Jaume Cabre

Για το μυθιστόρημα του Ζάουμε Καμπρέ «Μας καταβροχθίζει η φωτιά», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις, σε μετάφραση του Ευρυβιάδη Σοφού.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Γνωρίσαμε τον Ζάουμε Καμπρέ με το υπέροχο Οι φωνές του ποταμού Παμάνο (Πάπυρος), με το εκπληκτικό Confiteor (Πόλις) και με το εξαιρετικό Στη σκιά του ευνούχου (Πόλις). Και, όπως ήταν φυσικό, περιμέναμε με ανυπομονησία το νέο του βιβλίο, το οποίο -έκπληξη- είναι πολύ μικρότερο σε έκταση από τα προηγούμενα, αλλά εξίσου ενδιαφέρον και αξιόλογο.

«Στριφογυρίζουμε μες στη νύχτα και θα μας καταβροχθίσει η φωτιά. Ακόμα κι αν δεν το θέλουμε».

Η θεματολογία γνωστή, αλλά πάντα επίκαιρη. Τι είναι ο θάνατος; Τι νιώθει κανείς όταν πεθαίνει; Γιατί μας ελκύουν πράγματα που στην ουσία μας σκοτώνουν;

Το τίμημα των λάθος επιλογών

Ο Ισμαήλ είναι ένα χαμηλών τόνων, εσωστρεφές παιδί, που στα εννιά του χρόνια χάνει τη μητέρα του. Όταν ο πατέρας του καταλήγει στο άσυλο, εκείνος μπαίνει για μερικά χρόνια σε ένα ιδιότυπο ίδρυμα, όπου έρχεται σε επαφή με τη λογοτεχνία και γίνεται παθιασμένος αναγνώστης. Επιλέγει να γίνει καθηγητής και όχι μουσικός όπως ο πατέρας του, και διδάσκει λογοτεχνία και λατινικά. Μοναχικός, σχεδόν ανώνυμος, αφελής και ενοχικός- κουβαλάει μια άδικη ενοχή που του κληροδότησε ο πατέρας του- δυσκολεύεται να σχετιστεί με τους ανθρώπους. Ένας ναυαγός κι εκείνος, σαν τον ομώνυμο ήρωα του Χέρμαν Μέλβιλ. Μόνο όταν συναντά τυχαία τη Λέο, τον παιδικό του έρωτα, αρχίζει να αισθάνεται την ανάγκη να συνυπάρξει με κάποιον άνθρωπο, κι ελπίζει ότι η ζωή του θα αλλάξει.

Όμως, πώς μπορούμε να ξέρουμε ποιον να εμπιστευτούμε; Πώς μπορούμε να διακρίνουμε ποιος είναι φίλος και ποιος εχθρός; Μια μέρα, ο Ισμαήλ συναντά τον πρώην επιστάτη του σχολείου που εργαζόταν, και κάνει το λάθος να τον εμπιστευτεί και να μπει στο αυτοκίνητό του, παρά τις ασαφείς εξηγήσεις για το πού πηγαίνουν. Κι αυτό έχει σαν συνέπεια να βρεθεί συνεργός σε μια αποτρόπαια πράξη. Μετά από ένα απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, ο Ισμαήλ ξυπνά στο κρεβάτι ενός υποτυπώδους νοσοκομείου και προσπαθεί να ανασυνθέσει τα γεγονότα που τον οδήγησαν εκεί. Δεν θυμάται σχεδόν τίποτα, πέρα από ήρωες ταινιών και μυθιστορημάτων. Καταβάλλει μια τεράστια προσπάθεια να ανακτήσει τη μνήμη και μαζί και την ταυτότητά του.

 Jaume Cabre 2

Ο Ζάουμε Καμπρέ (Jaume Cabré) γεννήθηκε το 1947 στη Βαρκελώνη. Σπούδασε καταλανική φιλολογία. Δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Λέριδα. Είναι επίσης μέλος του Ινστιτούτου Καταλανικών Σπουδών. Εδώ και χρόνια συνδυάζει επαγγελματικά την εκπαίδευση και τη συγγραφή. Έχει γράψει μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά έργα, δοκίμια, τηλεοπτικά και κινηματογραφικά σενάρια.  Από την πρώτη συλλογή διηγημάτων το 1974 και το πρώτο του μυθιστόρημα το 1978, ακολούθησαν πολλά μυθιστορήματα, σενάρια ταινιών και τηλεοπτικών σειρών, νουβέλες, παιδικά βιβλία, θεατρικά έργα και δοκίμια. Ιδιαίτερα αγαπητός στη χώρα του ο Καμπρέ, έχει τιμηθεί επανειλημμένα στην Ισπανία και το εξωτερικό με σημαντικά λογοτεχνικά βραβεία, όπως το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας, το Βραβείο κριτικών και το Prix Mediterranee. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες. Για το Οι φωνές του ποταμού Παμάνο τιμήθηκε το 2005 με το Βραβείο Καταλανών Κριτικών. Για το Confiteor έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων το βραβείο Κριτικών Serra d’Or 2012, το βραβείο M. Angels Anglada 2012, το βραβείο La tormenta en un Vaso 2012, το βραβείο Crexells 2012, το βραβείο Courrier International για το καλύτερο ξένο μυθιστόρημα του 2013.

Ο Ισμαήλ έχει εμμονή με το βραδινό φως και με τις νυχτοπεταλούδες οι οποίες πετούν γύρω του, αδιαφορώντας αν με αυτό τον τρόπο στο τέλος θα καούν. Όμως, ακόμα και αν δεν καούν, πάντα παραμονεύει ακίνητη μια σαύρα για να τις καταβροχθίσει.

Παράλληλα, στο κοντινό δάσος, η Λόττα, ένα θηλυκό αγριογούρουνο, μεγαλώνει τα πέντε παιδιά του, προσπαθώντας να τους διδάξει μεθόδους προστασίας από τους ανθρώπους. Ο Καπρέτ, το μικρότερο από τα πέντε, απολαμβάνει τις εικόνες γύρω του και αναρωτιέται γιατί το φεγγάρι είναι άλλοτε μισό κι άλλοτε ολόκληρο, από πού έρχεται το νερό της βροχής ή τι είναι το στιφάδο, και πώς θα ήταν αν θυμόμασταν όχι το παρελθόν αλλά το μέλλον. Ο Καπρέτ σκέφτεται τον χρόνο σαν ένα βέλος που τρέχει προς μια κατεύθυνση, και θα ήθελε «να υπάρχει ένα βέλος της μνήμης που να πηγαίνει ανάποδα, ώστε αντί να θυμόμαστε πράγματα για τότε που ήμαστε μικροί και ανυπεράσπιστοι, να θυμόμαστε πράγματα που δεν έχουμε ζήσει ακόμα.»

Ένας μοναχικός καθηγητής, που βλέπει τη ζωή του να περνά, χωρίς εξάρσεις. Και ένα μικρό αγριογούρουνο, που ακολουθεί τη μαμά και τα αδέρφια του, αλλά συνέχεια χάνεται, γιατί πάντα υπάρχει γύρω του κάτι που του τραβά το ενδιαφέρον. Η συνάντηση αυτών των δύο πλασμάτων θα σημάνει την καταστροφή για αμφοτέρους.

Δύο παράλληλες ιστορίες, που η μία μπαίνει μέσα στην άλλη χωρίς να διαταράσσεται η ροή της αφήγησης, κάτι το οποίο συναντάμε και στα προηγούμενα βιβλία του Καμπρέ. Εδώ όμως υπάρχει κι ένας φόνος που χρειάζεται διαλεύκανση. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί στοιχεία της αστυνομικής λογοτεχνίας και αποδεικνύει ότι τα καταφέρνει εξίσου καλά και σε αυτό το λογοτεχνικό είδος. Πολύ ωραίο εύρημα είναι η φράση-αίνιγμα, γραμμένη στα λατινικά, η οποία διατρέχει όλο το βιβλίο. Είναι ένα παλίνδρομο, φράση δηλαδή που διαβάζεται από την αρχή προς το τέλος αλλά και από το τέλος προς την αρχή, και η οποία δίνει και τη λύση στην εξέλιξη της πλοκής. Οι πολλές διακειμενικές αναφορές, είναι επίσης ένα χαρακτηριστικό του κειμένου. Η αφήγηση είναι τριτοπρόσωπη, με μεταβλητή εστίαση, αλλά κάποιες φορές μεταπηδά στο α΄ πρόσωπο, όταν ο Καπρέτ διατυπώνει τους προβληματισμούς του.

Jaume Cabre mas katavrochthizei i fotiaΈνα κείμενο με ταχύτατη ροή, που διαβάζεται απνευστί, όχι λόγω της μικρής του έκτασης αλλά κυρίως λόγω του ενδιαφέροντος που γεννά στον αναγνώστη. Ο συγγραφέας επανέρχεται στο θέμα της μνήμης και της σπουδαιότητάς της, προβάλλει τις συνέπειες της προβληματικής σχέσης πατέρα-γιου, την απώλεια της εμπιστοσύνης προς τους ανθρώπους, τονίζει την ευκολία με την οποία ένας αθώος κι ανυποψίαστος πολίτης μπορεί να βρεθεί μπλεγμένος σε αξιόποινες πράξεις, και προσεγγίζει με λεπτότητα το θέμα του θανάτου και το αναπόδραστο της έλευσής του.

Η μετάφραση του Ευρυβιάδη Σοφού, για άλλη μια φορά, αποδίδει στην εντέλεια την αφηγηματική ικανότητα του συγγραφέα.

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Κανείς δεν ξέρει από πού ξεφυτρώνουν τόσα ψυχάρια, μαγεμένα όλα απ’ το φως. Στην ιστορία, λοιπόν, που θέλω να σας διηγηθώ, πίστευα ότι ήμουν σαν μια μικρή σαύρα (τρυφερή και ειρηνική), αλλά τελικά δεν ήταν έτσι﮲ ήμουν μια γκρίζα νυχτοπεταλούδα τυφλωμένη από τη λάμψη, μια νυχτοπεταλούδα που αγνοούσε τους κινδύνους που ελλοχεύουν στα φανάρια και τη θανατηφόρο επίδραση που ασκεί η λάμψη του φωτός, ακόμα κι αν προέρχεται από τη φλόγα ενός ταπεινού κεριού.»

politeia link more

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η νύχτα θα είναι μεγάλη» του Σαντιάγκο Γκαμπόα (κριτική) – Ένα καθαρόαιμο πολιτικό και κοινωνικό θρίλερ με φόντο την Κολομβία

«Η νύχτα θα είναι μεγάλη» του Σαντιάγκο Γκαμπόα (κριτική) – Ένα καθαρόαιμο πολιτικό και κοινωνικό θρίλερ με φόντο την Κολομβία

Για το μυθιστόρημα του Σαντιάγκο Γκαμπόα [Santiago Gamboa] «Η νύχτα θα είναι μεγάλη» (μτφρ. Δήμητρα Σταυρίδου, εκδ. Διόπτρα). Ο γνωστός Κολομβιανός συγγραφέας θα βρίσκεται σε λίγες μέρες στην Αθήνα, στο πλαίσιο του 15ου Φεστιβάλ ΛΕΑ, και στη συνέχεια στα Χανιά, στο 2ο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων. 

...
«Το δώρο του Χάμπολντ» του Σολ Μπέλοου (κριτική)

«Το δώρο του Χάμπολντ» του Σολ Μπέλοου (κριτική)

Για το μυθιστόρημα που χάρισε στον Σολ Μπέλοου [Saul Bellow, 1915-2005] το Πούλιτζερ το 1976, «Το δώρο του Χάμπολντ» (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, εισαγωγή: Jeffrey Eugenides, εκδ. Gutenberg). 

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...
«Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων» του Μοχάμεντ Μπουγκάρ Σαρ (κριτική) – Ένα πολυστρωματικό μυθιστόρημα που υμνεί τη λογοτεχνία

«Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων» του Μοχάμεντ Μπουγκάρ Σαρ (κριτική) – Ένα πολυστρωματικό μυθιστόρημα που υμνεί τη λογοτεχνία

Για το μυθιστόρημα του Μοχάμεντ Μπουγκάρ Σαρ [Mohamed Mbougar Sarr] «Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων» (μτφρ. Μήνα Πατεράκη-Γαρέφη, εκδ. Πατάκη), που τιμήθηκε με τη μεγαλύτερη διάκριση των γαλλικών γραμμάτων, το βραβείο Goncourt, για το 2021. Στην κεντρική εικόνα, ο συγγραφέας. 

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Δημοσιοποιήθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ.

Επιμέλεια: Book Press

Δημοσιοποιείται η λίστα των φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ, υπό την Αιγίδα της Α.Ε. ...

Το «Εργαζόμενο αγόρι» της Λένας Διβάνη στην ευρωπαϊκή λίστα προτεινόμενων βιβλίων του Readers of Europe 2023

Το «Εργαζόμενο αγόρι» της Λένας Διβάνη στην ευρωπαϊκή λίστα προτεινόμενων βιβλίων του Readers of Europe 2023

Το «Εργαζόμενο αγόρι» της Λένας Διβάνη προτείνεται για την ευρωπαϊκή λίστα βιβλίων της Ευρωπαϊκής Βιβλιοθήκης Readers of Europe για το 2023.

Επιμέλεια: Book Press

Το ...

«Ο Νίκος Καζαντζάκης και οι Έλληνες ομότεχνοί του: Αλληλεπιδράσεις, συνάφειες και διαφωνίες» – Συνέδριο στο Γαλλικό Ινστιτούτο

«Ο Νίκος Καζαντζάκης και οι Έλληνες ομότεχνοί του: Αλληλεπιδράσεις, συνάφειες και διαφωνίες» – Συνέδριο στο Γαλλικό Ινστιτούτο

Με αφορμή τη συμπλήρωση 140 χρόνων από τη γέννηση του Νίκου Καζαντζάκη, θα διεξαχθεί το Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα «Ο Νίκος Καζαντζάκης και οι Έλληνες ομότεχνοί του: Αλληλεπιδράσεις, συνάφειες και διαφωνίες» στις 10 και 11 Ιουνίου, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος.

Επιμέλεια: ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γκούναρ Στόλεσεν [Gunnar Staalesen] «Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» (μτφρ. Βαγγέλης Γιαννίσης), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Ιουνίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Υπάρχουν κάποιε...

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Κανείς δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημά σου, αν δεν κάνεις ο ίδιος την αρχή για να βοηθήσεις τον εαυτό σου. Είκοσι επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις βιβλίων αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης από τους επαγγελματίες του είδους.

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ