ira

Της Νέλλης Βουτσινά

Μπέλφαστ, έτος 2005. Από την αποφράδα Μαύρη Κυριακή του '72 έχουν παρέλθει τρεις δεκαετίες ταραχών και μόλις επτά χρόνια από την ιστορική συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής του 1998, που άνοιξε το δρόμο για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων του IRA με αντάλλαγμα την παραίτηση από τον ένοπλο αγώνα, και την ισότιμη συμμετοχή των καθολικών στην τοπική κυβέρνηση της Βορείου Ιρλανδίας.

Εφτά μόλις χρόνια μιας εύθραυστης ειρήνης ενώ μια δύσκολη ισορροπία είναι σε εξέλιξη, καθώς το πέρασμα στην κοινοβουλευτική συνύπαρξη και πολιτική διευθέτηση των εμφύλιων διαφορών και των ιστορικών τραυμάτων δεν στάθηκε ποτέ απλή υπόθεση, πόσω μάλλον για τη Βόρειο Ιρλανδία και το Μπέλφαστ, πολύπαθο θέατρο αιματηρών συγκρούσεων και πόλη στοιχειωμένη με τα φαντάσματα της Ιστορίας περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στη Δυτική Ευρώπη. Δεν είναι μόνο που τα τείχη αργούν να πέσουν, κυρίως στις καρδιές, είναι ακόμα και ότι η βία ανέκαθεν παρέδιδε τα όπλα τελευταία. 

Τζέρι Φέγκαν, πρώην θρυλικός εκτελεστής του IRA  και νυν σαρανταπεντάρης, αποφυλακισθείς, αλκοολικός και ψυχικά καταβεβλημένος, πρωτίστως θα ευχόταν να είχε ήρεμο ύπνο και χέρια καθαρά από αίμα, όμως το παρελθόν, το δικό του και της πόλης του δεν τού το επιτρέπει. Τα τελευταία εφτά χρόνια περιορίζει τα κουρασμένα βήματά του από την παμπ στο σπίτι, προσπαθώντας πάντα να λιποθυμά στο κρεβάτι όσο πιο μεθυσμένος γίνεται, αρκεί να μην ακούει. Γιατί ο Φέγκαν δεν είναι μόνος. Στοιχειώνεται από σκιές που ακολουθούν τα βήματά του και ουρλιάζουν στ' αυτιά του. Δώδεκα τον αριθμό σκιές παλιών θυμάτων του που, σε πείσμα του ψυχολόγου της φυλακής που τού της ονόμασε ενοχές, ο ίδιος αποκαλεί "ακόλουθους". Οι ακόλουθοι, με την εκκίνηση της ιστορίας (και δοθείσης μοιραίας αφορμής), αρχίζουν επίσης να ζητούν επιτακτικά εκδίκηση σηκώνοντας το δάκτυλο και υποδεικνύοντας ο καθένας τον βασικό υπαίτιο του θανάτου του. Και ο Φέγκαν, έρμαιο των τύψεων και της ανάγκης για εξιλέωση, στις δώδεκα ενότητες του βιβλίου, θα διαπράξει δώδεκα τον αριθμό φόνους παλιών του συντρόφων, πριν οι σκιές σηκώσουν το δάκτυλο και υποδείξουν και τον ίδιο. 

Το σχήμα απλό (θα το 'λεγες και απλοϊκό) και οπωσδήποτε ξέρουμε από την αρχή τον δολοφόνο. Πιθανόν οι ελπίδες για σασπένς να εξανεμίζονταν εδώ, αν ο Νέβιλ (του οποίου το παρόν αποτελεί και πρώτη συγγραφική εμφάνιση) δεν αποδεικνυόταν ένας καθ' όλα ικανός χειριστής του είδους. Μηχανεύεται και παραδίδει τρόπους για να κρατήσει αδιάπτωτη την ένταση του ενδιαφέροντος και της ανάγνωσης σ' όλη την έκταση των 450 σελίδων, συνδέοντας την ενοχική βεντέτα του ήρωά του με τη γενικότερη εικόνα και τις κακοτράχαλες, σκοτεινές και σύνθετες όψεις του κοινωνικοπολιτικού πλαισίου. Καθώς η δολοφονική τροχιά του Φέγκαν απειλώντας να τινάξει στον αέρα όλη την εύθραυστη ισορροπία των ειρηνικών διαπραγματεύσεων και της πολιτικής ομαλότητας θα αποκαλύψει σταδιακά την κάθε άλλο παρά ομαλή, πίσω όψη της πορείας αυτής προς την ειρηνική συνύπαρξη: μια τεταμένη και εύφλεκτη διελκυστίνδα ανάμεσα στην πολιτική και στη βία, ανάμεσα στα καθάρματα της πιάτσας και σε όσους είχαν πιο πολιτική σκέψη, ανάμεσα στους νομιμόφρονες και μετριοπαθείς και στους ενεργούς θύλακες των ακραίων, ανάμεσα σ' όλους αυτούς που οι ειρηνευτικές διαδικασίες είχαν αφήσει χωρίς δουλειά αλλά και στους καιροσκόπους επιβαίνοντες στο άρμα της πολιτικής κρατώντας ζωντανούς ακόμα τους δεσμούς με την προβοκατόρικη δράση και την παρακρατική βία. Μ' άλλα λόγια ανάμεσα στις παλιές και στις καινούργιες συνήθειες, στην ενεργή και επικίνδυνη γκρίζα ζώνη ενός κόσμου που κινείται στα όρια της νομιμότητας και αποτυγχάνει να απενεργοποιήσει τους δεσμούς με το βίαιο παρελθόν, και η εικόνα προκύπτει σκοτεινή, απειλητική και πυκνά κατοικημένη από σκιές, φαντάσματα και παλιές σκληρές ιστορίες. 

Και δεδομένου του διαταραγμένου και στοιχειωμένου ήρωά του, που αρχίζει να φαντάζει σαν καθαρή συμπύκνωση της ψυχής της πόλης, ο Νέβιλ καταφέρνει να εμβολιάσει εύστοχα τις υποβλητικές φωτοσκιάσεις του θρίλερ, και δη του φανταστικού, στην αμιγώς νουάρ κατά τα άλλα αφήγησή του. Η χορογραφία των σκιών γύρω από τον Φέγκαν που τον οδηγούν σε αναμόχλευση του παρελθόντος υποδεικνύοντάς του τους ηθικούς αυτουργούς της δολοφονίας τους θα έμοιαζε ξένο σώμα εδώ αν δεν προέκυπτε τόσο λειτουργικά ενταγμένη στη ροή της ιστορίας και οπωσδήποτε ενδεχόμενη (ακόμα κι απαραίτητη) ως οικείος εκφραστικός τόπος ιρλανδέζικης καθολικής φαντασίας. Της ίδιας φαντασίας ζητούμενο, όταν όλοι είναι δολοφόνοι, δεν είναι πια ο δολοφόνος, αλλά η τιμωρία και κυρίως το έλεος. Και ο Νέβιλ οδηγώντας τον ήρωά του, αυτή τη βασανισμένη μηχανή θανάτου, θύτη μαζί και θύμα στο δρόμο προς το τελικό λουτρό αίματος, αναρωτιέται αν έχει έρθει η ώρα επιτέλους να υπάρξει έλεος. Κατάμαυρο και χορταστικό, μια ομολογουμένως εντυπωσιακή πρώτη εμφάνιση. 

Νέλλη Βουτσινά (http://nellivou.wordpress.com)

nevilΤΑ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΠΕΛΦΑΣΤ
ΣΤΙΟΥΑΡΤ ΝΕΒΙΛ
ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ 2010
ΜΤΦΡ. ΒΑΣΙΑ ΤΖΑΝΑΚΑΡΗ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η νύχτα θα είναι μεγάλη» του Σαντιάγκο Γκαμπόα (κριτική) – Ένα καθαρόαιμο πολιτικό και κοινωνικό θρίλερ με φόντο την Κολομβία

«Η νύχτα θα είναι μεγάλη» του Σαντιάγκο Γκαμπόα (κριτική) – Ένα καθαρόαιμο πολιτικό και κοινωνικό θρίλερ με φόντο την Κολομβία

Για το μυθιστόρημα του Σαντιάγκο Γκαμπόα [Santiago Gamboa] «Η νύχτα θα είναι μεγάλη» (μτφρ. Δήμητρα Σταυρίδου, εκδ. Διόπτρα). Ο γνωστός Κολομβιανός συγγραφέας θα βρίσκεται σε λίγες μέρες στην Αθήνα, στο πλαίσιο του 15ου Φεστιβάλ ΛΕΑ, και στη συνέχεια στα Χανιά, στο 2ο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων. 

...
«Το δώρο του Χάμπολντ» του Σολ Μπέλοου (κριτική)

«Το δώρο του Χάμπολντ» του Σολ Μπέλοου (κριτική)

Για το μυθιστόρημα που χάρισε στον Σολ Μπέλοου [Saul Bellow, 1915-2005] το Πούλιτζερ το 1976, «Το δώρο του Χάμπολντ» (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, εισαγωγή: Jeffrey Eugenides, εκδ. Gutenberg). 

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης

...
«Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων» του Μοχάμεντ Μπουγκάρ Σαρ (κριτική) – Ένα πολυστρωματικό μυθιστόρημα που υμνεί τη λογοτεχνία

«Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων» του Μοχάμεντ Μπουγκάρ Σαρ (κριτική) – Ένα πολυστρωματικό μυθιστόρημα που υμνεί τη λογοτεχνία

Για το μυθιστόρημα του Μοχάμεντ Μπουγκάρ Σαρ [Mohamed Mbougar Sarr] «Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων» (μτφρ. Μήνα Πατεράκη-Γαρέφη, εκδ. Πατάκη), που τιμήθηκε με τη μεγαλύτερη διάκριση των γαλλικών γραμμάτων, το βραβείο Goncourt, για το 2021. Στην κεντρική εικόνα, ο συγγραφέας. 

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Δημοσιοποιήθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ.

Επιμέλεια: Book Press

Δημοσιοποιείται η λίστα των φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ, υπό την Αιγίδα της Α.Ε. ...

Το «Εργαζόμενο αγόρι» της Λένας Διβάνη στην ευρωπαϊκή λίστα προτεινόμενων βιβλίων του Readers of Europe 2023

Το «Εργαζόμενο αγόρι» της Λένας Διβάνη στην ευρωπαϊκή λίστα προτεινόμενων βιβλίων του Readers of Europe 2023

Το «Εργαζόμενο αγόρι» της Λένας Διβάνη προτείνεται για την ευρωπαϊκή λίστα βιβλίων της Ευρωπαϊκής Βιβλιοθήκης Readers of Europe για το 2023.

Επιμέλεια: Book Press

Το ...

«Ο Νίκος Καζαντζάκης και οι Έλληνες ομότεχνοί του: Αλληλεπιδράσεις, συνάφειες και διαφωνίες» – Συνέδριο στο Γαλλικό Ινστιτούτο

«Ο Νίκος Καζαντζάκης και οι Έλληνες ομότεχνοί του: Αλληλεπιδράσεις, συνάφειες και διαφωνίες» – Συνέδριο στο Γαλλικό Ινστιτούτο

Με αφορμή τη συμπλήρωση 140 χρόνων από τη γέννηση του Νίκου Καζαντζάκη, θα διεξαχθεί το Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα «Ο Νίκος Καζαντζάκης και οι Έλληνες ομότεχνοί του: Αλληλεπιδράσεις, συνάφειες και διαφωνίες» στις 10 και 11 Ιουνίου, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος.

Επιμέλεια: ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γκούναρ Στόλεσεν [Gunnar Staalesen] «Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» (μτφρ. Βαγγέλης Γιαννίσης), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Ιουνίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Υπάρχουν κάποιε...

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Bιβλία αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης: 20 επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις

Κανείς δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημά σου, αν δεν κάνεις ο ίδιος την αρχή για να βοηθήσεις τον εαυτό σου. Είκοσι επιλογές από τις καλύτερες πρόσφατες εκδόσεις βιβλίων αυτοβοήθειας, αυτογνωσίας και προσωπικής βελτίωσης από τους επαγγελματίες του είδους.

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ