titian_venus_urbino

Του Γ. Ν. Περαντωνάκη

Η ηδονή δεν είναι απλώς η σωματική απόλαυση αλλά και το παιχνίδι τού νου να γεννά φαντασιώσεις. Και δεν πρόκειται μόνο για τη σεξουαλική διέγερση, αλλά και για τη συγγραφική οιστρηλασία που στήνει ιστορίες, ξεσηκώνει τους ήρωες και τις ηρωίδες και τις συστήνει στον πειρασμό, σαν αυτός να είναι ο ιδανικός τους άγγελος.

Κάπως έτσι μπαίνει στην εφηβεία η δεκατριάχρονη Ειρήνη, όταν πρωτογνωρίζει τι σημαίνει περίοδος, από την κακή όσον αφορά στον πόνο, αλλά κι από την καλή όσον αφορά στη δυνατότητα για μια γλυκιά λιγούρα. Ο άγγελός της την προειδοποιεί και προσπαθεί με κάθε τρόπο να την αποτρέψει από τη γλύκα τής ακόρεστης ηδονοθηρίας που δεν σταματά ποτέ να ζητά να ταΐσει τα “χείλη του λαγού”, ενώ ο δαίμονας του γλυκού με μαγικό τρόπο την κάνει για πάντα εξάρτημα της λαγνείας. Το πρώτο διήγημα τελειώνει με την υπόσχεση μιας απαγορευμένης όσο και ελκτικής επαναλαμβανόμενης έξης.

Το δεύτερο αναφέρεται σε έναν κρατούμενο, ο οποίος κατηγορεί τη μοίρα του, καθώς βρέθηκε στη φυλακή από ερωτική ακράτεια. Για όλα, όπως ισχυρίζεται, φταίνε τα βιβλία, μέσα στα οποία γνώρισε από μικρός τη γυναικεία ανατομία και οσφράνθηκε τις μυρωδιές που ανέδιδαν οι λέξεις, και οι βιβλιοθήκες, στις οποίες πρωτογνώρισε τη σεξουαλική “ομιλία”. Έτσι, στο μυαλό του οι λέξεις και οι μυρωδιές, τα βιβλία και η γυναίκα έγιναν ένα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί πλέον να δείξει αυτοσυγκράτηση...

Στο τρίτο διήγημα, ο ώριμος κύριος Χάρης, συντηρητής αρχαιοτήτων, γνωρίζει τη νεαρή φοιτήτρια Όλγα, την οποία και ερωτεύεται. Συντρώγουν, συζητάνε, κάνουν περιπάτους, κι έτσι μαθαίνει από αυτήν να κλείνει τα μάτια και να ταξιδεύει ακόμα και πάνω από τα τραπέζια ή ψηλά στα δέντρα. Σε έναν περίπατό τους στον Λυκαβηττό ο κύριος Χάρης δοκιμάζει να πετάξει αλλά η πτώση, κυριολεκτικά και μεταφορικά, είναι αναπόφευκτη.

Η γραφή του Γ. Γιατρομανωλάκη είναι σαφώς επηρεασμένη από τον Ανδρέα Εμπειρίκο, καθώς ο συγγραφέας χρησιμοποιεί στα δύο πρώτα διηγήματα την καθαρεύουσα σαν διεγερτικό όργανο και τις λέξεις ως σημαίνοντα ικανά να εξάψουν το μυαλό και το σώμα, όπως και τα αντίστοιχα σημαινόμενά τους. Η ανοίκεια υφή των επιστημονικοφανών λέξεων της λόγιας γλώσσας, όπως αναφύεται από τα ιατρικά συγγράμματα και κυρίως από τα χωρίς της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης, δίνουν στην ερωτική πράξη τη μέθη μιας απόλαυσης που ξεφεύγει από το συνηθισμένο καθημερινό λεξιλόγιο και γι’ αυτό φουντώνει τις αισθήσεις και τη φαντασία πολύ περισσότερο από κάθε αισθησιακή εικόνα. Η διακειμενικότητα χρησιμοποιείται με σοβαροφάνεια, η οποία ωστόσο υπηρετεί ποταπότερες ενασχολήσεις.

Κι αυτή η διαφορά ανάμεσα στη σοβαρή γλώσσα των λογίων και των παλιών συγγραφέων και στα νοήματα που ξεπροβάλλουν από τις έμμεσες συνδηλώσεις και τα περίτεχνα υπονοούμενα τονίζονται από τη λόγια ειρωνεία που συναντά κανείς στα διηγήματα του Γ. Γιατρομανωλάκη. Η γλωσσική υφοποίηση δείχνει την αποστασιοποίηση του αφηγητή από τις παλιότερες ηθικιστικές αντιλήψεις και τις διδακτικές νουθεσίες ενός παρωχημένου και αφελούς τρόπου ζωής.

Για τον συγγραφέα, ο έρωτας, πνευματικός ή σαρκικός, είναι απόλαυση, φυγή, αφύπνιση, πέταγμα αλλά και καταστροφή που έρχεται απότομα σαν πτώση ή σαν εγκλωβισμός, σαν κατακρήμνιση ή σαν εξάρτηση. Τα διηγήματά του είναι συνάμα ερεθιστικά και λόγια, νωχελικά και στοχαστικά, ειρωνικά και απολαυστικά, που καταφέρνουν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην ηδονή και την επικινδυνότητα του έρωτα.  

 

tria-aprosekta-diigimata-exof2Γιώργης Γιατρομανωλάκης
Τρία απρόσεκτα διηγήματα
Άγρα 2012

alt

 

 

 

TA ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΗ ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗ

  

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ο άλιωτος και άλλες ιστορίες με βρυκόλακες» (κριτική) – Η γκόθικ λογοτεχνική παράδοση της Ελλάδας

«Ο άλιωτος και άλλες ιστορίες με βρυκόλακες» (κριτική) – Η γκόθικ λογοτεχνική παράδοση της Ελλάδας

Για την ανθολογία διηγημάτων «Ο άλιωτος και άλλες ιστορίες με βρυκόλακες – Μια ελληνική ανθολογία λαογραφικού τρόμου» (ανθολόγηση – εισαγωγή – επίμετρο: Γιώργος Θάνος, εκδ. Ροές).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Νεράιδες, στοιχει...

«Η Περσεφόνη στο στόμα του λύκου» της Δήμητρας Λουκά (κριτική) – Πρόσωπα και προσωπεία του μύθου

«Η Περσεφόνη στο στόμα του λύκου» της Δήμητρας Λουκά (κριτική) – Πρόσωπα και προσωπεία του μύθου

Για τη συλλογή διηγημάτων της Δήμητρας Λουκά «Η Περσεφόνη στο στόμα του λύκου» (εκδ. Κίχλη). Κεντρική εικόνα: Daniel Egnéus

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου

Πώς μπορεί ένας αρχετυπικός μύθος, διατηρημένος μέσα στους αιώνες στη βασική του δομή ...

«Ελσίνκι» του Θεόδωρου Γρηγοριάδη (κριτική) – Διπλές ταυτότητες ως μορφές απόκρυψης

«Ελσίνκι» του Θεόδωρου Γρηγοριάδη (κριτική) – Διπλές ταυτότητες ως μορφές απόκρυψης

Για το μυθιστόρημα του Θεόδωρου Γρηγοριάδη «Ελσίνκι» (εκδ. Πατάκη). Κεντρική εικόνα: Ο πρωταγωνιστής της ιρακινής ταινίας «The Heart Sculpture».

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το τελευταίο αυτό μυθιστόρημα του Θεόδωρου Γρηγοριάδη ανήκει καταρχάς στη ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Στα κάτεργα του θανάτου» του Ανδρέα Ασσαέλ (κριτική) – Καρυά Φθιώτιδας, το ελληνικό Μαουτχάουζεν

«Στα κάτεργα του θανάτου» του Ανδρέα Ασσαέλ (κριτική) – Καρυά Φθιώτιδας, το ελληνικό Μαουτχάουζεν

Για το βιβλίο του Ανδρέα Ασσαέλ «Στα κάτεργα του θανάτου – Ένα οδοιπορικό στα καταναγκαστικά ναζιστικά έργα Χριστιανών και Εβραίων στην Ελλάδα με 350 ανέκδοτες εικόνες» (εκδ. University Studio Press). Κεντρική εικόνα: © Συλλογή Ανδρέα Ασσαέλ, στην Καρυά Φθιώτιδας, όπου διακρίνεται Έλληνας χωροφύλακας.

...
Από το βιβλίο στο σινεμά: Δύο σημαντικά μυθιστορήματα έγιναν ταινίες

Από το βιβλίο στο σινεμά: Δύο σημαντικά μυθιστορήματα έγιναν ταινίες

Δύο σημαντικά και πολυδιαβασμένα μυθιστορήματα έγιναν ταινίες σε παραγωγή Netflix. Πρόκειται για τα: «Πέδρο Παράδο» (μτφρ. Έφη Γιαννοπούλου, Πατάκης) του Χουάν Ρούλφο και «Το τρένο των παιδιών» (μτφρ. Φωτεινή Ζερβού, Πατάκης) της Βιόλα Αρντόνε, από όπου και η κεντρική φωτογραφία.

...
«Το σπίτι του Οδυσσέα Ελύτη»:  Εγκαινιάστηκε στην Πλάκα μουσείο αφιερωμένο στον νομπελίστα ποιητή

«Το σπίτι του Οδυσσέα Ελύτη»: Εγκαινιάστηκε στην Πλάκα μουσείο αφιερωμένο στον νομπελίστα ποιητή

Το μουσείο «Το σπίτι του Ελύτη» εγκαινιάστηκε στην Πλάκα. Ένας μικρός και λιτός χώρος σε νεοκλασικό σπίτι που παραχωρήθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού, στεγάζει και περικλείει το ποικίλο αρχειακό υλικό από την ιδιωτική συλλογή της Ιουλίτας Ηλιοπούλου. 

Επιμέλεια Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους» του Μίνου Ευσταθιάδη (προδημοσίευση)

«Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους» του Μίνου Ευσταθιάδη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Μίνου Ευσταθιάδη «Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 5 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΑ ΤΥΜΠΑΝΑ

...
«Το Τέλος. Και Ξανά» του Ντίνο Μπάουκ (προδημοσίευση)

«Το Τέλος. Και Ξανά» του Ντίνο Μπάουκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Σλοβένου συγγραφέα Ντίνο Μπάουκ (Dino Bauk) «Το Τέλος. Και Ξανά» (μτφρ. Γιούλη Σταματίου) το οποίο θα κυκλοφορήσει αρχές Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Αγαπητή μητέρα, ...

«Η κωμωδία του θανάτου 
ή Ο μακαρίτης Μαύσωλος», ανέκδοτο θεατρικό του Γρηγορίου Ξενόπουλου (προδημοσίευση)

«Η κωμωδία του θανάτου 
ή Ο μακαρίτης Μαύσωλος», ανέκδοτο θεατρικό του Γρηγορίου Ξενόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το ανέκδοτο θεατρικό έργο του Γρηγορίου Ξενόπουλου «Η κωμωδία του θανάτου 
ή Ο μακαρίτης Μαύσωλος», σε επιμέλεια & εισαγωγή της Κυριακής Πετράκου, το οποίο θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Νίκας το επόμενο διάστημα. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  «Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες και Ελληνίδες συγγραφείς και μεταφραστές μας αποκαλύπτουν το μυθιστόρημα που τους μύησε στην αχανή χώρα. Οι επιλογές τους κυμαίνονται από εφηβικά αναγνώσματα μέχρι ένα πολύ επίκαιρο (και μη λογοτεχνικό) βιβλί...

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Επιλογή από τα καλύτερα κατασκοπευτικά μυθιστορήματα που έχουν κυκλοφορήσει τελευταία, συν λίγα παλαιότερα, από τα κορυφαία του είδους. Ταυτόχρονα, μια ευσύνοπτη μα πλήρης παρουσίαση της ιστορίας του είδους, μαζί με έναν αναστοχασμό πάνω στα όρια και τις συντεταγμένες του.

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρί...

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Ο Οκτώβριος οδεύει προς το τέλος του, οι εκδότες έχουν ήδη βγάλει, ή βγάζουν αυτές τις μέρες, σημαντικά βιβλία που θα διαβαστούν και θα συζητηθούν τους μήνες που έρχονται. Επιλέξαμε ορισμένα από αυτά, ελληνικής και ξένης πεζογραφίας, κυρίως. Θα ακολουθήσουν, το επόμενο διάστημα, πολλά περισσότερα. 

Γράφ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ