alt

Για την παράσταση Ματωμένος Γάμος του Φ. Γκ. Λόρκα, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα, που ανεβαίνει στο θέατρο Αποθήκη.

Του Πέτρου Πολυμένη

Η σκηνοθεσία ενός θεατρικού έργου είναι και μία ερμηνεία του. Ο σκηνοθέτης επιλέγει σε ποιες όψεις του κειμένου θα δώσει έμφαση και πώς θα τις τοποθετήσει στο χρόνο, πώς θα αναδείξει ή θα ιεραρχήσει τα διλήμματα, αλλά και τις συνθήκες –τις ανθρώπινες καταστάσεις– που τα προκαλούν. Το θεατρικό έργο ως κείμενο (νεκρό, κατά Μπλανσό) ξαναζωντανεύει από τον εκάστοτε αναγνώστη. Παρόλα αυτά μέσα στις λέξεις δεν παύει να υπάρχει μια εγκατεστημένη βούληση (παρά το «θάνατο» του συγγραφέα) που το σμιλεύει και το διαφοροποιεί. Σε ένα κλασικό δε θεατρικό έργο αυτή η εγκατεστημένη βούληση είναι ακόμα πιο αισθητή. Τι περιθώρια μπορεί να αφήσει σε ένα σκηνοθετικό όραμα, σε μια ιδιαίτερη ματιά, όταν οι λέξεις είναι ήδη εκεί, με βαρύτητα μεγάλη; Σίγουρα περιθώρια υπάρχουν. Σχετικό παράδειγμα στα καθ’ ημάς, πριν από χρόνια, η σκηνοθεσία του Λευτέρη Βογιατζή στον «Μισάνθρωπο» του Μολιέρου, στην οποία ένα προσωπικό σκηνοθετικό όραμα, μια ερμηνεία, βρήκε χώρο μέσα από τις λέξεις μιας έμμετρης μετάφρασης, κατά τρόπο που συχνά ο θεατής είχε την εντύπωση ότι ψάχτηκε κάθε λέξη των επί σκηνής προσώπων∙ γιατί οι λέξεις είναι στη θέση που είναι, και τι σημαίνουν.

Ο Κακλέας ξαναδιάβασε το κείμενο του Λόρκα, το ξεψάχνισε, έφερε τα μέσα έξω, και έφτιαξε μία συνεπή και δεμένη παράσταση.

Στον Ματωμένο Γάμο του Κακλέα έχουμε μια άλλη κατεύθυνση. Και μάλιστα σε ένα κλασικό έργο, χιλιοπαιγμένο, υπό μια έννοια με κάποια κομμάτια του «σφραγισμένα» από τη μελοποίηση του Χατζιδάκι. Εδώ δεν πρόκειται για μια απλή δραματουργική επεξεργασία της μετάφρασης του Γκάτσου (όπως καταλαβαίνει κανείς από το πρόγραμμα της παράστασης), κάποιες διορθώσεις σε λέξεις για ν’ ακούγονται ίσως πιο εύηχα στο σήμερα, αλλά για «κλάδεμα» ολόκληρων διαλόγων, ακόμα και προσώπων (όπως η Πεθερά). Και εκεί που αρχίζεις να συνειδητοποιείς τι συμβαίνει, έχεις ήδη μεταβεί, ευτυχώς, στο εκστατικό σύμπαν της σκηνοθεσίας.

alt

Ο Κακλέας ξαναδιάβασε το κείμενο του Λόρκα, το ξεψάχνισε, έφερε τα μέσα έξω, και έφτιαξε μια συνεπή και δεμένη παράσταση, προσπαθώντας τρόπον τινά να το «ξεφλουδίσει» και να μας παρουσιάσει ό,τι εκείνος είδε από το σκληρό του πυρήνα. Κάπου εκεί, μέσα και γύρω από το τρίγωνο Νύφης, Γαμπρού και Λεονάρντο, αρχίζει να συμβολοποιεί το μαχαίρι, το γυμνό σώμα, το κόκκινο τριαντάφυλλο, το μαύρο του φονικού. Η παράσταση έχει ρυθμό, ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα, όπως τη διαπερνά από τη μια η έξαψη και από την άλλη το πένθος. Τα σκηνικά, εναρμονισμένα με τη μουσική, έχουν κάτι το μεταλλικό, κάτι από βιομηχανικό τοπίο (στο γνώριμο ύφος του Μανόλη Παντελιδάκη), διαμορφώνοντας διαφορετικά επίπεδα και ένθετους χώρους, προσφέροντας ενδιαφέρουσες λύσεις στη σκηνοθετική ερμηνεία.

Η Εβελίνα Παπούλια τραβά την προσοχή ως τραγική Μάνα, με ένταση εσωτερικευμένη. Η Λένα Παπαληγούρα απέδωσε το ρόλο της Νύφης. Η Νύφη είναι σύνθετος χαρακτήρας, αφού ξεδιπλώνεται πάνω σ’ ένα ρήγμα. Πότε μεταβαίνει στο Γαμπρό πότε στον Λεονάρντο, ωθούμενη από διαφορετικές κάθε φορά δυνάμεις. Και εντέλει, πηγαίνοντας στον Λεονάρντο, πηγαίνει προς τον θάνατό του και μένει με τη μνήμη. Επιστρέφει στο ρήγμα, που πλέον έχει γίνει μνήμα. Αν και με υποκριτικές εξάρσεις, η Λένα Παπαληγούρα είχε κάτι το αμήχανο σε ορισμένες μεταβάσεις πάνω από το ρήγμα ετούτο. Ο Δημήτρης Μοθωναίος ως Λεονάρντο και ο Λάμπρος Κτεναβός ως Γαμπρός υπηρέτησαν με συνέπεια το ρόλο τους. Ευχάριστη έκπληξη η Ειρήνη Μπούνταλη, έδωσε ξεχωριστή υπόσταση σε ένα δεύτερο ρόλο, τη γυναίκα του Λεονάρντο. Ομοίως ο Δημήτρης Γεωργαλάς, ως πατέρας της Νύφης, ηλέκτρισε περαιτέρω την ατμόσφαιρα στο διάλογό του με τη Μάνα. Με αρετές η Ιφιγένεια Αστεριάδη (είτε ως Φεγγάρι είτε ως Δούλα), και η Αριάδνη Καβαλιέρου (είτε ως Θάνατος είτε ως Παιδί). 

*Ο ΠΕΤΡΟΣ ΠΟΛΥΜΕΝΗΣ είναι ποιητής και διδάκτορας Φιλοσοφίας. 

Info
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Νίκος Γκάτσος
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ – ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ: Γιάννης Κακλέας
ΣΚΗΝΙΚΑ: Μανόλης Παντελιδάκης
ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ: Εύα Νάθενα
ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Γιώργος Μιχαλόπουλος
ΚΙΝΗΣΙΟΛΟΓΙΑ: Αγγελική Τρομπούκη
ΒΟΗΘΟΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ: Νουρμάλα Ήστυ
 
ΔΙΑΝΟΜΗ:
ΜΑΝΑ - Εβελίνα Παπούλια
ΝΥΦΗ - Λέλα Παπαληγούρα
ΛΕΟΝΑΡΝΤΟ - Δημήτρης Μοθωναίος
ΓΑΜΠΡΟΣ - Λάμπρος Κτεναβός
ΓΥΝΑΙΚΑ - Ειρήνη Μπούνταλη
ΠΑΤΕΡΑΣ - Δημήτρης Γεωργαλάς
ΦΕΓΓΑΡΙ/ΔΟΥΛΑ - Ιφιγένεια Αστεριάδη
ΠΑΙΔΙ/ΘΑΝΑΤΟΣ - Αριάδνη Καβαλλιέρου
Θέατρο Αποθήκη, Σαρρή 40, Ψυρρή
Τετάρτη και Κυριακή στις 20.00, Πέμπτη και Παρασκευή στις 21.00, Σάββατο στις 18.15 και στις 21.00 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Rohtko», του Λούκας Τβαρκόφσκι, στη Στέγη (κριτική)

«Rohtko», του Λούκας Τβαρκόφσκι, στη Στέγη (κριτική)

Στην κεντρική σκηνή της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση είδαμε τη μεγαλειώδη παράσταση «ROHTKO» του Πολωνού σκηνοθέτη Λούκα Τβαρκόφσκι [Lukasz Twarkowski], αποτέλεσμα συνεργασίας του με τον Κρίστιαν Λούπα.

Γράφει ο Νϊκος Ξένιος

Ο Λούκας Τβαρκόφσκι σκηνοθέτησε τ...

«Ταρτούφος» του Μολιέρου, σε σκηνοθεσία Γιάννη Νταλιάνη, στο θέατρο Σταθμός (κριτική)

«Ταρτούφος» του Μολιέρου, σε σκηνοθεσία Γιάννη Νταλιάνη, στο θέατρο Σταθμός (κριτική)

Η παράσταση «Ταρτούφος» του Μολιέρου παρουσιάζεται στο θέατρο «Σταθμός», σε σκηνοθεσία Γιάννη Νταλιάνη. Φωτογραφίες: © Πάτροκλος Σκαφίδας

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Στο θέατρο «Σταθμός» είδαμε τον «Ταρτούφο» (Tartuffe, ...

«Και εφύτευσεν ο Θεός παράδεισον» της Βαλέριας Δημητριάδου, από τους C. for Circus, στο Σύγχρονο Θέατρο (κριτική)

«Και εφύτευσεν ο Θεός παράδεισον» της Βαλέριας Δημητριάδου, από τους C. for Circus, στο Σύγχρονο Θέατρο (κριτική)

Η παράσταση «Και εφύτευσεν ο Θεός παράδεισον» της Βαλέριας Δημητριάδου παρουσιάζεται στο Σύχρονο Θέατρο από τους C. for Circus. Φωτογραφίες: © Πάτροκλος Σκαφίδας.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Μετά από δεκαπέντε χρόνια κο...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Βίος και Πολιτεία» – μια νέα εκπομπή για τους ανθρώπους του βιβλίου απευθείας από το «υπόγειο» της Πολιτείας

«Βίος και Πολιτεία» – μια νέα εκπομπή για τους ανθρώπους του βιβλίου απευθείας από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Το πρώτο επεισόδιο της εκπομπής «Βίος και Πολιτεία» μεταδόθηκε ζωντανά την Παρασκευή και βρίσκεται ήδη στον «αέρα» του διαδικτύου. Μια πρωτοβουλία του μεγαλύτερου και πιο εν...

Λάνα Μπάστασιτς: «Στο βιβλίο μου, η Βοσνία θυμίζει τη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ»

Λάνα Μπάστασιτς: «Στο βιβλίο μου, η Βοσνία θυμίζει τη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ»

Σε συνέντευξή της στο American Booksellers Association, η Βόσνια συγγραφέας Lana Bastašić μίλησε για το βιβλίο της «Πιάσε το λαγό», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Gutenberg, σε μετάφραση Ισμήνης Ραντούλοβιτς.

Επιμέλεια: Book Press

...
Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Δημοσιοποιήθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ.

Επιμέλεια: Book Press

Δημοσιοποιείται η λίστα των φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ, υπό την Αιγίδα της Α.Ε. ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γκούναρ Στόλεσεν [Gunnar Staalesen] «Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» (μτφρ. Βαγγέλης Γιαννίσης), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Ιουνίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Υπάρχουν κάποιε...

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Λογοτεχνία, έμφυλες ταυτότητες, πατριαρχία, φεμινιστικό κίνημα, γυναικεία γραφή. Αμάντα Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ*, Λύο Καλοβυρνάς φωτίζουν όψεις ενός ζητήματος που μας αφορά περισσότερο απ΄ όσο ίσως πιστεύουμε, ενώ ακολουθεί επιλογή βιβλίων ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας από τις πρόσφατες ...

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ