alt

Για την έκθεση Κυκλαδική Κοινωνία 5000 χρόνια πριν, η οποία θα παρουσιάζεται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης μέχρι και τον Μάρτιο.

Της Τόνιας Μάκρα
Φωτογραφίες: Πάρις Ταβιτιάν

Τριάντα χρόνια ύπαρξης και δημιουργικής παρουσίας συμπλήρωσε τη χρονιά που πέρασε το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Ένα από τα πρώτα ιδιωτικά μουσεία που απέκτησε η Αθήνα το οποίο αγαπώ πολύ, καταρχάς για τους μοναδικής αξίας αρχαιολογικούς θησαυρούς που στεγάζει αλλά και για την αέρινη αισθητική κομψότητα όλων των χώρων του συμπεριλαμβανομένων των πωλητηρίου και καφέ. Την εκτίμησή μου όμως την έχει κερδίσει κυρίως χάρη στην εκθεσιακή του πολιτική η οποία συνδυάζει την αρχαιολογία με την σύγχρονη τέχνη. Οι περισσότερες εκθέσεις που έχω επισκεφτεί είχαν ξεχωριστό ενδιαφέρον. Αν μάλιστα αναφερθώ αποκλειστικά στις αρχαιολογικού περιεχομένου νομίζω ότι στο σύνολό τους υπήρξανε πάντα εξαιρετικές και πολύ εμπνευσμένες στο στήσιμό τους.

Η πλέρια αισθητική της προκύπτει από την επιτυχημένη ανάδειξη των σπάνιας αξίας εκθεμάτων χάρη στον καλαίσθητο σχεδιασμό που φέρει την υπογραφή του αρχιτέκτονα Αρη Ζαμπίκου.

Για να γιορτάσει την ξεχωριστή αυτή επέτειο των τριάντα του χρόνων το Μουσείο φιλοξενεί την έκθεση-κομψοτέχνημα με τίτλο Κυκλαδική Κοινωνία 5000 χρόνια πριν. Η πλέρια αισθητική της προκύπτει από την επιτυχημένη ανάδειξη των σπάνιας αξίας εκθεμάτων χάρη στον καλαίσθητο σχεδιασμό που φέρει την υπογραφή του αρχιτέκτονα Άρη Ζαμπίκου. Παρουσιάζεται στις αίθουσες του ισογείου σε χώρους υποβλητικής ατμόσφαιρας όπου με τρόπο αριστοτεχνικό εκτίθενται τα πρώτα τεκμήρια «γραφής» της πρωτοκυκλαδικής περιόδου. Στα εκθέματα περιλαμβάνονται έξοχης τεχνικής καθημερινά αντικείμενα, σκεύη, εργαλεία αλλά και ποικίλων διαστάσεων ανθρωπόμορφα γλυπτά – τα κυκλαδικά ειδώλια.

Η έκθεση συνεχίζεται μέχρι το τέλος Μαρτίου και την επιστημονική επιμέλεια έχει ο Διευθυντής του Μουσείου Καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης ο οποίος συμπλήρωσε στη θέση αυτή είκοσι χρόνια δράσης. Η έκθεση διοργανώνεται σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και περιλαμβάνει διακόσια αρχαία αντικείμενα τόσο από τη συλλογή του ίδιου του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, όσο και από τις συλλογές του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, των Μουσείων Νάξου (98 έργα), Απειράνθου,  Σύρου, Πάρου. Αρχαία αντικείμενα έχει δανείσει και το Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου, και χάρη στην οικονομική υποστήριξη του ομώνυμου Ιδρύματος η έκθεση μπόρεσε να υλοποιηθεί. 

alt
Μαρμάρινο ειδώλιο κυνηγού ή πολεμιστή
Μετακανονικός τύπος
Τέλος Πρωτοκυκλαδικής ΙΙ περιόδου (περ. 2400-2300 π.Χ.)
Συλλογή Ν.Π. Γουλανδρή, αρ. 308

Τα κυκλαδικά ειδώλια έχουν συχνά συνδεθεί με έργα μοντέρνων καλλιτεχνών του 20ου αιώνα, όπως ο Modigliani, ο Brancusi, ο Matisse, ο Picasso κ.ά. Αυτή η θεώρηση, σύμφωνα με τους διοργανωτές, «στέρησε συχνά τους συσχετισμούς των αρχαιολογικών εκθεμάτων με τις πολιτισμικές εξελίξεις της κοινωνίας που τα παρήγαγε. Η  έκθεση Κυκλαδική Κοινωνία 5000 χρόνια πριν έρχεται  να καλύψει αυτό το κενό και να αναδείξει με κατανοητό τρόπο την καθημερινή ζωή και τις ασχολίες των ανθρώπων των Κυκλάδων 5000 χρόνια πριν!» 

Για να φέρει εις πέρας ακριβώς αυτή την αποστολή η έκθεση έχει διαρθρωθεί στις παρακάτω ενότητες: Πυρήνες της κοινωνίας, Ασχολίες, Κοινωνική Ζωή, Κοινωνική Ιεραρχία, Ζωή και Θάνατος - Πίστεις και λατρείες. Καταγράφοντας μέσα από εκθέματα, κείμενα, χάρτες, βίντεο τις αφηγήσεις και στοιχεία της κάθε ενότητας, η έκθεση «επιχειρεί να "αναγνώσει" με απλό και εύληπτο τρόπο τη δομή της κοινωνίας των Κυκλάδων κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (3200 έως 2000 π.Χ.), τις ασχολίες των κατοίκων, το φυσικό περιβάλλον στο οποίο ζούσαν, τις πίστεις και τις δοξασίες τους, μέσα από τα δημιουργήματα του ίδιου του Πρωτοκυκλαδικού Πολιτισμού».

Εκθέματα σε συνδυασμό με κείμενα απαντούν με εύληπτο και αφηγηματικό τρόπο στα ερωτήματα: Πώς ήταν η χλωρίδα και η πανίδα των Κυκλάδων 5000 χρόνια πριν; Ποιος ήταν ο τρόπος ζωής των κατοίκων, ποια η κοινωνική διαστρωμάτωση, ποιες ήταν οι ασχολίες και οι ανάγκες διαβίωσης του νησιωτικού πληθυσμού; Φαίνεται λοιπόν ότι ο πρωτοκυκλαδικός άνθρωπος εκτός από την κτηνοτροφία, το κυνήγι, την αλιεία και τη γεωργία γνώριζε την ναυπηγική, ενώ διαδεδομένες τεχνικές κυρίως ανάμεσα στο γυναικείο πληθυσμό ήταν η υφαντική και η καλαθοπλεκτική. Επίσης στην έκθεση αποκαλύπτεται ο σημαντικός ρόλος που είχε στη ζωή του πρωτοκυκλαδικού ανθρώπου η διασκέδαση, η μουσική, το ποτό και ο χορός. Κι αυτό μέσα από χαρακτηριστικά γλυπτά και αντικείμενα χρήσης (παράδειγμα το καθιστό ειδώλιο με το υψωμένο κύπελλο).

alt

Στο σύνολό τους τα εκθέματα βρίσκονται τοποθετημένα σε βιτρίνες, συχνά περίβλεπτες ειδικά στην περίπτωση των ειδωλίων, ώστε ο επισκέπτης να θαυμάζει ανεμπόδιστα τις διαφορετικές πλευρές/πτυχές τους.

Στο σύνολό τους τα εκθέματα βρίσκονται τοποθετημένα σε βιτρίνες, συχνά περίβλεπτες, ειδικά στην περίπτωση των ειδωλίων, ώστε ο επισκέπτης να θαυμάζει ανεμπόδιστα τις διαφορετικές πλευρές/πτυχές τους. Ορισμένα από τα μεγάλων διαστάσεων ειδώλια «βασιλεύουν» ελεύθερα στο χώρο δίνοντας με την χαρακτηριστική απλότητα και τα λιτά τους περιγράμματα το στίγμα της τέχνης των Κυκλάδων, την ομορφιά της οποίας ανακαλύψαμε ατόφια και με αρκετή –θυμάμαι– έκπληξη εμείς όλοι, δηλαδή το ευρύ κοινό, μετά την ίδρυση και λειτουργία του ομώνυμου Μουσείου το 1986 όταν ήρθε να εγκατασταθεί σε δικό του κτίριο στο κέντρο του Κολωνακίου.

Στο μέσον της περιήγησης ένα ενημερωτικό βίντεο μας μυεί στην τεχνική επεξεργασίας και κατασκευής όλων αυτών των ιδιαίτερης μορφολογίας αντικειμένων και γλυπτών. Τέλος, η έκθεση ολοκληρώνεται με ένα ποιητικής «γραφής» βίντεο όπου η σημασία του πρωτοκυκλαδικού κόσμου αναδεικνύεται μέσα από τους κόλπους της γενικότερης εξέλιξης του ανθρώπου της Μεσογείου, του πολιτισμού του καθώς και της ιστορίας του πελάγους που πήρε το όνομα Αιγαίο. Αξίζει να επισημάνουμε ότι η περιήγηση διευκολύνεται πολύ χάρη στους τρεις «σταθμούς» ξεκούρασης με πάγκους αρμονικά ενταγμένους στον εκθεσιακό χώρο (στην εισαγωγική ενότητα, στην προβολή του βίντεο σχετικά με την τεχνική επεξεργασία του πηλού, και στο φινάλε με το ποιητικό βίντεο που φέρει την υπογραφή του καθηγητή Νίκου Σταμπολίδη). 

* Η ΤΟΝΙΑ ΜΑΚΡΑ είναι δημοσιογράφος.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Αφιέρωμα στην πολύπτυχη εικαστική δραστηριότητα του Μάρκου Καμπάνη, στην Εθνική Βιβλιοθήκη

Αφιέρωμα στην πολύπτυχη εικαστική δραστηριότητα του Μάρκου Καμπάνη, στην Εθνική Βιβλιοθήκη

Στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, μεγάλο αφιέρωμα στον Μάρκο Καμπάνη από τις 15 Δεκεμβρίου μέχρι και τις 18 Φεβρουαρίου 2024.

Επιμέλεια: Book Press

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζει από τις 15 Δεκεμβρίου 2023 έως τις ...

Μπήκαμε στο Αρχείο Καβάφη – Ένα έργο πνοής από το Ίδρυμα Ωνάση

Μπήκαμε στο Αρχείο Καβάφη – Ένα έργο πνοής από το Ίδρυμα Ωνάση

Από την Πέμπτη (23/11) θα είναι προσβάσιμο στο κοινό και τους μελετητές το αρχείο του Αλεξανδρινού ποιητή (από μικροαντικείμενα έως χειρόγραφά του), χάρη στη σπουδαία δουλειά που έχει κάνει το Ιδρυμα Ωνάση. Κεντρική εικόνα: Ένας από τους χώρους του Αρχείου Καβάφη στην οδό Φρυνίχου 16 (© Στέλιος Τζέτζιας).

...
Waiting for the barbarians: Η συναυλία που μάγεψε τη Νέα Υόρκη δωρεάν στο «κανάλι» του Ιδρύματος Ωνάση

Waiting for the barbarians: Η συναυλία που μάγεψε τη Νέα Υόρκη δωρεάν στο «κανάλι» του Ιδρύματος Ωνάση

Η Laurie Anderson, ο Rufus Wainwright και πολλοί ακόμη διάσημοι μουσικοί μελοποιούν και ερμηνεύουν Κ.Π. Καβάφη σε μια συναυλία που μάγεψε το κοινό της Νέας Υόρκης. Έρχεται αποκλειστικά στο Onassis Channel στο YouTube από τις 20 Νοεμβρίου και για έναν ολόκληρο χρόνο θα διατίθεται δωρεάν.

Επιμ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ο Τσέχοφ στα καλύτερά του: «Γλάρος» και «Πλατόνοφ» στο πνεύμα του Ρώσου δραματουργού

Ο Τσέχοφ στα καλύτερά του: «Γλάρος» και «Πλατόνοφ» στο πνεύμα του Ρώσου δραματουργού

Για την παράσταση «Ο γλάρος» σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Διαμαντή στο Θέατρο Σημείο και την παράσταση «Πλατόνοφ» σε σκηνοθεσία Δανάης Σπηλιώτη στο Νέο Θέατρο Θησείον. Κεντρική εικόνα: Από την παράσταση «Ο γλάρος». Φωτογραφία © Σταύρος Χαμπάκης. 

Γράφει ο Νίκος Ξένιος ...

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

Αφιέρωμα στην πολύπτυχη εικαστική δραστηριότητα του Μάρκου Καμπάνη, στην Εθνική Βιβλιοθήκη

Αφιέρωμα στην πολύπτυχη εικαστική δραστηριότητα του Μάρκου Καμπάνη, στην Εθνική Βιβλιοθήκη

Στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, μεγάλο αφιέρωμα στον Μάρκο Καμπάνη από τις 15 Δεκεμβρίου μέχρι και τις 18 Φεβρουαρίου 2024.

Επιμέλεια: Book Press

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζει από τις 15 Δεκεμβρίου 2023 έως τις ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άνα Βούτσκοβιτς [Ana Vučković] «Ο Γιουγκοσλάβος» (μτφρ. Απόστολος Θηβαίος), το οποίο κυκλοφορεί αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η ΜΠΑΝΑΝΑ

...
«Η καρδερίνα» της Ντόνα Ταρτ (προδημοσίευση)

«Η καρδερίνα» της Ντόνα Ταρτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Ντόνα Ταρτ [Donna Tartt] «Η καρδερίνα» (νέα μτφρ. Μιχάλης Δελέγκος), το οποίο κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στον επάνω όροφο έκανε παγωνιά, καθώς τα...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

Είναι βιβλία που φέρνουν τις επιστήμες (κυρίως θετικές) πιο κοντά μας και τις κάνουν πιο εύληπτες και γοητευτικές. Επιλέγουμε ορισμένα από τα καλύτερα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Κεντρική εικόνα: Ο Ράσελ Κρόου, ως ο μαθηματικός Τζον Νας, στην ταινία «Ενας υπέροχος άνθρωπος», του Ρον Χάουαρντ.

...
13 σημαντικοί σκηνοθέτες του κινηματογράφου που έγραψαν λογοτεχνία

13 σημαντικοί σκηνοθέτες του κινηματογράφου που έγραψαν λογοτεχνία

Αρκετοί σκηνοθέτες ασχολήθηκαν κάποια στιγμή στη ζωή τους με τη συγγραφή μυθοπλασίας και σε αυτό το άρθρο ξεχωρίσαμε δεκατρείς από αυτούς, που έχουν εκδώσει ερεθιστικά μυθιστορήματα και συλλογές διηγημάτων που κυκλοφορούν στη γλώσσα μας. Στην κεντρική φωτογραφία, ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι [Pier Paolo Pasolini].

...
Τρεις νέες ποιητικές φωνές από τις εκδόσεις Ιωλκός

Τρεις νέες ποιητικές φωνές από τις εκδόσεις Ιωλκός

Τρεις ποιητικές συλλογές που μόλις κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Ιωλκός και με τις οποίες τρεις νέοι ποιητές κάνουν την πρώτη τους εμφάνιση.

Επιμέλεια: Book Press

Στην ποιητική συλλογή του Γιάννη Ξέστερνου  ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ