alt

Για τη συναυλία του κουαρτέτου του Αλέκου Βρέτου και την παρουσίαση του Dog World Project, του Τηλέμαχου Μούσα, οι οποίες παρουσιάστηκαν στο 5ο Πανόραμα Ελληνικής Τζαζ στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.

Της Χρύσας Στρογγύλη

Τα τελευταία πέντε χρόνια η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση διοργανώνει το Πανόραμα Ελληνικής Τζαζ, ένα ετήσιο φεστιβάλ αφιερωμένο στη σύγχρονη ελληνική σκηνή της τζαζ και του αυτοσχεδιασμού, δίνοντας έτσι χώρο και χρόνο σε έλληνες δημιουργούς για να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Φαίνεται μάλιστα πως δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τους ομοτέχνους τους του εξωτερικού, επιδεικνύοντας ταυτόχρονα στάση εξωστρέφειας. Οι BalaRom Trio (Παντελής Στόικος-τρομπέτα και πλήκτρα, Κυριάκος Ταπάκης-ούτι, Λουκάς Μεταξάς-κρουστά) συνεργάστηκε με τον Βούλγαρο δεξιοτέχνη του καβάλ Νεντιάλκο Νεντιάλκοφ στη συναυλία της Παρασκευής 4 Δεκεμβρίου. Τη δεύτερη ημέρα του Πανοράματος, στις 5 Δεκεμβρίου, ο Αλέκος Βρέτος και η μπάντα του συνέπραξαν με τον διάσημο αζέρο πιανίστα Έλχιν Σιρίνοφ, ενώ την τρίτη ημέρα το TRIO του Γιώργου Σπανού ήρθε απευθείας από τη Νέα Υόρκη, με συνεργάτες τον Αμερικανό Λώρενς Κλαρκ στο τενόρο σαξόφωνο και τον Ολλανδό κοντραμπασίστα Γιόρις Τήπ.

Ο συγκερασμός τζαζ-ελληνικής παραδοσιακής μουσικής έχει ιδιαίτερο μουσικολογικό ενδιαφέρον, διατρανώνει την οικουμενικότητα της μουσικής και παντρεύει ανατολίτικα ακούσματα με δυτικότροπες ρυθμικές και υφολογικές φόρμες της τζαζ, φέρνοντας πιο κοντά λαούς, παραδόσεις, τάσεις, εποχές.

Φαίνεται λοιπόν πως η σύγχρονη ελληνική σκηνή της τζαζ, του αυτοσχεδιασμού και του πειραματισμού κάθε άλλο παρά «κλεισμένη στον εαυτό της» είναι. Μάλιστα, ο συγκερασμός τζαζ-ελληνικής παραδοσιακής μουσικής έχει ιδιαίτερο μουσικολογικό ενδιαφέρον, διατρανώνει την οικουμενικότητα της μουσικής και παντρεύει ανατολίτικα ακούσματα με δυτικότροπες ρυθμικές και υφολογικές φόρμες της τζαζ, φέρνοντας πιο κοντά λαούς, παραδόσεις, τάσεις, εποχές.

Το Σάββατο 5 Δεκεμβρίου παρακολουθήσαμε το πρόγραμμα της δεύτερης ημέρας του Πανοράματος στη μικρή σκηνή της Στέγης, που περιλάμβανε σε ένα βράδυ δύο συναυλίες ή, καλύτερα, μια συναυλία και μια περφόρμανς – εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους.

Κουαρτέτο Αλέκου Βρέτου

Πρώτα εμφανίστηκε στη σκηνή το κουαρτέτο του Αλέκου Βρέτου (Αλέκος Βρέτος: ούτι, Δημήτρης Κλώνης: ντραμς, Δημήτρης Χριστόπουλος: κοντραμπάσο, Έλχιν Σιρίνοφ: πιάνο) εκτελώντας έργα του ιδίου και του Shirinov. Η συναυλία ξεκίνησε με μια διασκευή του αζέρου πιανίστα επάνω σε ένα έργο του συμπατριώτη του συνθέτη Χατζιμπέγιοφ, με ήχους τόσο οικείους που εύκολα θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι πρόκειται για δημιούργημα έλληνα συνθέτη. Αν και ξεκίνησε με το ούτι να πρωταγωνιστεί και το πιάνο να συνοδεύει, στην πορεία οι όροι αντιστράφηκαν και οι δυο δεξιοτέχνες –Βρέτος και Σιρίνοφ– διατηρώντας έντονη βλεμματική επαφή «συνομιλούσαν» μουσικά με εξαιρετικό τρόπο. Τα ντραμς έπαιζαν διακριτικό ρόλο και ο Δημήτρης Κλωνής φάνηκε να ελέγχει άψογα τον ήχο των τυμπάνων του, παίζοντας εκφραστικότατα καθ’ όλη τη διάρκεια της συναυλίας κι αποφεύγοντας κάθε εσωστρεφή προσέγγιση.

Το πρόγραμμα συνεχίστηκε με το έργο του Αλέκου Βρέτου «Ιδέα», το οποίο πράγματι παρουσιάστηκε αρχικά ως πρωτογενής, ακατέργαστη ιδέα ενώ, μέσα από έντονους ρυθμούς και περίτεχνο αυτοσχεδιασμό, εξελίχθηκε σε κάτι ιδιαίτερα περίπλοκο. Στη συνέχεια παρουσιάστηκε άλλη μια μουσική σύνθεση του Σιρίνοφ: επρόκειτο για διασκευή ενός πασίγνωστου στο Αζερμπαϊτζάν παραδοσιακού τραγουδιού –αντίστοιχου με το δικό μας «Θαλασσάκι»– με τίτλο «Sari Gelin» (:«Η ξανθιά νύφη»). Ιδιαίτερα ατμοσφαιρική μουσική με ανατολίτικα στοιχεία που μοιάζουν με τα ελληνικά παραδοσιακά ακούσματα και εκφράζουν πόνο ψυχής που θυμίζει μοιρολόι. Το διάφανο παίξιμο του Σιρίνοφ και ο γλυκός ήχος από το ούτι του Βρέτου ανέδειξαν την αλληλεπίδραση των δύο μουσικών, οι οποίοι έμοιαζαν με ακροβάτες που ισορροπούν στο ίδιο τεντωμένο σκοινί και που χρειάζεται να κάνουν λεπτές, συντονισμένες κι εναρμονισμένες κινήσεις προκειμένου να σεβαστούν τον χώρο και τον χρόνο του άλλου. Το προτελευταίο κομμάτι του πρώτου μέρους της βραδιάς είχε τίτλο «K on top». Εδώ η διάθεση ήταν πιο παιχνιδιάρικη και ο κοντραμπασίστας Δημήτρης Χριστόπουλος εντυπωσίασε με το δεξιοτεχνικό σόλο του. Η συναυλία έκλεισε με το «Cactus», έργο γρήγορο και έντονο. Τα ντραμς ήταν ιδιαίτερα εκφραστικά, ενώ τα γρήγορα περάσματα του πιάνου, γεμάτα τρίλιες και τριημιτόνια, μετέτρεπαν το πιάνο από κλασικό σε παραδοσιακό όργανο. Η επένδυση των μοτίβων αυτών –που παρέπεμπαν σε αραβική μουσική– με τζαζ συγχορδίες πάντρευε τη Δύση με την Ανατολή με τρόπο απρόσμενο.

Ο Αλέκος Βρέτος ξεχωρίζει, όχι μόνο για το δεξιοτεχνικό και συνθετικό του ταλέντο, αλλά και για τους πειραματισμούς του στο όργανο που του έκλεψε την καρδιά, το ούτι. Γοητευμένος από την ανατολική και την παραδοσιακή μουσική, «απασφάλισε» τις δυνατότητες του οργάνου αυτού, εμπλέκοντάς το στα χωρικά ύδατα της έθνικ τζαζ και προσδίδοντάς του ξεχωριστό χαρακτήρα, τόσο ανορθόδοξο εκ πρώτης όψεως αλλά και τόσο ταιριαστό.

ALEKOS VRETOS QUARTET feat. ELCHIN SHIRINOV
Αλέκος Βρέτος: ούτι
Δημήτρης Κλωνής: ντραμς
Δημήτρης Χριστόπουλος: μπάσο
Elchin Shirinov: πιάνο

World Dog Project... ή αλλιώς World God project

Το World Dog Project ήταν γεμάτο εκπλήξεις, παράδοξα, προκλήσεις και έμοιαζε με ηχητικό και οπτικό πειραματισμό που ενεργοποιούσε σε πολλές διαστάσεις το συναίσθημα.

Εντελώς διαφορετική υπήρξε η συνέχεια της βραδιάς με την παρουσίαση του World Dog Project του πολυτάλαντου Τηλέμαχου Μούσα και του περφόρμερ Λάμπρου Φιλίππου. Ζητήθηκε από όλους τους θεατές να εγκαταλείψουν την αίθουσα την ώρα του διαλείμματος προκειμένου να ετοιμαστεί για το επόμενο έργο. Με την επανείσοδό τους επικράτησε σκοτάδι και το κοινό, περνώντας μπροστά από τη σκηνή, μπήκε απευθείας σε μια μυστηριακή ατμόσφαιρα. Στη δεξιά πλευρά της σκηνής ο Τηλέμαχος Μούσας αυτοσχεδίαζε στη δωδεκάχορδη κιθάρα του πάνω σε ένα μπάσο ισοκράτημα του συνθεσάιζερ. Στην αριστερή μεριά της σκηνής δέσποζε η υποβλητική μορφή του κόντρα-τενόρου Λάμπρου Φιλίππου ο οποίος, ντυμένος με μακρύ, μαύρο, στενό παλτό, καθισμένος σε μια καρέκλα και στηρίζοντας το κεφάλι του στα χέρια του, έβγαζε ψηλές κρατημένες νότες με γυρίσματα, άλλοτε σαν αμανές άλλοτε σαν ψαλμός και άλλοτε σαν μετριασμένη κραυγή. Η ένταση της φωνής και οι ψηλές συχνότητες ήταν επικοινωνιακή πράξη προς το Θείο, ενώ η φωτεινή επιγραφή στο φόντο της σκηνής έκανε λογοπαίγνιο με τις λέξεις DOG – GOD. Οι θεατές, παγιδευμένοι στη μυσταγωγία είδαν την πλάτη του ξυπόλυτου και ημίγυμνου κοντραμπασίστα Χρυσόστομου Μπουκάλη, που παρέμεινε στη θέση αυτή καθ’ όλη τη διάρκεια της συναυλίας, ενώ τη θέση του έπαιρνε ο ντράμερ Πάνος Τζινιόλης.

Το πρότζεκτ, αναμειγνύοντας μπαρόκ, ροκ, τζαζ και ηπειρώτικα στοιχεία, είχε απόλυτη συνοχή μέσα στην ποικιλομορφία του.

Το World Dog Project ήταν γεμάτο εκπλήξεις, παράδοξα, προκλήσεις και έμοιαζε με ηχητικό και οπτικό πειραματισμό που ενεργοποιούσε σε πολλές διαστάσεις το συναίσθημα. Οι μοναδικές δυνατότητες της φωνής του Λάμπρου Φιλίππου επικράτησαν σε όλο το έργο, σε εναλλαγή με το παραδοσιακό τραγούδι ή την άρια μιας βρετανικής μπαρόκ όπερας. Ξεκίνησε με το έργο Let me weep που αποτελεί μέρος του επερχόμενου δίσκου τους και συνέχισαν με «πειραγμένα» παραδοσιακά τραγούδια, όπως το Αλησμονώ και χαίρομαι.

Οι φωτισμοί αποτέλεσαν αναπόσπαστο κομμάτι της παράστασης και συντέλεσαν καθοριστικά στη δημιουργία ατμόσφαιρας άλλοτε μυστηριακής και άλλοτε διονυσιακής και ιλιγγιώδους. Ξέφρενος ρυθμός από τον Τζινιόλη, τις κιθάρες του Μούσα και την εκφραστική κίνηση του Φιλίππου. Για όσους δεν έχουν ξαναδεί τον περφόρμερ Λάμπρο Φιλίππου εν δράσει μοιάζει να είναι πραγματική αποκάλυψη, όχι μόνο για τις σπάνιες φωνητικές αρετές του αλλά και για το υποκριτικό του ταλέντο. Τόσο εκείνος όσο και ο Τηλέμαχος Μούσας αγαπούν τους πειραματισμούς, αναζητούν νέες πτυχές στην τέχνη τους και πειραματίζονται χωρίς προκαταλήψεις. Το πρότζεκτ, αναμειγνύοντας μπαρόκ, ροκ, τζαζ και ηπειρώτικα στοιχεία, είχε απόλυτη συνοχή μέσα στην ποικιλομορφία του και τελείωσε μυστηριακά όπως ξεκίνησε: με τον πρωταγωνιστή ημίγυμνο στο πάτωμα, οκλαδόν, σε πλήρη εσωστρέφεια, να σβήνει και να αποχωρεί από τη σκηνή πλήρης και εξαγνισμένος.

WORLD DOG
Τηλέμαχος Μούσας: 12χορδη κιθάρα, ηλεκτρική κιθάρα, theremin,
αναλογικό συνθεσάιζερ
Λάμπρος Φιλίππου: φωνή
Χρυσόστομος Μπουκάλης: κοντραμπάσο
Πάνος Τζινιόλης: ντραμς

* Η ΧΡΥΣΑ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ είναι μουσικός και εκπαιδευτικός.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Αφιέρωμα στην πολύπτυχη εικαστική δραστηριότητα του Μάρκου Καμπάνη, στην Εθνική Βιβλιοθήκη

Αφιέρωμα στην πολύπτυχη εικαστική δραστηριότητα του Μάρκου Καμπάνη, στην Εθνική Βιβλιοθήκη

Στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, μεγάλο αφιέρωμα στον Μάρκο Καμπάνη από τις 15 Δεκεμβρίου μέχρι και τις 18 Φεβρουαρίου 2024.

Επιμέλεια: Book Press

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζει από τις 15 Δεκεμβρίου 2023 έως τις ...

Μπήκαμε στο Αρχείο Καβάφη – Ένα έργο πνοής από το Ίδρυμα Ωνάση

Μπήκαμε στο Αρχείο Καβάφη – Ένα έργο πνοής από το Ίδρυμα Ωνάση

Από την Πέμπτη (23/11) θα είναι προσβάσιμο στο κοινό και τους μελετητές το αρχείο του Αλεξανδρινού ποιητή (από μικροαντικείμενα έως χειρόγραφά του), χάρη στη σπουδαία δουλειά που έχει κάνει το Ιδρυμα Ωνάση. Κεντρική εικόνα: Ένας από τους χώρους του Αρχείου Καβάφη στην οδό Φρυνίχου 16 (© Στέλιος Τζέτζιας).

...
Waiting for the barbarians: Η συναυλία που μάγεψε τη Νέα Υόρκη δωρεάν στο «κανάλι» του Ιδρύματος Ωνάση

Waiting for the barbarians: Η συναυλία που μάγεψε τη Νέα Υόρκη δωρεάν στο «κανάλι» του Ιδρύματος Ωνάση

Η Laurie Anderson, ο Rufus Wainwright και πολλοί ακόμη διάσημοι μουσικοί μελοποιούν και ερμηνεύουν Κ.Π. Καβάφη σε μια συναυλία που μάγεψε το κοινό της Νέας Υόρκης. Έρχεται αποκλειστικά στο Onassis Channel στο YouTube από τις 20 Νοεμβρίου και για έναν ολόκληρο χρόνο θα διατίθεται δωρεάν.

Επιμ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ο Τσέχοφ στα καλύτερά του: «Γλάρος» και «Πλατόνοφ» στο πνεύμα του Ρώσου δραματουργού

Ο Τσέχοφ στα καλύτερά του: «Γλάρος» και «Πλατόνοφ» στο πνεύμα του Ρώσου δραματουργού

Για την παράσταση «Ο γλάρος» σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Διαμαντή στο Θέατρο Σημείο και την παράσταση «Πλατόνοφ» σε σκηνοθεσία Δανάης Σπηλιώτη στο Νέο Θέατρο Θησείον. Κεντρική εικόνα: Από την παράσταση «Ο γλάρος». Φωτογραφία © Σταύρος Χαμπάκης. 

Γράφει ο Νίκος Ξένιος ...

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

Αφιέρωμα στην πολύπτυχη εικαστική δραστηριότητα του Μάρκου Καμπάνη, στην Εθνική Βιβλιοθήκη

Αφιέρωμα στην πολύπτυχη εικαστική δραστηριότητα του Μάρκου Καμπάνη, στην Εθνική Βιβλιοθήκη

Στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, μεγάλο αφιέρωμα στον Μάρκο Καμπάνη από τις 15 Δεκεμβρίου μέχρι και τις 18 Φεβρουαρίου 2024.

Επιμέλεια: Book Press

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος παρουσιάζει από τις 15 Δεκεμβρίου 2023 έως τις ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άνα Βούτσκοβιτς [Ana Vučković] «Ο Γιουγκοσλάβος» (μτφρ. Απόστολος Θηβαίος), το οποίο κυκλοφορεί αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η ΜΠΑΝΑΝΑ

...
«Η καρδερίνα» της Ντόνα Ταρτ (προδημοσίευση)

«Η καρδερίνα» της Ντόνα Ταρτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Ντόνα Ταρτ [Donna Tartt] «Η καρδερίνα» (νέα μτφρ. Μιχάλης Δελέγκος), το οποίο κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στον επάνω όροφο έκανε παγωνιά, καθώς τα...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

Είναι βιβλία που φέρνουν τις επιστήμες (κυρίως θετικές) πιο κοντά μας και τις κάνουν πιο εύληπτες και γοητευτικές. Επιλέγουμε ορισμένα από τα καλύτερα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Κεντρική εικόνα: Ο Ράσελ Κρόου, ως ο μαθηματικός Τζον Νας, στην ταινία «Ενας υπέροχος άνθρωπος», του Ρον Χάουαρντ.

...
13 σημαντικοί σκηνοθέτες του κινηματογράφου που έγραψαν λογοτεχνία

13 σημαντικοί σκηνοθέτες του κινηματογράφου που έγραψαν λογοτεχνία

Αρκετοί σκηνοθέτες ασχολήθηκαν κάποια στιγμή στη ζωή τους με τη συγγραφή μυθοπλασίας και σε αυτό το άρθρο ξεχωρίσαμε δεκατρείς από αυτούς, που έχουν εκδώσει ερεθιστικά μυθιστορήματα και συλλογές διηγημάτων που κυκλοφορούν στη γλώσσα μας. Στην κεντρική φωτογραφία, ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι [Pier Paolo Pasolini].

...
Τρεις νέες ποιητικές φωνές από τις εκδόσεις Ιωλκός

Τρεις νέες ποιητικές φωνές από τις εκδόσεις Ιωλκός

Τρεις ποιητικές συλλογές που μόλις κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Ιωλκός και με τις οποίες τρεις νέοι ποιητές κάνουν την πρώτη τους εμφάνιση.

Επιμέλεια: Book Press

Στην ποιητική συλλογή του Γιάννη Ξέστερνου  ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ