alt

Για την έκθεση Κυκλαδική Κοινωνία 5000 χρόνια πριν, η οποία θα παρουσιάζεται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης μέχρι και τον Μάρτιο.

Της Τόνιας Μάκρα
Φωτογραφίες: Πάρις Ταβιτιάν

Τριάντα χρόνια ύπαρξης και δημιουργικής παρουσίας συμπλήρωσε τη χρονιά που πέρασε το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Ένα από τα πρώτα ιδιωτικά μουσεία που απέκτησε η Αθήνα το οποίο αγαπώ πολύ, καταρχάς για τους μοναδικής αξίας αρχαιολογικούς θησαυρούς που στεγάζει αλλά και για την αέρινη αισθητική κομψότητα όλων των χώρων του συμπεριλαμβανομένων των πωλητηρίου και καφέ. Την εκτίμησή μου όμως την έχει κερδίσει κυρίως χάρη στην εκθεσιακή του πολιτική η οποία συνδυάζει την αρχαιολογία με την σύγχρονη τέχνη. Οι περισσότερες εκθέσεις που έχω επισκεφτεί είχαν ξεχωριστό ενδιαφέρον. Αν μάλιστα αναφερθώ αποκλειστικά στις αρχαιολογικού περιεχομένου νομίζω ότι στο σύνολό τους υπήρξανε πάντα εξαιρετικές και πολύ εμπνευσμένες στο στήσιμό τους.

Η πλέρια αισθητική της προκύπτει από την επιτυχημένη ανάδειξη των σπάνιας αξίας εκθεμάτων χάρη στον καλαίσθητο σχεδιασμό που φέρει την υπογραφή του αρχιτέκτονα Αρη Ζαμπίκου.

Για να γιορτάσει την ξεχωριστή αυτή επέτειο των τριάντα του χρόνων το Μουσείο φιλοξενεί την έκθεση-κομψοτέχνημα με τίτλο Κυκλαδική Κοινωνία 5000 χρόνια πριν. Η πλέρια αισθητική της προκύπτει από την επιτυχημένη ανάδειξη των σπάνιας αξίας εκθεμάτων χάρη στον καλαίσθητο σχεδιασμό που φέρει την υπογραφή του αρχιτέκτονα Άρη Ζαμπίκου. Παρουσιάζεται στις αίθουσες του ισογείου σε χώρους υποβλητικής ατμόσφαιρας όπου με τρόπο αριστοτεχνικό εκτίθενται τα πρώτα τεκμήρια «γραφής» της πρωτοκυκλαδικής περιόδου. Στα εκθέματα περιλαμβάνονται έξοχης τεχνικής καθημερινά αντικείμενα, σκεύη, εργαλεία αλλά και ποικίλων διαστάσεων ανθρωπόμορφα γλυπτά – τα κυκλαδικά ειδώλια.

Η έκθεση συνεχίζεται μέχρι το τέλος Μαρτίου και την επιστημονική επιμέλεια έχει ο Διευθυντής του Μουσείου Καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης ο οποίος συμπλήρωσε στη θέση αυτή είκοσι χρόνια δράσης. Η έκθεση διοργανώνεται σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και περιλαμβάνει διακόσια αρχαία αντικείμενα τόσο από τη συλλογή του ίδιου του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, όσο και από τις συλλογές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, των Μουσείων Νάξου (98 έργα), Απειράνθου,  Σύρου, Πάρου. Αρχαία αντικείμενα έχει δανείσει και το Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου, και χάρη στην οικονομική υποστήριξη του ομώνυμου Ιδρύματος η έκθεση μπόρεσε να υλοποιηθεί. 

alt
Μαρμάρινο ειδώλιο κυνηγού ή πολεμιστή
Μετακανονικός τύπος
Τέλος Πρωτοκυκλαδικής ΙΙ περιόδου (περ. 2400-2300 π.Χ.)
Συλλογή Ν.Π. Γουλανδρή, αρ. 308

Τα κυκλαδικά ειδώλια έχουν συχνά συνδεθεί με έργα μοντέρνων καλλιτεχνών του 20ου αιώνα, όπως ο Modigliani, ο Brancusi, ο Matisse, ο Picasso κ.ά. Αυτή η θεώρηση, σύμφωνα με τους διοργανωτές, «στέρησε συχνά τους συσχετισμούς των αρχαιολογικών εκθεμάτων με τις πολιτισμικές εξελίξεις της κοινωνίας που τα παρήγαγε. Η  έκθεση Κυκλαδική Κοινωνία 5000 χρόνια πριν έρχεται  να καλύψει αυτό το κενό και να αναδείξει με κατανοητό τρόπο την καθημερινή ζωή και τις ασχολίες των ανθρώπων των Κυκλάδων 5000 χρόνια πριν!» 

Για να φέρει εις πέρας ακριβώς αυτή την αποστολή η έκθεση έχει διαρθρωθεί στις παρακάτω ενότητες: Πυρήνες της κοινωνίας, Ασχολίες, Κοινωνική Ζωή, Κοινωνική Ιεραρχία, Ζωή και Θάνατος - Πίστεις και λατρείες. Καταγράφοντας μέσα από εκθέματα, κείμενα, χάρτες, βίντεο τις αφηγήσεις και στοιχεία της κάθε ενότητας, η έκθεση «επιχειρεί να "αναγνώσει" με απλό και εύληπτο τρόπο τη δομή της κοινωνίας των Κυκλάδων κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (3200 έως 2000 π.Χ.), τις ασχολίες των κατοίκων, το φυσικό περιβάλλον στο οποίο ζούσαν, τις πίστεις και τις δοξασίες τους, μέσα από τα δημιουργήματα του ίδιου του Πρωτοκυκλαδικού Πολιτισμού».

Εκθέματα σε συνδυασμό με κείμενα απαντούν με εύληπτο και αφηγηματικό τρόπο στα ερωτήματα: Πώς ήταν η χλωρίδα και η πανίδα των Κυκλάδων 5000 χρόνια πριν; Ποιος ήταν ο τρόπος ζωής των κατοίκων, ποια η κοινωνική διαστρωμάτωση, ποιες ήταν οι ασχολίες και οι ανάγκες διαβίωσης του νησιωτικού πληθυσμού; Φαίνεται λοιπόν ότι ο πρωτοκυκλαδικός άνθρωπος εκτός από την κτηνοτροφία, το κυνήγι, την αλιεία και τη γεωργία γνώριζε την ναυπηγική, ενώ διαδεδομένες τεχνικές κυρίως ανάμεσα στο γυναικείο πληθυσμό ήταν η υφαντική και η καλαθοπλεκτική. Επίσης στην έκθεση αποκαλύπτεται ο σημαντικός ρόλος που είχε στη ζωή του πρωτοκυκλαδικού ανθρώπου η διασκέδαση, η μουσική, το ποτό και ο χορός. Κι αυτό μέσα από χαρακτηριστικά γλυπτά και αντικείμενα χρήσης (παράδειγμα το καθιστό ειδώλιο με το υψωμένο κύπελλο).

alt

Στο σύνολό τους τα εκθέματα βρίσκονται τοποθετημένα σε βιτρίνες, συχνά περίβλεπτες ειδικά στην περίπτωση των ειδωλίων, ώστε ο επισκέπτης να θαυμάζει ανεμπόδιστα τις διαφορετικές πλευρές/πτυχές τους.

Στο σύνολό τους τα εκθέματα βρίσκονται τοποθετημένα σε βιτρίνες, συχνά περίβλεπτες, ειδικά στην περίπτωση των ειδωλίων, ώστε ο επισκέπτης να θαυμάζει ανεμπόδιστα τις διαφορετικές πλευρές/πτυχές τους. Ορισμένα από τα μεγάλων διαστάσεων ειδώλια «βασιλεύουν» ελεύθερα στο χώρο δίνοντας με την χαρακτηριστική απλότητα και τα λιτά τους περιγράμματα το στίγμα της τέχνης των Κυκλάδων, την ομορφιά της οποίας ανακαλύψαμε ατόφια και με αρκετή –θυμάμαι– έκπληξη εμείς όλοι, δηλαδή το ευρύ κοινό, μετά την ίδρυση και λειτουργία του ομώνυμου Μουσείου το 1986 όταν ήρθε να εγκατασταθεί σε δικό του κτίριο στο κέντρο του Κολωνακίου.

Στο μέσον της περιήγησης ένα ενημερωτικό βίντεο μας μυεί στην τεχνική επεξεργασίας και κατασκευής όλων αυτών των ιδιαίτερης μορφολογίας αντικειμένων και γλυπτών. Τέλος, η έκθεση ολοκληρώνεται με ένα ποιητικής «γραφής» βίντεο όπου η σημασία του πρωτοκυκλαδικού κόσμου αναδεικνύεται μέσα από τους κόλπους της γενικότερης εξέλιξης του ανθρώπου της Μεσογείου, του πολιτισμού του καθώς και της ιστορίας του πελάγους που πήρε το όνομα Αιγαίο. Αξίζει να επισημάνουμε ότι η περιήγηση διευκολύνεται πολύ χάρη στους τρεις «σταθμούς» ξεκούρασης με πάγκους αρμονικά ενταγμένους στον εκθεσιακό χώρο (στην εισαγωγική ενότητα, στην προβολή του βίντεο σχετικά με την τεχνική επεξεργασία του πηλού, και στο φινάλε με το ποιητικό βίντεο που φέρει την υπογραφή του καθηγητή Νίκου Σταμπολίδη). 

* Η ΤΟΝΙΑ ΜΑΚΡΑ είναι δημοσιογράφος.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η ειρηνική «επέλαση των Βαλκυριών» του Ρίχαρντ Βάγκνερ στη Λυρική Σκηνή

Η ειρηνική «επέλαση των Βαλκυριών» του Ρίχαρντ Βάγκνερ στη Λυρική Σκηνή

Στις 10 Μαρτίου και για πέντε ακόμη παραστάσεις ανεβαίνει στην  Εθνική Λυρική Σκηνή η εμβληματική «Βαλκυρία» του Ρίχαρντ Βάγκνερ σε σκηνοθεσία του Τζων Φούλτζειμς και συμπαραγωγή με την Βασιλική Όπερα της Δανίας. Κενρική εικόνα: © Eθνική Λυρική Σκηνή. 

Γράφει η Έλενα Χουζούρη...

Η Αλίκη Καγιαλόγλου συναντά τον Φερνάντο Πεσσόα και τα πορτογαλικά fados

Η Αλίκη Καγιαλόγλου συναντά τον Φερνάντο Πεσσόα και τα πορτογαλικά fados

Η Αλίκη Καγιαλόγλου, σε σκηνοθεσία Δήμου Αβδελιώδη, για μια μόνο παράσταση το Σάββατο 6 Απριλίου: «Η θαλασσινή ωδή του Fernando Pessoa και τα fados της εφηβείας μου» στη Θεατρική Σκηνή Δήμου Αβδελιώδη – Studio new star art cinema [Σταυροπούλου 33, Αθήνα].

Επιμέλεια: Book Press

...
Οι Soundwalk Collective με την Patti Smith για δυο εμφανίσεις στη Στέγη – ένα διήμερο γεμάτο εικόνες και ήχους από τη σύγχρονη ζωή

Οι Soundwalk Collective με την Patti Smith για δυο εμφανίσεις στη Στέγη – ένα διήμερο γεμάτο εικόνες και ήχους από τη σύγχρονη ζωή

Η θρυλική ποιήτρια της νεοϋορκέζικης punk rock Patti Smith προσγειώνεται στη Στέγη στις 14 & 15 Μαρτίου, για να συμμετάσχει στα ηχοτοπία του πρότζεκτ “Correspondences” της Soundwalk Collective, σε ένα διήμερο γεμάτο εικόνες και ήχους από τη σύγχρονη πραγματικότητα.

Επιμέλεια: Book Press ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

«Ανορθογραφίες επιμελητών» – Μια επιστολή του Διονύση Χαριτόπουλου

Λάβαμε από τον Διονύση Χαριτόπουλο την παρακάτω επιστολή, σχετικά με την επιλογή κριτικών κειμένων του Κωστή Παπαγιώργη που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη με τον τίτλο «Κωστής Παπαγιώργης: Τα βιβλία των άλλων 1, Έλληνες συγγραφείς», το 2020. 

Επιμέλεια: Book Press

...
«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Τι διαβάζουμε τώρα; 21 καλά βιβλία λογοτεχνίας που βγήκαν πρόσφατα

Επιλέξαμε 21 βιβλία ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστός

Οι πρώτοι μήνες του 2024 έχουν φέρει πολλά και καλά βιβλία πεζογραφίας. Κι αν ο μέσος αναγνώστης βρίσκεται στην καλύτερη περίπτωση σε σύγχυση, στη χειρότερη σε άγχ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ