clockwork-orange250

Του Μάκη Πανώριου

Ορισμένα από τα πλέον σπουδαία μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας, με βαθύ φιλοσοφικό ορίζοντα, έχουν γραφτεί από συγγραφείς που δεν ανήκουν αποκλειστικά και μόνον στο είδος. Ίσως επειδή η μυθολογία που χρησιμοποιούν για να καταθέσουν την προβληματική τους μπορεί να λειτουργήσει πολύ πιο αποτελεσματικά με τα σύμβολα και τις συντεταγμένες του, την προσχηματική της επιστήμης και της τεχνολογίας, είτε πραγματικές είναι αυτές είτε φανταστικές, την συγκεκριμένη θεματική του γενικά.

Διότι πώς αλλιώς θα σχεδιαστεί η ουτοπία και η αντιουτοπία, λογοτεχνικά είδη που επιχειρούν να συλλάβουν την κοινωνικοπολιτική όψη του κόσμου κατά τη διάρκεια της αέναης ιστορικής οδοιπορίας του με τις θετικές και αρνητικές στάσεις της, αν ο συγγραφέας τους δεν καταφύγει για λόγους σκοπιμότητας, και πάλι θετικούς ή αρνητικούς, σε παραμορφωτικά ή ακόμη και γκροτέσκα μυθολογικά σχήματα; Η αποκρυπτογράφησή τους, όμως, ή η σωστή ανάγνωσή τους, αποκαλύπτει τις φιλοσοφικές, πολιτικές στο βάθος δομές, επί των οποίων έχουν οικοδομηθεί τα διάφορα εξουσιαστικά συστήματα, που με ελάχιστες επιφανειακές παραλλαγές τους, διαιωνίζουν μια μάλλον αμφίβολη ιδεολογία χειραγώγησης του πολίτη προς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Υπό αυτή την έννοια, η επιστημονική φαντασία στις καλύτερες στιγμές της, στο σώμα της οποίας και ανήκουν τα προαναφερθέντα είδη, μπορεί και να λειτουργήσει ‘προφητικά’, οραματιζόμενη ένα μέλλον, ως ‘φυσική’ προέκταση του παρόντος.

Πρόκειται για ένα από τα λίγα μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν στα μέσα του 20ου αιώνα, που έχει υπερβεί την εποχή του, και του οποίου ο λόγος ακούγεται αφάνταστα επίκαιρος, καθώς λειτουργεί ως αποκαλυπτικό σχόλιο της δυστοπικής σύγχρονης εποχής.

Ως απόδειξη των προλεχθέντων το σπουδαίο μυθιστόρημα του Άντονι Μπάρτζες, «Το Κουρδιστό Πορτοκάλι», που επανεκδίδεται στην ολοκληρωμένη μορφή του. Πρόκειται για ένα από τα λίγα μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν στα μέσα του 20ου αιώνα, που έχει υπερβεί την εποχή του, και του οποίου ο λόγος ‘ακούγεται’ αφάνταστα επίκαιρος, καθώς λειτουργεί ως αποκαλυπτικό σχόλιο της δυστοπικής σύγχρονης εποχής. Είναι και το ουσιώδες χαρακτηριστικό του που θα διατηρήσει και στο επερχόμενο μέλλον. Επειδή, παρ’όλο που εμφανίστηκε σε μία ‘αθώα εποχή’, μοιάζει να έχει αφουγκραστεί τον ήχο και την «Μορφή των Πραγμάτων που θα’ ρθουν», όπως τόσο εύστοχα την οραματίστηκε ο Χ.Τζ.Οέλς, το 1932, με το εν λόγω ανεπανάληπτο έργο του. Με την διαφορά ότι ο Άντονι Μπάρτζες ‘άκουσε’ το ουρλιαχτό της μελλοντικής βαρβαρότητας - και το ‘ηχογράφησε’ - όπως το εξέπεμψε ο μοντέρνος ολοκληρωτισμός της καθολικής αναρχίας, φυσική μάλλον μετεξέλιξη της υποφώσκουσας αγριότητας που ενυπάρχει στο εσωτερικό του ανθρώπου, ως ένας από τα κύρια χαρακτηριστικά του που έχουν συμβάλλει στη διαμόρφωση του ‘πολιτισμού’ του. Και ως τέτοιο, επικαλυμμένο με την ψευδαίσθηση ενός ανύπαρκτου , επί της ουσίας, ανθρωπισμού, συνεχίζει να μετεξελίσσεται, με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να παραμορφώνεται, συνεχώς, να μεταλλάσσεται σωστότερα, σε κτήνος, προς χάρη μιας αμφίβολης, αν όχι και ζωώδους, επιβίωσης. Πολύ φυσικό επομένως να προσπαθεί να την κατακτήσει καταφεύγοντας στην ωμή βία με την βοήθεια ειδικών ‘επιστημονικών επιτευγμάτων’. Τακτική που λειτουργεί πλέον ως αυτοσκοπός. Στο βάθος, όμως, και πέρα από τα κραυγαλέα, πομπώδη και ηχηρά επιχειρηματικά πυροτεχνήματα με τα οποία επιχειρεί να υπερασπιστεί την αναγκαιότητά τους, ως τα μόνα των οποίων η εφαρμογή μπορεί να εξασφαλίσει το λεγόμενο ‘σωστό κοινωνικοπολιτικό κράτος’, ενυπάρχει ‘απλώς’ η ικανοποίηση της θηριωδίας και της κτηνωδίας που εμφωλεύουν στον άνθρωπο τις οποίες και επιζητούν παντοιοτρόπως.

Όμως, υπό το πρόσχημα της βελτίωσης της καθημερινότητας, η εκάστοτε εξουσία, που γνωρίζει πολύ καλά τη σημασία της χειραγώγησης και της αλλοτρίωσης, τα μόνα μέσα με τα οποία μπορεί να ισχυροποιεί τις θέσεις της αλλά και να διατηρεί καθηλωμένο τον πολίτη, επινοεί όλο και πιο απάνθρωπες σωφρονιστικές μεθόδους προκειμένου να του ‘εξασφαλίζει’ μια επίπλαστη κοινωνικοπολιτική σταθερότητα. Εξυπακούεται ότι η ωμή βία με τις πάσης φύσεως αγριότητες που την χαρακτηρίζουν, βανδαλισμούς, προπηλακισμούς, καταστροφές, έως και δολοφονίες, επαναφέρει απλώς το νόμο της επικράτησης του ισχυρότερου, όποιος και αν είναι αυτός και με όποιο προσωπείο κι αν εμφανίζεται. Η τακτική αυτή στοχεύει, όπως είναι ευνόητο, στην επικράτηση του χάους, που προϊόντος του χρόνου δηλώνεται απροκάλυπτα ως φυσική κατάσταση, η οποία αφ’ ενός δεν μπορεί να τιθασευτεί, αφ’ ετέρου υπογράφει το ‘ο σώζων εαυτώ σωθήτω’∙ και σχεδόν ο καθείς γνωρίζει ποιος συνήθως ‘σώζεται’ και ‘επιβιώνει’. Κατά βάθος, όλη αυτή η σκοτεινή λειτουργία, εγκυμονεί και προοιωνίζεται την έλευση ενός νέου αδιανόητου, και πολύ εφιαλτικότερου από τον βιβλικό, κατακλυσμού, υπαρξιακών προδιαγραφών, που απειλεί τον άνθρωπο από τον ίδιο τον κτηνώδη εαυτό του. Κάποιοι μοναχικοί άνθρωποι, οι οποίοι και θεωρούνται γραφικοί, κινδυνολόγοι, και ανεδαφικοί, για ευνόητους λόγους φυσικά, που, όμως, μοιάζει να είναι οι μόνοι που δέχονται το μήνυμα, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και το εκπέμπουν είτε με εφιαλτικούς μύθους είτε με σκοτεινές εικονογραφήσεις, αλλά πλέον απευθύνονται σε ‘ώτα μη ακουόντων’∙ το αποδεικνύει η πραγματικότητα, επί παγκοσμίου βάσεως, που συνεχώς επιδεινώνεται.

 Σε ένα πολύ κοντινό μέλλον, ο κάτοικος του οποίου δεν αισθάνεται μόνο απλώς ανασφαλής, αλλά δέχεται ανά πάσα στιγμή την βάρβαρη επίθεση μιας άγριας πραγματικότητας, ο δεκαπεντάχρονος Άλεκ, μαζί με τους φίλους του, συμπεριφέρεται ως τέρας.

«Το Κουρδιστό Πορτοκάλι», ως συμβολικό, και όχι μόνο, βλέμμα πάνω σ’ αυτήν την σύγχρονη ‘μεσαιωνική’ πραγματικότητα, της οποίας η μετεξέλιξη οδεύει προς όλο και πιο δυστοπικές δομές, το επιβεβαιώνει. Και μόνο το εξωτερικό περίβλημα της ιστορίας του, η οποία μπορεί να είναι και μια παραμορφωτική αντανάκλαση του παρόντος, καθώς μετεξελίσσεται σχεδόν νατουραλιστικά, χωρίς να εκτρέπεται σε παράλογα σχήματα, το επιβεβαιώνει. Σε ένα πολύ κοντινό μέλλον, ο κάτοικος του οποίου δεν αισθάνεται μόνο απλώς ανασφαλής, αλλά δέχεται ανά πάσα στιγμή την βάρβαρη επίθεση μιας άγριας πραγματικότητας, ο δεκαπεντάχρονος Άλεκ, μαζί με τους φίλους του, συμπεριφέρεται ως τέρας. Ασελγεί, βιάζει, κλέβει, εγκληματεί, βασανίζει. Μια απόμακρη, ξεχασμένη πλέον μνήμη του προηγούμενου εαυτού του, πολύ πριν από την ολοκληρωτική διάβρωσή του, εκστασιάζεται μάλλον επιδερμικά ακούγοντας Μπετόβεν, Μπαχ, Χέντελ. Όμως, αυτή η χαμένη σε ένα χαμένο πια παρελθόν ωραιότητα δεν είναι σε θέση να τον θεραπεύσει απ’ την ανίατη αλλοτρίωσή του. Θεωρεί, λοιπόν, «το σχολείο μια άχρηστη εκπαίδευση», και αυτοδηλώνεται ως εκπρόσωπος του «θαυμαστού νέου κόσμου», κυνικά, ωμά, χωρίς κατά βάθος να έχει συναίσθηση της ανθρώπινης απώλειάς του και την πλήρη μετάλλαξή του σε τέρας που έχει υποδουλωθεί ολοκληρωτικά στα θηριώδη ένστικτά του: «Αυτό που κάνω το κάνω πολύ απλά διότι μου αρέσει να το κάνω». Επομένως, μπορεί η μουσική, σύμφωνα με μια ανεδαφική ‘θεωρεία’, να ‘εξημερώνει’ τα ζώα, αλλά όχι τα κτήνη. Το Κράτος, εκ παραλλήλου, εξίσου διεφθαρμένο και παρακμιακό, θα επιχειρήσει να επαναφέρει το ‘απολωλός πρόβατο’ στον δικό του ‘ίσιο δρόμο’, μεταπλάθοντάς τον με την μέθοδο της πλύσης εγκεφάλου, σε ένα άχρωμο, άβουλο, κατευθυνόμενο πιόνι, προκειμένου να διατηρήσει μια πλασματική ‘Κοινωνική Γαλήνη’. Το ‘επιστημονικό σωφρονιστικό’ του σύστημα, είναι βέβαια αποκρουστικό και θανατηφόρο, όπως και όλη η ανάλογη μεθοδολογία που εφαρμόζουν τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, προκειμένου να μεταμορφώσουν, και τον παρανομούντα, και τον απλό πολίτη, όχι μόνο σε πειθήνιο όργανο του συστήματος, αλλά σε ανδρείκελο, σε νευρόσπαστο, απογυμνωμένο εντελώς ακόμη και από τον στοιχειώδη ανθρωπισμό του, ώστε να καταστεί ο ‘ιδανικός υπηρέτης’ του Κράτους. Είναι η φιλοσοφία των ήδη προαναφερθέντων ολοκληρωτικών συστημάτων, ανεξαρτήτως χρωματικής αποχρώσεως, που γνωρίζουν πάρα πολύ καλά τι σημαίνει απώλεια της υπαρξιακής ελευθερίας, και αντικατάστασή της με μία πλασματική, την οποία έχουν ‘κατασκευαστεί’ να θεωρούν ως την μοναδική ιδανική, και ως εκ τούτου να μην είναι πλέον σε θέση να διανοηθούν την ανατροπή της.

Πάνω σ’ αυτό το ιδεολογικό σκεπτικό έχει οικοδομηθεί η ανατριχιαστική ‘μελλοντική’ αντιουτοπία του Άντονι Μπάρτζες. Η βία, η βαρβαρότητα και η κτηνωδία, είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της, με έναν λαό βίαιο, βάρβαρο και κτηνώδη ως αντανάκλαση ενός βίαιου, βάρβαρου και κτηνώδους κράτους, όπου ο ένας έχει συμβάλλει στην οικοδόμηση του άλλου. Και αυτόν ακριβώς τον κόσμο, παρακμής και σήψης, χωρίς φανταχτερά κηρύγματα, φραστικά πυροτεχνήματα και πομπώδεις καταγγελίες παρουσιάζει - και εκθέτει - ο συγγραφέας, επιλέγοντας το σαρκαστικό χιούμορ και την πικρή ειρωνεία για να εκπέμψει το απεγνωσμένο μήνυμά του, παρ’ όλο που κατά βάθος γνωρίζει την ματαιότητα του εγχειρήματος. Επειδή έχει συνειδητοποιήσει την δομή του κόσμου όπως ήταν ανέκαθεν, εκ φύσεως, όπως είναι σήμερα, όπως θα συνεχίσει να είναι στο μέλλον και όπως θα είναι πάντα. Υπό αυτή την έννοια η σκοτεινή αντιουτοπία του δεν εικονογραφεί απλώς ένα περιστασιακό ιστορικό σύστημα ολοκληρωτισμού, που θα μπορούσε πιθανώς να ανατραπεί, αλλά την ιδιοσυστασία του κόσμου όπως ‘δημιουργήθηκε’, και ο οποίος όχι μόνο δεν υπάρχει περίπτωση να αλλάξει, αλλά αντιθέτως μετεξελίσσεται σε όλο και πιο εφιαλτική πραγματικότητα.

Ο καταξιωμένος Βρετανός συγγραφέας Άντονι Μπάρτζες (1917-1993), ένας από τους σημαντικότερους της εποχής του, υπήρξε πολυσχιδής προσωπικότητα με ευρύ πνευματικό ορίζοντα. Σπούδασε λογοτεχνία και μουσική. Το υψηλής ποιότητας και φιλοσοφικού βάθους έργο του περιλαμβάνει τριάντα δύο μυθιστορήματα, μια ποιητική συλλογή, ένα θεατρικό έργο, και αμέτρητες μουσικές συνθέσεις, συμφωνίες, όπερες και τζαζ. Στοχαστικός μελετητής της λογοτεχνίας είχε ειδικευτεί στον Σαίξπηρ και στον Τζόις. «Το Κουρδιστό Πορτοκάλι», αναμφισβήτητα έργο πολλαπλών αναγνώσεων, εκδόθηκε το 1962. Έγινε, όμως, παγκόσμια γνωστό το 1971, όπως και ο συγγραφέας του, χάρη στο ομότιτλο φίλμ του Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Στο πνεύμα της κλασικής αντιουτοπίας, ως προς την θεματική και τη μυθολογία της, όπως την σχεδίασαν ο Γιεβγκένι Ζαμιάτιν και ο Τζόρτζ Όργουελ, είναι γραμμένο σε μια επινοημένη γλώσσα, ένα κράμα αγγλικών και ρωσικών, την οποία μιλούν οι συμμορίες των νεαρών τρομοκρατών που ασελγούν ποικιλοτρόπως πάνω στο ασθενές σώμα του κόσμου. Η γλωσσική αυτή ιδιομορφία, δυσχεραίνει κάπως την ανάγνωσή του, όπως το είχε παραδεχτεί και ο ίδιος ο συγγραφέας του, χωρίς, όμως, να δυσκολεύει την επικοινωνία με αυτό.

Βαθύτατα ανθρωπιστής ο Άντονι Μπάρτζες, πίστευε ότι ο άνθρωπος μπορεί να αλλάξει, παρ’ όλο που η πραγματικότητα τον διαβεβαίωνε για το αντίθετο. Κι ίσως γι’ αυτό ο Λόγος του ηχεί ωσάν την κραυγή του αρχαίου τραγικού ήρωα, που συνειδητοποιώντας την απέραντη μοναξιά του, το μόνο που του μένει είναι να εκπέμπει το απελπισμένο του «Γιατί», κι ας γνωρίζει ότι η μόνη απάντηση που θα λάβει θα είναι η φρικτή σιωπή των άδειων ουρανών.

orangeAnthony Burgess
Το Κουρδιστό Πορτοκάλι (The Clockwork Orange, 1962)
Μτφρ.: Βασίλης Αθανασιάδης
Επιμέλεια: Γιάννης Ιωαννίδης
Εκδόσεις ANUBIS
Αθήνα 2010
Σελ. 246

 

 

 

 

 

Διαβάστε επίσης σχετικό κείμενο της Σώτης Τριανταφύλλου για το βιβλίο του Μπέρτζες καθώς και για την ταινία του Κιούμπρικ.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το παιδί» του Φερνάντο Αραμπούρου (κριτική) – Πώς αφηγούμαστε την απώλεια ενός παιδιού: Συγγραφικός νεωτερισμός με ένα κείμενο που «μιλάει»

«Το παιδί» του Φερνάντο Αραμπούρου (κριτική) – Πώς αφηγούμαστε την απώλεια ενός παιδιού: Συγγραφικός νεωτερισμός με ένα κείμενο που «μιλάει»

Για το μυθιστόρημα του Φερνάντο Αραμπούρου (Fernando Aramburu) «Το παιδί» (μτφρ. Τιτίνα Σπερελάκη, εκδ. Πατάκη). Ο Ισπανός συγγραφέας θα βρεθεί στην Ελλάδα στο πλαίσιο του Φεστιβάλ ΛΕΑ. Την Παρασκευή 20 Ιουνίου, στις 9μμ, θα γίνει παρουσίαση του βιβλίου του στο Ινστιτούτο Θερβάντες. 

...
«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (κριτική) – Ταξίδι προς το σκοτάδι

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (κριτική) – Ταξίδι προς το σκοτάδι

Για το βιβλίο του Νταβίντε Κόπο (Davide Coppo) «Η λάθος πλευρά» (μτφρ. Μαρία Οικονομίδου, εκδ. Διόπτρα), μια ιστορία για το πώς ένας νεαρός Ιταλός με «ευαισθησίες» καταλήγει να γίνει φασίστας.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Η ...

«Ορκισμένη» της Ρενέ Καραμπάς (κριτική) – Ενηλικίωση στα πατριαρχικά Βαλκάνια υπό τους νόμους του Κανούν

«Ορκισμένη» της Ρενέ Καραμπάς (κριτική) – Ενηλικίωση στα πατριαρχικά Βαλκάνια υπό τους νόμους του Κανούν

Για το μυθιστόρημα της Ρενέ Καραμπάς [Rene Karabash] «Ορκισμένη» (μτφρ. Σπύρος Ν. Παππάς, εκδ. Μεταίχμιο). «Μια «θεσμικά αποδεκτή αλλαγή φύλου» σε ένα μυθιστόρημα που εκτείνεται πέρα από τα όρια του φύλου, της παράδοσης, της τιμής και των ταυτοτήτων. Πρόκειται για «ένα παραμύθι ψυχών».

Γράφει η ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Ιούνιος, μήνας υπερηφάνειας και διεκδικήσεων για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Επιλέξαμε 10 βιβλία του 2025 με κουίρ χαρακτήρες που απομακρύνονται από τη στερεοτυπική αναπαράσταση και αποκτούν ρεαλιστικές διαστάσεις. Στην κεντρική εικόνα, έργη της κουίρ καλλιτέχνιδας των αρχών του 20ου αιώνα Gluck. 

Γράφει η ...

Stay Awake: H Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στο Athens Pride 2025

Stay Awake: H Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στο Athens Pride 2025

Με την καμπάνια ορατότητας «Stay Awake», η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση επιστρέφει στο Athens Pride 2025, γιορτάζοντας τα 20 χρόνια του. 

Επιμέλεια: Book Press

Στην ομοφοβία, στην τρανσφοβία, στη μισαλλοδοξία, μην κλ...

«Δεν είμαι ρομπότ», ανθολογία (κριτική) – Τα όρια της λογοτεχνικής δημιουργίας

«Δεν είμαι ρομπότ», ανθολογία (κριτική) – Τα όρια της λογοτεχνικής δημιουργίας

Για την ανθολογία διηγημάτων «Δεν είμαι ρομπότ» (επίμετρο Γεράσιμος Κουζέλης, εκδ. Θεμέλιο). Στην εικόνα, στιγμιότυπο από την κορεάτικη σειρά «I'm not a robot». 

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Μπορεί η Τεχνητή Νοημοσύνη να γράψει λογοτεχνία; Μπορεί να γράψει λογοτ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Γιάννη Ζευγώλη «Η απόδραση της τελείας», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Σας μάζεψα, αγαπημένα μου σημεία, όλα εδώ για να σας ανακοινώσω την ...

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αφήγημα του Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο [José Luís Peixoto], «Μου πέθανες» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Μπήκα σ...

«Ένα δικό του δωμάτιο» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

«Ένα δικό του δωμάτιο» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση ενός διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Παναγιώτη Γούτα «Ένα δικό του δωμάτιο», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 30 Μαΐου από τις εκδόσεις Ρώμη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΔΑΚΡΥΑ

Γέρασε πια, θα πλησιάζει τα ενε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Ιούνιος, μήνας υπερηφάνειας και διεκδικήσεων για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Επιλέξαμε 10 βιβλία του 2025 με κουίρ χαρακτήρες που απομακρύνονται από τη στερεοτυπική αναπαράσταση και αποκτούν ρεαλιστικές διαστάσεις. Στην κεντρική εικόνα, έργη της κουίρ καλλιτέχνιδας των αρχών του 20ου αιώνα Gluck. 

Γράφει η ...

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Πέντε μελέτες που κυκλοφόρησαν προσφάτα πραγματεύονται τη σχέση του νου με το σώμα, την έννοια του «τραύματος», αλλά και τη θέση της ψυχανάλυσης στον σύγχρονο κόσμο. Κεντρική εικόνα: Ο Σίγκμουντ Φρόιντ.

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

...
Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Ποιος είναι ο ακριβής ρόλος της καρδιάς και ποιος του εγκεφάλου; Ποιοι μύθοι σχετικά με αυτά τα δύο όργανα καλλιεργούνται από τη σύγχρονη κουλτούρα; Τι αποτελεί «τραυματική εμπειρία» και πώς μπορούμε να αλληλεπιδράσουμε αποτελεσματικά με τα νεαρά αυτιστικά άτομα; Τέσσερα νέα βιβλία από τις εκδόσεις Gutenberg καταπιά...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ