alt

Για το βιβλίο της Janne Teller «Τίποτα» (μτφρ. Θάνος Καραγιαννόπουλος, εκδ. Οξύ).

Της Χριστίνας Μουκούλη

Οι άνθρωποι σήμερα, από τη σχολική τους ηλικία, αναγκάζονται να πορεύονται με εξοντωτικούς ρυθμούς, έτσι ώστε ως ενήλικες να δρέψουν τους καρπούς των κόπων τους. Ποιοι είναι όμως αυτοί οι καρποί; Στο ερώτημα αυτό προσπαθεί να απαντήσει η Αυστρογερμανίδα συγγραφέας Janne Teller.

Ποιο είναι το νόημα της ζωής;

Τίποτα δεν έχει σημασία! Τίποτα δεν αξίζει τον κόπο! Όλα είναι χάσιμο χρόνου! Όλα αρχίζουν για να τελειώσουν! Τη στιγμή που γεννιέσαι αρχίζεις να πεθαίνεις! Όλα είναι μια κοροϊδία.

Μια ζωή φορτωμένη με άγχος, τρέξιμο, πιεσμένο εργασιακό πρόγραμμα, με έναν μισθό που καλύπτει τις βασικές σου ανάγκες, στερώντας σου πολύτιμο ελεύθερο χρόνο και εξαναγκάζοντάς σε σε μια μόνιμη αίσθηση συμβιβασμού και ανεπάρκειας. Μπορούν όλα αυτά να αποτελέσουν κίνητρο για τους σημερινούς εφήβους, ώστε να επιδιώξουν τις καλύτερες δυνατές σχολικές επιδόσεις; Ένα ερώτημα που δύσκολα μπορεί να απαντηθεί. Το Τίποτα εκτυλίσσεται στο Τέρινγκ, ένα προάστιο μιας μεγάλης επαρχιακής πόλης της Δανίας. Μια παρέα εφήβων ξεκινάει το σχολείο μετά τις καλοκαιρινές διακοπές. Για κανέναν η επιστροφή στο σχολείο δεν είναι ευχάριστη, όμως κάνουν την ανάγκη φιλοτιμία γιατί έχουν έναν στόχο: μεγαλώνουν και είναι δεδομένο ότι πρέπει να γίνουν κάτι. Είναι κοινωνική επιταγή και προσωπική υποχρέωση. Για όλους, εκτός από τον Πιερ-Άντον. Ο Πιερ-Άντον, την πρώτη μέρα του σχολείου, ανακοινώνει σε όλη την τάξη αυτό που διαπίστωσε: «Τίποτα δεν έχει σημασία! Τίποτα δεν αξίζει τον κόπο! Όλα είναι χάσιμο χρόνου! Όλα αρχίζουν για να τελειώσουν! Τη στιγμή που γεννιέσαι αρχίζεις να πεθαίνεις! Όλα είναι μια κοροϊδία». Οι δηλώσεις του προβληματίζουν τους υπολοίπους της παρέας. Κι όταν εκείνος αρνείται να συμμετάσχει στις καθημερινές τους δραστηριότητες και κάθεται όλη μέρα πάνω σε μια δαμασκηνιά, όλοι προσπαθούν να βρουν τρόπο να τον κατεβάσουν από εκεί. Αποφασίζουν να του αποδείξουν ότι το νόημα της ζωής, την ύπαρξη του οποίου αρνείται, υπάρχει, και είναι κάτι για το οποίο αξίζει κανείς να παλέψει.

Απρόσμενη τροπή των πραγμάτων

Οι έφηβοι βρίσκουν ένα παλιό ξυλουργείο κι εκεί αρχίζει να φέρνει ο καθένας κάτι δικό του που φέρει για εκείνον νόημα. Ο ένας θα φέρει ένα ζευγάρι παπούτσια που απέκτησε με δυσκολία, ο άλλος το κατοικίδιό του, ο τρίτος ένα κομμάτι από το κομμένο του δάχτυλο, μια κοπέλα ένα πανί με τα υπολείμματα της παρθενιάς της… Όταν τα πράγματα αρχίζουν να ξεφεύγουν, οι δραστηριότητές τους γίνονται γνωστές και ξαφνικά γίνονται διάσημοι! Ενδιαφέρεται για αυτούς ο Τύπος και ένα μουσείο από τη Νέα Υόρκη τούς προσφέρει ένα αρκετά μεγάλο ποσό για να αγοράσει τον σωρό με τα αντικείμενα. Οι ήρωες, σε πολύ μικρό διάστημα, περνούν από την τρυφερή, ήρεμη και χαρούμενη παιδική ηλικία, στην ενηλικίωση και στον σκληρό κι αδυσώπητο κόσμο των μεγάλων, χωρίς να προλάβουν να απολαύσουν το ενδιάμεσο, την εφηβεία. Το βιβλίο ανήκει στα λεγόμενα μυθιστορήματα ενηλικίωσης. Περιγράφει την πορεία που ακολουθούν οι συγκεκριμένοι έφηβοι στην προσπάθειά τους να γνωρίσουν τον εαυτό τους, να προσδιορίσουν τη θέση τους στον κόσμο, να συνειδητοποιήσουν την ταυτότητά τους, τα όρια, τις δυνατότητες και τις επιλογές τους. Γίνεται εμβάθυνση στους προβληματισμούς και τις αναζητήσεις της εφηβείας και αναλύονται όλες οι ψυχολογικές φάσεις από τις οποίες περνάνε, οδεύοντας προς τον κόσμο των ενηλίκων.

Ο έφηβος αναγνώστης και η συγγραφέας

Οι ήρωες, σε πολύ μικρό διάστημα, περνούν από την τρυφερή, ήρεμη και χαρούμενη παιδική ηλικία, στην ενηλικίωση και στον σκληρό κι αδυσώπητο κόσμο των μεγάλων, χωρίς να προλάβουν να απολαύσουν το ενδιάμεσο, την εφηβεία. 

Διαβάζοντας το βιβλίο ο αναγνώστης έρχεται αντιμέτωπος με ένα ισχυρό σοκ, και ιδιαίτερα ο έφηβος αναγνώστης, που θα ταυτιστεί με τους ήρωες του βιβλίου και θα αναγνωρίσει στα λόγια τους δικές του σκέψεις και προβληματισμούς. Ο γονιός αναγνώστης θα κάνει αυτόματα την αυτοκριτική του, θέλοντας να ελέγξει ώς ποιο βαθμό λειτουργεί πιεστικά στο παιδί του, κατευθύνοντάς το σε στόχους που δεν είναι δικοί του. Η ανάληψη ευθύνης, όταν υφίσταται μια κατάσταση που το απαιτεί, είναι κάτι πολύ δύσκολο. Προϋποθέτει ωριμότητα, αποφασιστικότητα, αυτοπεποίθηση και δύναμη ψυχής. Το αντίθετο συνδέεται με το βόλεμα, τον εφησυχασμό, την άγνοια, την άρνηση αποδοχής της πραγματικότητας. Η λύση ήρθε από μόνη της και κανείς δεν τους ζήτησε ευθύνες. Άλλωστε αυτή η λύση τούς βόλευε όλους: τους ίδιους γιατί δεν χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν τους φόβους τους, τους γονείς τους που έπρεπε να παραδεχτούν τα λάθη τους και το ίδιο το σύστημα που στόχευε στη διαιώνισή του.

Η Janne Teller γεννήθηκε στην Κοπεγχάγη. Σπούδασε μακροοικονομικά και εργάστηκε στον ΟΗΕ και στην ΕΕ σε υπηρεσίες επίλυσης συγκρούσεων. Λόγω της δουλειάς της έζησε σε διάφορα μέρη του κόσμου, όπως το Παρίσι, οι Βρυξέλλες, η Τανζανία, η Μοζαμβίκη. Το βιβλίο έχει μεταφραστεί σε 25 γλώσσες και έχει τιμηθεί με 5 βραβεία. Η απλή, καθημερινή γλώσσα του βιβλίου της δίνει στο κείμενο αμεσότητα και το κάνει προσιτό σε όλους. Το λιτό της ύφος, με τη ζωντάνια, τη γλαφυρότητα και την παραστατικότητά του, η πλοκή που κυλάει αβίαστα, όλα τα επιμέρους γνωρίσματα του βιβλίου υπηρετούν την κεντρική του ιδέα: όλοι όσοι νομίζουν ότι έχουν βρει το νόημα και το έχουν κομίσει στον περιβόητο σωρό των νοημάτων, μήπως θα ’πρεπε να αναρωτηθούν για το αρραγές των πεποιθήσεών τους;

* Η ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΟΥΚΟΥΛΗ είναι νηπιαγωγός.

altΤίποτα
Janne Teller
Μτφρ. Θάνος Καραγιαννόπουλος
Οξύ 2018
Σελ. 176, τιμή εκδότη €11,99

alt

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το πρωινό των πρωταθλητών» του Κερτ Βόννεγκατ (κριτική) – Κοινωνική κριτική με «πολιορκητικό κριό» τη σάτιρα

«Το πρωινό των πρωταθλητών» του Κερτ Βόννεγκατ (κριτική) – Κοινωνική κριτική με «πολιορκητικό κριό» τη σάτιρα

Για το μυθιστόρημα του Κερτ Βόννεγκατ [Kurt Vonnegut] «Το πρωινό των πρωταθλητών» (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Πατάκη). Κεντρική εικόνα: από την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου με πρωταγωνιστή τον Μπρους Γουίλις. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
«To νυχτόσπιτο» του Τζο Νέσμπο (κριτική) – Ο Νορβηγός αιφνιδιάζει ξανά

«To νυχτόσπιτο» του Τζο Νέσμπο (κριτική) – Ο Νορβηγός αιφνιδιάζει ξανά

Για το βιβλίο του Τζο Νέσμπο [Jo Nesbo] «Το Νυχτόσπιτο» (μτφρ. Γρηγόρης Κονδύλης, εκδ. Μεταίχμιο). Κεντρική εικόνα: από την ταινία «Η νύχτα των ζωντανών νεκρών» του Τζορτζ Ρομέρο, η οποία αναφέρεται (μεταξύ άλλων) στο βιβλίο. 

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρίου ...

«Το τραγούδι του προφήτη» του Πολ Λιντς (κριτική) – Δυστοπικό μέλλον στη σημερινή Ιρλανδία

«Το τραγούδι του προφήτη» του Πολ Λιντς (κριτική) – Δυστοπικό μέλλον στη σημερινή Ιρλανδία

Για το μυθιστόρημα του Πολ Λιντς [Paul Lynch] «Το τραγούδι του προφήτη» (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, Γιώργος Αγγελίδης, εκδ. Gutenberg) που έλαβε το 2023 το Βραβείο Booker. Κεντρική εικόνα: από τη δυστοπική ταινία «The Hunger Games». 

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης 

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

Τα βραβεία του «Χάρτη» 2023: Ο βραχύς κατάλογος

Τα βραβεία του «Χάρτη» 2023: Ο βραχύς κατάλογος

Το διαδικτυακό περιοδικό Λόγου και Τέχνης Χάρτης (www.hartismag.gr), συνεχίζει για τρίτη χρονιά την απονομή ετήσιων βραβείων, με σκοπό την ανάδειξη των σημαντικότερων βιβλίων που κυκλοφόρησαν το περασμένο έτος. Σήμερα ανακοινώθηκε ο Βραχύς Κατάλογος σε όλες τις κατηγορίες. Δείτε βιβλία και συγγραφείς. 

...

Βραβείο Nero Gold 2023: Νικητής ο Ιρλανδός συγγραφέας Πολ Μάρεϊ για το μυθιστόρημα «Τhe Bee Sting»

Βραβείο Nero Gold 2023: Νικητής ο Ιρλανδός συγγραφέας Πολ Μάρεϊ για το μυθιστόρημα «Τhe Bee Sting»

Το μυθιστόρημα του Πολ Μάρεϊ [Paul Murray] «The Bee Sting» είχε προκριθεί και στη μικρή λίστα του Βραβείου Μπούκερ και εκθειάστηκε από τη συγγραφέα Μπερναρντίν Εβαρίστο [Bernardine Evaristo] που είναι μέλος της επιτροπής του βραβείου Νero Gold. 

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

«Μέσα στο δίχτυ» της Άιρις Μέρντοχ (προδημοσίευση)

«Μέσα στο δίχτυ» της Άιρις Μέρντοχ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άιρις Μέρντοχ [Iris Murdoch] «Μέσα στο δίχτυ» (μτφρ. Έφη Τσιρώνη), το οποίο κυκλοφορεί στις 6 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Όταν είδα τον Φιν να με περιμένει στη γωνία το...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

«Μικρή Στίξις»: Νέα σειρά βιβλίων και εκδήλωση για τα 7 χρόνια παρουσίας στον εκδοτικό χώρο

«Μικρή Στίξις»: Νέα σειρά βιβλίων και εκδήλωση για τα 7 χρόνια παρουσίας στον εκδοτικό χώρο

Με τη συμπλήρωση επτά συναπτών ετών στο εκδοτικό στερέωμα, οι εκδόσεις Στίξις κάνουν το επόμενο βήμα με μια νέα σειρά τεσσάρων βιβλίων, υπό τον τίτλο «Μικρή Στίξις», των Γιώργου Δουατζή, Χρυσοξένης Προκοπάκη, Στέφανου Τζουβάρα και Μιχάλη Σηφάκη.  

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος  ...

7 γυναίκες γράφουν και ακούγονται – Όψεις της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας

7 γυναίκες γράφουν και ακούγονται – Όψεις της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας

Σίσσυ Δουτσίου, Στεύη Τσούτση, Λίνα Βαρότση, Αστερόπη Λαζαρίδου, Ελισάβετ Παπαδοπούλου, Αντιγόνη Ζόγκα, Λίνα Βαλετοπούλου. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας επιλέγουμε πολύ πρόσφατα βιβλία νέων Ελληνίδων συγγραφέων που θέτουν, άλλοτε με τρόπο διεκδικητικό κι άλλοτε πιο έμμεσο, το ζήτημα της γυναικείας χειρα...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ