drive my car

Για την ταινία «Drive my car» του Ριουσούκε Χαμαγκούτσι [Ryusuke Hamaguchi]. Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία.

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Γιουσούκε Καφούκου (Hidetoshi Nishijima) μαθαίνει κατά σύμπτωση πως η σύζυγός του τον απατά, μα προτού προλάβει να συζητήσει μαζί της, εκείνη πεθαίνει ξαφνικά. Μερικά χρόνια αργότερα, ενώ θρηνεί ακόμα, ο Καφούκου αναλαμβάνει να σκηνοθετήσει μια θεατρική παράσταση του Θείου Βάνια και ταξιδεύει στη Χιροσίμα, μια πόλη που στην ουσία είναι ολόκληρη ένας τόπος μνήμης, όπου θα έλθει αντιμέτωπος με τα προσωπικά του τραύματα.

Ο Ριουσούκε Χαμαγκούτσι σκηνοθετεί μια ταινία βραδείας καύσεως, εμπνευσμένη από το ομότιτλο διήγημα του Χαρούκι Μουρακάμι που συμπεριλαμβάνεται στη συλλογή Men Without Women. Ο Χαμαγκούτσι δεν δημιουργεί μια διασκευή που είναι απολύτως πιστή στη λογοτεχνική πρώτη ύλη, αλλά αντιθέτως προσπαθεί να αποδώσει το πνεύμα της ιστορίας του Μουρακάμι, δίνοντας έμφαση στην προσπάθεια του πρωταγωνιστή όχι μόνο να αποδεχθεί την απώλεια ενός δικού του ανθρώπου αλλά και να καταλάβει αν αυτός ο άνθρωπος πραγματικά τον αγαπούσε.

Βασίζεται στους ηθοποιούς του ώστε να δώσει την απαραίτητη ένταση στην κάθε σκηνή, χωρίς να επιδεικνύει συνεχώς τις σκηνοθετικές του ικανότητες...

Είναι εντυπωσιακό πως ενώ το «Drive my car» είναι μια ταινία για το παρελθόν και για τη μνήμη, ο σκηνοθέτης επιμένει σε μια αυστηρώς γραμμική αφήγηση, χωρίς να καταφεύγει ποτέ στην εύκολη λύση του flashback. Ο Χαμαγκούτσι μαρτυρά το παρελθόν μέσα από τους διαλόγους του σεναρίου. Βασίζεται στους ηθοποιούς του ώστε να δώσει την απαραίτητη ένταση στην κάθε σκηνή, χωρίς να επιδεικνύει συνεχώς τις σκηνοθετικές του ικανότητες, χωρίς να εντάσσει πολλά ευρηματικά πλάνα στο ντεκουπάζ του, χωρίς να χρησιμοποιεί τη μουσική επένδυση για να συγκινήσει.

drive my car deytero

Αντιθέτως, ο Χαμαγκούτσι βασίζεται στη σιωπή, γνωρίζοντας πως αυτή συχνά ξεγυμνώνει τον άνθρωπο, κυρίως φανερώνει παρά κρύβει. Οι σκηνές έντασης είναι γεμάτες με σιωπές. Οι χαρακτήρες είναι λιγομίλητοι, σκεφτικοί και υποφέρουν σιωπηλά. Όταν εντέλει έρχεται η λύτρωση, οι δύο πρωταγωνιστές αγκαλιάζονται σε έναν απομακρυσμένο, έρημο τόπο, έχοντας απομονωθεί από όλους τους άλλους. Σε μία από τις τελευταίες σκηνές, ο γνωστός μονόλογος της Σόνιας από τον Θείο Βάνια («Θα ζήσουμε, θείε Βάνια…») «απαγγέλλεται» από την κωφή ηθοποιό του θιάσου, με τη χρήση της νοηματικής γλώσσας.

Οι χαρακτήρες είναι λιγομίλητοι, σκεφτικοί και υποφέρουν σιωπηλά. Όταν εντέλει έρχεται η λύτρωση, οι δύο πρωταγωνιστές αγκαλιάζονται σε έναν απομακρυσμένο, έρημο τόπο, έχοντας απομονωθεί από όλους τους άλλους.

Το σενάριο χαρακτηρίζεται από μια τσεχοφική λιτότητα, εφόσον δεν υπάρχουν περιττές σκηνές και όλα τα στοιχεία εξυπηρετούν έναν σκοπό, την προώθηση της ιστορίας. Κάποια σημεία δεν είναι τόσο πειστικά: η κακή πράξη που κάνει εκτός κάμερας ο νεαρός, οξύθυμος συμπρωταγωνιστής δεν προκύπτει οργανικά, είναι μάλλον μια σεναριακή διευκόλυνση ώστε να χαθεί από το προσκήνιο (κυριολεκτικά και μεταφορικά) ο συγκεκριμένος χαρακτήρας• αντίστοιχα, η εξιστόρηση του παρελθόντος της νεαρής οδηγού κατά κύριο λόγο συμπυκνώνεται στις τελευταίες σκηνές της ταινίας.

Παρά τους κάποιους -ελάχιστους- αδέξιους χειρισμούς, το βραβευμένο με Όσκαρ διεθνούς ταινίας «Drive my car» είναι μια ταινία με χαρακτήρες που θυμίζουν πραγματικούς ανθρώπους και όχι καρικατούρες, μια ταινία από έναν δημιουργό που έχει πολλά να πει, για τον άνθρωπο και την αδυναμία του να καταλάβει και να αποδεχθεί τις καταστάσεις παρά τις καλές προθέσεις του, για την ίδια τη μυθοπλασία και τη λύτρωση της ψυχής μέσω της Τέχνης.

* Ο ΣΟΛΩΝΑΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ είναι φοιτητής Φαρμακευτικής και συγγραφέας. Πρόσφατα κυκλοφόρησε η πρώτη συλλογή διηγημάτων του «Ονειρεύομαι πίνακες» (εκδ. Στίξις).

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«You» – Στο μυαλό ενός βιβλιόφιλου σύγχρονου κατά συρροή δολοφόνου

«You» – Στο μυαλό ενός βιβλιόφιλου σύγχρονου κατά συρροή δολοφόνου

Για την τηλεοπτική σειρά «You», που είναι διαθέσιμη σε μεγάλο συνδρομητικό κανάλι, καθώς και για τα μυθιστορήματα της Κάρολαϊν Κέπνες (Caroline Kepnes) που την ενέπνευσαν. 

Γράφει ο Αντώνης Γουλιανός 

O χαρακ...

«Adolescence»: Γονείς, δάσκαλοι, ξυπνήστε!

«Adolescence»: Γονείς, δάσκαλοι, ξυπνήστε!

Σκέψεις για τη σειρά τεσσάρων επεισοδίων «Adolescence», που πραγματεύεται τον φόνο ενός 13χρονου κοριτσιού από έναν συμμαθητή της. Τι θα συνέβαινε στη χώρα μας αν τηρούνταν οι ζοφερές αναλογίες;

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

...
Μίκαελ Χάνεκε: Μια επισκόπηση στο τηλεοπτικό και κινηματογραφικό έργο του με αφορμή το αφιέρωμα στο Cinobo

Μίκαελ Χάνεκε: Μια επισκόπηση στο τηλεοπτικό και κινηματογραφικό έργο του με αφορμή το αφιέρωμα στο Cinobo

Σύντομα κριτικά σημειώματα για τις ταινίες του μεγάλου Αυστριακού σκηνοθέτη Μίκαελ Χάνεκε (Michael Haneke), που φιλοξενούνται στην ελληνική πλατφόρμα streaming του Cinobo. Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από το «Funny games» (1997). 

Γράφει ο Θόδωρος...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία» του Ροζέ Βιτράκ, σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου (κριτική)

«Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία» του Ροζέ Βιτράκ, σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου (κριτική)

«Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία» του Ροζέ Βιτράκ, σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου με τον Μάνο Καρατζογιάννη στον πρωταγωνιστικό ρόλο, στο θέατρο «Σταθμός».

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Είδα, στο θέατρο «Σταθμός», τη σκηνοθεσία του Κώστ...

Η Ρέιτσελ Κασκ στην Αθήνα: Θα μιλήσει με την Αμάντα Μιχαλοπούλου για το βιβλίο της «Περί γάμου και χωρισμού»

Η Ρέιτσελ Κασκ στην Αθήνα: Θα μιλήσει με την Αμάντα Μιχαλοπούλου για το βιβλίο της «Περί γάμου και χωρισμού»

Στην Αθήνα έρχεται η συγγραφέας Ρέιτσελ Κασκ, όπου θα μιλήσει με την Αμάντα Μιχαλοπούλου για το βιβλίο της «Περί γάμου και χωρισμού» (μτφρ. Ντόρα Δαρβίρη, εκδ. Gutenberg). Την Τρίτη, 27  Μαΐου, στις 7μμ, στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης.

Επιμέλεια: Book Press

...
«Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» της μπελ χουκς (προδημοσίευση)

«Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» της μπελ χουκς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της μπελ χουκς [bell hooks] «Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαΐου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» της μπελ χουκς (προδημοσίευση)

«Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» της μπελ χουκς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της μπελ χουκς [bell hooks] «Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαΐου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Τα καταστρέψατε όλα» της Λάρα Καλέγια (προδημοσίευση)

«Τα καταστρέψατε όλα» της Λάρα Καλέγια (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη βραβευμένη με το «Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUPL) 2021» συλλογή διηγημάτων της Μαλτέζας συγγραφέως Λάρα Καλέγια (Lara Calleja) «Τα καταστρέψατε όλα» (μτφρ. Βίκυ Πορφυρίδου), η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: ...

«Επιζώντες τρίτοι – H λογοτεχνική μαρτυρία των διωκομένων 
στα στρατόπεδα-φυλακές της Κομμουνιστικής Αλβανίας, 1944 - 1991» του Αχιλλέα Σύρμου (προδημοσίευση)

«Επιζώντες τρίτοι – H λογοτεχνική μαρτυρία των διωκομένων 
στα στρατόπεδα-φυλακές της Κομμουνιστικής Αλβανίας, 1944 - 1991» του Αχιλλέα Σύρμου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την εισαγωγή της μελέτης του Αχιλλέα Σύρμου «Επιζώντες τρίτοι – H λογοτεχνική μαρτυρία των διωκομένων 
στα στρατόπεδα–φυλακές της Κομμουνιστικής Αλβανίας, 1944 – 1991», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Τέσσερις πρόσφατες ποιητικές συλλογές που ξεχωρίζουν

Τι διαβάζουμε τώρα; Τέσσερις πρόσφατες ποιητικές συλλογές που ξεχωρίζουν

Τέσσερις ενδιαφέρουσες ποιητικές συλλογές από την περισσότερο ή λιγότερο πρόσφατη εκδοτική σοδειά. Τρία έργα από δόκιμους δημιουργούς και ένα αξιοπρόσεκτο ντεμπούτο.

Γράφει ο Γιώργος Δρίτσας 

...

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα κλασικά και σύγχρονα μυθιστορήματα μεταφρασμένης λογοτεχνίας

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα κλασικά και σύγχρονα μυθιστορήματα μεταφρασμένης λογοτεχνίας

Σταντάλ, Φώκνερ, Έσσε, αλλά και σύγχρονες φωνές συγκροτούν μια δεκάδα βιβλίων που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και που αξίζει να διαβάσουμε. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μια ανασκόπηση της ελληνικής διηγηματογραφίας των τελευταίων πενήντα ετών σε 50 αντιπροσωπευτικά κείμενα. Σε πόσες κατηγορίες μπορούν να ταξινομηθούν τα διηγήματα (της μνήμης, πολιτικά, ερωτικά, αστυνομικά κ.ά.) και ποιοι οι σημαντικοί εκπρόσωποι της κάθε μιας; Στην κεντρική εικόνα, ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (1...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ