drive my car

Για την ταινία «Drive my car» του Ριουσούκε Χαμαγκούτσι [Ryusuke Hamaguchi]. Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία.

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Γιουσούκε Καφούκου (Hidetoshi Nishijima) μαθαίνει κατά σύμπτωση πως η σύζυγός του τον απατά, μα προτού προλάβει να συζητήσει μαζί της, εκείνη πεθαίνει ξαφνικά. Μερικά χρόνια αργότερα, ενώ θρηνεί ακόμα, ο Καφούκου αναλαμβάνει να σκηνοθετήσει μια θεατρική παράσταση του Θείου Βάνια και ταξιδεύει στη Χιροσίμα, μια πόλη που στην ουσία είναι ολόκληρη ένας τόπος μνήμης, όπου θα έλθει αντιμέτωπος με τα προσωπικά του τραύματα.

Ο Ριουσούκε Χαμαγκούτσι σκηνοθετεί μια ταινία βραδείας καύσεως, εμπνευσμένη από το ομότιτλο διήγημα του Χαρούκι Μουρακάμι που συμπεριλαμβάνεται στη συλλογή Men Without Women. Ο Χαμαγκούτσι δεν δημιουργεί μια διασκευή που είναι απολύτως πιστή στη λογοτεχνική πρώτη ύλη, αλλά αντιθέτως προσπαθεί να αποδώσει το πνεύμα της ιστορίας του Μουρακάμι, δίνοντας έμφαση στην προσπάθεια του πρωταγωνιστή όχι μόνο να αποδεχθεί την απώλεια ενός δικού του ανθρώπου αλλά και να καταλάβει αν αυτός ο άνθρωπος πραγματικά τον αγαπούσε.

Βασίζεται στους ηθοποιούς του ώστε να δώσει την απαραίτητη ένταση στην κάθε σκηνή, χωρίς να επιδεικνύει συνεχώς τις σκηνοθετικές του ικανότητες...

Είναι εντυπωσιακό πως ενώ το «Drive my car» είναι μια ταινία για το παρελθόν και για τη μνήμη, ο σκηνοθέτης επιμένει σε μια αυστηρώς γραμμική αφήγηση, χωρίς να καταφεύγει ποτέ στην εύκολη λύση του flashback. Ο Χαμαγκούτσι μαρτυρά το παρελθόν μέσα από τους διαλόγους του σεναρίου. Βασίζεται στους ηθοποιούς του ώστε να δώσει την απαραίτητη ένταση στην κάθε σκηνή, χωρίς να επιδεικνύει συνεχώς τις σκηνοθετικές του ικανότητες, χωρίς να εντάσσει πολλά ευρηματικά πλάνα στο ντεκουπάζ του, χωρίς να χρησιμοποιεί τη μουσική επένδυση για να συγκινήσει.

drive my car deytero

Αντιθέτως, ο Χαμαγκούτσι βασίζεται στη σιωπή, γνωρίζοντας πως αυτή συχνά ξεγυμνώνει τον άνθρωπο, κυρίως φανερώνει παρά κρύβει. Οι σκηνές έντασης είναι γεμάτες με σιωπές. Οι χαρακτήρες είναι λιγομίλητοι, σκεφτικοί και υποφέρουν σιωπηλά. Όταν εντέλει έρχεται η λύτρωση, οι δύο πρωταγωνιστές αγκαλιάζονται σε έναν απομακρυσμένο, έρημο τόπο, έχοντας απομονωθεί από όλους τους άλλους. Σε μία από τις τελευταίες σκηνές, ο γνωστός μονόλογος της Σόνιας από τον Θείο Βάνια («Θα ζήσουμε, θείε Βάνια…») «απαγγέλλεται» από την κωφή ηθοποιό του θιάσου, με τη χρήση της νοηματικής γλώσσας.

Οι χαρακτήρες είναι λιγομίλητοι, σκεφτικοί και υποφέρουν σιωπηλά. Όταν εντέλει έρχεται η λύτρωση, οι δύο πρωταγωνιστές αγκαλιάζονται σε έναν απομακρυσμένο, έρημο τόπο, έχοντας απομονωθεί από όλους τους άλλους.

Το σενάριο χαρακτηρίζεται από μια τσεχοφική λιτότητα, εφόσον δεν υπάρχουν περιττές σκηνές και όλα τα στοιχεία εξυπηρετούν έναν σκοπό, την προώθηση της ιστορίας. Κάποια σημεία δεν είναι τόσο πειστικά: η κακή πράξη που κάνει εκτός κάμερας ο νεαρός, οξύθυμος συμπρωταγωνιστής δεν προκύπτει οργανικά, είναι μάλλον μια σεναριακή διευκόλυνση ώστε να χαθεί από το προσκήνιο (κυριολεκτικά και μεταφορικά) ο συγκεκριμένος χαρακτήρας• αντίστοιχα, η εξιστόρηση του παρελθόντος της νεαρής οδηγού κατά κύριο λόγο συμπυκνώνεται στις τελευταίες σκηνές της ταινίας.

Παρά τους κάποιους -ελάχιστους- αδέξιους χειρισμούς, το βραβευμένο με Όσκαρ διεθνούς ταινίας «Drive my car» είναι μια ταινία με χαρακτήρες που θυμίζουν πραγματικούς ανθρώπους και όχι καρικατούρες, μια ταινία από έναν δημιουργό που έχει πολλά να πει, για τον άνθρωπο και την αδυναμία του να καταλάβει και να αποδεχθεί τις καταστάσεις παρά τις καλές προθέσεις του, για την ίδια τη μυθοπλασία και τη λύτρωση της ψυχής μέσω της Τέχνης.

* Ο ΣΟΛΩΝΑΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ είναι φοιτητής Φαρμακευτικής και συγγραφέας. Πρόσφατα κυκλοφόρησε η πρώτη συλλογή διηγημάτων του «Ονειρεύομαι πίνακες» (εκδ. Στίξις).

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τα πνεύματα του Ινισέριν» του Μάρτιν Μακ Ντόνα (κριτική)

«Τα πνεύματα του Ινισέριν» του Μάρτιν Μακ Ντόνα (κριτική)

Η χλευαστική ματιά και το μπεκετικό χιούμορ του Μακ Ντόνα επιφέρουν οριστικό πλήγμα στον σύγχρονο Ρομαντισμό, παριστάνοντάς τον ως γενεσιουργό αιτία της βίας. Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

...
«Ο δάσκαλος αγαπούσε το βωβό σινεμά» του Λάκη Παπαστάθη – Διδάσκω σημαίνει παίρνω την ευθύνη

«Ο δάσκαλος αγαπούσε το βωβό σινεμά» του Λάκη Παπαστάθη – Διδάσκω σημαίνει παίρνω την ευθύνη

Για τη συλλογή κειμένων του Λάκη Παπαστάθη «Ο δάσκαλος αγαπούσε το βωβό σινεμά» (εκδ. Πόλις). Ο Λάκης Παπαστάθης έχει ενισχύσει την αγορά του πολιτισμού με σημαντικά δείγματα δημιουργικής παραγωγής υπό την έννοια της πρωτότυπης, ευρηματικής, ενίοτε αποκλίνουσας από την κοινή αντίληψη, και πάντως επιλεκτικής διαχείρι...

Avatar, the way of water: Πολυτελές περιτύλιγμα, φτωχό αποτέλεσμα (κριτική)

Avatar, the way of water: Πολυτελές περιτύλιγμα, φτωχό αποτέλεσμα (κριτική)

Το Avatar: The way of water αποδεικνύει ότι όσο εκπληκτικό κι αν είναι το οπτικό θέαμα, ένα κακό σενάριο οδηγεί πάντα σε μια κακή ταινία.

Γράφει ο Αντώνης Κάπας

Δεκατρία χρόνια μετά την πρώτη προβολή του blockbuster ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» του Νίκου Καζαντζάκη (προδημοσίευση)

«Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» του Νίκου Καζαντζάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το εμβληματικό μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», το οποίο θα κυκλοφορήσει σε νέα έκδοση στις 5 Απριλίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Ο Μανολιός σώπασε· η φωνή του είχε ...

«Ακούω φωνές» της Λουκίας Δέρβη (προδημοσίευση)

«Ακούω φωνές» της Λουκίας Δέρβη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση ενός διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων της Λουκίας Δέρβη «Ακούω φωνές», που θα κυκλοφορήσει στις 6 Απριλίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΠΕΝΤΕΜΙΣΙ ΒΔΟΜΑΔΕΣ 

...
«Τα μικρά μεγάλα» της Μάρσιας Ισραηλίδη (κριτική) – Φωτεινά ποιήματα ανάμεσα σε κατά τόπους νέφη

«Τα μικρά μεγάλα» της Μάρσιας Ισραηλίδη (κριτική) – Φωτεινά ποιήματα ανάμεσα σε κατά τόπους νέφη

Για την ποιητική συλλογή της Μάρσιας Ισραηλίδη «Τα μικρά μεγάλα» (εκδ. Βακχικόν). Στην κεντρική εικόνα, το έργο «Heart Shape» του Ali Esmaeilipour.

Γράφει η Μάνια Μεζίτη

Τα μικρά μεγάλα, η πρώτη συλλογή με ποιήματα της...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» του Νίκου Καζαντζάκη (προδημοσίευση)

«Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» του Νίκου Καζαντζάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το εμβληματικό μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», το οποίο θα κυκλοφορήσει σε νέα έκδοση στις 5 Απριλίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Ο Μανολιός σώπασε· η φωνή του είχε ...

«Ακούω φωνές» της Λουκίας Δέρβη (προδημοσίευση)

«Ακούω φωνές» της Λουκίας Δέρβη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση ενός διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων της Λουκίας Δέρβη «Ακούω φωνές», που θα κυκλοφορήσει στις 6 Απριλίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΠΕΝΤΕΜΙΣΙ ΒΔΟΜΑΔΕΣ 

...
«Πάθος» της Ανί Ενρό (προδημοσίευση)

«Πάθος» της Ανί Ενρό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Ανί Ενρό [Annie Ernaux] «Πάθος» (μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 6 Απριλίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Από πέρυσι τον Σεπτέμβρη, δεν έκανα τίποτε άλλο απ’...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Σε ανάρτησή του στο Goodreads, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας της ιστοσελίδας, ο Στίβεν Κινγκ ξεχώρισε δέκα αγαπημένα του βιβλία. Τα έργα του συγγραφέα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξε...

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Η Αμερικανίδα πεζογράφος Κάρσον ΜακΚάλερς [Carson McCullers] είναι μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του λογοτεχνικού «southern gothic». Τα μυθιστορήματά της εκτυλίσσονται στον αμερικανικό Νότο και παρουσιάζουν μοναχικούς, εκκεντρικούς χαρακτήρες που πασχίζουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ