old woman390

Για το βιβλίο του Γιώργου Σκούρτη Το χειρόγραφο της Αντάρας (εκδ. Καστανιώτη)

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Τσαμπουκαλού, αθυρόστομη, με τσαγανό και πείσμα, με λέγειν και με αποφασιστικότητα, που σπούδασε «Φιλό» και λίγο θέατρο (έτσι εξηγείται που διανθίζει τον λόγο της με τσιτάτα από Μήδεια έως Καβάφη), που σπούδασε όμως και στο πεζοδρόμιο· γι' αυτό κατεβάζει χειμαρρωδώς καντήλια και θυμοσοφίες, λόγια της πιάτσας και της οργής, κατάρες και ώριμες σκέψεις. Καταιγιστική, ετοιμόλογη, καπάτσα, αρχηγός με το μαχαίρι στα δόντια, κωλοπετσωμένη, με διασυνδέσεις στην Ασφάλεια αλλά και με κύρος στα πέριξ, άνθρωπος της νύχτας αλλά και φιλοσοφημένη πάνω στη ζωή και στον άνθρωπο... Αυτή είναι η αφηγήτρια που εκφωνεί χύμα τον κατατοπιστικό ως προς τα γεγονότα και συνάμα καταγγελτικό της λόγο, σ' ένα κείμενο βγαλμένο από τα κατάβαθα της ψυχής της. 

Και πώς να μην είναι όλα αυτά, αφού πρόκειται για πουτάνα που παλιά, όταν πρωτοβγήκε στο κλαρί, δήλωσε στον εαυτό της: «Σήμερα πέθανες, από εδώ και πέρα κανόνισε τη ζωή σου». Ο ανταριασμένος μονόλογός της ξεχύνεται, καθώς περιστρέφεται γύρω από τον άγνωστο μακελάρη που σκοτώνει πόρνες, κόβοντας σε μια συμβολική πράξη γεννητικά όργανα και άνω άκρα. Μία μία οι φιλενάδες της εξολοθρεύονται και μένει σταδιακά μόνη να λυσσάει από το κακό της, να εύχεται αυτός να πέσει στα χέρια της, να καταστρώνει σχέδια και συνάμα να θυμάται τα δικά της βιώματα, τον προ επταετίας γκόμενό της Μίλτο, αλλά και εμπειρίες άλλων. Πάνω σ' αυτά στεριώνει τη φιλοσοφία της ύπαρξής της, μια φιλοσοφία που πολιτικολογεί και ταυτόχρονα μιλά για τα καθημερινά, μπολιάζεται με ατάκες συγγραφέων και καταπιάνεται με όλο το φάσμα της «γαμημένης» της ζωής.

Με λόγο ντόμπρο και πολιτικό...

Η Αντάρα είναι τόσο μια συνειδητοποιημένη επαγγελματίας όσο και ένα άτομο με κοινωνικοπολιτική άποψη που σπάει κόκαλα. 

skourtis-giorgos-photoΟ Γιώργος Σκούρτης ως θεατρικός συγγραφέας ξέρει να χειρίζεται τους θεατρικούς μονολόγους και να μετατρέπει μια μονοκόμματη αφήγηση σε πολυφωνικό δράμα, σε εξομολόγηση με διαδοχικές διακυμάνσεις, σε γλώσσα-παντόφλα που δεν νογάει από μισές αλήθειες και βερνικωμένα ψέματα. Βάζει την ηρωίδα του να εκφέρει πολιτικό λόγο, όχι αυτόν των μπαλκονιών και των στημένων πάνελ, αλλά τον άλλο που συνδιαλέγεται με το καλντερίμι και τρέφεται από το νυχτοκάματο, που δεν κρύβεται πίσω από το δάχτυλό του αλλά μιλάει ντόμπρα, ανυπόκριτα, αποστομωτικά... Η Αντάρα είναι τόσο μια συνειδητοποιημένη επαγγελματίας όσο και ένα άτομο με κοινωνικοπολιτική άποψη που σπάει κόκαλα. Πρόκειται για την ανορθόδοξη οπτική γωνία, την οποία δεν έχει ο συμβιβασμένος με το σύστημα άνθρωπος, και για την τρελή ματιά που ξεμπροστιάζει το δήθεν καθωσπρέπει και ξύνει το χρώμα πάνω από τη σκουριά.

... και πλοκή αστυνομική

Αν μάλιστα παρακολουθήσει κανείς την πορεία της σκέψης της Αντάρας, που προσπαθεί να ανακαλύψει τον ένοχο και περνάει από πιθανούς και απίθανους υπόπτους, που ακτινογραφεί τον χώρο και δημιουργεί το προφίλ του δολοφόνου, θα δει μπροστά του όλη τη σάπια ανδρική συμπεριφορά προς τις γυναίκες. Μιλάω για μια σε βάθος (μεταφεμινιστική) ανάλυση των ανδρών, όσοι βλέπουν το άλλο φύλο ως δοχείο εκτόνωσης και ως σεξουαλική εμμονή, όσοι αναζητούν έναν σπερμοδόχο αποθετήρα, χωρίς να νοιάζονται για τα συναισθήματα της ομόκλινής τους, και όσοι εκμεταλλεύονται τη μυϊκή τους δύναμη, για να επιβάλουν τα «κατοχυρωμένα» αιώνες τώρα δικαιώματά τους. Το αστυνομικό περιτύλιγμα του μυθιστορήματος ξεδιπλώνεται, για να φανεί η ψυχολογική μακροεξέταση και η κοινωνιολογική ανατομία, βγαλμένες από την οξεία ματιά μιας φιλοσοφημένης πόρνης.

Ενοχλεί το αφηγηματικό στραμπούληγμα που επιχείρησε ο Σκούρτης, για να εξηγήσει τη σχέση πρώην ερώτων και πολιτικής.

Το αστυνομικό σκέλος μπορεί να χωλαίνει, όταν γίνονται οι συνδέσεις για την αποκάλυψη του δράστη, όταν επιχειρείται να συνδεθεί ένας γνωστός αριβίστας πολιτικός με τα εγκλήματα, όταν σχέσεις αίματος προβάλλονται ως κατευθυντήριες γραμμές της εξιχνίασης των φόνων. Και είναι αλήθεια ότι πολύ ενοχλεί το αφηγηματικό στραμπούληγμα που επιχείρησε ο Σκούρτης, για να εξηγήσει τη σχέση πρώην ερώτων και πολιτικής. Και το κόλπο των αναξιόπιστων αφηγητών, που έρχεται στο τέλος να αναιρέσει την αλήθεια, φαίνεται ξεκρέμαστο, σαν να μας λένε εντέλει ότι όλα ήταν ένα παραμύθι... – αλλά ποιος λέει εντέλει την αλήθεια;

Ναι μεν όλα αυτά, αλλά το βάρος πέφτει –όπως προείπα– στον γυναικείο λόγο που τσουβαλιάζει πολιτική, διαφυλικές σχέσεις, προσωπικά αδιέξοδα και κοινωνικές πρακτικές και που βάλλει κατά των ανδροκρατούμενων νοοτροπιών. Κι αυτός για μεγάλο διάστημα της ανάγνωσης τραβάει τον αναγνώστη από τα μαλλιά.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ είναι Διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας και κριτικός βιβλίου.

skoyrtisΤο χειρόγραφο της Αντάρας
Γιώργος Σκούρτης
Καστανιώτης 2014
Σελ. 336, τιμή € 17,00
 
politeia-link
 
 
 
 
 
 
 
 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

Για το μυθιστόρημα του Νίκου Μάντζιου «Η λίμπιντο των αγγέλων» (εκδ. Γραφή).

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Για μας τους κριτικούς δεν πρέπει να παίζει ρόλο το όνομα του συγγραφέα: αν είναι γνωστός με περγαμηνές στο ενεργητικό του, δεν σημαίνει ...

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

Για το μυθιστόρημα του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη «Ένα κομμάτι χαρτί» (εκδ. Αλεξάνδρεια). Κεντρική εικόνα: © Roman Kraft (Unsplash). 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Το μόνο που αλλάζει είναι το παρελθόν, όλες οι άλλ...

«Η φωνή της» (κριτική) – Πενήντα τρεις γυναίκες γράφουν για την έμφυλη βία

«Η φωνή της» (κριτική) – Πενήντα τρεις γυναίκες γράφουν για την έμφυλη βία

Για το συλλογικό έργο «Η φωνή της» (εκδ. Καστανιώτη). Κεντρική εικόνα: © Oscar Keys (Unsplash). 

Γράφει η Ιωάννα Σπηλιοπούλου

Πενήντα τρεις γράφουσες, μέλη του Δικτύου γυναικών συγγραφέων κατά της ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

03 Σεπτεμβρίου 2023 ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

23 σημαντικές εκδηλώσεις στο πλαίσιο του 51ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως

Πρόγραμα σημαντικών εκδηλώσεων στην Κεντρική Σκηνή «Μελίνα Μερκούρη» στη διάρκεια όλων των ημερών του 51ου Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως. Επιμέλεια: Book Press

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ