cartier bresson 700

Της Αλεξάνδρας Σάνδη

Έφυγε πλήρης ημερών. Αυτό είπαν όλοι. Αν όχι όλοι, οι περισσότεροι. Εν πάση περιπτώσει το είπαν αρκετοί κι εγώ το άκουγα και ήθελα να τους πω ότι κάνουν λάθος, ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συνέβη, όχι σε αυτήν, ότι δεν την ήξεραν καθόλου, ότι 94 χρόνια ήταν πολλά, αλλά ίσως όχι αρκετά για να τη μάθουν.

Εγώ την ήξερα μόλις 37 χρόνια, αλλά την ήξερα. Θες τα γονίδια, θες ότι την άκουγα καλοκαίρια ολόκληρα να πλέκει παράπονα και να φουρνίζει ιστορίες, ξέρω καλά ότι δεν έφυγε πλήρης ημερών. Ποτέ της δεν ήταν πλήρης. Δεν μπορούσε να είναι.

Πάντα ήθελε κάτι να την ξελαφρώνει. Ο μεγάλος της πόνος προερχόταν από αυτό το μπούκωμα που τη γέμιζε φορτικά. Κάποιες φορές φοβόταν μη ξεχειλώσουν τα σωθικά της από δαύτο. Για πολλά χρόνια ξελάφρωνε κοντά μου, γι αυτό και τον πόνο της το ξέρω όσο κανείς. Τον έχω ακούσει ξανά και ξανά, μόνες μας εγώ κι αυτή κι ο αδελφός μου σχεδόν μωρό να κοιμάται στο διπλανό κρεβάτι. Όλοι οι άλλοι ξέρουν τα παράπονα, αυτά που είχε εφεύρει σαν βαλβίδες εκτόνωσης όταν δε με είχε κοντά. Τα ξεστόμιζε σαν διαταγές ενώ τους κοιτούσε με μισό μάτι και σφιγμένα χείλη και με την κορμοστασιά της τεντωμένη σαν το μακρύ της στειλιάρι που δάμαζαν τα χέρια της όταν έσκαβε την αυλή της.

Το μπούκωμα το είχε από μικρή. Μπούκωναν τα πνευμόνια και το στομάχι της. Η κοιλιά της φούσκωνε τόσο που το βράδυ δεν μπορούσε να κοιμηθεί. 

Το μπούκωμα το είχε από μικρή. Μπούκωναν τα πνευμόνια και το στομάχι της. Η κοιλιά της φούσκωνε τόσο που το βράδυ δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Ήταν μου ‘λεγε λες και είχε φάει ένα ταψί χορτόπιτα μόνη της πριν ξαπλώσει. Από παιδί ήταν λιγόφαγη. Πότε από την κακοπέραση, πότε γιατί καταλάβαινε ότι το μπούκωμα γέμιζε το στομάχι της και άφηνε χώρο μόνο για μικρές μπουκιές, ίσα να τη βαστήξουν μέχρι το επόμενο ξημέρωμα. Το μεγάλο κακό όμως την έβρισκε όταν νύχτωνε για τα καλά. Τότε μπούκωναν τα πνευμόνια της και ο αέρας χωρούσε και δε χωρούσε κι ας ήταν πεντακάθαρος με μυρωδιές από έλατο και θυμάρι. Μετρούσε τις ώρες μέχρι να έρθει ο πατέρας της. Το μπούκωμα υποχωρούσε μόνο όταν άκουγε τη φωνή του, χαράματα, σαν γύριζε τύφλα από το καφενείο. Τραγουδούσε σμυρναίικα τραγούδια κι έκλαιγε. Κι όσο τον άκουγε να κλαίει τόσο ξαλάφρωνε.

Όταν πια έγινε κοπέλα είχε σοβαρό πρόβλημα με το στομάχι. Δεν έπρεπε να είναι ούτε άδειο ούτε γεμάτο αλλιώς σφάδαζε από τους πόνους. Κάποιες φορές πεινούσε αλλά έκανε προσπάθειες να μην παραφάει, να μη γεμίσει το στομάχι της. Μετρούσε τις μπουκιές της. Τους πνεύμονες της τώρα τους ξαλάφρωνε μονάχη της. Είχε μάθει να τραγουδάει τα σμυρναίικα τραγούδια. Είχε καλύτερη φωνή από τον πατέρα της. Εκείνη δεν έκλαιγε.

Όταν παντρεύτηκε δε χρειαζόταν πια να προσέχει μήπως παραφάει. Η πεθερά της πρόσεχε δυο φορές για αυτή και τα γεύματά της χωρούσαν όλα μαζί σε δυο γυναικείες χούφτες ενωμένες. Δεν τραγουδούσε ποτέ στο σπίτι, μόνο έξω στα χωράφια. Έτσι ξελάφρωνε. Μετρούσε τα τραγούδια της. Δε έλεγε μόνο τα σμυρναίικα του πατέρα της πια, έλεγε και δικά της. Είχε ακόμα ωραία φωνή.

Το πρόσωπό της ήταν λουσμένο με αγαλλίαση, είχε αφήσει και τα λευκά μαλλιά της λυτά και κοιτούσε λοξά πάνω με μια απέραντη αγάπη. 

Μια φορά μόνο μου μίλησε για ευχαρίστηση. Το πρόσωπό της ήταν λουσμένο με αγαλλίαση, είχε αφήσει και τα λευκά μαλλιά της λυτά και κοιτούσε λοξά πάνω με μια απέραντη αγάπη. Έμεινε για αρκετή ώρα ακίνητη πριν μιλήσει Μου θύμιζε την έκσταση της αγίας Θηρεσίας, το άγαλμα του Μπερνίνι που ’χε σε φωτογραφία κάπου στο δωμάτιο της. Όταν ξεκίνησε την ιστορία της η φωνή της είχε μια ήρεμη ζωντάνια. Τσιμπούσα θυμάμαι τον εαυτό μου, έλεγα δεν μπορεί να μου μιλάει αυτή. Τόση ηρεμία, τόση ζωντάνια, δεν μπορεί. Μου μίλαγε όμως, μου μίλαγε για τη μεγαλύτερη ευχαρίστηση στη ζωή της, αυτή που ένιωθε όταν θήλαζε το πρώτο της παιδί. Γυρνούσε από τα χωράφια όταν το στήθος της ήταν πολύ βαρύ, τόσο γεμάτο που το γάλα έσταζε στο δρόμο, στο χώμα, στις φούστες, στα πόδια της. Όταν έβαζε το μωρό στο στήθος ένιωθε το βάρος να φεύγει με έναν τρόπο που είχε κάτι το θείο και τότε γινόταν κι εκείνη μέρος του θείου, μια αγία βρεφοκρατούσα. Η μεγαλύτερη απόλαυση όμως ερχόταν όταν το μωρό έβαζε το χέρι του πάνω στο μαστό της. Δεν υπήρχαν λόγια, έλεγε, για να περιγράψουν αυτή την ομορφιά, ούτε τρόπος να μετρηθεί. «Αυτή μόνο με ξαλάφρωνε πραγματικά», έλεγε και ξανάλεγε κι έκλεινε τα μάτια και ακουμπούσε απαλά το χέρι της πάνω στο αδειανό, γερασμένο της στήθος.

Αυτό το χαμόγελο το είχε και την τελευταία φορά που την είδα. Είχε κλείσει τα μάτια της, ήταν ήρεμη, δεν μετρούσε τίποτα. Τις ημέρες της τις μετρήσαμε εμείς. Ήξερα καλά ότι δεν ήταν πλήρης. Φαινόταν όμως πραγματικά ξαλαφρωμένη.

* Η φωτογραφία στην κεντρική εικόνα είναι του Ενρί-Καρτιέ Μπρεσόν. 

Alexandra SandiINFO
Η Αλεξάνδρα Σάνδη έχει παρακολουθήσει μαθήματα δημιουργικής γραφής. Διηγήματά της έχουν δημοσιευτεί σε ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΩΡΟ

Στη στήλη αυτή δημοσιεύονται διηγήματα (κείμενα μυθοπλασίας) στην ελληνική γλώσσα τα οποία μέχρι τη στιγμή της αποστολής τους δεν έχουν δημοσιευτεί σε έντυπο ή οπουδήποτε στο διαδίκτυο. Τα διηγήματα αποστέλλονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση edit@bookpress.gr. Στην περίπτωση που το διήγημα επιλέγεται για να δημοσιευτεί, και μόνο σε αυτή, θα επικοινωνούμε με τον συγγραφέα το αργότερο μέσα σε 20 μέρες από την αποστολή του διηγήματος και θα τον ενημερώνουμε για το χρόνο της επικείμενης δημοσίευσης. Σε κάθε άλλη περίπτωση, καμιά επιπλέον επικοινωνία δεν θα πρέπει να αναμένεται και ο συγγραφέας επαναποκτά αυτομάτως την κυριότητα του κειμένου του. Τα προς δημοσίευση διηγήματα ενδέχεται να υποστούν επιμέλεια.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ανάσκελα, σ’ ένα λασπωμένο χωράφι (διήγημα)

Ανάσκελα, σ’ ένα λασπωμένο χωράφι (διήγημα)

«Ο αξιωματικός τον διέταξε να τον ακολουθήσει. Η φωνή του, άκαμπτη, μια απόλυτη εξουσία που δεν δεχόταν αμφισβήτηση. Περπάτησαν μέσα από το δάσος, ο Αλέξανδρος μπροστά, ο αξιωματικός πίσω του. Το σκυλί τους ακολούθησε, γαβγίζοντας σποραδικά, ένας ήχος σχεδόν ανθρώπινος στη θλίψη του».

Του Αλέξη Σταμά...

Δι’ εὐχῶν (διήγημα)

Δι’ εὐχῶν (διήγημα)

«Εκείνη άνοιξε το σακί και σχεδόν ψηλαφιστά, άρχισε να βγάζει τα κόκαλα. Έπνιξε τον πρώτο λυγμό, αλλά ο δεύτερος δεν χώρεσε μέσα της. Τ’ αγκάλιαζε ένα ένα, λες και κρατούσε μωρό, τα σταύρωνε, τα φιλούσε, τα ξέπλενε με τα δάκρυά της, και μετά τα έβαζε μέσα στον τάφο».

Του Γιώργου Μάλου

...
   Ο Ακταίωνας στη Μεσσηνία (διήγημα)

Ο Ακταίωνας στη Μεσσηνία (διήγημα)

«Ο Λουκάς και ο Άκης είχαν όνειρο ζωής να αποκτήσουν μια κατοικία στη μέση του πουθενά: στους αγρούς και τα παρατημένα χωράφια. Στους πρόποδες των φαγωμένων λόφων και τα ξεραμένα ποτάμια. Σε τόπους λησμονημένους και τραχείς˙ μακριά από τις βουερές κυψέλες των ανθρώπων και των έργων τους». 

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Καλώς ήρθατε στον ψηφιακό κόσμο: Έκθεση, performances, masterclasses και ομιλίες στο Onassis AiR

Καλώς ήρθατε στον ψηφιακό κόσμο: Έκθεση, performances, masterclasses και ομιλίες στο Onassis AiR

Τέσσερις ημέρες αφιερωμένες στις σχέσεις ανθρώπων και μηχανών, όπου εξερευνούμε τα όριά τους και αναζητούμε το οικείο και το ανοίκειο που προκύπτει μέσα από αυτές. Έκθεση, performances, masterclasses και ομιλίες μάς καλωσορίζουν στον κόσμο της ψηφιακής τέχνης.

Επιμέλεια: Book Press

...
Για τον Κώστα Γεωργουσόπουλο, de profundis

Για τον Κώστα Γεωργουσόπουλο, de profundis

«Συγχωρείστε μου το μακρινάρι, όσοι το διαβάσετε. Είναι de profundis. Και χρέος. Σ έναν πολύ σπουδαίο Έλληνα». 

Γράφει ο Γιάννης Κουτζουράδης

«…καρφώσανε τον γίγαντα, στον βράχο του Καυκάσου, τρία πουλάκια πέρασαν ...

«Δεν είναι ποτάμι» της Σέλβα Αλμάδα (κριτική) – Εκεί που τα όρια του κόσμου των ζωντανών και των νεκρών θολώνουν

«Δεν είναι ποτάμι» της Σέλβα Αλμάδα (κριτική) – Εκεί που τα όρια του κόσμου των ζωντανών και των νεκρών θολώνουν

Για τη νουβέλα της Σέλβα Αλμάδα «Δεν είναι ποτάμι» (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος. Όπου «το παρόν διαπλέκεται με το παρελθόν, η πραγματικότητα συνυφαίνεται με το όνειρο και τα όρια του κόσμου των ζωντανών και των νεκρών θολώνουν». Στην κεντρική εικόνα, ψαράδες στον ποταμό Πα...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ανταρκτική» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

«Ανταρκτική» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων της Κλερ Κίγκαν [Claire Keegan] «Ανταρκτική» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), η οποία θα κυκλοφορήσει στις 3 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΟΙ ...

«Σωματογραφία» της Εύας Στάμου (προδημοσίευση)

«Σωματογραφία» της Εύας Στάμου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Εύας Στάμου «Σωματογραφία», το οποίο κυκλοφορεί στις 2 Δεκεμβρίου από τος εκδόσεις Αρμός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Κεφάλαιο 2ο

Εκείνη την εποχή καταπιανόμουν με την κατα...

«Μπάρμπα Μάρογιε» του Μάριν Ντρζιτς (προδημοσίευση)

«Μπάρμπα Μάρογιε» του Μάριν Ντρζιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το θεατρικό έργο του Μάριν Ντρζιτς [Marin Držić] «Μπάρμπα Μάρογιε» (μτφρ. Irena Bogdanović), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΡΙΤΗ ΠΡΑΞΗ


...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ιστορία, κοινωνία, πρόσωπα: 65 βιβλία του 2024 που μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο μας

Ιστορία, κοινωνία, πρόσωπα: 65 βιβλία του 2024 που μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο μας

Εξήντα πέντε δοκίμια αρχαίας και σύγχρονης ελληνικής και παγκόσμιας Ιστορίας, κοινωνιολογίας, φιλοσοφίας, πολιτισμικών σπουδών, γεωπολιτικής και διεθνών σχέσεων, αλλά και βιογραφίες και απομνημονεύματα, επιλεγμένα από την πλούσια βιβλιοπαραγωγή του 2024.

Γράφει ο Γιώργος ...

«Ρομαντικά μυθιστορήματα» (rom-coms): 15 βιβλία για… ένοχες απολαύσεις

«Ρομαντικά μυθιστορήματα» (rom-coms): 15 βιβλία για… ένοχες απολαύσεις

Τα «ρομαντικά μυθιστορήματα» (rom-coms) έχουν πλέον διακριτή παρουσία στην ελληνική εκδοτική παραγωγή και πολύ εντονότερη στην παγκόσμια. Τι τα διακρίνει, πού απευθύνονται και για τι μιλάει ένα επιτυχημένο rom-com; Επιλέξαμε 15 ρομαντικά μυθιστορήματα που ξεχώρισαν το 2024.

Γράφει η Φανή Χατζή ...

Τρεις νέες πεζογραφικές φωνές από τις εκδόσεις Βακχικόν

Τρεις νέες πεζογραφικές φωνές από τις εκδόσεις Βακχικόν

Τρία μυθιστορήματα που μόλις κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Βακχικόν με τα οποία οι συγγραφείς τους συστήνονται στο αναγνωστικό κοινό με σύγχρονες και ιδιαίτερες ιστορίες.

Επιμέλεια: Book Press

Γιούλη Γιανναδάκη ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ