alt

Του Κώστα Αγοραστού

Η Αναχώρηση είναι το τελευταίο βιβλίο του Νίκου Θέμελη, και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Η ιστορία που μας αφηγείται ξεκινά αμέσως μετά την Επανάσταση του 1821 και φτάνει μέχρι και τις μέρες μας.

Η ιστορία

Ήρωας του βιβλίου είναι ο Λάζαρος Χατζημιχαήλ, ένας ευϋπόληπτος τσιφλικάς, με κτήματα λίγο έξω από το Ναύπλιο, στα οποία φιλοξενεί τον Μισέλ Ντε Κριγιόν, φιλέλληνα, γιατρό. Οι απόψεις των δύο αντρών, τόσο για την Επανάσταση και τους χειρισμούς των Ελλήνων όσο και γενικότερα για τη θρησκεία και τη θέση του ανθρώπου στον κόσμο, τους δημιουργεί πολλά προβλήματα, θέτοντάς τους στο κοινωνικό περιθώριο. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου ερχόμαστε στο σήμερα, και συγκεκριμένα στο 2009, και συναντούμε τον Λάζαρο Χατζημιχαήλ, απόγονο του πρώτου. Ο Χατζημιχαήλ είναι ανώτερος δικαστικός και η αφήγηση ξεκινά την ημέρα της συνταξιοδότησής του. Υπαρξιακά αδιέξοδα, αναθεώρηση της μέχρι τώρα ζωής του, αναψηλάφηση του παρελθόντος.

Η αναχώρηση και των δύο δεν θα αργήσει, ομως θα γίνει, με πολύ διαφορετικό τρόπο για τον καθένα

Ο Χατζημιχαήλ, τόσο ο πρόγονος όσο και ο απόγονός του, είναι χαρακτήρες ιδιαίτεροι, ενταγμένοι μέσα στο ασφυκτικό πλαίσιο της εκάστοτε εποχής. Παλεύοντας να διατηρήσουν στο ακέραιο τις αξίες τους έρχονται αντιμέτωποι με το κοινωνικό σύνολο, το οποίο, αναπόφευκτα, τους συνθλίβει. Ο Χατζημιχαήλ, πίσω στο 1823, δέχεται στο κτήμα του δύο Τουρκάκια και τα μεγαλώνει μαζί με τα παιδιά των ελληνικών οικογενειών που δουλεύουν γι' αυτόν. Παράλληλα, φιλοξενεί τον γαλλικής καταγωγής γιατρό, όπως επίσης και μια δασκάλα για  τα μαθήματα των παιδιών. Τέλος, έχει μια μεγάλη και σπάνια βιβλιοθήκη, με βιβλία που έρχονται από την Ευρώπη και καταγράφουν τα πιο σύγχρονα ρεύματα της διανόησης και φιλοσοφίας. Όλα αυτά είναι προκλητικά για την τοπική κοινωνία κι εν τέλει ασυγχώρητα. Η αναχώρηση και των δύο δεν θα αργήσει, όμως θα γίνει με πολύ διαφορετικό τρόπο για τον καθένα.

Η έκδοση

Ο Νίκος Θέμελης είχε μιλήσει για το συγκεκριμένο βιβλίο στην επιμελήτριά του, την Ελένη Μπούρα, όπως η ίδια μας πληροφορεί στο εισαγωγικό σημείωμα. Συνήθιζε να μην δίνει υλικό αν δεν αισθανόταν ότι ήταν έτοιμο, κι έτσι η αρρώστια τον πρόλαβε και δεν το παρέδωσε. Το έκανε η σύζυγός του, Μαριάννα Θέμελη, ανασύροντάς το από τον υπολογιστή του. Η επιμέλεια, όπως συμπληρώνει η Ελένη Μπούρα, ήταν ιδιαίτερα δύσκολη γι' αυτή, μιας και η σχέση της με τον Θέμελη ήταν μακροχρόνια και ξεπερνούσε τα στενά επαγγελματικά όρια, φτάνοντας στο επίπεδο της φιλίας.

Η Αναχώρηση, όπως τυπώθηκε και κυκλοφορεί δύσκολα μπορεί να χαρακτηριστεί ολοκληρωμένο μυθιστόρημα. Θα λέγαμε ότι πρόκειται μάλλον για σημειώσεις για ένα μυθιστόρημα, το οποίο ο Θέμελης θα ανέπτυσσε ισομερώς και στο οποίο θα είχε την ευκαιρία να ξεδιπλώσει τους χαρακτήρες του μέσα από πολλά περισσότερα γεγονότα και διαλόγους, χωρίς να αρκείται σε περιγραφές των σκέψεων και των προθέσων των ηρώων του, όπως κυρίως κάνει εδώ. Το εργαστήρι του συγγραφέα βρισκόταν σε πλήρη λειτουργία, όπως μπορούμε να διαπιστώσουμε και από το παρόν κείμενο, και είναι βέβαιο ότι θα παρήγαγε ακόμη ένα μυθιστόρημα, αντάξιο των μέχρι τώρα βιβλίων του.

ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ

altΗ αναχώρηση
Νίκος Θέμελης
Μεταίχμιο 2014
Σελ. 165, τιμή € 10,00

alt

 

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΘΕΜΕΛΗ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Δεν είμαι ρομπότ», ανθολογία (κριτική) – Τα όρια της λογοτεχνικής δημιουργίας

«Δεν είμαι ρομπότ», ανθολογία (κριτική) – Τα όρια της λογοτεχνικής δημιουργίας

Για την ανθολογία διηγημάτων «Δεν είμαι ρομπότ» (επίμετρο Γεράσιμος Κουζέλης, εκδ. Θεμέλιο). Στην εικόνα, στιγμιότυπο από την κορεάτικη σειρά «I'm not a robot». 

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Μπορεί η Τεχνητή Νοημοσύνη να γράψει λογοτεχνία; Μπορεί να γράψει λογοτ...

«Τράνταγμα» του Νικόλα Ευαντινού (κριτική) – Διευρύνοντας τα όρια της προσωπικής εμπειρίας

«Τράνταγμα» του Νικόλα Ευαντινού (κριτική) – Διευρύνοντας τα όρια της προσωπικής εμπειρίας

Για τη συλλογή διηγημάτων του Νικόλα Ευαντινού «Τράνταγμα» (εκδ. Κέδρος). 

Γράφει ο Νίκος Χρυσός

Παρότι πρώτο πεζογραφικό βιβλίο του, το ...

«O κόκκινος καθηγητής» του Διονύση Χαριτόπουλου (κριτική) – Το χρονικό ενός θυμωμένου παιδιού

«O κόκκινος καθηγητής» του Διονύση Χαριτόπουλου (κριτική) – Το χρονικό ενός θυμωμένου παιδιού

Για το χρονικό του Διονύση Χαριτόπουλου «Ο κόκκινος καθηγητής» (εκδ. Τόπος).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Ο Πειραιάς των ανθρώπων της βιοπάλης, αλλά και των τυχοδιωκτών, που δεν διστάζουν να διαβούν τον Ρουβίκωνα και να παρανο...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Ιούνιος, μήνας υπερηφάνειας και διεκδικήσεων για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Επιλέξαμε 10 βιβλία του 2025 με κουίρ χαρακτήρες που απομακρύνονται από τη στερεοτυπική αναπαράσταση και αποκτούν ρεαλιστικές διαστάσεις. Στην κεντρική εικόνα, έργη της κουίρ καλλιτέχνιδας των αρχών του 20ου αιώνα Gluck. 

Γράφει η ...

Stay Awake: H Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στο Athens Pride 2025

Stay Awake: H Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στο Athens Pride 2025

Με την καμπάνια ορατότητας «Stay Awake», η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση συμμετέχει στο Athens Pride 2025, γιορτάζοντας τα 20 χρόνια του. 

Επιμέλεια: Book Press

Η ...

«Δεν είμαι ρομπότ», ανθολογία (κριτική) – Τα όρια της λογοτεχνικής δημιουργίας

«Δεν είμαι ρομπότ», ανθολογία (κριτική) – Τα όρια της λογοτεχνικής δημιουργίας

Για την ανθολογία διηγημάτων «Δεν είμαι ρομπότ» (επίμετρο Γεράσιμος Κουζέλης, εκδ. Θεμέλιο). Στην εικόνα, στιγμιότυπο από την κορεάτικη σειρά «I'm not a robot». 

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Μπορεί η Τεχνητή Νοημοσύνη να γράψει λογοτεχνία; Μπορεί να γράψει λογοτ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

«Η απόδραση της τελείας» του Γιάννη Ζευγώλη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Γιάννη Ζευγώλη «Η απόδραση της τελείας», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Σας μάζεψα, αγαπημένα μου σημεία, όλα εδώ για να σας ανακοινώσω την ...

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

«Μου πέθανες» του Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αφήγημα του Πορτογάλου συγγραφέα Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο [José Luís Peixoto], «Μου πέθανες» (μτφρ. Ζωή Καραμπέκιου), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Μπήκα σ...

«Ένα δικό του δωμάτιο» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

«Ένα δικό του δωμάτιο» του Παναγιώτη Γούτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση ενός διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Παναγιώτη Γούτα «Ένα δικό του δωμάτιο», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 30 Μαΐου από τις εκδόσεις Ρώμη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΔΑΚΡΥΑ

Γέρασε πια, θα πλησιάζει τα ενε...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 πρόσφατα κουίρ βιβλία για τον «μήνα υπερηφάνειας»

Ιούνιος, μήνας υπερηφάνειας και διεκδικήσεων για τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Επιλέξαμε 10 βιβλία του 2025 με κουίρ χαρακτήρες που απομακρύνονται από τη στερεοτυπική αναπαράσταση και αποκτούν ρεαλιστικές διαστάσεις. Στην κεντρική εικόνα, έργη της κουίρ καλλιτέχνιδας των αρχών του 20ου αιώνα Gluck. 

Γράφει η ...

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Τραύμα σε ψυχή και σώμα: Πέντε πρόσφατα δοκίμια ψυχανάλυσης που ξεχωρίζουν

Πέντε μελέτες που κυκλοφόρησαν προσφάτα πραγματεύονται τη σχέση του νου με το σώμα, την έννοια του «τραύματος», αλλά και τη θέση της ψυχανάλυσης στον σύγχρονο κόσμο. Κεντρική εικόνα: Ο Σίγκμουντ Φρόιντ.

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

...
Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Καρδιά, εγκέφαλος, τραύμα, αυτισμός: Τέσσερα βιβλία για την κατανόηση του ανθρώπινου οργανισμού από τις εκδόσεις Gutenberg

Ποιος είναι ο ακριβής ρόλος της καρδιάς και ποιος του εγκεφάλου; Ποιοι μύθοι σχετικά με αυτά τα δύο όργανα καλλιεργούνται από τη σύγχρονη κουλτούρα; Τι αποτελεί «τραυματική εμπειρία» και πώς μπορούμε να αλληλεπιδράσουμε αποτελεσματικά με τα νεαρά αυτιστικά άτομα; Τέσσερα νέα βιβλία από τις εκδόσεις Gutenberg καταπιά...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ