euripidis 35 meletes

Για τον συλλογικό τόμο «Ευριπίδης: 35 Μελέτες» σε επιμέλεια των Laura Κ. McClure και Wiley Blackwell, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις University Studio Press. Τη μετάφραση έκανε ομάδα μεταφραστών υπό την επιμέλεια των καθηγητών του τμήματος φιλολογίας του Α.Π.Θ. Εβίνας Σιστάκου και Αντώνη Ρεγκάκου. Στην κεντρική εικόνα, άγαλμα του Ευριπίδη που βρίσκεται σήμερα στο Λούβρο, δεξιά κι αριστερά του οποίου αναγράφονται ορισμένα από τα έργα του. 

Της Ιωάννας Καραμάνου

Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις University Studio Press η ελληνική μετάφραση του διεθνούς συλλογικού τόμου A Companion to Euripides (επιμ. Laura Κ. McClure, Wiley Blackwell: Oxford/Malden 2017) με τον εύληπτο τίτλο Ευριπίδης: 35 Μελέτες. Το έργο αυτό, το οποίο περιλαμβάνει 35 συμβολές κορυφαίων μελετητών του Ευριπίδη (ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονται ο Donald Mastronarde, ο Christopher Collard, η Ruth Scodel, ο John Gibert και ο Francis Dunn), έχει αποσπάσει πολλές θετικές κρίσεις από τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα. Την επιστημονική επιμέλεια της μετάφρασης οφείλουμε σε δύο διεθνώς αναγνωρισμένους καθηγητές του Τμήματος Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τον ακαδημαϊκό Αντώνιο Ρεγκάκο και την καθηγήτρια Εβίνα Σιστάκου, που αφενός είχαν την οξυδέρκεια να εντοπίσουν την αναγκαιότητα της ελληνόγλωσσης μετάφρασης του σπουδαίου αυτού πονήματος και αφετέρου ανέλαβαν να επιμεληθούν αυτό το κολοσσιαίο έργο των 683 σελίδων.

Οι ρηξικέλευθες ερμηνευτικές προσεγγίσεις οι οποίες ακολουθούνται λαμβάνουν υπόψη και τη σημαντική παράμετρο της ανταπόκρισης του θεατή, που συνδέεται με τη συναισθηματική και διανοητική απήχηση της ευριπίδειας τραγωδίας στο κοινό της.

Ο τόμος διαρθρώνεται σε επτά ενότητες. Η πρώτη εισάγει τον αναγνώστη στα κύρια ερευνητικά ζητήματα που αφορούν τη μελέτη του ευριπίδειου corpus, όπως η παράδοση του κειμένου, η κριτική προσέγγιση της αρχαίας βιογραφικής παράδοσης για τον Ευριπίδη και η συμβολή του στην εξέλιξη της τραγικής τέχνης. Ακολουθούν δύο ενότητες οι οποίες εύστοχα διακρίνουν μεταξύ της πρώιμης και της όψιμης παραγωγής του Ευριπίδη, καθώς η τέχνη του εξελίσσεται από την Άλκηστη του 438 π.Χ. έως τις Βάκχες του 406 π.Χ. τόσο στο πεδίο της δραματουργίας όσο και της σκηνικής τεχνικής. Στις ενότητες αυτές, όπως και στην τέταρτη ενότητα του τόμου, αναλύονται οι δεκαεπτά ακέραιες, αλλά και οι σημαντικότερες από τις αποσπασματικά σωζόμενες τραγωδίες, ο Κύκλωπας (το μοναδικό σατυρικό δράμα που έχει περισωθεί από όλη την αρχαία δραματική παραγωγή), και η ψευδεπίγραφη τραγωδία Ρήσος. Παρέχεται σύνοψη της πλοκής κάθε έργου, κριτική προσέγγιση των κύριων ερμηνευτικών ζητήματων και μια επιλογή ενημερωμένης βιβλιογραφίας.

eyripides coverΣτην πέμπτη ενότητα αναλύονται τα δομικά και αφηγηματικά σχήματα της ευριπίδειας τραγωδίας, ο ρόλος του Χορού, η εξέλιξη της μελοποιίας από τον τραγικό ποιητή κατά το δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ. και πτυχές της αρχαίας παράστασης, όπως η χρήση του σκηνικού χώρου. Η επόμενη ενότητα επικεντρώνεται σε ιδιαίτερα θεματικά και ιδεολογικά γνωρίσματα του θεάτρου του Ευριπίδη, που καθορίζουν το αξιακό φορτίο του έργου του. Ο πρωτοποριακός διάλογός του με τη σύγχρονή του διανόηση, ιδιαιτέρως με τη σοφιστική κίνηση, διαμορφώνει την καινοτόμο προσέγγισή του στη μυθική παράδοση και την αντισυμβατική του ιδεολογία απέναντι στην παραδεδομένη ανθρωπομορφική θρησκεία και τα παραδοσιακά μοντέλα φύλου. Οι ρηξικέλευθες ερμηνευτικές προσεγγίσεις οι οποίες ακολουθούνται λαμβάνουν υπόψη και τη σημαντική παράμετρο της ανταπόκρισης του θεατή, που συνδέεται με τη συναισθηματική και διανοητική απήχηση της ευριπίδειας τραγωδίας στο κοινό της. Ο τόμος κλείνει με την ενότητα για την πρόσληψη, δηλαδή την επανερμηνεία και τη λογοτεχνική ή καλλιτεχνική επαναπραγμάτευση του έργου του Ευριπίδη από την εποχή του ως τις μέρες μας. Από το ευρύτατο φάσμα της ευριπίδειας πρόσληψης έχουν επιλεχθεί ως μελέτες περίπτωσης η αριστοφανική ανταπόκριση στην τραγωδία του Ευριπίδη, κατόπιν, η πλούσια δραματουργική, παραστασιακή και εικονογραφική πρόσληψη των τραγωδιών του κατά τον 4ο αιώνα π.Χ., ο δραματουργικός τους μετασχηματισμός στη Ρώμη από τον Σενέκα και, τέλος, η μεταφορά τους στη σύγχρονη σκηνή.

Πολύ εύστοχη είναι η επιλογή των επιμελητών της ελληνικής μετάφρασης να προσθέσουν στην αρχἠ του τόμου το πρωτότυπο κείμενο όλων των δραμάτων του.

Στον συλλογικό αυτό τόμο αξιοποιούνται και αναδεικνύονται οι σύγχρονες τἀσεις στην έρευνα του δράματος, που προϋποθέτουν διεπιστημονική προσέγγιση της τραγωδίας, όπως η πρόσληψη, η κριτική ανάλυση της παράστασης και οι σπουδές φύλου. Πρόκειται για ένα σύγχρονο, βιβλιογραφικά ενημερωμένο πόνημα, ένα έργο αναφοράς, που έρχεται να καλύψει ένα πολύ σημαντικό κενό στην ελληνόγλωσση βιβλιογραφία για τον Ευριπίδη. Πολύ εύστοχη είναι η επιλογή των επιμελητών της ελληνικής μετάφρασης να προσθέσουν στην αρχἠ του τόμου το πρωτότυπο κείμενο όλων των δραμάτων του. Έτσι ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να ανατρέξει στο ίδιο το κείμενο της τραγωδίας σε συνδυασμό με την αντίστοιχη μελέτη που την αναλύει. Η επιλογή αυτή συμβάλλει στην πληρότητα του τόμου, ο οποίος καθίσταται πολύτιμος για τον επιστήμονα, τον φοιτητή και το ευρύτερο καλλιεργημένο κοινό που ενδιαφέρεται για το αρχαίο δράμα, την ερμηνεία, την παράσταση και την πρόσληψή του.

* Η ΙΩΑΝΝΑ ΚΑΡΑΜΑΝΟΥ είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Α.Π.Θ.

politeia link more

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ο μαύρος κύκνος» του Νασίμ Νίκολας Ταλέμπ (κριτική) – Όταν τα δεδομένα και οι προβλέψεις μας εξαπατούν

«Ο μαύρος κύκνος» του Νασίμ Νίκολας Ταλέμπ (κριτική) – Όταν τα δεδομένα και οι προβλέψεις μας εξαπατούν

Για το βιβλίο του Νασίμ Νίκολας Ταλέμπ «Ο μαύρος κύκνος» (μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, εκδ. Κλειδάριθμος). 

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Το αποτέλεσμα των τελευταίων εκλογών στη χώρα μας φαίνεται πως πολύ λίγοι είχαν προβλ...

«Μίλα, Πηνελόπη!» της Αγγέλας Καστρινάκη (κριτική)

«Μίλα, Πηνελόπη!» της Αγγέλας Καστρινάκη (κριτική)

Για τη μελέτη της Αγγέλας Καστρινάκη «Μίλα, Πηνελόπη! – Λογοτεχνικές μεταμορφώσεις της μυθικής ηρωίδας στην Ελλάδα και τον Δυτικό κόσμο από τον 19ο αιώνα ώς τις μέρες μας» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης).

Γράφει ο Θόδωρος Σούμας

Η προβληματική τ...

«Για το νόημα της ζωής» του Βίτο Μανκούζο (κριτική) – Αναζητώντας το νόημα στο υπέρτερο, στην απομόνωση της πανδημίας

«Για το νόημα της ζωής» του Βίτο Μανκούζο (κριτική) – Αναζητώντας το νόημα στο υπέρτερο, στην απομόνωση της πανδημίας

Για το βιβλίο του Βίτο Μανκούζο «Για το νόημα της ζωής» (μτφρ. Παναγιώτης Υφαντής, εκδ. Αρμός). Στην κεντρική εικόνα, ο θεολόγος και καθηγητής Βίτο Μανκούζο.

Γράφει ο Μύρων Ζαχαράκης

Ο αμφιλεγόμενος χώρος που γνωρίζουμε σήμ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Βίος και Πολιτεία» – μια νέα εκπομπή για τους ανθρώπους του βιβλίου απευθείας από το «υπόγειο» της Πολιτείας

«Βίος και Πολιτεία» – μια νέα εκπομπή για τους ανθρώπους του βιβλίου απευθείας από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Το πρώτο επεισόδιο της εκπομπής «Βίος και Πολιτεία» μεταδόθηκε ζωντανά την Παρασκευή και βρίσκεται ήδη στον «αέρα» του διαδικτύου. Μια πρωτοβουλία του μεγαλύτερου και πιο εν...

Λάνα Μπάστασιτς: «Στο βιβλίο μου, η Βοσνία θυμίζει τη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ»

Λάνα Μπάστασιτς: «Στο βιβλίο μου, η Βοσνία θυμίζει τη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ»

Σε συνέντευξή της στο American Booksellers Association, η Βόσνια συγγραφέας Lana Bastašić μίλησε για το βιβλίο της «Πιάσε το λαγό», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Gutenberg, σε μετάφραση Ισμήνης Ραντούλοβιτς.

Επιμέλεια: Book Press

...
Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Δημοσιοποιήθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ.

Επιμέλεια: Book Press

Δημοσιοποιείται η λίστα των φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ, υπό την Αιγίδα της Α.Ε. ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γκούναρ Στόλεσεν [Gunnar Staalesen] «Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» (μτφρ. Βαγγέλης Γιαννίσης), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Ιουνίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Υπάρχουν κάποιε...

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Λογοτεχνία, έμφυλες ταυτότητες, πατριαρχία, φεμινιστικό κίνημα, γυναικεία γραφή. Αμάντα Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ*, Λύο Καλοβυρνάς φωτίζουν όψεις ενός ζητήματος που μας αφορά περισσότερο απ΄ όσο ίσως πιστεύουμε, ενώ ακολουθεί επιλογή βιβλίων ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας από τις πρόσφατες ...

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ