alt

Για την όπερα του Τζουζέππε Βέρντι «Τραβιάτα» σε μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού και σκηνοθεσία - χορογραφία - σκηνικά Κωνσταντίνου Ρήγου, με την ορχήστρα, τη χορωδία, τους μονωδούς και το μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, η οποία παρουσιάστηκε στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.

Της Χρύσας Στρογγύλη

Μια από τις πιο αγαπημένες όπερες του ελληνικού, και όχι μόνο, κοινού επέλεξε να παρουσιάσει η Εθνική Λυρική Σκηνή στην τελευταία της παραγωγή στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2019 από τις 27 έως τις 31 Ιουλίου. Πρόκειται για την όπερα σε τρεις πράξεις του Τζουζέππε Βέρντι Τραβιάτα σε λιμπρέτο του Φραντσέσκο Μαρία Πιάβε. Την Ορχήστρα της Λυρικής Σκηνής διηύθυνε ο Λουκάς Καρυτινός και τη σκηνοθεσία ανέλαβε ο διευθυντής μπαλέτου της Λυρικής Κωνσταντίνος Ρήγος. 

Εξιστορεί τον έρωτα του ευγενούς Αλφρέντο για την Βιολέτα, ευκατάστατη νέα που αγαπά τις χαρές της ζωής, την απόλυτη ελευθερία και την ηδονή. Εμπόδιο στον έρωτά τους ο πατέρας του Αλφρέντο, που ζητά από τη Βιολέτα να αφήσει τον γιο του προκειμένου να μη στιγματιστεί η οικογένειά του.

Λα Τραβιάτα, η παραστρατημένη

Η υπόθεση εκτυλίσσεται στο Παρίσι στα μέσα του 19ου αιώνα και εξιστορεί τον έρωτα του ευγενούς Αλφρέντο για την Βιολέτα, ευκατάστατη νέα που αγαπά τις χαρές της ζωής, την απόλυτη ελευθερία και την ηδονή. Εμπόδιο στον έρωτά τους ο πατέρας του Αλφρέντο, που ζητά από τη Βιολέτα να αφήσει τον γιο του προκειμένου να μη στιγματιστεί η οικογένειά του. Η Βιολέτα υπακούει και θυσιάζει τον έρωτά της. Ο Αλφρέντο μη γνωρίζοντας όλη την αλήθεια, την εξευτελίζει μπροστά σε όλους. Ο πατέρας του τον επιπλήττει για τη συμπεριφορά του και του αποκαλύπτει την αλήθεια. Όταν ο Αλφρέντο επιστρέφει μετανιωμένος στη Βιολέτα ζητώντας συγχώρεση, οι δύο νέοι συμφιλιώνονται και κάνουν όνειρα για το μέλλον, αλλά η κλονισμένη υγεία της Βιολέτας την οδηγεί στον θάνατο. 

Μια εμπνευσμένη σκηνοθεσία

Ο Κωνσταντίνος Ρήγος δεν ανέλαβε μόνο τη σκηνοθεσία του έργου, αλλά και τη χορογραφία και τα σκηνικά. Επάνω στη σκηνή του Ηρωδείου, δεξιά κι αριστερά, δύο μεγάλες ελαφρώς επικλινείς υπερυψωμένες κατασκευές, παρουσιάζουν το εσωτερικό δύο δωματίων: στα αριστερά ένα αριστοκρατικό δωμάτιο και στα δεξιά ένα δωμάτιο εξοχής. Στο κέντρο της σκηνής ήταν τοποθετημένο ένα μεγάλο μακρύ τραπέζι, με μαύρο κάλυμμα, κεριά και μαύρες δερμάτινες καρέκλες που έδιναν αρχικά μακάβρια εντύπωση αλλά αποτέλεσαν χώρο γλεντιού. Επρόκειτο προφανώς για ένα ιδιαίτερο στοιχείο προοικονομίας του θανάτου της Βιολέτας.

Η δουλειά της Ιωάννας Τσάμη στα κοστούμια υπήρξε ιδιαίτερα εμπνευσμένη: ομοιόμορφο μαύρο χρώμα στο πλήθος, πολυχρωμία στις τσιγγάνες και υπερβολική πολυχρωμία στους ταυρομάχους, πολυτέλεια και λάμψη στα ενδύματα των πρωταγωνιστών.

Η όπερα ξεκίνησε φαντασμαγορικά, με τη χορωδία να βρίσκεται περιμετρικά της σκηνής γύρω από το τραπέζι συνοδεύοντας το ζευγάρι των λυρικών τραγουδιστών, ενώ οι χορευτές της λυρικής βρίσκονταν σε πρώτο πλάνο. Στις σκηνές του γλεντιού, οι χορωδοί φορούσαν εντυπωσιακά ρούχα εποχής, όλα μαύρα, δερμάτινα, με δαντέλα, σε έναν συνδυασμό ρομαντισμού και γκόθικ αισθητικής. Η δουλειά της Ιωάννας Τσάμη στα κοστούμια υπήρξε ιδιαίτερα εμπνευσμένη: ομοιόμορφο μαύρο χρώμα στο πλήθος, πολυχρωμία στις τσιγγάνες και υπερβολική πολυχρωμία στους ταυρομάχους, πολυτέλεια και λάμψη στα ενδύματα των πρωταγωνιστών. 

Γενικά, το ρομαντικό περιβάλλον με αναφορές σε μια πιο σύγχρονη εποχή, όπως τα φώτα νέον και οι ηλεκτρικοί κάκτοι τύπου σαλούν, λειτούργησε συμβολικά και υπογράμμισε το δίπολο του έργου: αριστοκρατία και περιθώριο, κοινωνικά στεγανά και ελευθερία. Σημαντικό εύρημα για τη δημιουργία ατμόσφαιρας και την περαιτέρω ανάδειξη της παράστασης υπήρξαν οι προβολές στον τοίχο του Ηρωδείου, απόλυτα εναρμονισμένες με την αισθητική της, ειδικά στην τελευταία σκηνή του θανάτου της Βιολέτας, με τα πουλιά να πετούν σε αργή κίνηση πάνω από την σκηνή. Υπεύθυνος βίντεο ο Βασίλης Κεχαγιάς.

Οι χορευτές συνόδευσαν σε καίρια σημεία σκηνές του έργου, με την κατάλληλη κάθε φορά χορογραφία, με αποκορύφωμα τη σκηνή της ταυρομαχίας και την εντυπωσιακή παρουσία του χορευτή-ταύρου.

Σε ό,τι αφορά στα σκηνικά που επιμελήθηκε ο Κωνσταντίνος Ρήγος αν και τα δύο μεγάλα δωμάτια μέσα στη σκηνή λειτούργησαν εξαιρετικά ως σημείο αναφοράς στην εποχή που γράφτηκε το έργο, ο όγκος τους συμπίεζε την ήδη περιορισμένη σκηνή του Ηρωδείου και συνακόλουθα τις κινήσεις των χορευτών και της χορωδίας. Παρ’ όλα αυτά ο Ρήγος, ως έμπειρος χορογράφος, κατάφερε μια πετυχημένη διαχείριση του χώρου. Ιδιαίτερα ικανοποιητικός αποδείχθηκε ο συντονισμός αλλά και η σκηνοθετική καθοδήγηση των χορευτών, της χορωδίας και των λυρικών τραγουδιστών. Οι χορευτές συνόδευσαν σε καίρια σημεία σκηνές του έργου, με την κατάλληλη κάθε φορά χορογραφία, με αποκορύφωμα τη σκηνή της ταυρομαχίας και την εντυπωσιακή παρουσία του χορευτή-ταύρου. 

Ο Κωνσταντίνος Ρήγος, στην πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα στην όπερα, αποδεικνύεται πως είναι σκηνοθέτης με μεγάλο εύρος. Αξιοποίησε πλήρως τους χορευτές της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, συνδυάζοντας με επιτυχία τον ρόλο του ως χορογράφου και διευθυντή του μπαλέτου της Λυρικής, με αυτόν του σκηνοθέτη. Μας έχει δώσει άλλωστε στο παρελθόν ισχυρά δείγματα της ικανότητάς του να διαχειρίζεται μεγάλες παραγωγές. Μας μετέφερε με πρωτότυπο και σύγχρονο τρόπο στην ατμόσφαιρα του Παρισιού του 19ου αιώνα και στην εποχή της Κυρίας με της Καμέλιες –το ομώνυμο μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Δουμά το οποίο υπήρξε πηγή έμπνευσης για τον Βέρντι– δίνοντας ενίοτε εικόνες μιας πιο σύγχρονης εποχής, κάνοντάς μας να ταυτιστούμε με το δράμα της Βιολέτας και του Αλφρέντο.

alt

Πρωταγωνιστές μεγάλου βεληνεκούς

Η 25χρονη [Μαρία Μούντρυακ] γεννημένη στο Καζακστάν και πολιτογραφημένη ιταλίδα έδωσε μια απολαυστική ερμηνεία και εντυπωσίασε με τον κρυστάλλινο ήχο της. Οι ψηλές της νότες αποδείχθηκαν γεμάτες όγκο και ένταση, ο λυρισμός της υπήρξε συγκινητικός και η σκηνική της παρουσία ένας συνδυασμός φανταχτερής ενέργειας και εύθραυστου ψυχισμού.

Στην παράσταση της 28ης Ιουλίου, τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Βιολέτας ερμήνευσε η υψίφωνος Μαρία Μούντρυακ, συμμετοχή εκτός προγράμματος λόγω ασθένειας της Εκατερίνα Σιούρινα. Η 25χρονη γεννημένη στο Καζακστάν και πολιτογραφημένη ιταλίδα έδωσε μια απολαυστική ερμηνεία και εντυπωσίασε με τον κρυστάλλινο ήχο της. Οι ψηλές της νότες αποδείχθηκαν γεμάτες όγκο και ένταση, ο λυρισμός της υπήρξε συγκινητικός και η σκηνική της παρουσία ένας συνδυασμός φανταχτερής ενέργειας και εύθραυστου ψυχισμού. Πιο δυνατές της στιγμές οι άριες «Εstrano!», «Follie!», «Delirio vano è questo» και «Sempre libera» στην πρώτη πράξη, «Αddio del passato» στην τρίτη πράξη αλλά και το ντουέτο της με τον Αλφρέντο, «Parigi, ocara» στην τρίτη πράξη. 

Συμπρωταγωνιστής της στο ρόλο του Αλφρέντο ο ρώσος τενόρος Αλεξέι Ντόλγκοφ. Εξαιρετικός φωνητικά και ιδιαίτερα εντυπωσιακός ερμηνευτικά, ο Ντόλγκοφ απέδωσε τον απαιτητικό ρόλο με προσοχή στις λεπτομέρειες και με ξεκάθαρες διαθέσεις. Άλλοτε παράφορα ερωτευμένος, άλλοτε πληγωμένος και οργισμένος και άλλοτε υπερευαίσθητος. Συγκλονιστικός στην άρια «O mio rimorso!». 

Στον ρόλο του πατέρα, Τζιόρτζιο Ζερμόν, ο «δικός μας» Τάσης Χριστογιαννόπουλος, ένας βαρύτονος-χαμαιλέων, ευέλικτος και εκφραστικός, του οποίου τις ερμηνείες απολαμβάνουμε κάθε φορά που τον συναντούμε.

Εξαιρετικοί όλοι οι σολίστ στους δευτερεύοντες ρόλους (Χρυσάνθη Σπιτάδη-Φλώρα, Λυδία Βαφειάδη-Αννίνα, Γιάννης Καλύβας-Γκαστόνε, Χάρης Ανδριανός-Μπουφόν, Νίκος Κοτενίδης-Μαρκήσιος του Ομπινύ, Δημήτρης Κασιούμης-Γκρανβίλ, Χρήστος Γιαννούλης-Τζουζέππε). 

Φροντισμένη και λεπτομερής η δουλειά του Αγαθάγγελου Γεωργακάτου στη διεύθυνση χορωδίας. Αν και υπήρξαν αστάθειες σε κάποια σημεία στον συντονισμό με την ορχήστρα, απολαύσαμε μια μελετημένη χορωδία, ιδιαίτερα εντυπωσιακή για την ταχύτητα, τον ρυθμό της και την ευαισθησία της.

Παρά την υπερβολική ζέστη, η Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής ανταποκρίθηκε στον ρόλο της, υπό την μπαγκέτα του αρχιμουσικού Λουκά Καρυτινού, ο οποίος διηύθυνε με πάθος και νεανική διάθεση. Ο μαέστρος απέφυγε την παγίδα των εξωφρενικών tempi για λόγους εντυπωσιασμού, ενώ στα αργά μέρη ύφανε έναν ήχο απόλυτα ελεγχόμενο και λυρικό, με την απαραίτητη εγκράτεια. 

Η Εθνική Λυρική Σκηνή απέδειξε για άλλη μια φορά την ιδιαίτερη φροντίδα με την οποία αντιμετωπίζει τις παραγωγές της, παραγωγές ισάξιες ευρωπαϊκών και διεθνών. 

* Η ΧΡΥΣΑ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ είναι μουσικός και εκπαιδευτικός.

alt

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Εξωστρέφεια» για μουσική και εκθέσεις – Οι παραγωγές της Στέγης ταξιδεύουν στην Ευρώπη

«Εξωστρέφεια» για μουσική και εκθέσεις – Οι παραγωγές της Στέγης ταξιδεύουν στην Ευρώπη

Οι παραγωγές της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση ταξιδεύουν με την υποστήριξη του προγράμματος «Εξωστρέφεια». Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία από την έκθεση «Weather Engines» (© Stelios Tzetzias).

Επιμέλεια: Book Press

...

«Ενθύμιον Νότη Μαυρουδή: Από την άκρη τ' ουρανού ως τα φεγγάρια» – Βραδιά μνήμης στο Φεστιβάλ Ρεματιάς 

«Ενθύμιον Νότη Μαυρουδή: Από την άκρη τ' ουρανού ως τα φεγγάρια» – Βραδιά μνήμης στο Φεστιβάλ Ρεματιάς 

Η Συμφωνική ορχήστρα νέων του Δήμου Χαλανδρίου, το Guitarte Ensemble και ο Κώστας Θωμαΐδης συναντούν τον Νότη Μαυρουδή σε μια βραδιά μνήμης στο Φεστιβάλ Ρεματιάς, στις 22 Σεπτεμβρίου.

Επιμέλεια: Book Press

«Ενθύμιον...

Διεθνές Φεστιβάλ Χέντελ στο Γκέτινγκεν: Από το Lamentο στη Μήδεια, από το la follia στα vocalises των παπουτσιών της Σεμέλης

Διεθνές Φεστιβάλ Χέντελ στο Γκέτινγκεν: Από το Lamentο στη Μήδεια, από το la follia στα vocalises των παπουτσιών της Σεμέλης

Για το Διεθνές Φεστιβάλ Χέντελ στο Γκέτινγκεν. Φωτογραφίες: © Alciro Theodoro da Silva / Int. Händel-Festspiele Göttingen.

Γράφει η Ιουλίτα Ηλιοπούλου

Τρεις μέρες στο Gӧttingen, στο Διεθνές Φεστιβάλ Χέντελ με...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Οι έξι συγγραφείς που επιλεχτήκαν από την κριτική επιτροπή «παρουσιάζουν έργα εντυπωσιακής δομής». Ανάμεσά τους βρίσκονται δύο πρωτοεμφανιζόμενοι πεζογράφοι. Στη φωτογραφία, η υποψήφια Σάρα Μπερνστάιν [Sarah Bernstein].

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

Τέσσερις εκδόσεις για τη μελέτη, το σήμερα και το άλλοτε της Αθήνας. Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία της Διονυσίας Αλεξιάδου, από το λεύκωμα των εκδόσεων Καπόν «Η Αθήνα στον καιρό της πανδημίας».

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

03 Σεπτεμβρίου 2023 ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

23 σημαντικές εκδηλώσεις στο πλαίσιο του 51ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως

Πρόγραμα σημαντικών εκδηλώσεων στην Κεντρική Σκηνή «Μελίνα Μερκούρη» στη διάρκεια όλων των ημερών του 51ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως. Επιμέλεια: Book Press

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ