Ston pago

Της Έλσας Κυριακίδου

Μέχρι τα δώδεκά μου χρόνια περιφερόμουν από λαϊκή σε λαϊκή. Η οικογενειακή μας επιχείρηση ήταν ένας πάγκος με μήλα. Γιαγιάδες στον ορίζοντα δεν υπήρχαν και λεφτά για κοπέλα να με κρατά, ούτε για αστείο… Έτσι οι δικοί μου με έπαιρναν μαζί τους μέχρι τα πέντε που ξεκίνησα το σχολείο και αργότερα κάθε πρωί, τις βδομάδες που ήμουν απογευματινός, με αποτέλεσμα, σχεδόν για τη μισή χρονιά να φτάνω αργοπορημένος και με μάτια που έκλειναν από νύστα και κούραση. 

Ο πατέρας μου έχει να λέει πως την πρώτη μου λέξη την είπα ένα πρωινό στη λαχαναγορά του Ρέντη. Πρωινό για μας, γιατί οι άλλοι το λένε άγρια νύχτα. Πέντε το πρωί ξεκινούσαμε, χειμώνα-καλοκαίρι, και τρέχαμε να φορτώσουμε και να στήσουμε τον πάγκο.

Η μάνα μου ήταν σκληρή γυναίκα. Θυμάμαι να κουβαλάμε καφάσια μέσα στο κρύο και το χνώτο μου να βγαίνει λευκό σαν σύννεφο. Ο πατέρας να της λέει να με στείλουν να κοιμηθώ στο αμάξι μέχρι να ξημερώσει καλά και εκείνη να αποκρίνεται πως έξι χέρια είναι καλύτερα από τέσσερα.

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, τεσσάρων ετών περίπου, ο πάγκος ήταν κάτι σαν το σπίτι μας. Σε μια γωνιά η μάνα μου έστρωνε ένα πανάκι και εκεί ακουμπούσα τα λιγοστά παιχνίδια μου και αργότερα τα βιβλία μου. Ανάμεσα σε πραματευτάδες που σκούζανε για να σε πείσουν και στη διαπεραστική μπόχα της εκάστοτε γειτονικής καντίνας που έψηνε αμφιβόλου ποιότητας σουβλάκια, έκανα τα μαθήματά μου, έτρωγα, έπαιζα, μεγάλωνα.

Η μάνα μου ήταν σκληρή γυναίκα. Θυμάμαι να κουβαλάμε καφάσια μέσα στο κρύο και το χνώτο μου να βγαίνει λευκό σαν σύννεφο. Ο πατέρας να της λέει να με στείλουν να κοιμηθώ στο αμάξι μέχρι να ξημερώσει καλά και εκείνη να αποκρίνεται πως έξι χέρια είναι καλύτερα από τέσσερα. Μετρούσε και τα δικά μου μικροσκοπικά χέρια και αυτό με έκανε να φουσκώνω από περηφάνια και να προσέχω διπλά μη μου πέσει κανένα μήλο, σημαδευτεί και σαπίσει.

Ρούπι δεν έκανα αν δεν το «διέταζε» εκείνη! Δεν επιτρεπόταν να «σπαταλήσω» πάνω από μια ώρα για διάβασμα και φυσικά έπρεπε πάντα να είμαι σε εγρήγορση μην τυχόν και κάποιος σουφρώσει κάτι από τη πραμάτεια μας. Περνούσε κάποιες μέρες ένας λουκουματζής με ένα πανεράκι και κοντοστεκόταν πίσω από τους πάγκους να ρωτήσει αν θέλουμε τίποτα. Και ενώ κοιτούσα και ξεροστάλιαζα, η μάνα μου λυπόταν τις τριάντα δραχμές -που τι να σου πω, ίσως και να μην υπήρχαν- και δεν τολμούσα να απλώσω το χέρι μου.

Έτρεχε η κακομοίρα. Με ένα ζευγάρι φτηνά αθλητικά και ένα παλιοτζίν. Χλωμή και αδύνατη. Σήκωνε δεκάδες κιλά μήλα σαν άντρας. Και ο πατέρας μου, όσο μπόι του έλειπε τόσο δυνατός ήταν. Εκείνη όμως είχε και το ρόλο της «αρχηγού» να της βαραίνει τις πλάτες. Θα μιλούσε με τον χοντρέμπορο ή τον παραγωγό, θα φώναζε τις χαρακτηριστικές προτροπές και φυσικά θα ήταν αυτή που θα επέλεγε την πτώση της τιμής, την κατάλληλη στιγμή, ώστε να αδειάσει ο πάγκος και να φύγουμε για το σπίτι με την «κονόμα», όπως λένε.

Ήταν η μόνη στιγμή της μέρας, μέσα και έξω από το σπίτι, που την έβλεπα να απολαμβάνει κάτι.

Πριν το μάζεμα, η κυρά Δόμνα, αυτό ήταν το όνομα της μάνας μου, κάπως αταίριαστο με τη σκληρή δουλειά της, άναβε ένα τσιγάρο και έπινε ένα καφεδάκι που είχε φτιάξει η ίδια στο γκαζάκι πίσω από τον πάγκο. Το κατέβαζε το τσιγάρο με τρείς ρουφηξιές και περιμετρικά από τα χείλη της σχηματίζονταν μικρές γραμμούλες. Ήταν η μόνη στιγμή της μέρας, μέσα και έξω από το σπίτι, που την έβλεπα να απολαμβάνει κάτι.

Τότε, αν ήταν Πέμπτη, γινόταν το θαύμα.

Κάθε Πέμπτη ήμασταν στη λαϊκή κοντά στην εκκλησία των αγίων αποστόλων στη Νίκαια. Εκεί, την απέναντι θέση την είχε η κυρά Μαρία. Ήταν μια χοντρή γυναίκα που είχε με το γιο της ένα πάγκο με καραμέλες, μπαχαρικά και ξηρούς καρπούς. Με έπαιρνε, που λες, ο πατέρας μου από το χέρι και με πήγαινε να διαλέξω πέντε καραμελάκια χρωματιστά. Μου τα βάζε η κυρά Μαρία σε ένα χάρτινο σακουλάκι και ξαναγυρίζαμε στον πάγκο, με το άγρυπνο βλέμμα της μάνας μου να παρακολουθεί, λες και ένα ή δυο καραμελάκια ακόμη θα έριχναν έξω το ταμείο της ημέρας.

Να μη στα πολυλογώ, μέχρι τα δέκα τη δουλειά την είχα μάθει σαν μεγάλος. Τις εποχές του μήλου, πώς το μεταχειρίζεσαι όταν είναι ψυγείου και πώς θα πεις στην πελάτισσα το χαρακτηριστικό «να τα κάνω δύο κιλά στρογγυλά», ρισκάροντας να σου φέρει τα φρούτα στο κεφάλι όταν σε τσάκωνε να της παραχώνεις στην τσάντα τα χειρότερα κομμάτια.

Για τη δουλειά των γονιών μου ποτέ δεν ντράπηκα. Αυτή με σπούδασε και με έκανε άνθρωπο.

Για τη δουλειά των γονιών μου ποτέ δεν ντράπηκα. Αυτή με σπούδασε και με έκανε άνθρωπο. Ένα μονάχα πράγμα με πονούσε αυτά τα δώδεκα χρόνια: που στη λαϊκή δεν είχε παιδιά να παίξω. Θα μου πεις τώρα, πού χρόνος… Ε, τα παιδιά παίζουν και με σφυρίγματα από τους απέναντι πάγκους και με φανταστικές ιστορίες για τους περαστικούς που διηγούνται το ένα στο άλλο με τα μάτια.

Την αγάπησα όμως αυτήν την τσιγάνικη ζωή και ας είχε μοναξιά για ένα πιτσιρίκι.

Όλο σκέφτομαι να γράψω ένα βιβλίο για τα έργα και τις ημέρες των γονιών μου και της συνομοταξίας τους. Το βιβλίο θα τελειώνει με τη μέρα που πήρα πτυχίο. Σαν τώρα τη θυμάμαι. Ο πατέρας μου, βουρκωμένος και ταλαιπωρημένος από τα χρόνια της σκληρής βιοπάλης, βγήκε μπροστά να με αγκαλιάσει μετά την τελετή. Η μάνα μου, όπως πάντα σκληρή, αρκέστηκε σε ένα τυπικό σταυρωτό φιλί και ένα μπράβο. Μέσα στην αναμπουμπούλα και τη συγκίνηση της στιγμής μου φάνηκε πως μου παραχώνε κάτι στην τσέπη του σακακιού. Αργότερα, είδα πως ήταν ένα χάρτινο σακουλάκι με χρωματιστά καραμελάκια, ίδια με κείνα της κυρίας Μαρίας. 

Έλσα Κυριακίδου 

elsa picINFO
H Έλσα Κυριακίδου γεννήθηκε στον Πειραιά (1982), από Ισπανίδα μητέρα και Έλληνα πατέρα. Είναι απόφοιτη της DOMUS Academy του Μιλάνου στον τομέα του Σχεδιασμού Προϊόντων. Τα τελευταία 12 χρόνια ασκεί το επάγγελμα που σπούδασε, ενώ παράλληλα αρθρογραφεί σε περιοδικά σχετικά με το design και την αρχιτεκτονική.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  
***
ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΩΡΟ
Στη στήλη αυτή δημοσιεύονται διηγήματα (κείμενα μυθοπλασίας) στην ελληνική γλώσσα τα οποία μέχρι τη στιγμή της αποστολής τους δεν έχουν δημοσιευτεί σε έντυπο ή οπουδήποτε στο διαδίκτυο. Τα διηγήματα αποστέλλονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση edit@bookpress.gr. Στην περίπτωση που το διήγημα επιλέγεται για να δημοσιευτεί, και μόνο σε αυτή, θα επικοινωνούμε με τον συγγραφέα το αργότερο μέσα σε 20 μέρες από την αποστολή του διηγήματος και θα τον ενημερώνουμε για το χρόνο της επικείμενης δημοσίευσης. Σε κάθε άλλη περίπτωση, καμιά επιπλέον επικοινωνία δεν θα πρέπει να αναμένεται και ο συγγραφέας επαναποκτά αυτομάτως την κυριότητα του κειμένου του. Τα προς δημοσίευση διηγήματα ενδέχεται να υποστούν γλωσσική επιμέλεια. 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Παπουτσόσυκα» (διήγημα)

«Παπουτσόσυκα» (διήγημα)

«Παπουτσόσυκο δεν είχα ξανακόψει ούτε ξαναφάει στη ζωή μου. Το πρωί που γύρισα στο πατρικό πήγα σαν το μοσχάρι να πιάσω ένα με γυμνά χέρια. Ευτυχώς με είδε η μάνα μου από την κουζίνα και με σταμάτησε. Τι κάνεις παιδάκι μου; Χωρίς γάντια; Θα πληγωθείς. Έγινες κι εσύ αμερικανάκι σαν τον πατέρα σου».

...
Τα τσόφλια (πασχαλινό διήγημα)

Τα τσόφλια (πασχαλινό διήγημα)

«Το δικό μας Πάσχα ήταν πάντα αθόρυβο, μια μυσταγωγική τελετουργία ελάχιστων επεισοδίων, μακριά απ’ τα μάτια και τ’ αυτιά των ανθρώπων. Πέντε αυγά, ένα για τον καθένα μας, ένα σταυρό στα γρήγορα, ένα Χριστός Ανέστη ίσα που ακουγόταν, κι η τελετή λάμβανε τέλος».

Του Γιώργου Μάλου

...
Η νοσοκόμα (διήγημα)

Η νοσοκόμα (διήγημα)

«Ο πατέρας μου έσπασε τον γοφό του βλέποντας Ολυμπιακούς αγώνες. Σηκώθηκε απ’ τον καναπέ να πάει στην κουζίνα για νερό, γλίστρησε κι έπεσε. Η αποκατάσταση της υγείας του ήταν δύσκολη. Έμεινε δυο βδομάδες στην κλινική και γύρισε σπίτι με την προοπτική να μείνει κατάκοιτος όσο διάστημα χρειαζόταν».

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ο τάφος της Αντιγόνης» της Μαρία Θαμπράνο (κριτική) – Πεδίο όπου συγκλίνουν προβληματισμοί για τη δικαιοσύνη, το φύλο, την ταυτότητα

«Ο τάφος της Αντιγόνης» της Μαρία Θαμπράνο (κριτική) – Πεδίο όπου συγκλίνουν προβληματισμοί για τη δικαιοσύνη, το φύλο, την ταυτότητα

Για το θεατρικό κείμενο της Μαρία Θαμπράνο (María Zambrano) «Ο τάφος της Αντιγόνης» (μτφρ. Μαίρη Ι. Γιόση, Χρήστος Σιορίκης, εκδ. Loggia). Κεντρική εικόνα: Η συγγραφέας.

Γράφει η Ιωάννα Φωτοπούλου 

Οι μύ...

«Χιροσίμα» του Τζον Χέρσι – 80 χρόνια από όταν έσβησε ο κόσμος διαβάζουμε το βιβλίο που αποκάλυψε τη φρίκη

«Χιροσίμα» του Τζον Χέρσι – 80 χρόνια από όταν έσβησε ο κόσμος διαβάζουμε το βιβλίο που αποκάλυψε τη φρίκη

Για το βιβλίο του Τζον Χέρσι (John Hersey) «Χιροσίμα» (μτφρ. Νίκος Αγγελόπουλος, εκδ. Σάλτο). Ογδόντα χρόνια συμπληρώνονται στις 6 Αυγούστου από τη ρίψη της πρώτης ατομικής βόμβας. Κεντρική εικόνα: Η Χιροσίμα, αμέσως μετά (πηγή: Britannica).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος...

Θλίψη στον χώρο του βιβλίου: Πέθανε ο εκδότης Παύλος Παπαχριστοφίλου

Θλίψη στον χώρο του βιβλίου: Πέθανε ο εκδότης Παύλος Παπαχριστοφίλου

Ο Παύλος Παπαχριστοφίλου, ιδιοκτήτης και πρόεδρος επί σειρά ετών των εκδόσεων «Ελληνικά Γράμματα» και ιδρυτής των εκδόσεων «Πεδίο», πέθανε ξαφνικά σήμερα τα ξημερώματα. Οι εκδόσεις «Πεδίο» ανακοίνωσαν τον θάνατό του.

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

«Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ σε πρόζα και στίχο» του Βρασίδα Καραλή (προδημοσίευση-βίντεο)

Προδημοσιεύση αποσπάσματος από το βιβλίο του Βρασίδα Καραλή «Τα μπλουζ της οδού Γκλιμπ Πόιντ» (μτφρ. Σοφία Τρουλλινού), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Petites Maisons. Μαζί, ένα πολύ προσωπικό βίντεο με τον συγγραφέα στο Σίδνεϊ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

«Η κοιλάδα της αταξίας» του Φρήντριχ Ντύρρενματτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Φρήντριχ Ντύρρενματτ [Friedrich Dürrenmatt] «Η κοιλάδα της αταξίας» (σε νέα μτφρ. του Βασίλη Πατέρα, με επίμετρο της Πελαγίας Τσινάρη), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

«Με στέβια και αγαύη» του Γιώργου Μπουρονίκου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βραβευμένο θεατρικό του Γιώργου Μπουρονίκου «Με στέβια και αγαύη», το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΖΕΝΙΕ: Συγγνώμη που θα ρωτήσω: Παιδιά δεν έχε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που επανεκδόθηκαν πρόσφατα

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Δεκαπέντε βιβλία ελληνικής πεζογραφίας, πρόσφατα και παλιότερα, που εκδόθηκαν το προηγούμενο διάστημα, φέρνουν ξανά στις πρ...

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας, απλοί άνθρωποι, λοξές αφηγήσεις: Οκτώ ελληνικά μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ξεχωρίζουν

Άγνωστες πτυχές της Ιστορίας ξεδιπλώνονται, ο παραλογισμός εισβάλλει, οι «απλοί» άνθρωποι παλεύουν κόντρα στις εξελίξεις, τους Άλλους και τους ίδιους τους εαυτούς τους – αυτά και πολλά ακόμα συναντάμε σε οκτώ μυθιστορήματα από Έλληνες συγγραφείς που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ...

Βιβλία για ένα καλοκαίρι με μυστήριο και ανατριχίλες: 21 αστυνομικά που ξεχωρίζουν

Βιβλία για ένα καλοκαίρι με μυστήριο και ανατριχίλες: 21 αστυνομικά που ξεχωρίζουν

20 αστυνομικά βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, ελληνικά και μεταφρασμένα, συν το γνωστό μας Κάσκο του Σέργιου Γκάκα, που είναι επανέκδοση. Για ένα καλοκαίρι γεμάτο μυστήριο και ανατριχίλες, αλλά και με κοινωνικό προβληματισμό. 

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρίου

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ