ENFANT PRODIGUE stratis pashalis700

Του Θοδωρή Παπαϊωάννου

Στη μικρή παραθαλάσσια πόλη Sète της Νότιας Γαλλίας, κοντά στο Montpellier, το Μουσείο Paul Valéry, χτισμένο πλάι στο περίφημο «Θαλασσινό Κοιμητήρι»,  γιορτάζει τη σχέση ζωγραφικής και ποίησης.

Εκατό ποιητές απ' όλη τη Μεσόγειο και γενικότερα τις χώρες του ήλιου, έγραψαν ένα ποίημα ο καθένας για έναν πίνακα της επιλογής τους από αυτούς που περιέχονται στον ογκώδη, πολυτελή κατάλογο του Μουσείου Paul Valéry.

Εκατό ποιητές απ' όλη τη Μεσόγειο και γενικότερα τις χώρες του ήλιου, έγραψαν ένα ποίημα ο καθένας για έναν πίνακα της επιλογής τους από αυτούς που περιέχονται στον ογκώδη, πολυτελή κατάλογο του Μουσείου Paul Valéry. Τα ποιήματά τους εκτίθενται πλάι στα ζωγραφικά έργα στο χώρο του Μουσείου, αλλά και δημοσιεύονται σε αντίστοιχη θέση στις σελίδες του καταλόγου. Πολλοί από τους ποιητές επισκέπτονται τη Sète, μετά από πρόσκληση του Μουσείου και της δραστήριας διευθύντριάς του Maïthé Vallès-Bled, και μιλούν για το έργο που επέλεξαν καθώς και για το σχετικό ποίημά τους. Ταυτόχρονα, μία τεχνοκριτικός, συζητώντας με τον ποιητή, αναλύει τον συγκεκριμένο πίνακα. Από τον Ιούλιο μέχρι τον Νοέμβριο σχεδόν κάθε μέρα. Οι επισκέπτες παρακολουθούν τον ζωντανό διάλογο της ποίησης με τη ζωγραφική, δύο τεχνών που συνομιλούν και συνεργάζονται για να γράψουν το ζων, και, είτε μέσω της γλώσσας των χρωμάτων στον καμβά, απεικονίζουν τα πολλά πρόσωπα του Κόσμου, είτε μέσω της παλέτας των λέξεων στο λευκό χαρτί, αρθρώνουντον λόγο του είναι εν τω γίγνεσθαι της ολότητας, για να θυμηθούμε τον σπινθηροβόλο στοχασμό του Κώστα Αξελού πάνω στην ελληνική τέχνη.

Ανάμεσα στους ποιητές μερικοί από τους πιο σπουδαίους σύγχρονους εκπροσώπους της γαλλικής και γαλλόφωνης ποίησης, όπως ο Salah Stétié, o Adonis, ο Jean-Pierre Lemaire, o Issa Makhlouf, o Gérard Noiret κ.α. Από την Ελλάδα, ο Ιωσήφ Βεντούρας, ο Τάσος Γαλάτης, η Ελένη Κεφάλα, ο Δημήτρης Κοσμόπουλος, η Λιάνα Σακελλίου, η Αγγελική Σιδηρά.

Πρόσφατα, στις 17 Σεπτεμβρίου, επισκέφθηκε τη Sète, και ο Στρατής Πασχάλης, για να παρουσιάσει το ποίημα που έγραψε με θέμα τον πίνακα της επιλογής του: τον «Άσωτο Υιό» του Pierre Cabanel. Ήμασταν εκεί και τον παρακολουθήσαμε. Παραθέτουμε το ποίημά του γραμμένο κατευθείαν στα γαλλικά και μεταφρασμένο από τον ίδιο τον ποιητή.

L’ENFANT PRODIGUE

Tu es le gardien de la tristesse
si beau parmi les bêtes sales
avec ce voile de fumée transparente
et le regard perdu d’un sans abri de toujours
Mais ce que moi je voudrais savoir
spectateur curieux de ta parabole
les deux figures derrière toi
que se disent-elles
que regardent-elles 
indifférents à ton Image
les éternels soucieux du quotidien.
 

O ΑΣΩΤΟΣ ΥΙΟΣ

Είσαι ο φύλακας της θλίψης
τόσο ωραίος ανάμεσα στα βρώμικα κτήνη
μ’ αυτό το πέπλο διάφανου καπνού
και το χαμένο βλέμμα παντοτινού άστεγου.
Όμως εκείνο που θα ‘θελα εγώ να ξέρω
της παραβολής σου περίεργος θεατής
οι δυο φιγούρες πίσω σου
τι να λένε άραγε μεταξύ τους
τι να κοιτάζουν;
-αδιάφοροι για την Εικόνα σου-
με την αιώνια μέριμνα του καθημερινού.

Οι δράσεις Peinture et Poésie (Les peintres vus par les poètes) γίνονται τόσο με αφορμή την έκδοση του σχετικού καταλόγου, αλλά και ως προέκταση του φεστιβάλ ποίησης Voix Vives που οργανώνεται εκεί κάθε καλοκαίρι, και που φιλοδοξεί να τονίσει τη σημασία του μεσογειακού πνεύματος στην τέχνη μα και στη γραφή. Ενός πνεύματος που εκφράζει η εμβληματική μορφή του Paul Valéry, αλλά και του George Brassens, δύο σπουδαίων ανθρώπων που γεννήθηκαν στη Sète.

* O ΘΟΔΩΡΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ είναι διδάκτωρ του Τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Paul Valéry - Montpellier 3.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Εκδόσεις Gutenberg: Κινούνται νομικά για τη διαρροή αποσπασμάτων της «Ιθάκης» του Αλέξη Τσίπρα

Εκδόσεις Gutenberg: Κινούνται νομικά για τη διαρροή αποσπασμάτων της «Ιθάκης» του Αλέξη Τσίπρα

Ο εκδοτικός οίκος Gutenberg κινείται νομικά ενάντια στην εφημερίδα Documento, που δημοσίευσε χωρίς έγκριση άρθρο με αποσπάσματα και λεπτομέρειες για το περιεχόμενο του υπό έκδοση βι...

Βραβείο Μπούκερ 2025: Το «Flesh» του Ντέιβιντ Σολόι μεταφράζεται από τις εκδόσεις Ψυχογιός

Βραβείο Μπούκερ 2025: Το «Flesh» του Ντέιβιντ Σολόι μεταφράζεται από τις εκδόσεις Ψυχογιός

Το «Flesh» του Ντέιβιντ Σολόι (David Szalay), που τιμήθηκε με το Βραβείο Μπούκερ 2025, θα κυκλοφορήσει μέσα στο 2026 από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε μετάφραση Βάσιας Τζανακάρη. 

Επιμέλεια: Book Press

Το μυθιστόρημα ...

Βραβείο Μπούκερ 2025: Στον Ντέιβιντ Σολόι για το μυθιστόρημά του «Flesh»

Βραβείο Μπούκερ 2025: Στον Ντέιβιντ Σολόι για το μυθιστόρημά του «Flesh»

Στον Ντέιβιντ Σολόι [David Szalay] απονεμήθηκε το Βραβείο Μπούκερ 2025 για το μυθιστόρημά του, Flesh. Το βιβλίο αναμένεται να κυκλοφορήσει το 2026 από τις εκδόσεις Ψυχογιός. 

Επιμέλεια: Book Press

Ο ουγγρικής καταγωγής Βρετανός συγγραφέας ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Κείμενα «με τη βοήθεια» Τεχνητής Νοημοσύνης: Πώς παράγονται και πώς ξεχωρίζουν – Κάποιες σκέψεις...

Κείμενα «με τη βοήθεια» Τεχνητής Νοημοσύνης: Πώς παράγονται και πώς ξεχωρίζουν – Κάποιες σκέψεις...

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της γραφής των προγραμμάτων Τεχνητής Νοημοσύνης; Πώς η ΤΝ αναπαριστά την πραγματικότητα και πώς, από «εργαλείο», καταλήγει να εργαλειοποιεί τον χρήστη της; Θα μπορούσε ποτέ ένα πρόγραμμα ΑΙ να γράψει όπως ο Γκιστάβ Φλομπέρ; Κάποιες σκέψεις. Εικόνα: Από την ταινία «Her» (2013). ...

«Στην εξοχή» του Μάρτιν Κριμπ, σε σκηνοθεσία Αικατερίνης Παπαγεωργίου (κριτική) – Όταν οι αστικές νευρώσεις μεταφέρονται στην ύπαιθρο 

«Στην εξοχή» του Μάρτιν Κριμπ, σε σκηνοθεσία Αικατερίνης Παπαγεωργίου (κριτική) – Όταν οι αστικές νευρώσεις μεταφέρονται στην ύπαιθρο 

Για την παράσταση «Στην εξοχή» του Μάρτιν Κριμπ (Martin Crimp), σε σκηνοθεσία της Αικατερίνης Παπαγεωργίου, στο θέατρο «Αποθήκη».

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Είδαμε, στο θέατρο «Αποθήκη», το ψυχολογικό δρ...

Εκδόσεις Gutenberg: Κινούνται νομικά για τη διαρροή αποσπασμάτων της «Ιθάκης» του Αλέξη Τσίπρα

Εκδόσεις Gutenberg: Κινούνται νομικά για τη διαρροή αποσπασμάτων της «Ιθάκης» του Αλέξη Τσίπρα

Ο εκδοτικός οίκος Gutenberg κινείται νομικά ενάντια στην εφημερίδα Documento, που δημοσίευσε χωρίς έγκριση άρθρο με αποσπάσματα και λεπτομέρειες για το περιεχόμενο του υπό έκδοση βι...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η φωλιά» του Γιώργου Ψωμιάδη (προδημοσίευση)

«Η φωλιά» του Γιώργου Ψωμιάδη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το ομότιτλο διήγημα της συλλογής διηγημάτων του Γιώργου Ψωμιάδη «Η φωλιά», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 19 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Κίχλη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Ἡ φωλιὰ 

Τὸ φορτη...

«Ο δρόμος προς τα αστέρια» της Ίνβιλ Χ. Ρισχέι (προδημοσίευση)

«Ο δρόμος προς τα αστέρια» της Ίνβιλ Χ. Ρισχέι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Ίνβιλ Χ. Ρισχέι [Ingvild H. Rishøi] «Ο δρόμος προς τα αστέρια» (μτφρ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 13 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Ζήτω η Άγκαθα Κρίστι» της Μάρως Δούκα (προδημοσίευση)

«Ζήτω η Άγκαθα Κρίστι» της Μάρως Δούκα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το νέο μυθιστόρημα της Μάρως Δούκα «Ζήτω η Άγκαθα Κρίστι», το οποίο θα κυκλοφορήσει στα τέλη Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Πατάκη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στον Ορέστη

Ολιγ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 12 βιβλία σύγχρονης ελληνικής πεζογραφίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 12 βιβλία σύγχρονης ελληνικής πεζογραφίας

Δώδεκα βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που μόλις εκδόθηκαν. Τρία από αυτά είναι επανεκδόσεις.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Βασίλης Γκουρογιάννης, ...

Ημερολόγια καρκίνου, η γραφή που θεραπεύει: Λορντ και Νικολαΐδου, δύο γυναίκες, δύο καταγραφές της εμπειρίας με τη νόσο

Ημερολόγια καρκίνου, η γραφή που θεραπεύει: Λορντ και Νικολαΐδου, δύο γυναίκες, δύο καταγραφές της εμπειρίας με τη νόσο

Παράλληλη ανάγνωση των προσωπικών ημερολογίων, δύο συγγραφέων που νόσησαν με καρκίνο του μαστού. Πρόκειται για τα: «Ημερολόγια καρκίνου» (μτφρ. Ισμήνη Θεοδωροπούλου, εκδ. Κείμενα) της Όντρι Λορντ και «Καλά και σήμερα» (εκδ. Μεταίχμιο, 2015) της Σοφίας Νικολαΐδου.

Γράφει η Φανή Χατζή

...
Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία από την πρώτη λογοτεχνική σοδειά του φθινοπώρου

Τι διαβάζουμε τώρα; 15 βιβλία από την πρώτη λογοτεχνική σοδειά του φθινοπώρου

Δεκαπέντε βιβλία μεταφρασμένες πεζογραφίας τα οποία εκδόθηκαν πρόσφατα προμηνύουν ένα συναρπαστικό αναγνωστικό χειμώνα.

Γράφει η Φανή Χατζή

Το φθινόπωρο εγκαινιάζει πάντα μια φρενήρη εκδοτική σεζόν που κλιμακώνεται λίγο πριν από τις γιορτές. Βουτώντας ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ