alt

Για τη συναυλία του κουαρτέτου του Αλέκου Βρέτου και την παρουσίαση του Dog World Project, του Τηλέμαχου Μούσα, οι οποίες παρουσιάστηκαν στο 5ο Πανόραμα Ελληνικής Τζαζ στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.

Της Χρύσας Στρογγύλη

Τα τελευταία πέντε χρόνια η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση διοργανώνει το Πανόραμα Ελληνικής Τζαζ, ένα ετήσιο φεστιβάλ αφιερωμένο στη σύγχρονη ελληνική σκηνή της τζαζ και του αυτοσχεδιασμού, δίνοντας έτσι χώρο και χρόνο σε έλληνες δημιουργούς για να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Φαίνεται μάλιστα πως δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τους ομοτέχνους τους του εξωτερικού, επιδεικνύοντας ταυτόχρονα στάση εξωστρέφειας. Οι BalaRom Trio (Παντελής Στόικος-τρομπέτα και πλήκτρα, Κυριάκος Ταπάκης-ούτι, Λουκάς Μεταξάς-κρουστά) συνεργάστηκε με τον Βούλγαρο δεξιοτέχνη του καβάλ Νεντιάλκο Νεντιάλκοφ στη συναυλία της Παρασκευής 4 Δεκεμβρίου. Τη δεύτερη ημέρα του Πανοράματος, στις 5 Δεκεμβρίου, ο Αλέκος Βρέτος και η μπάντα του συνέπραξαν με τον διάσημο αζέρο πιανίστα Έλχιν Σιρίνοφ, ενώ την τρίτη ημέρα το TRIO του Γιώργου Σπανού ήρθε απευθείας από τη Νέα Υόρκη, με συνεργάτες τον Αμερικανό Λώρενς Κλαρκ στο τενόρο σαξόφωνο και τον Ολλανδό κοντραμπασίστα Γιόρις Τήπ.

Ο συγκερασμός τζαζ-ελληνικής παραδοσιακής μουσικής έχει ιδιαίτερο μουσικολογικό ενδιαφέρον, διατρανώνει την οικουμενικότητα της μουσικής και παντρεύει ανατολίτικα ακούσματα με δυτικότροπες ρυθμικές και υφολογικές φόρμες της τζαζ, φέρνοντας πιο κοντά λαούς, παραδόσεις, τάσεις, εποχές.

Φαίνεται λοιπόν πως η σύγχρονη ελληνική σκηνή της τζαζ, του αυτοσχεδιασμού και του πειραματισμού κάθε άλλο παρά «κλεισμένη στον εαυτό της» είναι. Μάλιστα, ο συγκερασμός τζαζ-ελληνικής παραδοσιακής μουσικής έχει ιδιαίτερο μουσικολογικό ενδιαφέρον, διατρανώνει την οικουμενικότητα της μουσικής και παντρεύει ανατολίτικα ακούσματα με δυτικότροπες ρυθμικές και υφολογικές φόρμες της τζαζ, φέρνοντας πιο κοντά λαούς, παραδόσεις, τάσεις, εποχές.

Το Σάββατο 5 Δεκεμβρίου παρακολουθήσαμε το πρόγραμμα της δεύτερης ημέρας του Πανοράματος στη μικρή σκηνή της Στέγης, που περιλάμβανε σε ένα βράδυ δύο συναυλίες ή, καλύτερα, μια συναυλία και μια περφόρμανς – εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους.

Κουαρτέτο Αλέκου Βρέτου

Πρώτα εμφανίστηκε στη σκηνή το κουαρτέτο του Αλέκου Βρέτου (Αλέκος Βρέτος: ούτι, Δημήτρης Κλώνης: ντραμς, Δημήτρης Χριστόπουλος: κοντραμπάσο, Έλχιν Σιρίνοφ: πιάνο) εκτελώντας έργα του ιδίου και του Shirinov. Η συναυλία ξεκίνησε με μια διασκευή του αζέρου πιανίστα επάνω σε ένα έργο του συμπατριώτη του συνθέτη Χατζιμπέγιοφ, με ήχους τόσο οικείους που εύκολα θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι πρόκειται για δημιούργημα έλληνα συνθέτη. Αν και ξεκίνησε με το ούτι να πρωταγωνιστεί και το πιάνο να συνοδεύει, στην πορεία οι όροι αντιστράφηκαν και οι δυο δεξιοτέχνες –Βρέτος και Σιρίνοφ– διατηρώντας έντονη βλεμματική επαφή «συνομιλούσαν» μουσικά με εξαιρετικό τρόπο. Τα ντραμς έπαιζαν διακριτικό ρόλο και ο Δημήτρης Κλωνής φάνηκε να ελέγχει άψογα τον ήχο των τυμπάνων του, παίζοντας εκφραστικότατα καθ’ όλη τη διάρκεια της συναυλίας κι αποφεύγοντας κάθε εσωστρεφή προσέγγιση.

Το πρόγραμμα συνεχίστηκε με το έργο του Αλέκου Βρέτου «Ιδέα», το οποίο πράγματι παρουσιάστηκε αρχικά ως πρωτογενής, ακατέργαστη ιδέα ενώ, μέσα από έντονους ρυθμούς και περίτεχνο αυτοσχεδιασμό, εξελίχθηκε σε κάτι ιδιαίτερα περίπλοκο. Στη συνέχεια παρουσιάστηκε άλλη μια μουσική σύνθεση του Σιρίνοφ: επρόκειτο για διασκευή ενός πασίγνωστου στο Αζερμπαϊτζάν παραδοσιακού τραγουδιού –αντίστοιχου με το δικό μας «Θαλασσάκι»– με τίτλο «Sari Gelin» (:«Η ξανθιά νύφη»). Ιδιαίτερα ατμοσφαιρική μουσική με ανατολίτικα στοιχεία που μοιάζουν με τα ελληνικά παραδοσιακά ακούσματα και εκφράζουν πόνο ψυχής που θυμίζει μοιρολόι. Το διάφανο παίξιμο του Σιρίνοφ και ο γλυκός ήχος από το ούτι του Βρέτου ανέδειξαν την αλληλεπίδραση των δύο μουσικών, οι οποίοι έμοιαζαν με ακροβάτες που ισορροπούν στο ίδιο τεντωμένο σκοινί και που χρειάζεται να κάνουν λεπτές, συντονισμένες κι εναρμονισμένες κινήσεις προκειμένου να σεβαστούν τον χώρο και τον χρόνο του άλλου. Το προτελευταίο κομμάτι του πρώτου μέρους της βραδιάς είχε τίτλο «K on top». Εδώ η διάθεση ήταν πιο παιχνιδιάρικη και ο κοντραμπασίστας Δημήτρης Χριστόπουλος εντυπωσίασε με το δεξιοτεχνικό σόλο του. Η συναυλία έκλεισε με το «Cactus», έργο γρήγορο και έντονο. Τα ντραμς ήταν ιδιαίτερα εκφραστικά, ενώ τα γρήγορα περάσματα του πιάνου, γεμάτα τρίλιες και τριημιτόνια, μετέτρεπαν το πιάνο από κλασικό σε παραδοσιακό όργανο. Η επένδυση των μοτίβων αυτών –που παρέπεμπαν σε αραβική μουσική– με τζαζ συγχορδίες πάντρευε τη Δύση με την Ανατολή με τρόπο απρόσμενο.

Ο Αλέκος Βρέτος ξεχωρίζει, όχι μόνο για το δεξιοτεχνικό και συνθετικό του ταλέντο, αλλά και για τους πειραματισμούς του στο όργανο που του έκλεψε την καρδιά, το ούτι. Γοητευμένος από την ανατολική και την παραδοσιακή μουσική, «απασφάλισε» τις δυνατότητες του οργάνου αυτού, εμπλέκοντάς το στα χωρικά ύδατα της έθνικ τζαζ και προσδίδοντάς του ξεχωριστό χαρακτήρα, τόσο ανορθόδοξο εκ πρώτης όψεως αλλά και τόσο ταιριαστό.

ALEKOS VRETOS QUARTET feat. ELCHIN SHIRINOV
Αλέκος Βρέτος: ούτι
Δημήτρης Κλωνής: ντραμς
Δημήτρης Χριστόπουλος: μπάσο
Elchin Shirinov: πιάνο

World Dog Project... ή αλλιώς World God project

Το World Dog Project ήταν γεμάτο εκπλήξεις, παράδοξα, προκλήσεις και έμοιαζε με ηχητικό και οπτικό πειραματισμό που ενεργοποιούσε σε πολλές διαστάσεις το συναίσθημα.

Εντελώς διαφορετική υπήρξε η συνέχεια της βραδιάς με την παρουσίαση του World Dog Project του πολυτάλαντου Τηλέμαχου Μούσα και του περφόρμερ Λάμπρου Φιλίππου. Ζητήθηκε από όλους τους θεατές να εγκαταλείψουν την αίθουσα την ώρα του διαλείμματος προκειμένου να ετοιμαστεί για το επόμενο έργο. Με την επανείσοδό τους επικράτησε σκοτάδι και το κοινό, περνώντας μπροστά από τη σκηνή, μπήκε απευθείας σε μια μυστηριακή ατμόσφαιρα. Στη δεξιά πλευρά της σκηνής ο Τηλέμαχος Μούσας αυτοσχεδίαζε στη δωδεκάχορδη κιθάρα του πάνω σε ένα μπάσο ισοκράτημα του συνθεσάιζερ. Στην αριστερή μεριά της σκηνής δέσποζε η υποβλητική μορφή του κόντρα-τενόρου Λάμπρου Φιλίππου ο οποίος, ντυμένος με μακρύ, μαύρο, στενό παλτό, καθισμένος σε μια καρέκλα και στηρίζοντας το κεφάλι του στα χέρια του, έβγαζε ψηλές κρατημένες νότες με γυρίσματα, άλλοτε σαν αμανές άλλοτε σαν ψαλμός και άλλοτε σαν μετριασμένη κραυγή. Η ένταση της φωνής και οι ψηλές συχνότητες ήταν επικοινωνιακή πράξη προς το Θείο, ενώ η φωτεινή επιγραφή στο φόντο της σκηνής έκανε λογοπαίγνιο με τις λέξεις DOG – GOD. Οι θεατές, παγιδευμένοι στη μυσταγωγία είδαν την πλάτη του ξυπόλυτου και ημίγυμνου κοντραμπασίστα Χρυσόστομου Μπουκάλη, που παρέμεινε στη θέση αυτή καθ’ όλη τη διάρκεια της συναυλίας, ενώ τη θέση του έπαιρνε ο ντράμερ Πάνος Τζινιόλης.

Το πρότζεκτ, αναμειγνύοντας μπαρόκ, ροκ, τζαζ και ηπειρώτικα στοιχεία, είχε απόλυτη συνοχή μέσα στην ποικιλομορφία του.

Το World Dog Project ήταν γεμάτο εκπλήξεις, παράδοξα, προκλήσεις και έμοιαζε με ηχητικό και οπτικό πειραματισμό που ενεργοποιούσε σε πολλές διαστάσεις το συναίσθημα. Οι μοναδικές δυνατότητες της φωνής του Λάμπρου Φιλίππου επικράτησαν σε όλο το έργο, σε εναλλαγή με το παραδοσιακό τραγούδι ή την άρια μιας βρετανικής μπαρόκ όπερας. Ξεκίνησε με το έργο Let me weep που αποτελεί μέρος του επερχόμενου δίσκου τους και συνέχισαν με «πειραγμένα» παραδοσιακά τραγούδια, όπως το Αλησμονώ και χαίρομαι.

Οι φωτισμοί αποτέλεσαν αναπόσπαστο κομμάτι της παράστασης και συντέλεσαν καθοριστικά στη δημιουργία ατμόσφαιρας άλλοτε μυστηριακής και άλλοτε διονυσιακής και ιλιγγιώδους. Ξέφρενος ρυθμός από τον Τζινιόλη, τις κιθάρες του Μούσα και την εκφραστική κίνηση του Φιλίππου. Για όσους δεν έχουν ξαναδεί τον περφόρμερ Λάμπρο Φιλίππου εν δράσει μοιάζει να είναι πραγματική αποκάλυψη, όχι μόνο για τις σπάνιες φωνητικές αρετές του αλλά και για το υποκριτικό του ταλέντο. Τόσο εκείνος όσο και ο Τηλέμαχος Μούσας αγαπούν τους πειραματισμούς, αναζητούν νέες πτυχές στην τέχνη τους και πειραματίζονται χωρίς προκαταλήψεις. Το πρότζεκτ, αναμειγνύοντας μπαρόκ, ροκ, τζαζ και ηπειρώτικα στοιχεία, είχε απόλυτη συνοχή μέσα στην ποικιλομορφία του και τελείωσε μυστηριακά όπως ξεκίνησε: με τον πρωταγωνιστή ημίγυμνο στο πάτωμα, οκλαδόν, σε πλήρη εσωστρέφεια, να σβήνει και να αποχωρεί από τη σκηνή πλήρης και εξαγνισμένος.

WORLD DOG
Τηλέμαχος Μούσας: 12χορδη κιθάρα, ηλεκτρική κιθάρα, theremin,
αναλογικό συνθεσάιζερ
Λάμπρος Φιλίππου: φωνή
Χρυσόστομος Μπουκάλης: κοντραμπάσο
Πάνος Τζινιόλης: ντραμς

* Η ΧΡΥΣΑ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ είναι μουσικός και εκπαιδευτικός.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η ειρηνική «επέλαση των Βαλκυριών» του Ρίχαρντ Βάγκνερ στη Λυρική Σκηνή

Η ειρηνική «επέλαση των Βαλκυριών» του Ρίχαρντ Βάγκνερ στη Λυρική Σκηνή

Στις 10 Μαρτίου και για πέντε ακόμη παραστάσεις ανεβαίνει στην  Εθνική Λυρική Σκηνή η εμβληματική «Βαλκυρία» του Ρίχαρντ Βάγκνερ σε σκηνοθεσία του Τζων Φούλτζειμς και συμπαραγωγή με την Βασιλική Όπερα της Δανίας. Κενρική εικόνα: © Eθνική Λυρική Σκηνή. 

Γράφει η Έλενα Χουζούρη...

Η Αλίκη Καγιαλόγλου συναντά τον Φερνάντο Πεσσόα και τα πορτογαλικά fados

Η Αλίκη Καγιαλόγλου συναντά τον Φερνάντο Πεσσόα και τα πορτογαλικά fados

Η Αλίκη Καγιαλόγλου, σε σκηνοθεσία Δήμου Αβδελιώδη, για μια μόνο παράσταση το Σάββατο 6 Απριλίου: «Η θαλασσινή ωδή του Fernando Pessoa και τα fados της εφηβείας μου» στη Θεατρική Σκηνή Δήμου Αβδελιώδη – Studio new star art cinema [Σταυροπούλου 33, Αθήνα].

Επιμέλεια: Book Press

...
Οι Soundwalk Collective με την Patti Smith για δυο εμφανίσεις στη Στέγη – ένα διήμερο γεμάτο εικόνες και ήχους από τη σύγχρονη ζωή

Οι Soundwalk Collective με την Patti Smith για δυο εμφανίσεις στη Στέγη – ένα διήμερο γεμάτο εικόνες και ήχους από τη σύγχρονη ζωή

Η θρυλική ποιήτρια της νεοϋορκέζικης punk rock Patti Smith προσγειώνεται στη Στέγη στις 14 & 15 Μαρτίου, για να συμμετάσχει στα ηχοτοπία του πρότζεκτ “Correspondences” της Soundwalk Collective, σε ένα διήμερο γεμάτο εικόνες και ήχους από τη σύγχρονη πραγματικότητα.

Επιμέλεια: Book Press ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ