helmutnewton250

Της Βίκυς Βασιλάτου-Σαρρή

Είναι απόγευμα Δευτέρας και μέρα εγκαινίων μιας πολυσυζητημένης ρετροσπεκτίβας που, μετά το Grand Palais του Παρισιού και σε αποκλειστική συνεργασία με το Helmut Newton Foundation, ταξίδεψε ως τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.

Λίγο πριν κατέβω τα σκαλιά για τον εκθεσιακό χώρο, που φιλοξενεί κοντά 200 φωτογραφίες του Helmut Newton, κάθομαι στο φουαγιέ συντροφιά με εκείνη τη γλυκιά προσμονή που σε περιβάλλει λίγο πριν συναντήσεις έναν μεγάλο καλλιτέχνη. Έναν φωτογράφο που άλλαξε τη μόδα και ταυτόχρονα έκανε μια βαθιά και πρωτοπόρα τομή στην τέχνη του φακού, διευρύνοντας τα όρια της σύγχρονης οπτι­κής κουλτούρας.

Μαζί με τον Irving Penn, τον Richard Avedon και τον Herb Ritts, ο Helmut Newton ανέτρεψε τα ισχύοντα μέχρι τη δεκαετία του ‘60 δεδομένα στη φωτογράφιση μόδας, προσδίδοντάς της μία υψηλή αισθητική και καλλιτεχνική διάσταση, στην οποία συνδυάζονταν ταυτόχρονα η υπεροχή της κομψότητας και η επιθυμία πρόκλησης, ακόμα και σκανδαλισμού. Η ραχοκοκαλιά άλλωστε της τέχνης του είναι μια εξτρεμιστική απαθανάτιση της ομορφιάς, του αισθησιασμού, του χιούμορ και της βίας, που χαρακτηρίζουν τη συμπεριφορά των ανθρώπων της μόδας, της πολυτέλειας, του χρήματος και της εξουσίας. Εν ολίγοις, η διάθεσή του να σοκάρει, τον οδήγησε στην άσκηση δριμείας κριτικής σε αυτό που υπηρετούσε.

Ο Helmut Newton υποστήριζε ότι φωτογράφιζε για να σαγηνεύει και να διασκεδάζει, ότι ορισμένοι φωτογράφοι κάνουν τέχνη, ενώ εκείνος δεν άνηκε σε αυτούς: «Εγώ είμαι απλώς ένας μισθωμένος εκτελεστής». «Δεν έχω οργιώδη φαντασία, ό,τι φωτογραφίζω είναι αληθινό. Κάθε σκηνή που στήνω ανήκει στη σκληρή πραγματικότητα των πλουσίων». Ως φωτογράφος, λάτρευε τη χυδαιότητα και τον έλκυε η κακογουστιά γιατί τη θεωρούσε «πιο διεγερτική από το καλό γούστο, το οποίο στην πραγματικότητα δεν αποτελεί παρά τυποποίηση του βλέμματος».

Αλλά, κυρίως, ήταν ένας φωτογράφος που λάτρευε και τον έλκυε ο φωτογραφικός φακός του, κι αυτό από το 1964 έως το 2002, δηλαδή κοντά σαράντα χρόνια αισθητής παρουσίας στον χώρο της φωτογραφίας. Έως και δύο χρόνια πριν από το θάνατό του, ο Newton, όχι μόνο έδωσε ένα άλλο νόημα στα editorials μόδας και στην τέχνη της καλόγουστης κακογουστιάς, αλλά πάνω από όλα στο βασικό (και σκοτεινό;) αντικείμενο του πόθου του: τις απροκάλυπτα γυμνές γυναίκες, που εκμεταλλεύονταν την πανοπλία της δυναμικής γύμνιας  τους, για να παίξουν με το μυαλό σου. Όσο για την επιλογή του να φωτογραφίζει κατά 99% γυναίκες; Ο Newton ισχυριζόταν ότι πάντα του άρεσαν οι σωματικά και πνευματικά δυνατές γυναίκες γιατί έτσι ένιωθε ασφαλής...

Οι συνολικά 196 έγχρωμες και ασπρόμαυρες φωτογραφίες του Newton που απήλαυσα, καλύπτουν όλο το φάσμα των θεματικών ενοτήτων του. Εκθέτονται οι σειρές «A gun for Hire», «Fired», «Villa d’ Este», «Habillé / Déshabillé» και «Domestic Nudes», καθώς και αρκετά πορτραίτα διάσημων ανθρώπων όπως οι Dalí, Thatcher, Leni Rigenshalt, Hockney, είναι εκείνοι που σε υποδέχονται στον εκθεσιακό χώρο. Μεταξύ όμως των έργων, συμπεριλαμβάνονται και οι 21 φωτογραφίες, με διαστάσεις να ξεπερνούν τα δύο μέτρα ύψος, και ανάμεσά τους τα περίφημα μεγάλα γυναικεία γυμνά (μία ενότητα που την δούλεψε από το 1980 έως το 1993), που στέκουν σαν καλοδουλεμένα αγάλματα καταμεσής της αίθουσας και σε καλωσορίζουν στον μαγευτικό κόσμο του ταλαντούχου φωτογράφου τους. Το καλλιτεχνικό ενδιαφέρον τους έγκειται στο ό,τι είχαν ως πηγή έμπνευσης τις φωτογραφίες των αστυνομικών ταυτοτήτων των τρομοκρατών, που έδρασαν τη δεκαετία του ’70 στη Γερμανία, έτσι όπως τις μεγέθυναν και τις διοχέτευαν στα ΜΜΕ οι δικαστικές αρχές. Άλλος ένας τρόπος λοιπόν να προκαλέσει και να καταρρίψει όλους τους περιορισμούς της φωτογραφίας.

Εν κατακλείδι, η εντυπωσιακή αυτή ρετροσπεκτίβα είναι μια ζωντανή απόδειξη της τόλμης και του πειραματισμού του Helmut Newton, μια έκθεση που (ξανα)ξυπνά στο κοινό τον θαυμασμό και τον σεβασμό προς έναν άκρως εγκεφαλικό φωτογράφο, προς έναν μεγάλο καλλιτέχνη, που ενώ υποστήριζε πώς δεν ήταν καλλιτέχνης, έκρυβε στο μανίκι του έναν ποθητό για πολλούς άσσο: σαν ένας άλλος Μίδας, ότι «έπιασε» με το φακό του, χαράχτηκε με χρυσό στην ιστορία τέχνης...

Η αναδρομική έκθεση, «Helmut Newton», σε επιμέλεια της Μαριλένας Β. Καρρά, θα φιλοξενηθεί από τις 13 Νοεμβρίου 2012 έως τις 3 Μαρτίου του 2013 στον εκθεσιακό χώρο «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης» της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών, Λεωφόρος Συγγρού 107-109, τηλ.: 210 900 5 800. Ωράριο λειτουργίας: καθημερινά από τις 12 π.μ ως τις 9 μ.μ.

 

newton1200Helmut Newton, Yves Saint Laurent, Rue Aubriot, Vogue France, 1975, Paris
© Helmut Newton Estate

 

 

 

 

 

 

newton2250Helmut Newton, Rouge à lèvres étalé, Vogue France, 1983, Paris
© Helmut Newton Estate

 

 

 

 

 

 

 

 

newton3200Helmut Newton, Elle, 1969, Paris
© Helmut Newton Estate

 

 

 

 

 

 

newton4250Helmut Newton, Bergstrom, Au-dessus de Paris, 1976, Paris
© Helmut Newton Estate

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η ειρηνική «επέλαση των Βαλκυριών» του Ρίχαρντ Βάγκνερ στη Λυρική Σκηνή

Η ειρηνική «επέλαση των Βαλκυριών» του Ρίχαρντ Βάγκνερ στη Λυρική Σκηνή

Στις 10 Μαρτίου και για πέντε ακόμη παραστάσεις ανεβαίνει στην  Εθνική Λυρική Σκηνή η εμβληματική «Βαλκυρία» του Ρίχαρντ Βάγκνερ σε σκηνοθεσία του Τζων Φούλτζειμς και συμπαραγωγή με την Βασιλική Όπερα της Δανίας. Κενρική εικόνα: © Eθνική Λυρική Σκηνή. 

Γράφει η Έλενα Χουζούρη...

Η Αλίκη Καγιαλόγλου συναντά τον Φερνάντο Πεσσόα και τα πορτογαλικά fados

Η Αλίκη Καγιαλόγλου συναντά τον Φερνάντο Πεσσόα και τα πορτογαλικά fados

Η Αλίκη Καγιαλόγλου, σε σκηνοθεσία Δήμου Αβδελιώδη, για μια μόνο παράσταση το Σάββατο 6 Απριλίου: «Η θαλασσινή ωδή του Fernando Pessoa και τα fados της εφηβείας μου» στη Θεατρική Σκηνή Δήμου Αβδελιώδη – Studio new star art cinema [Σταυροπούλου 33, Αθήνα].

Επιμέλεια: Book Press

...
Οι Soundwalk Collective με την Patti Smith για δυο εμφανίσεις στη Στέγη – ένα διήμερο γεμάτο εικόνες και ήχους από τη σύγχρονη ζωή

Οι Soundwalk Collective με την Patti Smith για δυο εμφανίσεις στη Στέγη – ένα διήμερο γεμάτο εικόνες και ήχους από τη σύγχρονη ζωή

Η θρυλική ποιήτρια της νεοϋορκέζικης punk rock Patti Smith προσγειώνεται στη Στέγη στις 14 & 15 Μαρτίου, για να συμμετάσχει στα ηχοτοπία του πρότζεκτ “Correspondences” της Soundwalk Collective, σε ένα διήμερο γεμάτο εικόνες και ήχους από τη σύγχρονη πραγματικότητα.

Επιμέλεια: Book Press ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ