george-orwell250

Για το βιβλίο του George Orwell «Άθλιοι του Παρισιού και του Λονδίνου» (μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Ασβός)

Του Γιώργου Βέη

Ο συγγραφέας δεν χρειάζεται εδώ να επινοήσει και πολλά πράγματα. Όλοι και όλα είναι απλώς εκεί. Πρόσωπα, πράγματα, αδιέξοδες σχέσεις, νευρωσικές ως επί το πλείστον, συνιστούν ήδη τους βασικούς ιστούς του κειμένου. Εντοπίζονται με την πρώτη προσεκτική ματιά στο ευρύχωρο περιθώριο της Ιστορίας. Απλώς περιμένουν τον δικό τους πιστό, συστηματικό Ηρόδοτο. 

Ασφαλώς δραματική από κάθε άποψη συγκυρία. Μεσοπόλεμος. Παρίσι. Λονδίνο. Στις γειτονιές των εξαθλιωμένων, των απέλπιδων και των παντελώς άτυχων. Ρήξεις αναπόφευκτες, μαθηματικά θλιβερές, οι οποίες γεννιούνται και πεθαίνουν μέσα στο αναντίρρητο φιάσκο της ματαιότητας των ματαιοτήτων. Έστω δείγμα: «”Πούλησα το ξυράφι μου χωρίς να ξυριστώ πρώτα! Αν είναι δυνατόν!...”Δεν είχε φάει τίποτε από το πρωί, είχε περπατήσει κάμποσα μίλια με παραμορφωμένο πόδι, τα ρούχα του ήταν μουσκίδι και μόνο μισή πένα τον χώριζε από το να πεθάνει της πείνας. Παρ΄ όλα αυτά όμως, μπορούσε να γελάει για την απώλεια του ξυραφιού του. Ήταν δυνατόν να μην τον θαυμάσεις».

Ο ανθρώπινος βίος στην απόλυτη παραμόρφωσή του. Δεν μένει παρά ο συγγραφέας να μνημειώσει τα αρνητικά αυτά πρόσημα της ζωής, απερίσπαστος και αδιαπραγμάτευτος, διατηρώντας την υφολογική ισορροπία ανάμεσα στο υφέρπον γκροτέσκο στοιχείο και στις επιπολάζουσες ψευδονατουραλιστικές αποκλίσεις του καιρού του. Κι αυτό οφείλει να το κάνει για να σώσει συν τοις άλλοις και τον εαυτό του, μέσα από την ομοιοπαθητική διεργασία της δημιουργικής γραφής. Όντας «καταραμένος», άπορος και άστεγος ο ίδιος, ξορκίζει συνειδητά τους δαίμονες της ύστατης ανέχειας, καταγράφοντας, μεταξύ άλλων, πτώσεις της ύπαρξης, άθλους της καθημερινότητας και επιτεύγματα της ανθρώπινης αντοχής. Χωρίς εξάρσεις, αδιέξοδες ρητορείες ή περιττά, ενοχλητικά κηρύγματα, το κείμενο πρέπει να ζοριστεί να πει την αλήθεια και μόνον την αλήθεια. Η πραγματικότητα φτάνει και περισσεύει. Τα υπόλοιπα είναι ζαβολιές, τις οποίες ο συγγραφέας φαίνεται ότι περιφρονεί πλήρως.

Εν τέλει, μια έκθεση πεπραγμένων που σπάει κόκαλα είναι αυτό το πρωτόλειο του πολύτροπου, πολύπλαγκτου George Orwell. Κυκλοφορήθηκε το 1933 και διατηρεί αμείωτη τόσο τη λάμψη μιας θερμής διακήρυξης ανθρωπισμού, όσο και την ανυπόκριτη θλίψη ενός αυθεντικού, πρωτογενούς επικηδείου. Διαχρονικά επίκαιρο το μυθιστόρημα αυτό, δείχνει με τον τρόπο του όλες τις πυκνοκατοικημένες περιοχές του χάρτη της παγκοσμιοποιημένης δυστυχίας. Τα πάθη, όπως βιώνονται στις παραγκουπόλεις, στις φαβέλες και στα ζοφερά χωριά-παραπήγματα, τα οποία διαιωνίζουν σήμερα την αισχύνη της πενίας, κατάγονται δηλαδή απευθείας από τα προαναφερόμενα δεινά τωνΑθλίων του Παρισιού και του Λονδίνου. Μετά τον Κάρολο Ντίκενς, ο οποίος κυριολεκτικά ζωγράφισε τον κόσμο του Αποτρόπαιου κοσμοειδώλου, ο George Orwell θα πρέπει να θεωρηθεί ο εντιμότερος χρονικογράφος της Αναπηρίας του πολιτισμού. Του πολιτισμού εκείνου, ο οποίος, ενώ ανενδοίαστα υποσχέθηκε την άμεση ανάκτηση του απολεσθέντος Παραδείσου, παρέδωσε στους φορείς του στάχτες οραμάτων και ψίχουλα μουχλιασμένων ψωμιών.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΗΣ είναι πρέσβης επί τιμή και ποιητής.
Τελευταίο του βιβλίο, η συλλογή πεζών κειμένων «Ινδικοπλεύστης» (εκδ. Κέδρος).


orwellGeorge Orwell
Άθλιοι του Παρισιού και του Λονδίνου
Μετάφραση: Αλέξης Καλοφωλιάς
Εκδόσεις Ασβός, σελ. 400, €16,00

 alt  ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΤΖΟΡΤΖ ΟΡΓΟΥΕΛ

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» της Ζόρα Νιλ Χέρστον (κριτική) – Ένα «τραγουδιστό» μυθιστόρημα για την ιστορία της μαύρης κοινότητας

«Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» της Ζόρα Νιλ Χέρστον (κριτική) – Ένα «τραγουδιστό» μυθιστόρημα για την ιστορία της μαύρης κοινότητας

Για το μυθιστόρημα της Ζόρα Νιλ Χέρστον [Zora Neale Hurston] «Τα μάτια τους κοιτούσαν τον θεό» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά, εκδ. Αίολος). Κεντρική εικόνα: © Jessica Felicio (Unsplash).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Εμφα...

«Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» του Γκύντερ Γκρας (κριτική) – Ο ναζισμός και ο νάνος

«Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» του Γκύντερ Γκρας (κριτική) – Ο ναζισμός και ο νάνος

Για το μυθιστόρημα του Γκύντερ Γκρας [Günter Grass 1927-2015] «Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» [μτφρ. Τούλα Σιέτη, εκδ. Πατάκη].

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Οι «κακές» γλώσσες λένε ότι ο Γερμανός συγγραφέας πήρε το Βραβείο Νόμπελ το 1999 μόνο και μ...

«Β.» του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (κριτική) – Η προέλευση του κακού

«Β.» του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (κριτική) – Η προέλευση του κακού

Για το μυθιστόρημα του Στηβ Σεμ-Σάντμπεργκ (Steve Sem-Sandberg) «Β.» (μτφρ. Γιώργος Μαθόπουλος, εκδ. Αλεξάνδρεια). Στην κεντρική εικόνα, σκηνή από τη βασισμένη στο θεατρικό έργο του Γκέοργκ Μπύχνερ ταινία «Woyzeck» (1979).

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Οι έξι συγγραφείς που επιλεχτήκαν από την κριτική επιτροπή «παρουσιάζουν έργα εντυπωσιακής δομής». Ανάμεσά τους βρίσκονται δύο πρωτοεμφανιζόμενοι πεζογράφοι. Στη φωτογραφία, η υποψήφια Σάρα Μπερνστάιν [Sarah Bernstein].

Επιμέλεια: Book Press

...
Με «Το σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά ξεκινάει το πρόγραμμα της Στέγης για το φθινόπωρο

Με «Το σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά ξεκινάει το πρόγραμμα της Στέγης για το φθινόπωρο

Ο Δημήτρης Καραντζάς επιστρέφει στη Στέγη με μια περφόρμανς–παραβολή για τη βία, τον εθισμό στην εικόνα και την κατάργηση των ψευδαισθήσεων ή, αλλιώς, για την πραγματικότητα που, ό,τι κι αν κάνεις για να την αποφύγεις, αργά ή γρήγορα θα έρθει να σε βρει.

Επιμέλεια: Book Press

Από τις 30 Σεπτεμβρί...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο Πολωνός» του Τζ.Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

«Ο Πολωνός» του Τζ.Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Τζ.Μ. Κουτσί [J.M. Coetzee] «Ο Πολωνός» (μτφρ. Χριστίνα Σωτηροπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 4 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ο νεαρός Μάνγκο» του Ντάγκλας Στιούαρτ (προδημοσίευση)

«Ο νεαρός Μάνγκο» του Ντάγκλας Στιούαρτ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντάγκλας Στιούαρτ [Douglas Stuart] «Ο νεαρός Μάνγκο» (μτφρ. Μιχάλης Μακρόπουλος), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 28 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Περίμενε ώσπου να α...

«Ασκατασούνα – Ξέφτια Ελευθερίας» του Μάνου Χατζηγιάννη (προδημοσίευση)

«Ασκατασούνα – Ξέφτια Ελευθερίας» του Μάνου Χατζηγιάννη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Μάνου Χατζηγιάννη «Ασκατασούνα – Ξέφτια Ελευθερίας», το οποίο κυκλοφορεί στις 20 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Και να ήθελε να κλείσει μάτι, δεν μπορούσε. Δεν ήταν από εκείν...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

Τέσσερις εκδόσεις για τη μελέτη, το σήμερα και το άλλοτε της Αθήνας. Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία της Διονυσίας Αλεξιάδου, από το λεύκωμα των εκδόσεων Καπόν «Η Αθήνα στον καιρό της πανδημίας».

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ