odd stegi

Για το φεστιβάλ χορού Onassis Dance Days (ODD) που παρουσιάστηκε στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, αποκλειστικά από γυναίκες χορογράφους. Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την παράσταση της Ξένιας Κογχυλάκη «Bang bang bodies»

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Τοξική πατριαρχία; Κοινωνικός έλεγχος; Ερωτική επιθυμία που ευνουχίζει; Φετιχισμός; Οφθαλμολαγνία; Εμμονή, διαστροφή ή αμιγώς πορνογραφική ματιά; Γυναίκες χορογράφοι δίνουν τη δική τους πινελιά σε μια σειρά από ανοιχτά ζητήματα του ανθρώπινου ερωτισμού, κοινός παρονομαστής των οποίων είναι η απροκάλυπτη βία, δημιουργίες που φιλοξενεί φέτος η Στέγη Ιδρύματος Ωνάση. Μέχρι στιγμής ο θεσμός έχει φιλοξενήσει περίπου σαράντα νέους χορογράφους στο ομώνυμο ετήσιο φεστιβάλ Onassis Dance Days (ODD). Και φέτος φιλοξένησε μια γκάμα παραστάσεων οι περισσότερες από τις οποίες έχουν υβριδικό και πειραματικό χαρακτήρα, εγγίζουν δε σε μεγάλο βαθμό την πλήρη ακινησία: έντονος προβληματισμός περί των ορίων κίνησης και ακινησίας ανακύπτει από τις παραγωγές της Έλενας Αντωνίου και της Νεφέλης Αστερίου, ενώ η Χαρά Κότσαλη διαφοροποιείται θεματικά. Φιλοξενούμενη του φεστιβάλ γυναικών χορογράφων είναι η αργεντινή Μαρίνα Οτέρο.

odd stegi 4

Η Νεφέλη Αστερίου συνθέτει ένα προσωπικό «θηριολόγιο» (bestiaire, στη Μικρή Σκηνή) που απηχεί στερεοτυπικές αντιλήψεις για τη γυναίκα ως ερωτικό αντικείμενο. Η γυναίκα-φάλαινα, η γυναίκα-συλφίδα, η γυναίκα-γαζέλα, η γυναίκα-σειρήνα, η σκύλα και η γοργόνα κινούνται στο ηχητικό τοπίο της Youness Aboulakou και αποδίδουν τις βίαιες μεταμορφώσεις της βίαιης ανδρικής οπτικής πάνω στο γυναικείο δέμας, πάνω στη θηλυκότητα και πάνω στην «αντικειμενο-ποίηση» (objectification) του σώματος της ερωτικής συντρόφου.

odd stegi 3

Η Έλενα Αντωνίου (που την ξέρουμε από τη χορογραφία της «Mainstage», του 2019) έρχεται με την performance «Τοπίο» να ακολουθήσει τον ηχητικό σχεδιασμό του Σταύρου Γασπαράτου με αργές μετατοπίσεις πάνω σε ένα ικρίωμα που στήθηκε ειδικά για την παράσταση πάνω από τα καθίσματα της κεντρικής σκηνής της Στέγης. Πρόκειται για ένα σύνολο από αναδιαμορφώσεις ενός σταθερού μοτίβου που διακρίνεται για τον βασανιστικά αργό ρυθμό του και την απόλυτη φωτιστική μονοτονία. Το βέβαιο είναι πως η υπομονή του κοινού δοκιμάζεται αρκετά με τη σύγχιση των περιγραμμάτων που αφορούν την την περιοχή της κίνησης των μελών του ανθρώπινου κορμιού και εκείνην της πλήρους ακινησίας των.

odd stegi 6

Η Χαρά Κότσαλη (που την είδαμε σε χορογραφία της Μαργαρίτας Τρίκκα το 2019, καθώς και πέρυσι, στο «Larsen C» του Παπαδόπουλου) σαρκάζει με ιδιαίτερο χιούμορ την απώλεια της αυτονομίας του σώματος, τη δαιμονοληψία ή τις εμμονές μεταφυσικού τύπου που οδηγούν σε παραίσθηση επικοινωνίας με το επέκεινα στην παράσταση «To be possessed» (μικρή σκηνή). Η παράσταση περιλαμβάνει τη γκράφιτι απόδοση της εφήμερης αισθητικής που αντιστοιχεί στο «φευγάτο» μυαλό των «δαιμονισμένων», και προφανώς έχει προκύψει από μια σοβαρή μελέτη ανθρωπολογικού τύπου της δημιουργού κι από την εξίσου σοβαρή δραματουργική επεξεργασία της Δήμητρας Μητροπούλου. Το ηχητικό τοπίο αυτής της ευφυούς σύλληψης που εκτελείται με ακρίβεια δευτερολέπτου το υπογράφουν ο Περικλής Πραβητας, ο Jeph Vanger και η Δήμητρα Τρυπάνη.

odd stegi 2

Όμως το κορυφαίο γεγονός του αφιερώματος της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση ήταν το δίδυμο παραστάσεων της αργεντινής περφόρμερ και χορογράφου Marina Otero με δύο παραστάσεις παραπληρωματικές: το FUCK ME και το LOVE ME. Και οι δυο (με διαφορετικό τρόπο καθεμιά) ιδιαίτερα τολμηρές ως προς το θεματολόγιο και την παρρησία καταδήλωσης της μοναξιάς μιας δημιουργού που δηλώνει «πρόσφυγας», «μετανάστις» και συστήνεται ως «χορεύτρια που δεν χορεύει», αλλά σκηνοθετεί ένα πρότζεκτ εν εξελίξει (Remember to Live είναι η ονομασία του πρότζεκτ, το πρώτο μέρος του οποίου έφερε τον τίτλο «Andrea» το 2012 και το δεύτερο μέρος είχε βιο-δραματικό χαρακτήρα και έφερε τον τίτλο «Remember 30 Years to Live 65 Minutes»).

Ακολουθεί το LOVE ME: μια προσωπική εκμυστήρευση ανικανότητας ερωτικής επικοινωνίας και ένα άπλωμα χεριού προς το κοινό.

Στο FUCK ME πέντε άντρες γδύνονται τελείως ανάμεσα στο κοινό και στελεχώνουν όλους τους χαρακτήρες που επιθυμεί η χορογράφος, καταργούν τα κλισέ του φύλου τους και απαθανατίζουν το σφρίγος της νεότητας. Ένας ανάμεσά τους υποδύεται τη χορογράφο και χορεύει στη θέση της, καθώς παράλληλα εκείνη οικοδομεί έναν προσωπικό μύθο αναπηρίας, ευθραυστότητας και τελικής «κατάρρευσης» που έχει κάποια προσωπική βάση πραγματικότητας. Ο μύθος θα διαλυθεί με το τέλος της παράστασης, ενώ ο προβληματισμός θα μείνει ανοικτός. Ακολουθεί το LOVE ME: μια προσωπική εκμυστήρευση ανικανότητας ερωτικής επικοινωνίας και ένα άπλωμα χεριού προς το κοινό. «Το σεξ σχετίζεται με το σώμα. Η αγάπη δεν είναι τόσο “σώμα” όσο χρόνος. Το LOVE ME μιλάει για την αγάπη αλλά και τη βία, και είναι κατά κάποιο τρόπο ένα μεγάλο αντίο στο μέρος που γεννήθηκα και μεγάλωσα», δηλώνει σε συνέντευξή της η Οτέρο, που προ(σ)καλεί το κοινό να την αγαπήσει δίνοντάς του το προσωπικό της τηλέφωνο.

Τα όρια της σκηνικής σύμβασης καταργούνται στην αυτοβιογραφική σύλληψη της Οτέρο και του Martín Flores Cárdenas: η δημιουργός αναδεικνύεται σε μαιτρ της ψευδαίσθησης (δηλώνει επιρροές από τους Τhomas Οstermeier, Grupo Krapp, Carolina Bianchi, Florentina Holzinger, Jêróme Bel, Federico León, Diana Szeinblum, Milo Rau, Emilio García Wehbi, Pablo Rotemberg, Sergio Blanco, Angélica Liddell και Phia Menard). Αναγορεύεται, επίσης, κορυφαία εκφραστής του σκηνικού ψεύδους: όμως το μύθευμά της αναγορεύεται σε προτέρημα, εφόσον η δημιουργός αυτοσαρκάζεται και το υπονομεύει συστηματικά. Η έκθεση του γυμνού σώματός της δεν περιέχει ίχνος ναρκισσισμού, παρά τον απόλυτα ενδοστροφικό και αυτοαναφορικό τόνο του κειμένου που προβάλλεται στην οθόνη: εκθέτει τις ατέλειές του και οπτικά και λεκτικά, ενώ μια πραγματική αποκάλυψη είναι η περφόρμανς που ακολουθεί της απόλυτης σιωπής.

Δυστυχώς δεν κατάφερα να δω την παράσταση της Ξένιας Κογχυλάκη.

* Ο ΝΙΚΟΣ ΞΕΝΙΟΣ είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας. Τελευταίο βιβλίο του, το μυθιστόρημα «Τα σπλάχνα» (εκδ. Κριτική).


 

INFO

Σχεδιασμός & Επιμέλεια ODD: Ιλειάνα Δημάδη, Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Κωνσταντίνος Τζάθας
Επικεφαλής Παραγωγής: Βασίλης Παναγιωτακόπουλος
Οργάνωση Παραγωγής: Χριστίνα Πιτούλη, Δέσποινα Σιφνιάδου
Εκτέλεση Παραγωγής: Δανάη Γιαννακοπούλου, Ιουλία Σταμούλη, Δήμητρα Μπουζάνη
Τεχνική Διεύθυνση: Λευτέρης Καραμπίλας, Γιάννης Ντόβας
Stage Managers: Κατερίνα Γεωργουδάκη, Κατερίνα Κότσου, Ναταλία Βορριά, Μελίνα Λορκίδη
Artistic Mentoring: Moriah Evans, Christian Rizzo
Οργάνωση Δράσεων Εξωστρέφειας: Χριστίνα Λιάτα
Οργάνωση Δράσεων Onassis AiR: Νεφέλη Μυρωδιά, Μυρτώ Κατσιμίχα, Σωτηρία Σμυρναίου
Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ο αδελφός μου ο Αμαντέους» του Μηνά Βιντιάδη, σε σκηνοθεσία Βάνας Πεφάνη, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (κριτική)

«Ο αδελφός μου ο Αμαντέους» του Μηνά Βιντιάδη, σε σκηνοθεσία Βάνας Πεφάνη, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (κριτική)

Για την παράσταση «Ο αδελφός μου ο Αμαντέους» του Μηνά Βιντιάδη, σε σκηνοθεσία Βάνας Πεφάνη, που παρουσιάζεται στη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Φωτογραφίες: Γιώτα Εφραιμίδου.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

...
«Η ελευθερία στη Βρέμη» του Φασμπίντερ, σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη, στο Θέατρο Τέχνης (κριτική)

«Η ελευθερία στη Βρέμη» του Φασμπίντερ, σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη, στο Θέατρο Τέχνης (κριτική)

«Η ελευθερία στη Βρέμη» του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ –μια σύμπραξη του Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν με το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης– παρουσιάζεται στο Θέατρο Τέχνης, Υπόγειο (Πεσμαζόγλου 5), σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη. Φωτογραφίες © Γιώργος Αναστασάκης.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος ...

«Παρεξήγηση» του Καμύ, σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά, στο Θέατρο Τέχνης (κριτική)

«Παρεξήγηση» του Καμύ, σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά, στο Θέατρο Τέχνης (κριτική)

Η «Παρεξήγηση» του Αλμπέρ Καμύ παρουσιάζεται στο Θέατρο Τέχνης της οδού Φρυνίχου, σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά. Βιβλική παραβολή, αστείο ή εφιάλτης; [Φωτογραφίες: Ελευθερία Νικολαΐδου].

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ημερίδα για την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη, στα Χανιά

Ημερίδα για την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη, στα Χανιά

Ο Πανελλήνιος Όμιλος Φίλων του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη διοργανώνει στις 27 Μαρτίου 2023 στο θέατρο ΚΥΔΩΝΙΑ στα Χανιά, ημερίδα με θέμα: Νοούμενα και υπονοούμενα στο θεατρικό έργο «Η Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη. Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία της Λούλας Αναγνωστάκη από τον Σπύρο Στάβερη.

...
«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

Συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία – Με αφορμή το βιβλίο «Μια σύντομη ιστορία της Ρωσίας» του Rodric Braithwaite

Συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία – Με αφορμή το βιβλίο «Μια σύντομη ιστορία της Ρωσίας» του Rodric Braithwaite

Οι εκδόσεις Ψυχογιός διοργανώνουν συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία, με αφορμή το βιβλίο του Rodric Braithwaite «Μια Σύντομη Ιστορία της Ρωσίας», απόψε, Πέμπτη 23 Μαρτίου, στο βιβλιοπωλείο LIBER.

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση μέρους διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Χαρούκι Μουρακάμι [Haruki Murakami] «Σε πρώτο ενικό» (μτφρ. Βασίλης Κιμούλης), η οποία θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

With the ...

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Μάρως Βαμβουνάκη «Η νοσταλγία κι εγώ», που θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαρτίου από τις εκδόσεις Αρμός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

— Αναρωτιέμαι τι νοσταλγείς;
— …
— Νοσταλγείς κάτι που συνέβη ή κάτι πο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Σε ανάρτησή του στο Goodreads, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας της ιστοσελίδας, ο Στίβεν Κινγκ ξεχώρισε δέκα αγαπημένα του βιβλία. Τα έργα του συγγραφέα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξε...

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Η Αμερικανίδα πεζογράφος Κάρσον ΜακΚάλερς [Carson McCullers] είναι μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του λογοτεχνικού «southern gothic». Τα μυθιστορήματά της εκτυλίσσονται στον αμερικανικό Νότο και παρουσιάζουν μοναχικούς, εκκεντρικούς χαρακτήρες που πασχίζουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ