berceau

Της Ελένης Φουρνάρου

«Γεννήθηκα σε μια πόλη που κλωσούσε αυγά από χάλυβα. Μεγάλωσα σε μια οικογένεια όπου, όταν γινόσουν υπερβολικά πιεστικός με τις ερωτήσεις σου, ανακάλυπτες ότι οι άνθρωποι ήταν φτιαγμένοι από βαμμένο χάλυβα. Άκουσα ανθρώπους να ξεκοιλιάζουν τον ουρανό για να τον αδειάσουν από τις αστραπές του. Όταν γεννήθηκα, με ξάπλωσαν στο εσωτερικό ενός λίκνου από μαντέμι, σα μισή οβίδα. Ξαπλωμένος ανάσκελα, αιχμάλωτος του λίκνου, ατένιζα τον ουρανό, τα σιδεράδικα των αγγέλων του  και τα σύννεφα που, καθώς διασκορπίζονταν, μου σπάραζαν την καρδιά». 

Ο Κριστιάν Μπομπέν γεννήθηκε στο Λε Κρεζό της Βουργουνδίας και ζει ακόμα εκεί. Μια μικρή πόλη της γαλλικής επαρχίας που αναπολεί την αλλοτινή της ευμάρεια  επιλέγοντας για έμβλημά της «ένα ατμοκίνητο αερόσφυρο σαν το πρεσπαπιέ ενός γίγαντα, ξεχασμένο εκεί στην νότια είσοδο της πόλης» που «χρησίμευε άλλοτε για να σφυρηλατούνται οι μεταλλικοί θώρακες των πολεμικών πλοίων». Στην αφήγησή του εναλλάσσονται διαρκώς οι μαγευτικές εικόνες της ταπεινής φύσης «δηλαδή το πρόσωπο του Θεού που ρεμβάζει» με τις ρεαλιστικές, αλλά εξίσου μαγευτικές, εικόνες που δημιουργεί «ο πάταγος από το σφυροκόπημα της λαμαρίνας». 

Ένας άγγελος φράζει την πόρτα του σπιτιού του συγγραφέα και τον εμποδίζει να βγει, από την παιδική του ακόμα ηλικία. Έτσι κι αυτός ονειροπολεί και ψάχνει τα σημάδια του Θεού ανάμεσα σ’ αυτά που ζωγραφίζονται στο περιορισμένο οπτικό του πεδίο: τα χορταράκια που σαλεύουν στον άνεμο, τα πουλιά που κουβαλούν στο ράμφος τους ηλιαχτίδες, τους μυριάδες εργάτες «άγιους» που «δραπέτευαν» από το εργοστάσιο τα μεσημέρια, τους γονείς και τα αδέλφια του, δυο αφημένες στο παρελθόν τους θείες και την πανταχού παρούσα μορφή της τρελής γιαγιάς που ζει στο ψυχιατρείο. 

Το μικρό αυτοβιογραφικό διήγημα του Μπομπέν με τον όμορφο ποιητικό λόγο, αριστοτεχνικά αλλά φυσικά κεντημένο με λέξεις ταπεινές και ανεπιτήδευτες, αφηγείται τη γένεση ενός βλέμματος, όπως δηλώνεται στο οπισθόφυλλο της έκδοσης, αλλά και τη δημιουργία μιας προσωπικής φωνής. Μιας φωνής έμπλεης από εικόνες, ήχους και μυρωδιές του καθημερινού και πολυκοιταγμένου. Με αντικρουόμενες επιρροές του την αμερικανίδα Έμιλυ Ντίκινσον που πέρασε την περισσότερη ζωή της κλεισμένη στο σπίτι της  και τον τσιγγάνο Ζαν-Μαρί Κερουίς που έζησε όλη του τη ζωή στο δρόμο, αφού «Για εκείνον που περιπλανιέται κάτω από το φεγγάρι, όπως και για εκείνον που δεν σηκώνεται από την καρέκλα, το ‘εδώ’ είναι συνώνυμο όλων των θαυμάτων». 

Το «Αιχμάλωτος του Λίκνου» διαβάζεται με μια ανάσα κι ένα χαμόγελο, πότε της καλοσύνης και πότε της συμπόνιας. Είναι μια άποψη στάσης ζωής κι ακόμα μια ολοκληρωμένη πρόταση δημιουργίας ενός προσωπικού τρόπου γραψίματος. Όπως εξομολογείται αφοπλιστικά και ο Μπομπέν: «Για να γράψω αυτό το βιβλίο, ξερίζωσα το παράθυρο του παιδικού μου δωματίου και το έκανα καβαλέτο. Ζωγραφίζω εδώ και μήνες μια χιονονιφάδα κι ένα σύννεφο – τίποτα παραπάνω· τούτα θα έπρεπε να αρκούν για να συλλάβει κανείς όλο το φως αυτού του κόσμου – αλλά και του άλλου».

Φράσεις από το βιβλίο 

«Υπάρχει κάτι μέσα μας που διαρκεί περισσότερο κι από την προσμονή μας».
«Μια κρυφή χάρη είναι, κάποιες φορές, η άλλη όψη μιας αναπηρίας».
«Τρελός είναι εκείνος που άφησε τον πόνο να πάρει τη θέση του».
«Πολλά πανέμορφα πράγματα μας περιμένουν, χωρίς ποτέ να αδημονούν που δεν μας βλέπουν να ερχόμαστε».
«Η ζωή ακτινοβολεί γιατί είναι ακατανόητη».
«Θέλω να με θάψουν σε μια χιονονιφάδα».
«Όταν θέλω να δω την άκρη του κόσμου, κοιτάζω την άκρη των παπουτσιών μου».
«…τίποτα όμως δεν θα είναι ποτέ πιο αχανές από ένα πρόσωπο διάπλατο από έκπληξη μπροστά στην έμπρακτη αγάπη».
«Η καθημερινή ζωή σπανίως αφήνει λείψανα κι έχει ελάχιστους πιστούς».
«Το ωραιότερο σ’ αυτή τη ζωή είναι να κοπιάζεις για κάποιον χωρίς αυτός να το αντιλαμβάνεται».
«Οι άνθρωποι θα έπρεπε να μπορούν μετά θάνατον να αναπαύονται σε μια πρόταση που θα αποτελούσε το λαμπερό ένδυμα της ψυχής τους».
«Ο καθένας, ακόμα κι ο πιο χαμένος απ’ τους ανθρώπους, έχει μες την ψυχή του ένα αχυροκάλυβο, με ένα καμπανάκι στην είσοδο. Καμιά φορά ο άνεμος το κάνει να σαλεύει».
«Στις τρεις το μεσημέρι, τα πάντα με απελπίζουν, στις τρεις και ένα, όλοι οι δρόμοι ξανανοίγουν».

 

likno_exofΑιχμάλωτος του λίκνου
Κριστιάν Μπομπέν
Εκδ. ΧΑΡΑΜΑδΑ 2008

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ξανθές ρίζες» της Μπέρναρντιν Εβαρίστο (κριτική) – Μια συναρπαστική αντιστροφή της αποικιοκρατικής Ιστορίας

«Ξανθές ρίζες» της Μπέρναρντιν Εβαρίστο (κριτική) – Μια συναρπαστική αντιστροφή της αποικιοκρατικής Ιστορίας

Για το βιβλίο της Μπέρναρντιν Εβαρίστο [Bernardine Evaristo] «Ξανθές ρίζες» (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Gutenberg). Κεντρική εικόνα: η συγγραφέας Μπέρναρντιν Εβαρίστο.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Οι Ξανθές ρίζες της β...

«Πάγος» της Άννα Καβάν (κριτική) – Ανώνυμοι ήρωες σε ανώνυμους τόπους

«Πάγος» της Άννα Καβάν (κριτική) – Ανώνυμοι ήρωες σε ανώνυμους τόπους

Για το μυθιστόρημα της Άννα Καβάν [Anna Kavan] «Πάγος» (μτφρ. Λευτέρης Καλοσπύρος, εκδ. Gutenberg). Κεντρική εικόνα: Η Anna Kavan από τον Walker Evans © Metropolitan Museum of Art.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

...

«Οι Υπνοβάτες» του Χέρμαν Μπροχ (κριτική) – Στα χνάρια ενός κόσμου που χάνεται

«Οι Υπνοβάτες» του Χέρμαν Μπροχ (κριτική) – Στα χνάρια ενός κόσμου που χάνεται

Για την τριλογία «Οι Υπνοβάτες» του Χέρμαν Μπροχ [Hermann Broch] (μτφρ. Σοφία Αυγερινού, εκδ. Έρμα). Στην κεντρική εικόνα, ο συγγραφέας Χέρμαν Μπροχ.

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

Εάν δεχτούμε ότι είμαστε περιφερόμενες σκιές ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ημερίδα για την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη, στα Χανιά

Ημερίδα για την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη, στα Χανιά

Ο Πανελλήνιος Όμιλος Φίλων του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη διοργανώνει στις 27 Μαρτίου 2023 στο θέατρο ΚΥΔΩΝΙΑ στα Χανιά, ημερίδα με θέμα: Νοούμενα και υπονοούμενα στο θεατρικό έργο «Η Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη. Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία της Λούλας Αναγνωστάκη από τον Σπύρο Στάβερη.

...
«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

Συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία – Με αφορμή το βιβλίο «Μια σύντομη ιστορία της Ρωσίας» του Rodric Braithwaite

Συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία – Με αφορμή το βιβλίο «Μια σύντομη ιστορία της Ρωσίας» του Rodric Braithwaite

Οι εκδόσεις Ψυχογιός διοργανώνουν συζήτηση για τον πόλεμο στην Ουκρανία, με αφορμή το βιβλίο του Rodric Braithwaite «Μια Σύντομη Ιστορία της Ρωσίας», απόψε, Πέμπτη 23 Μαρτίου, στο βιβλιοπωλείο LIBER.

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση μέρους διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Χαρούκι Μουρακάμι [Haruki Murakami] «Σε πρώτο ενικό» (μτφρ. Βασίλης Κιμούλης), η οποία θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

With the ...

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Μάρως Βαμβουνάκη «Η νοσταλγία κι εγώ», που θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαρτίου από τις εκδόσεις Αρμός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

— Αναρωτιέμαι τι νοσταλγείς;
— …
— Νοσταλγείς κάτι που συνέβη ή κάτι πο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Σε ανάρτησή του στο Goodreads, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας της ιστοσελίδας, ο Στίβεν Κινγκ ξεχώρισε δέκα αγαπημένα του βιβλία. Τα έργα του συγγραφέα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξε...

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Η Αμερικανίδα πεζογράφος Κάρσον ΜακΚάλερς [Carson McCullers] είναι μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του λογοτεχνικού «southern gothic». Τα μυθιστορήματά της εκτυλίσσονται στον αμερικανικό Νότο και παρουσιάζουν μοναχικούς, εκκεντρικούς χαρακτήρες που πασχίζουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ