alt

Για την παράσταση «Με δύναμη από την Κηφισιά» του Δημήτρη Κεχαΐδη και της Ελένης Χαβιαρά, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά, η οποία παρουσιάζεται στο «Θέατρο του Νέου Κόσμου».

Του Νίκου Ξένιου

Το έργο των Δημήτρη Κεχαΐδη και Ελένης Χαβιαρά «Με δύναμη από την Κηφισιά» σκηνοθετεί ο Δημήτρης Καραντζάς στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, δίνοντάς μας για μιαν ακόμη φορά την ευκαιρία να απολαύσουμε τέσσερεις εξαιρετικές γυναικείες ερμηνείες και επανεπικαιροποιώντας αυτήν την υπαρξιακή κωμωδία με την πικρή γεύση του ανεκπλήρωτου.

«Κοντρόλ στον χωρισμό»

Με απαράμιλλο αισθησιασμό, κομψότητα και ματαιοδοξία, απουσία συναίσθησης της ηλικίας της, ανεδαφικό ρομαντισμό και, κυρίως, έντονο συναίσθημα μοναξιάς, η Αλέκα που φιλοτεχνεί η κυρία Φωτοπούλου κινείται στο επιδεικτικό, νεοπλουτίστικο σκηνικό που έστησε γι’ αυτήν η Άρτεμις Φλέσσα και το οποίο ο Δημήτρης Καραντζάς φρόντισε να είναι «καρμανιόλα» επικινδυνότητας.

Με λυμένα τα βιοποριστικά τους προβλήματα και με άπλετο χρόνο στη διάθεσή τους, η Φωτεινή και η Μάρω του «Με δύναμη από την Κηφισιά» περιφέρονται ασκόπως στο αστικό διαμέρισμα όπου ζει η Αλέκα με την κόρη της Ηλέκτρα. Με απαράμιλλο αισθησιασμό, κομψότητα και ματαιοδοξία, απουσία συναίσθησης της ηλικίας της, ανεδαφικό ρομαντισμό και, κυρίως, έντονο συναίσθημα μοναξιάς, η Αλέκα που φιλοτεχνεί η κυρία Φωτοπούλου κινείται στο επιδεικτικό, νεοπλουτίστικο σκηνικό που έστησε γι’ αυτήν η Άρτεμις Φλέσσα και το οποίο ο Δημήτρης Καραντζάς φρόντισε να είναι «καρμανιόλα» επικινδυνότητας. Ανάμεσα σε ένα στυλάτο «βίντατζ» ψυγείο της δεκαετίας του ’50 γεμάτο μαρούλια για τη δίαιτα, ένα καναπέ άβολο και σκόπιμα δυσλειτουργικό, τέσσερα γλαστράκια με μπονζάι φυτά τοποθετημένα σε μιαν αλέα με βότσαλα που θα ποδοπατηθούν από ψηλά αλμοδοβαρικά τακούνια φέρνοντας τις φίλες της στο χείλος της κατάρρευσης, η Αλέκα πενθεί για ένα χωρισμό. Παρέα με ακριβά απεριτίφ, βότκες και λαξοτανίλ, ντυμένη σαν ξεπεσμένη χολιγουντιανή ντίβα και πασχίζοντας να γραπωθεί από τα υπολείμματα νεότητας που έχει, διαπραγματεύεται εκτενώς με τις φίλες της την αναγκαιότητα άμεσης αναχώρησης της γυναικοπαρέας για την Ταϋλάνδη: το φθάσιμο εκεί είναι ο μοναδικός τρόπος διαφυγής τους από την πραγματικότητα, που στα δικά τους μέτρα σημασιοδότησης φαντάζει οδυνηρή.

Ως μεγαλύτερη της παρέας και ιδιοκτήτρια του εξωφρενικού αυτού σπιτιού της Κηφισιάς, η Αλέκα συνοψίζει μιαν εκπεσούσα εκδοχή θηλυκότητας και μιαν ανεκδιήγητη μορφή χειραφέτησης που μοναδική της απόληξη έχει τη δυσπραγία και το αδιέξοδο. Η έξοχη ερμηνεία διευρύνει τα κωμικά «πατήματα» του ρόλου σε κάτι εντελώς σύγχρονο και ελλειπτικό, αυτοσαρκαστικό και περίπλοκο, χωρίς τις τηλεοπτικές ευκολίες στις οποίες συχνά ολισθαίνουν οι ηθοποιοί μας, σε ένα προσωπικό δημιούργημα αντάξιο μιας ηθοποιού σαν τη Λυδία Φωτοπούλου κι ενός σκηνοθέτη που ζωγραφίζει την υπαρξιακή συνθήκη με χίλια διαφορετικά πινέλα: ο εξωτικός προορισμός που εκκρεμεί, η έτοιμη βαλίτσα και το καπέλο σαφάρι, η παρωδία δίαιτας και γυμναστικής, η σκάλα που «θα» οδηγούσε στον πάνω όροφο εάν δεν οδηγούσε σε ένα μίνι γκρεμό, η πόρτα που «θα» άνοιγε κανονικά αν δεν ήταν περιστρεφόμενη, η σύμβαση του διαχωρισμού του μέσα με το έξω, όλα, κειμενικά, σκηνοθετικά και σκηνογραφικά, συνθέτουν την ατμόσφαιρα της πρόβας. Πρόβας για μια αναχώρηση και μιαν αλλαγή που οι ηρωίδες δεν έχουν τα κότσια να τη ζήσουν κανονικά, μπλεγμένες όπως είναι στον ιστό των μικρών, αλλοτριωμένων τους συνηθειών και εξαρτημένες όπως είναι από σκιώδεις παρουσίες, προδοσίες, εγκαταλείψεις και έωλες υποσχέσεις ανδρών.

«Ντύνομαι για τις γυναίκες»

Σε αυτό το σημείο αναδεικνύεται η κλασική, διαχρονική γραφή του ζεύγους Κεχαΐδη/Χαβιαρά, που σε εννέα αποσπασματικές σκηνές κατορθώνει να αποτυπώσει καυστικά αλλά και με ανθρωπιά το παράλογο της ανθρώπινης ψευδαίσθησης της ευτυχίας, και δη στη θηλυκή της εκδοχή.

Η Ευδοξία Ανδρουλιδάκη (η κόρη, Ηλέκτρα) με σπορ ντύσιμο, κριτική διάθεση και εξίσου αναλωμένο προσωπικό χρόνο, κρατά αποστάσεις από τις τρεις μεγαλύτερες γυναίκες, στοχεύοντας στη σταδιακή μεταστροφή της μετά τα μισά του έργου: εύστοχα διαφοροποιείται ερμηνευτικά από αυτές, παραπέμποντας περισσότερο σε μια σύγχρονη κόρη, ώστε μπορεί κανείς να πει ότι είναι η πιο ανθεκτική στον χρόνο περσόνα του έργου. Τα κοστούμια της Ιωάννας Τσάμη στοχεύουν σε ένα στυλιστικό αχταρμά που υπηρετεί την ιδέα του νεοπλουτισμού, της υπερβολής, της χιμαιρικής προσήλωσης στο επουσιώδες και το επιπολής. Η επινόηση της τηλεοπτικής οθόνης των '50s με τη φωνή του απόντος, περιπόθητου τενόρου υπηρετεί απόλυτα τη «στροφή» των γυναικών αυτών προς μιαν έξωθεν σανίδα σωτηρίας και σκιαγραφεί το υπαρξιακό τους κενό με ιδιαίτερα χιουμοριστικό τρόπο, καθώς εκκινεί και παύει μόνη της, χωρίς εξηγήσεις νατουραλιστικού τύπου προς τον θεατή. Τα εξωφρενικά ντυσίματα και οι ρόμπες με τις απόλυτα κακόγουστες ψηλοτάκουνες παντόφλες, η γκαρνταρόμπα με τα εσώρουχα, τα νεγκλιζέ, τα καπέλα, αλλά και τα σκαμνάκια, και το «ποδήλατο» της κατ’ οίκον γυμναστικής, τα ροζ ποτά και τα τσιγάρα που ανάβουν νευρωτικά και σβήνονται μέσα στον λευκό αφρό της λεμονόπιττας, είναι αισθητικές «μικροεπιθέσεις» σατυρικά επικαλυμμένης απελπισίας που κρατά μια λεπτή ισορροπία τρόμου πάνω από το χάος της ανυπαρξίας αντικειμένου και στόχου. Άλλωστε σε αυτό το σημείο αναδεικνύεται η κλασική, διαχρονική γραφή του ζεύγους Κεχαΐδη/Χαβιαρά, που σε εννέα αποσπασματικές σκηνές κατορθώνει να αποτυπώσει καυστικά αλλά και με ανθρωπιά το παράλογο της ανθρώπινης ψευδαίσθησης της ευτυχίας, και δη στη θηλυκή της εκδοχή.

alt

«Μα τόσο άτυχη είμαι πια;»

Η Έμιλυ Κολιανδρή ερμηνεύει τη Φωτεινή με ένα πληθωρικό, κραυγαλέο, εξωστρεφές και υστερικό προσωπείο που κάνει μιαν αξιοσημείωτη μεταστροφή σε ευαισθησία και εσωτερικότητα στην τελευταία σκηνή του έργου.

Η Έμιλυ Κολιανδρή ερμηνεύει τη Φωτεινή με ένα πληθωρικό, κραυγαλέο, εξωστρεφές και υστερικό προσωπείο που κάνει μιαν αξιοσημείωτη μεταστροφή σε ευαισθησία και εσωτερικότητα στην τελευταία σκηνή του έργου. Ψηλή και εντυπωσιακή, γεμίζει τη σκηνή με την παρουσία της αλλά και συμπληρώνει το κέντημα των άλλων τριών ηθοποιών, χωρίς να γίνεται ξεκαρδιστική και υπενθυμίζοντάς μας διαρκώς την τραγικότητα ενός «εγκλεισμού» σε στερεότυπα, μικροδιεκδικήσεις και μικροεκδικήσεις. Το δικό της κομμάτι ρόλου περιέχει τις καλύτερες κειμενικές επινοήσεις, αυτές που αφορούν τη μονοτονία του ψαρέματος και την απέλπιδα άρνηση της παράδοσης στη μοιραία μονοτονία του γάμου. Το δικό της μερίδιο ενοχής συνίσταται στην ευερέθιστη και ανασφαλή, εκρηκτική και οριακά διπολική ψευδαίσθηση απόδρασης από τη σφαίρα επιρροής ενός (κατά τα φαινόμενα ευαίσθητου και απόλυτα φυσιολογικού) άνδρα: είναι το έμμεσο σχόλιο των συγγραφέων για τη ματαιότητα κάποιων αβάσιμων φεμινιστικών διεκδικήσεων, σκόπιμα υπογραμμισμένο από τον Καραντζά.

Όσο για τη Μάρω της Γαλήνης Χατζηπασχάλη, αυτή ενσαρκώνει επί σκηνής την απόλυτα «λοξή» (όπως γράφει η Κωνσταντίνα Ζηροπούλου στο επίμετρό της, στο πρόγραμμα της παράστασης) ματιά στον γυναικείο κόσμο της κενόδοξης διεκδραμάτισης ενός παρατεντωμένου, τραβηγμένου από τα αυτιά ερωτικού σκηνικού με τον κεραυνοβόλο, ανεπίδοτο, απολύτως αβάσιμο, αλλά και έξοχα υλοποιήσιμο έρωτα με έναν τυχάρπαστο νεοναζί. Εδώ το σχόλιο του Δημήτρη Καραντζά φέρνει το έργο στα μέτρα των ημερών μας, καθώς σαρκάζει την αφελή παράδοση στις μικρές, ευτελιστικές συνήθειες του «μάτσο», αρχαιολάγνου, φαλλοκράτη γόητα που περιφέρεται ανάμεσα στις φούστες των γυναικών ως οπτασία ακυρώνοντας την αναχώρηση όλων για την Άπω Ανατολή. Η εκδοχή της παραίσθησης δεν αποκλείεται, καθώς το κίτρινο τριαντάφυλλο στο βάζο μαραίνεται και πάει και η αναμονή του «Άνδρα» κορυφώνεται: η εξαρτησιακή σχέση των γυναικών αυτών προς τους άνδρες διαγράφεται ως παγίδα από την οποίαν αποκλείεται να διαφύγουν, μπλοκαρισμένες καθώς είναι στις μικροαστικές τους εμμονές και στην απουσία πνευματικής βασάνου. Στην τόσο ξεχωριστή αυτήν παράσταση του Δημήτρη Καραντζά, ο ξέχειλος ποταμός της ρηχότητας, της παραχωρητικότητας, της αναβλητικότητας στις προσωπικές μας επιλογές, της πλημμελούς καλλιέργειας, ημιμάθειας και κακογουστιάς, της μουσειακής προσέγγισης της ελληνικότητας, της υπερεκτίμησης του σφρίγους, του «τιτανικού» στοιχείου και της φαλλικότητας, οδηγεί τη φαντασίωση της Μάρως στο να εκβάλλει στον κίνδυνο για ολίσθημα μιας ολόκληρης κοινωνίας σε σκοτεινούς και επικίνδυνους ωκεανούς ολοκληρωτισμού και εκφασισμού.

* Ο ΝΙΚΟΣ ΞΕΝΙΟΣ είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ψυχολογία Συριανού συζύγου: Χριστίνα» του Εμμανουήλ Ροΐδη, σε σκηνοθεσία Γιάννη Λεοντάρη, στο Θέατρο Σταθμός

«Ψυχολογία Συριανού συζύγου: Χριστίνα» του Εμμανουήλ Ροΐδη, σε σκηνοθεσία Γιάννη Λεοντάρη, στο Θέατρο Σταθμός

Το έργο «Ψυχολογία Συριανού συζύγου: Χριστίνα», βασισμένο στη νουβέλα του Εμμανουήλ Ροΐδη, ανεβαίνει στο Θέατρο Σταθμός σε σκηνοθεσία Γιάννη Λεοντάρη, από 4 Οκτωβρίου έως 29 Νοεμβρίου.

Επιμέλεια: Book Press

Μετά από δύο επι...

Τίλντα Σουίντον, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Πάτι Σμιθ & Λένα Πλάτωνος, μεταξύ πολλών άλλων, στο φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Τίλντα Σουίντον, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Πάτι Σμιθ & Λένα Πλάτωνος, μεταξύ πολλών άλλων, στο φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Τίλντα Σουίντον, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Πάτι Σμιθ & Λένα Πλάτωνος, μεταξύ πολλών άλλων, κοσμούν το φετινό, πλουσιότατο και άκρως ερεθιστικό, πρόγραμμα της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. «Και τώρα, τι κάνουμε; Δεν περιμένουμε. Ούτε συνεχίζουμε αμέριμνοι. Μιλάμε και φωνάζουμε για τις πληγές, που πρέπει να τις νιώ...

Με «Το σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά ξεκινάει το πρόγραμμα της Στέγης για το φθινόπωρο

Με «Το σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά ξεκινάει το πρόγραμμα της Στέγης για το φθινόπωρο

Ο Δημήτρης Καραντζάς επιστρέφει στη Στέγη με μια περφόρμανς–παραβολή για τη βία, τον εθισμό στην εικόνα και την κατάργηση των ψευδαισθήσεων ή, αλλιώς, για την πραγματικότητα που, ό,τι κι αν κάνεις για να την αποφύγεις, αργά ή γρήγορα θα έρθει να σε βρει.

Επιμέλεια: Book Press

Από τις 30 Σεπτεμβρί...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τζο Νέσμπο: «Η κόρη μου δεν εντυπωσιάζεται με τίποτα από όσα κάνω, αλλά όταν της είπα ότι θα γίνω επίτιμος διδάκτωρ στην Αθήνα έμεινε με το στόμα ανοιχτό»

Τζο Νέσμπο: «Η κόρη μου δεν εντυπωσιάζεται με τίποτα από όσα κάνω, αλλά όταν της είπα ότι θα γίνω επίτιμος διδάκτωρ στην Αθήνα έμεινε με το στόμα ανοιχτό»

Ο δημοφιλής συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας Τζο Νέσμπο [Jo Nesbø] αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής.

Επιμέλεια: Ευλαλία Πάνου

...
Βίος και Πολιτεία #10: Ο Παναγής Παναγιωτόπουλος ζωντανά από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Βίος και Πολιτεία #10: Ο Παναγής Παναγιωτόπουλος ζωντανά από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Στο 10ο επεισόδιο της σειράς συζητήσεων με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου, με τον Κώστα Κατσουλάρη θα συνομιλήσει ο συγγραφέας και πανεπιστημιακός Παναγής Παναγιωτόπουλος. Η συζήτηση θα μεταδοθεί ζωντανά, την Πέμπτη, 28 Σεπτεμβρίου, στις 7μμ.

Επιμέλεια: Book Press

Βίος ...

«Κάποιοι μήνες της ζωής μου» του Μισέλ Ουελμπέκ – ή πώς να μην αποφεύγεις τις παγίδες της δημοσιότητας (κριτική)

«Κάποιοι μήνες της ζωής μου» του Μισέλ Ουελμπέκ – ή πώς να μην αποφεύγεις τις παγίδες της δημοσιότητας (κριτική)

Για το βιβλίο του Μισέλ Ουελμπέκ [Michel Houellebecq] «Κάποιοι μήνες της ζωής μου» (μτφρ. Γιώργος Καράμπελας, εκδ. Εστία). 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Προβοκάτορας, φίλεχθρος, άνθρωπος που ζει από τις αντιπαραθέσεις και...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ