euripidis 35 meletes

Για τον συλλογικό τόμο «Ευριπίδης: 35 Μελέτες» σε επιμέλεια των Laura Κ. McClure και Wiley Blackwell, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις University Studio Press. Τη μετάφραση έκανε ομάδα μεταφραστών υπό την επιμέλεια των καθηγητών του τμήματος φιλολογίας του Α.Π.Θ. Εβίνας Σιστάκου και Αντώνη Ρεγκάκου. Στην κεντρική εικόνα, άγαλμα του Ευριπίδη που βρίσκεται σήμερα στο Λούβρο, δεξιά κι αριστερά του οποίου αναγράφονται ορισμένα από τα έργα του. 

Της Ιωάννας Καραμάνου

Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις University Studio Press η ελληνική μετάφραση του διεθνούς συλλογικού τόμου A Companion to Euripides (επιμ. Laura Κ. McClure, Wiley Blackwell: Oxford/Malden 2017) με τον εύληπτο τίτλο Ευριπίδης: 35 Μελέτες. Το έργο αυτό, το οποίο περιλαμβάνει 35 συμβολές κορυφαίων μελετητών του Ευριπίδη (ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονται ο Donald Mastronarde, ο Christopher Collard, η Ruth Scodel, ο John Gibert και ο Francis Dunn), έχει αποσπάσει πολλές θετικές κρίσεις από τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα. Την επιστημονική επιμέλεια της μετάφρασης οφείλουμε σε δύο διεθνώς αναγνωρισμένους καθηγητές του Τμήματος Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τον ακαδημαϊκό Αντώνιο Ρεγκάκο και την καθηγήτρια Εβίνα Σιστάκου, που αφενός είχαν την οξυδέρκεια να εντοπίσουν την αναγκαιότητα της ελληνόγλωσσης μετάφρασης του σπουδαίου αυτού πονήματος και αφετέρου ανέλαβαν να επιμεληθούν αυτό το κολοσσιαίο έργο των 683 σελίδων.

Οι ρηξικέλευθες ερμηνευτικές προσεγγίσεις οι οποίες ακολουθούνται λαμβάνουν υπόψη και τη σημαντική παράμετρο της ανταπόκρισης του θεατή, που συνδέεται με τη συναισθηματική και διανοητική απήχηση της ευριπίδειας τραγωδίας στο κοινό της.

Ο τόμος διαρθρώνεται σε επτά ενότητες. Η πρώτη εισάγει τον αναγνώστη στα κύρια ερευνητικά ζητήματα που αφορούν τη μελέτη του ευριπίδειου corpus, όπως η παράδοση του κειμένου, η κριτική προσέγγιση της αρχαίας βιογραφικής παράδοσης για τον Ευριπίδη και η συμβολή του στην εξέλιξη της τραγικής τέχνης. Ακολουθούν δύο ενότητες οι οποίες εύστοχα διακρίνουν μεταξύ της πρώιμης και της όψιμης παραγωγής του Ευριπίδη, καθώς η τέχνη του εξελίσσεται από την Άλκηστη του 438 π.Χ. έως τις Βάκχες του 406 π.Χ. τόσο στο πεδίο της δραματουργίας όσο και της σκηνικής τεχνικής. Στις ενότητες αυτές, όπως και στην τέταρτη ενότητα του τόμου, αναλύονται οι δεκαεπτά ακέραιες, αλλά και οι σημαντικότερες από τις αποσπασματικά σωζόμενες τραγωδίες, ο Κύκλωπας (το μοναδικό σατυρικό δράμα που έχει περισωθεί από όλη την αρχαία δραματική παραγωγή), και η ψευδεπίγραφη τραγωδία Ρήσος. Παρέχεται σύνοψη της πλοκής κάθε έργου, κριτική προσέγγιση των κύριων ερμηνευτικών ζητήματων και μια επιλογή ενημερωμένης βιβλιογραφίας.

eyripides coverΣτην πέμπτη ενότητα αναλύονται τα δομικά και αφηγηματικά σχήματα της ευριπίδειας τραγωδίας, ο ρόλος του Χορού, η εξέλιξη της μελοποιίας από τον τραγικό ποιητή κατά το δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ. και πτυχές της αρχαίας παράστασης, όπως η χρήση του σκηνικού χώρου. Η επόμενη ενότητα επικεντρώνεται σε ιδιαίτερα θεματικά και ιδεολογικά γνωρίσματα του θεάτρου του Ευριπίδη, που καθορίζουν το αξιακό φορτίο του έργου του. Ο πρωτοποριακός διάλογός του με τη σύγχρονή του διανόηση, ιδιαιτέρως με τη σοφιστική κίνηση, διαμορφώνει την καινοτόμο προσέγγισή του στη μυθική παράδοση και την αντισυμβατική του ιδεολογία απέναντι στην παραδεδομένη ανθρωπομορφική θρησκεία και τα παραδοσιακά μοντέλα φύλου. Οι ρηξικέλευθες ερμηνευτικές προσεγγίσεις οι οποίες ακολουθούνται λαμβάνουν υπόψη και τη σημαντική παράμετρο της ανταπόκρισης του θεατή, που συνδέεται με τη συναισθηματική και διανοητική απήχηση της ευριπίδειας τραγωδίας στο κοινό της. Ο τόμος κλείνει με την ενότητα για την πρόσληψη, δηλαδή την επανερμηνεία και τη λογοτεχνική ή καλλιτεχνική επαναπραγμάτευση του έργου του Ευριπίδη από την εποχή του ως τις μέρες μας. Από το ευρύτατο φάσμα της ευριπίδειας πρόσληψης έχουν επιλεχθεί ως μελέτες περίπτωσης η αριστοφανική ανταπόκριση στην τραγωδία του Ευριπίδη, κατόπιν, η πλούσια δραματουργική, παραστασιακή και εικονογραφική πρόσληψη των τραγωδιών του κατά τον 4ο αιώνα π.Χ., ο δραματουργικός τους μετασχηματισμός στη Ρώμη από τον Σενέκα και, τέλος, η μεταφορά τους στη σύγχρονη σκηνή.

Πολύ εύστοχη είναι η επιλογή των επιμελητών της ελληνικής μετάφρασης να προσθέσουν στην αρχἠ του τόμου το πρωτότυπο κείμενο όλων των δραμάτων του.

Στον συλλογικό αυτό τόμο αξιοποιούνται και αναδεικνύονται οι σύγχρονες τἀσεις στην έρευνα του δράματος, που προϋποθέτουν διεπιστημονική προσέγγιση της τραγωδίας, όπως η πρόσληψη, η κριτική ανάλυση της παράστασης και οι σπουδές φύλου. Πρόκειται για ένα σύγχρονο, βιβλιογραφικά ενημερωμένο πόνημα, ένα έργο αναφοράς, που έρχεται να καλύψει ένα πολύ σημαντικό κενό στην ελληνόγλωσση βιβλιογραφία για τον Ευριπίδη. Πολύ εύστοχη είναι η επιλογή των επιμελητών της ελληνικής μετάφρασης να προσθέσουν στην αρχἠ του τόμου το πρωτότυπο κείμενο όλων των δραμάτων του. Έτσι ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να ανατρέξει στο ίδιο το κείμενο της τραγωδίας σε συνδυασμό με την αντίστοιχη μελέτη που την αναλύει. Η επιλογή αυτή συμβάλλει στην πληρότητα του τόμου, ο οποίος καθίσταται πολύτιμος για τον επιστήμονα, τον φοιτητή και το ευρύτερο καλλιεργημένο κοινό που ενδιαφέρεται για το αρχαίο δράμα, την ερμηνεία, την παράσταση και την πρόσληψή του.

* Η ΙΩΑΝΝΑ ΚΑΡΑΜΑΝΟΥ είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Α.Π.Θ.

politeia link more

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ορθόδοξη θεολογία, ψυχοθεραπεία και βιοηθική – Δύο βιβλία, δύο χριστιανικές θεωρήσεις

Ορθόδοξη θεολογία, ψυχοθεραπεία και βιοηθική – Δύο βιβλία, δύο χριστιανικές θεωρήσεις

Για τα βιβλία «Η θεραπεία της ψυχής – Πατέρες και ψυχολόγοι σε διάλογο», του Αλέξιου Ιερομόναχου Καρακαλλινού, και «Τα θεμέλια της βιοηθικής – Μια χριστιανική θεώρηση» (μτφρ. Πολυξένη Τσαλίκη-Κιοσόγλου), του Τρίσταμ Χ. Ένγκελχαρτ (Tristam H. Engelhardt Jr), που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Αρμός.

Γ...

«Η ιστορία της αθεΐας» του Ζορζ Μινουά (κριτική) – Μια περιδιάβαση στις περιπέτειες του αθεϊσμού στον Δυτικό κόσμο

«Η ιστορία της αθεΐας» του Ζορζ Μινουά (κριτική) – Μια περιδιάβαση στις περιπέτειες του αθεϊσμού στον Δυτικό κόσμο

Για το βιβλίο του Ζορζ Μινουά [Georges Minois] «Η ιστορία της αθεΐας – η αθεΐα στον Δυτικό κόσμο» (μτφρ. Βάλια Σερέτη, εκδ. Νάρκισσος).

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Ο αθεϊσμός είναι ένα ίσως από τα επιδραστικά πνευματικά κινήματα του σύγχρονου κό...

«Ο δρόμος της ομορφιάς» του Βίτο Μανκούζο – Αναζητώντας έναν τρόπο να βλέπουμε

«Ο δρόμος της ομορφιάς» του Βίτο Μανκούζο – Αναζητώντας έναν τρόπο να βλέπουμε

Για το βιβλίο του Βίτο Μανκούζο [Vito Mancuso] «Ο δρόμος της ομορφιάς» (μτφρ. Παναγιώτης Αρ. Υφαντής, εκδ. Αρμός). Κεντρική εικόνα: ο πίνακας του William Turner “Dutch Boats in a Gale” [«Ολλανδικές βάρκες σε θύελλα»], 1801 © The Capricorn Foundation.

Γράφει ο Διονύση...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ