alt

Του Νίκου Κουρμουλή

Στον μικρό αυτό τόμο, περιέχεται ένα ενδεικτικό μέρος της συγγραφικής διαδρομής του συγγραφέα, αρθογράφου και δοκιμιογράφου Κώστα Καλφόπουλου (από το 1980 έως και το 2012). Τα εξελισσόμενα μέσα στο χρόνο πεζογραφήματα του Καλφόπουλου, που παράλληλα εξελίσσουν και τον ίδιο, αγαπούν τις φευγαλέες στιγμές της καθημερινότητας, ενώ κουβαλάνε την αγωνία και το πάθος για εξερεύνηση. Μια διαδρομή με διαχρονικούς άξονες το ποδόσφαιρο, την αστυνομική λογοτεχνία, τον έρωτα, τους Beatles.

Ο Κώστας Καλφόπουλος εκκινεί τη σκέψη του από τις απολήξεις και τα συμφραζόμενα μιας παρέας, ενός ταξιδιού ή ενός αγγίγματος. Πράγματα που από μόνα τους συνθέτουν την έκφραση μιας εξωστρεφούς ύπαρξης, με αόρατες εσωτερικές ρωγμές. Ο λόγος του είναι αισθαντικός και συνάμα κινείται στο πλαίσιο του φάσματος που ονομάζουμε ρεαλισμός.

Επαναλαμβανόμενες χρονικές α-συνέχειες και συναισθηματικές μεταπτώσεις

Το τομίδιο των διηγημάτων, χωρίζεται σε δυο μέρη. Στο πρώτο μέρος έχουμε μια δέσμη τριών αφηγημάτων με κοινό τίτλο «Τρία απρόβλεπτα διηγήματα», που χρησιμεύει σαν πρόλογος. Η χρονική διαδρομή ξεκινά από το σήμερα για να φτάσει στο χτες. Στο «Καρρέ-καρρέ» ανακαλύπτουμε τις επαναλαμβανόμενες χρονικές α-συνέχειες και συναισθηματικές μεταπτώσεις που προσφέρονται σ' έναν ερασιτεχνικό αγώνα ποδοσφαίρου. «Τη μέρα που δεν επέστρεψε ο αστυνόμος Μπέκας», το φάντασμα του διάσημου επιθεωρητή και μαζί του ο Γιάννης Μαρής, ζωντανεύουν ξανά κατά το εναρκτήριο λάκτισμα της Χούντας. Το τρίτο και τελευταίο μέρος του προλόγου «Liebelei σε ημιτελικό», θα μπορούσε να είναι μια εύστοχη ποδοσφαιρική αλληγορία για την «Ευρώπη της Γερμανίας». Εκεί όπου οι παίχτες της «Νασιονάλμανσαφτ» (ονομασία της Εθνικής ομάδας της Γερμανίας) ξέρουν πως να κερδίζουν τη παρτίδα στο τελευταίο γύρο. Είτε πρόκειται για τον αθλητισμό είτε για την πολιτική. Ο Κώστας Καλφόπουλος εδώ, ακολουθεί την παράδοση των μεγάλων λατινοαμερικάνων ομότεχνών του, όπου η μπάλα συνδέεται άμεσα με τις κοινωνικές ζυμώσεις σε πλατύ επίπεδο.    

Το κύριο μέρος και ο επίλογος έχουν τον ειρωνικό τίτλο: «Ιστορίες τελειωμένες, ιστορίες χωρίς τελειωμό». Ξεκινούν με το πρωτότυπο αφήγημα «Ακύλλας Καραζήσης, ο Καλφόπουλος σε 11 καρέ». Συμφοιτητής στη Γερμανία με τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Ακύλλα Καραζήση, ο συγγραφέας τοποθετεί ένα παραβολικό κάτοπτρο στην αφήγηση, που γίνεται ένα τραβέρσο μνήμης και οδοιπορίας. Όσο πηγαίνουμε ημερολογιακά προς τα πίσω, το κλίμα των διηγημάτων αλλάζει άρδην. Μεταμορφώνεται σε βαρύ άρωμα σέρτικου τσιγάρου. Για του λόγου το αληθές, το χωρίο που ακολουθεί ονομάζεται: «Θέμα πλάτης, αφήγημα για δυο τσιγάρα κι έναν καφέ». Το πηγαιν’ έλα στις ρυθμικές σοφίες γνωστών χιτς των Beatles, συνοδεύεται από τόνους τσιγάρα και δυο ανθρώπους που χωρίζουν πριν οι ανάσες τους βρωμίσουν τελειωτικά. Τα στιχάκια του Λειβαδίτη, στοιχειά στους τοίχους, με τα στενά της Ομόνοιας παρακάτω να αφήνουν γυμνές τις ευαίσθητες πλευρές του νου. Το «Σακάκι... σε εγγλέζικη φανέλα» που ακολουθεί, είναι το μπες βγες από Γερμανία Ελλάδα. Στρατός, δανεικές ζωές, τιμημένη κουστουμιά και οι πλασιέ των μικρών αλλαγών που εφόρμησαν στην Μεταπολίτευση για να σώσουν την ουρά τους. «Η τελευταία συνέλευση» είναι αυτό ακριβώς που εγγράφεται στο τίτλο. Πανεπιστημιακά έδρανα στη Γερμανία, ντουμάνια από αντεγκλίσεις, προτάσεις και συγκρουσιακά όνειρα. Η μοναξιά του αφηγητή που έχει πάθει μερική αμνησία, ενώ πασχίζει να στείλει γράμματα με σκοπό να καθαρίσει την συνείδηση του από τις γκρίζες ζώνες της «γραμμής». 

Ένας κατάλογος τεμαχισμένων εκθεμάτων προσωπικών διαδρομών

Από κει και πέρα περνάμε στον άτυπο επίλογο με τα εξής διηγήματα: «Το γαρ πολύ του έρωτος», «Σε πρώτο πρόσωπο» και «Επιστροφή σε μια Gaststatte». Ένας θαραλλέος απολογισμός ύστερα από την «Τελευταία συνέλευση». Όχι τυπικός, μα ουσιαστικός. Ένας κατάλογος τεμαχισμένων εκθεμάτων προσωπικών διαδρομών και μιας εννιαίας συνείδησης που πάλλεται για νέες αφετηρίες. Θα είναι δύσβατος και πολυδαίδαλος ο δρόμος του υποθετικού αμφισβητία στο γέρμα της Μεταπολίτευσης. Πρωτίστως οφείλει να επαναστήσει κατά του εαυτού του. Εν τω μεταξύ αρριβίστες και απολιθώματα των εδράνων του ’68 που ζουν στο ζωτικό ψεύδος των αλλοτινών αγώνων, θα δουν τη μαρκίζα του "σινέ η Ελλάς" να γέρνει επικίνδυνα. Εκείνοι που αγωνίστηκαν πραγματικά, θα βρίσκονται εκεί για να να σώσουν τη παρτίδα; Τα παιδιά τους, ίσως. Πολύ οπτιμιστικό; Ναι, αλλά δεν μας βρίσκεται κάτι άλλο. 

ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΡΜΟΥΛΗΣ

altΚαρέ-καρέ και άλλα διηγήματα
(2012-1980)
Κώστας Καλφόπουλος
Άγρα 2013
Σελ. 168, τιμή € 10,00

alt

  

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΛΦΟΠΟΥΛΟΥ

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό» της Σώτης Τριανταφύλλου (κριτική) – Έλληνες στου Μέμφις τα στενά

«Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό» της Σώτης Τριανταφύλλου (κριτική) – Έλληνες στου Μέμφις τα στενά

Για το μυθιστόρημα της Σώτης Τριανταφύλλου «Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό - Χρονικό σε πόλεις με ποτάμι» (εκδ. Πατάκη). Η κεντρική φωτογραφία, που κοσμεί το εξώφυλλο, είναι του Στάνλεϊ Κιούμπρικ.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
«… άμμος» του Μιχάλη Μακρόπουλου (κριτική) – Memento mori

«… άμμος» του Μιχάλη Μακρόπουλου (κριτική) – Memento mori

Για τη νουβέλα του Μιχάλη Μακρόπουλου «...Άμμος» (εκδ. Κίχλη). 

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου

Ένας θολός ουρανός, η θάλασσα σαν μια θαμπή μεμβράνη, όλο το σκηνικό εκτεθειμένο σε έναν εμμονικό νοτιά, που όλα τα μεταπλάθει ...

«Τώρα είναι μετά» του Γιάννη Γαβαλά (κριτική) – Η αναζήτηση του καλού μέσα στο παράδοξο

«Τώρα είναι μετά» του Γιάννη Γαβαλά (κριτική) – Η αναζήτηση του καλού μέσα στο παράδοξο

Για το μυθιστόρημα του Γιάννη Γαβαλά «Τώρα είναι μετά» (εκδ. Ροδακιό). 

Γράφει η Ζέτα Κουντούρη 

Αυτοτοσαρκασμός και λεπτή ειρωνεία διατρέχουν το μυθιστόρημα του Γιάννη Γαβαλά με τον παράξενο τίτλο ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία» του Ροζέ Βιτράκ, σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου (κριτική)

«Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία» του Ροζέ Βιτράκ, σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου (κριτική)

«Βικτόρ ή τα παιδιά στην εξουσία» του Ροζέ Βιτράκ, σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου με τον Μάνο Καρατζογιάννη στον πρωταγωνιστικό ρόλο, στο θέατρο «Σταθμός».

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Είδα, στο θέατρο «Σταθμός», τη σκηνοθεσία του Κώστ...

Η Ρέιτσελ Κασκ στην Αθήνα: Θα μιλήσει με την Αμάντα Μιχαλοπούλου για το βιβλίο της «Περί γάμου και χωρισμού»

Η Ρέιτσελ Κασκ στην Αθήνα: Θα μιλήσει με την Αμάντα Μιχαλοπούλου για το βιβλίο της «Περί γάμου και χωρισμού»

Στην Αθήνα έρχεται η συγγραφέας Ρέιτσελ Κασκ, όπου θα μιλήσει με την Αμάντα Μιχαλοπούλου για το βιβλίο της «Περί γάμου και χωρισμού» (μτφρ. Ντόρα Δαρβίρη, εκδ. Gutenberg). Την Τρίτη, 27  Μαΐου, στις 7μμ, στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης.

Επιμέλεια: Book Press

...
«Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» της μπελ χουκς (προδημοσίευση)

«Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» της μπελ χουκς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της μπελ χουκς [bell hooks] «Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαΐου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» της μπελ χουκς (προδημοσίευση)

«Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» της μπελ χουκς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της μπελ χουκς [bell hooks] «Σύνδεση – Η γυναικεία αναζήτηση της αγάπης» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαΐου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Τα καταστρέψατε όλα» της Λάρα Καλέγια (προδημοσίευση)

«Τα καταστρέψατε όλα» της Λάρα Καλέγια (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη βραβευμένη με το «Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUPL) 2021» συλλογή διηγημάτων της Μαλτέζας συγγραφέως Λάρα Καλέγια (Lara Calleja) «Τα καταστρέψατε όλα» (μτφρ. Βίκυ Πορφυρίδου), η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: ...

«Επιζώντες τρίτοι – H λογοτεχνική μαρτυρία των διωκομένων 
στα στρατόπεδα-φυλακές της Κομμουνιστικής Αλβανίας, 1944 - 1991» του Αχιλλέα Σύρμου (προδημοσίευση)

«Επιζώντες τρίτοι – H λογοτεχνική μαρτυρία των διωκομένων 
στα στρατόπεδα-φυλακές της Κομμουνιστικής Αλβανίας, 1944 - 1991» του Αχιλλέα Σύρμου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την εισαγωγή της μελέτης του Αχιλλέα Σύρμου «Επιζώντες τρίτοι – H λογοτεχνική μαρτυρία των διωκομένων 
στα στρατόπεδα–φυλακές της Κομμουνιστικής Αλβανίας, 1944 – 1991», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Τέσσερις πρόσφατες ποιητικές συλλογές που ξεχωρίζουν

Τι διαβάζουμε τώρα; Τέσσερις πρόσφατες ποιητικές συλλογές που ξεχωρίζουν

Τέσσερις ενδιαφέρουσες ποιητικές συλλογές από την περισσότερο ή λιγότερο πρόσφατη εκδοτική σοδειά. Τρία έργα από δόκιμους δημιουργούς και ένα αξιοπρόσεκτο ντεμπούτο.

Γράφει ο Γιώργος Δρίτσας 

...

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα κλασικά και σύγχρονα μυθιστορήματα μεταφρασμένης λογοτεχνίας

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα κλασικά και σύγχρονα μυθιστορήματα μεταφρασμένης λογοτεχνίας

Σταντάλ, Φώκνερ, Έσσε, αλλά και σύγχρονες φωνές συγκροτούν μια δεκάδα βιβλίων που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και που αξίζει να διαβάσουμε. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μια ανασκόπηση της ελληνικής διηγηματογραφίας των τελευταίων πενήντα ετών σε 50 αντιπροσωπευτικά κείμενα. Σε πόσες κατηγορίες μπορούν να ταξινομηθούν τα διηγήματα (της μνήμης, πολιτικά, ερωτικά, αστυνομικά κ.ά.) και ποιοι οι σημαντικοί εκπρόσωποι της κάθε μιας; Στην κεντρική εικόνα, ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (1...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ