάνειά της γυάλιζε κιτρινωπή από το λίπος, και στα βάθη της κρύβονταν σβόλοι από μαύρο σπογγώδες μεδούλι. Στη χειρότερη περίπτωση υπήρχαν μόνο μπάμιες κοκκινιστές, μα όσο και να πεινούσε ο Γιουσούφ, ήταν αδύνατο να καταπιεί εκείνη τη γλοιώδη σάλτσα.

Εκείνα τα χρόνια ο θείος του ο Αζίζ περνούσε πότε πότε να τους δει. Οι επισκέψεις του ήταν σύντομες και απείχαν πολύ μεταξύ τους· κάθε φορά τον συνόδευε πλήθος ταξιδιωτών, αχθοφόρων και μουσικών. Σταματούσε για μια μικρή ανάπαυλα στα μακρινά ταξίδια του από τον ωκεανό στα βουνά, στις λίμνες και στα δάση, στις πορείες του μέσα από τις άγονες πεδιάδες και τους γυμνούς βραχώδεις λόφους της ενδοχώρας. Οι εξορμήσεις του συνοδεύονταν συχνά από τύμπανα και ταμπούρα και αυλούς και σίουα*, κι όταν η πομπή του διάβαινε μέσα από την πόλη, τα ζώα αφήνιαζαν κι έφευγαν σαν τρελαμένα από τον δρόμο του, και τα παιδιά ποδοβολούσαν ανεξέλεγκτα στα σοκάκια. Ο θείος Αζίζ ανάδινε μια παράξενη και ασυνήθιστη μυρωδιά, ένα μείγμα από δέρμα και άρωμα, από κόμμι και μπαχαρικά και μια άλλη, πιο ακαθόριστη, που έκανε τον Γιουσούφ να σκέφτεται τον κίνδυνο. Το συνηθισμένο του ντύσιμο ήταν ένα ανάλαφρο χυτό καντζού από λεπτό βαμβακερό ύφασμα κι ένα φέσι πλεγμένο με το βελονάκι, που σκέπαζε το πίσω μέρος του κεφαλιού του. Με την εκλεπτυσμένη του εμφάνιση και τους ευγενικούς, απαθείς τρόπους του, έμοιαζε περισσότερο με άνθρωπο που έκανε τον περίπατό του αργά το απόγευμα ή με πιστό που πήγαινε στη βραδινή προσευχή παρά με έμπορο που διέσχιζε όλη τη χώρα ανάμεσα σε αγκαθερούς θάμνους και φωλιές εχιδνών που έφτυναν δηλητήριο. Ακόμα και μέσα στην έξαψη της άφιξης, μέσα στο χάος και στην αταξία των αναποδογυρισμένων, ανάκατων φορτίων, περιτριγυρισμένος από κουρασμένους και θορυβώδεις αχθοφόρους και άγρυπνους, αρπακτικούς εμπορευόμενους, ο θείος Αζίζ κατάφερνε να δείχνει ήρεμος και άνετος. Σε τούτη την επίσκεψη είχε έρθει μόνος του.


* Συνδυασμός πλαγίαυλου και μακρύτατου κόρνου με ιδιαίτερα επιβλητικό ήχο. Έχει κάποιες ομοιότητες με το αλπικό κόρνο, από πλευράς διαστάσεων κυρίως. (Σ.τ.Μ.)

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Μέσα στο δίχτυ» της Άιρις Μέρντοχ (προδημοσίευση)

«Μέσα στο δίχτυ» της Άιρις Μέρντοχ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άιρις Μέρντοχ [Iris Murdoch] «Μέσα στο δίχτυ» (μτφρ. Έφη Τσιρώνη), το οποίο κυκλοφορεί στις 6 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Όταν είδα τον Φιν να με περιμένει στη γωνία το...

«Depeche mode» του Σέρχι Ζαντάν (προδημοσίευση)

«Depeche mode» του Σέρχι Ζαντάν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Σέρχι Ζαντάν [Serhiy Zhadan] «Depeche mode» (μτφρ. Δημήτρης Τριανταφυλλίδης), το οποίο κυκλοφορεί στις 21 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Καθισμένος εδώ,...

«Το αύριο θα είναι καλύτερο» της Μπέτι Σμιθ (προδημοσίευση)

«Το αύριο θα είναι καλύτερο» της Μπέτι Σμιθ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Μπέτι Σμιθ [Betty Smith] «Το αύριο θα είναι καλύτερο» (μτφρ. Μαρία Φακίνου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 27 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πιο παγωμένο, πιο μοναχι...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ