alt

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη 

Όλα στηρίζονται σε ένα «αν», ή σε πολλά, να θέλετε. Όλα στηρίζονται σε μερικές δυνητικές οριστικές: «θα έβγαζε την μπλούζα», «θα προσπαθούσα να μην κάνω θόρυβο», «θα ντυνόμουν και θα έφευγα» κ.λπ., οι οποίες υποδεικνύουν στο ασκημένο μάτι το μη πραγματικό, αυτό που δεν υλοποιήθηκε και έμεινε για πάντα μια ιμερική επιθυμία, ένα βαθύτερο απωθημένο· ίσως και μια δόση εικασιών για το τι θα γινόταν αν η πορεία των γεγονότων ακολουθούσε άλλη ρότα.

Η οπτική γωνία που προδιέγραψα αφορά στον τριανταεφτάχρονο αφηγητή που λέκτορας πλέον ξανακοιτάζει τις σημειώσεις της διατριβής του πάνω στις Απόψεις ενός κλόουν (1963) του Χάινριχ Μπελ, προκειμένου να την εκδώσει σε βιβλίο. Σ’ αυτή την πνευματική ενασχόληση παρεμβάλλονται οι ερωτικές του περιπέτειες, άλλες πρόσφατες με μια νεαρή φοιτήτρια κι άλλες κομμάτια αναμνήσεων που ξεκινούν από τη Βίκη, σύντροφο των φοιτητικών του χρόνων, ώς τη Γεωργία, παλιά φίλη και συνάδελφο όσο καιρό αυτός υπηρέτησε στα λύκεια της χώρας. Την τελευταία ξανασυναντά τυχαία, παντρεμένη πλέον με έναν φαρμακοποιό στην Κρήτη και μητέρα δύο παιδιών. Αυτή η συνάντηση ξετυλίγει το κουβάρι των αναμνήσεων, που υφαίνουν τον μίτο ψυχικών απωλειών και ερωτικών ματαιοτήτων.

Κι έτσι θα τελείωνε γρήγορα η αναγνωστική απόλαυση, θα έμενε μόνο σε έναν καλοδουλεμένο λόγο που με σταθερό ρυθμό παρακολουθεί γεγονότα, τα συνδέει με τις μνήμες και στήνει πάνω τους γέφυρες και σκέψεις. Θα τελείωνε το μυθοπλαστικό γενέσθαι, αν δεν φρόντιζε ο συγγραφέας να θωρακίσει τη νουβέλα του με τρία βιβλία τα οποία διακειμενικά δίνουν στον αναγνώστη κλειδιά για να σπάσει τους κωδικούς. Αφενός το βιβλίο του Χ. Μπελ στίζει το κείμενο, υπονοώντας την καθοριστική του παρουσία στην ερμηνεία της νουβέλας του Ιάκωβου Ανυφαντάκη, κι αφετέρου η Μαντάμ Μποβαρί (1856) του Γκουστάβ Φλωμπέρ υποδεικνύει απιστίες που επιχειρούν μια διέξοδο από την ασφυξία του γάμου και τέλος ο Θάνατος στη Βενετία (1912) του Τόμας Μαν, που μελετά η Γεωργία, φωτίζει λοξά τον έρωτα ως ματαιότητα.

Φαινομενικά το βιβλίο του Ιάκωβου Ανυφαντάκη είναι μια ωδή στους έρωτες που περνάνε.

Πολυπρισματική αφήγηση

Τα κείμενα αυτά, τα οποία έρχονται από το παρελθόν -σε διάστημα μισού αιώνα το ένα από το άλλο- να χαράξουν το μονοπάτι της νουβέλας, ορίζουν τα πρίσματα θέασής της. Ο κλόουν του Χ. Μπελ, αποφάσισε να βγάλει τη γλώσσα του στην κοινωνική υποκρισία, αλλά τι συμβαίνει όταν η αγάπη του, η Μαρί, τον εγκαταλείπει για να συμβιβαστεί μέσα στον γάμο της; Ο ίδιος μένει κλόουν και στη ζωή. Το ίδιο δεν συμβαίνει όμως και στις Αλεπούδες στην πλαγιά με τον πρωταγωνιστή, του οποίου η επί καιρό αγάπη, η Γεωργία, δεν συμβιβάζεται πρώτα με έναν σύντροφο ο οποίος την δέρνει κι έπειτα με μια οικογένεια που την αφήνει ανικανοποίητη; Κι αν Μαντάμ Μποβαρί χαρακτηρίζεται η ερωτύλη Βίκη, μήπως δεν είναι κάτι ανάλογο ο πρωταγωνιστής που θυμάται τακτικά την πόρνη Μισέλ; Mήπως μέσω αυτού του βιβλίου δεν αντιπαρατίθεται ο συμβιβασμένος γάμος της Γεωργίας με μια πιο έντονη, αλλά “ανήθικη” απιστία, που ποτέ δεν ήλθε;

Φαινομενικά το βιβλίο του Ιάκωβου Ανυφαντάκη είναι μια ωδή στους έρωτες που περνάνε, που χορταίνουν σώματα, που αφήνουν αναμνήσεις. Αυτό θα ήταν πολύ λίγο, θα θύμιζε έμμονη ερωτική προσκόλληση, χωρίς ωμές σκηνές αλλά με την εσάνς του λογοτεχνικού ερωτισμού. Σε βαθύτερο όμως επίπεδο είναι προβολή μιας αντίθεσης, αυτής ανάμεσα στον κομφορμισμό που δεν αντέχεται και στην ερωτικότητα που συνεχώς προκαλεί. Ο ρυθμός της αφήγησης είναι καλά υπολογισμένος, με ισορροπία ανάμεσα στα γεγονότα και στις σκέψεις του αφηγητή, η γλώσσα καθοδηγεί την υπόθεση… Όλα αυτά καθιστούν το πρωτόλειο του τριαντάχρονου συγγραφέα μια καλή αρχή, μια σαφή ένδειξη για τις δυνατότητές του στο μέλλον. 

ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

altΑλεπούδες στην πλαγιά
Ιάκωβος Ανυφαντάκης
Εκδόσεις Πατάκη 2013
Σελ. 117, τιμή € 7,90

alt

 

  

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Σα μαγεμένο το μυαλό μου» του Θανάση Σκρουμπέλου (κριτική) – Τα παλιόπαιδα τ’ ατίθασα

«Σα μαγεμένο το μυαλό μου» του Θανάση Σκρουμπέλου (κριτική) – Τα παλιόπαιδα τ’ ατίθασα

Για το βιβλίο του Θανάση Σκρουμπέλου «Σα μαγεμένο το μυαλό μου – Ιστορίες και εικόνες, ταξίμια της λαϊκής ψυχής» (εκδ. Τόπος). Κεντρική εικόνα: Ο Βασίλης Αυλωνίτης από την ταινία «Ο θησαυρός του μακαρίτη» (1959) σε σενάριο και σκηνοθεσία του Νίκου Τσιφόρου.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης ...

«Τέλος πάντων» του Αχιλλέα ΙΙΙ (κριτική) – Ευφάνταστες λεπτομέρειες από το τέλος του κόσμου

«Τέλος πάντων» του Αχιλλέα ΙΙΙ (κριτική) – Ευφάνταστες λεπτομέρειες από το τέλος του κόσμου

Για τη συλλογή διηγημάτων του Αχιλλέα ΙΙΙ «Τέλος πάντων» (εκδ. Ίκαρος). Κεντρική εικόνα: από την ταινία «Αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού» του Michel Gondry.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Τέλος ατελεύτητο για κάτι που ουδείς ...

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

Για το μυθιστόρημα του Μιχάλη Μαλανδράκη «Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» (εκδ. Πόλις). Κεντρική εικόνα: φωτογραφία από το Σεράγεβο.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Λένε ότι ένας δημοσιογράφος πρέπει «να κρατάει απόσταση απ’ όλα...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ