baladeur

Για τη συλλογή διηγημάτων του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή «Τέσσερις γωνίες και επτά θανάσιμα αμαρτήματα» (εκδ. Κέδρος). Στην κεντρική εικόνα, μέρος του τρίπτυχου έργου του Ιερώνυμου Μπος «Ο κήπος των επίγειων απολαύσεων».

Γράφει ο Κώστας Λογαράς

Τέσσερα (αυτό)βιογραφικά διηγήματα είναι αφιερωμένα, το καθένα χωριστά, σε τέσσερις μεγάλους συγγραφείς αλλά και σε άμεση σχέση με το έργο τους 1) τον Γιόζεφ Ροτ για τις «Φράουλες», 2) στην μνήμη του Μπρούνο Σουλτς «που ευκαίρησα να αντιγράψω», 3) στον Φελίππε Αλφάου «για Το Καφενείο των Τρελών» και 4) στον Αλέξανδρο Δουμά «για τον Κόμη Μοντεχρίστο». Τα τέσσερα αυτά διηγήματα θα μπορούσαν να αποτελέσουν μέρη ενός ενιαίου όλου, μιας νουβέλας.

Πού κολλάει η αφιέρωση στον Γιόζεφ Ροτ για τις «Φράουλες»;

Στο πρώτο, με τίτλο «Σκόρδο», γίνεται η πιο παράδοξη περιγραφή τόπου γέννησης και, κατ’ επέκταση, καταγωγής. Η φαντασία οργιάζει, πλήθος εικόνες αναμειγνύονται με έθιμα, πρόσωπα και συνήθειες περασμένων χρόνων, τύπους ανθρώπων που δεν υπάρχουν πια, καρπούς της γης και εποχικές ασχολίες ανθρώπων της υπαίθρου λησμονημένες από τον πολυπληθή σύγχρονο κόσμο των αστών. Στιγμές-στιγμές διαβάζοντας έφερνα στο μυαλό μου «τον κήπο των επίγειων απολαύσεων» του Ιερώνυμου Μπος, αυτού του επινοητή τεράτων και αλλόκοτων πλασμάτων. Πού κολλάει λοιπόν η αφιέρωση στον Γιόζεφ Ροτ για τις Φράουλες; Μα κι εκείνος κάνει αναφορά σε μία πατρίδα που είναι χαμένη, σε έναν τόπο όπου κανείς δεν χαίρεται πια, κανείς δεν αισθάνεται ηρεμία. Μιλάει για χρόνια περασμένα που όσοι τα έζησαν, τα θυμούνται κι έχουν, γι’ αυτό, στην ψυχή τους μια πίκρα.

Ένα ακόμα διήγημα τολμηρό, σουρεαλιστικό περί οσμών και ανθρώπινων εκκριμάτων με τον εύγλωττο τίτλο «Το ψιλό και το χοντρό» αναφέρεται στην αέναη εναλλαγή της ύλης. (Η αφιέρωση δε, στον Μπρούνο Σούλτς συνάδει με μια από τις βασικές απόψεις που διατυπώνει ο Σουλτς στα έργα του ότι «στην ύλη έχει δοθεί μια ατελείωτη γονιμότητα, μια ανεξάντλητη ζωική ισχύς και συγχρόνως μια γοητευτική δύναμη πειρασμού που μας παρασύρει στο να δημιουργούμε μορφές.»).

Με σαρκαστική πάντα διάθεση και γλώσσα περιπαιχτική ο Φίλιππος Δρακονταειδής έχει γράψει ευφορικά διήγηματα.

Περιστατικά και λεπτομέρειες ζωής στην επαρχία, πρόσωπα της εποχής που όμως ανάγονται σε ανθρώπινους τύπους, αναδύονται στο τρίτο διήγημα με τίτλο «Έφταιγαν τα πράγματα». Σχεδόν γενικευμένοι χαρακτήρες εποχής, περσόνες της Κομέντια ντελ άρτε ξαναζωντανεύουν κι ανασαίνουν σε μακροσκελείς περιόδους λόγου και σχήματα ασύνδετα. Αλλά, που χάρη σ’ αυτόν τον μακρόσυρτο λόγο, μοιάζουν οι εικόνες να περνούν μπροστά στα μάτια σου σαν σε κινηματογραφική ταινία. Με σαρκαστική πάντα διάθεση και γλώσσα περιπαιχτική ο Φίλιππος Δρακονταειδής έχει γράψει ευφορικά διήγηματα. Οργιάζει η φαντασία και μέσα στις 90 σελίδες των 4 πρώτων διηγημάτων περνάει στο φτερό η ιστορία της Ελλάδας του αιώνα, άλλοτε σε λεπτομέρειες κι άλλοτε σε θεματικές ενότητες.

kedros tesseris gwniesΗ ικανότητα του αφηγητή να εμπλέκει αυτοβιογραφικά του στοιχεία με τη δράση των ηρώων από τα έργα των συγγραφέων στους οποίους αφιερώνει τις δικές του δημιουργίες, είναι εντυπωσιακή. Έτσι ο κόμης Μοντεχρίστο και η Εϊντέ συμπλέουν με πρόσωπα της οικογένειας του συγγραφέα Φίλιππου Δρακονταειδή: έναν θείο του αριστερό και την ξαδέλφη του Χρυσάνθη!

Το β μέρος των διηγημάτων της συλλογής, τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα, συγκροτούν πιο ανοιχτές ιστορήσεις, ενώ η θεματική τους ελάχιστα αφορά σε αυτοβιογραφικό υλικό. Ο αφηγητής εξακολουθεί ωστόσο να αφηγείται με τρόπο ευφυή, με σαρκαστική διάθεση και πλούσια φαντασία. Με γλώσσα που μπορεί να υποσκάπτει τα πάντα – όσα χρειάζεται να ναρκοθετηθούν για να αναδυθεί ο σαρκασμός. (Από τα ωραιότερα «η Λαγνεία» και «Σατωβριάνδου 3»).

Η γλωσσική σκευή, στιβαρή και τολμηρή, κυρίως δε το προσωπικό ύφος, ανατρεπτικό και ιδιόμορφο, στα κείμενα του Φίλιππου Δρακονταειδή συνεπαίρνουν τον αναγνώστη του.


 * Ο ΚΩΣΤΑΣ ΛΟΓΑΡΑΣ είναι συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο το μυθιστόρημα «Όταν βγήκε απ' τη σκιά» (εκδ. Καστανιώτη).

politeia link more

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η επίσκεψη» της Εύας Στάμου (κριτική) – Γυναίκες της διπλανής πόρτας

«Η επίσκεψη» της Εύας Στάμου (κριτική) – Γυναίκες της διπλανής πόρτας

Για τη συλλογή διηγημάτων της Εύας Στάμου «Η επίσκεψη» (εκδ. Αρμός). « Δεν μας είναι άγνωστες, δεν πρόκειται να μας διηγηθούν κάτι που ενδεχομένως δεν έχουμε φανταστεί ή δεν έχουμε ξανακούσει. Είναι αυτό που συνηθίζουμε να λέμε "γυναίκες της διπλανής πόρτας"». Στην κεντρική εικόνα, ο πίνακας του Edgar Degas «Γυναίκα...

«Αποχαιρέτα την τη Στουτγάρδη, Αστυάνακτα» της Αγλαΐας Μπλιούμη (κριτική) – Διαδρομές ανάμεσα σε δυο κόσμους

«Αποχαιρέτα την τη Στουτγάρδη, Αστυάνακτα» της Αγλαΐας Μπλιούμη (κριτική) – Διαδρομές ανάμεσα σε δυο κόσμους

Για το μυθιστόρημα της Αγλαΐας Μπλιούμη «Αποχαιρέτα την τη Στουτγάρδη, Αστυάνακτα» (εκδ. Κέδρος). Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία μεταναστών στο Μόναχο το 1960.

Γράφει ο Ανδρέας Καρακίτσιος

Πρόκειται για ένα λογοτ...

«Χρυσός κήπος, Άλτιν μπαχτσεσί» της Λίνας Φυτιλή (κριτική) – Μια μυθιστορηματική αφήγηση για τον πρώτο κτηνοτροφικό σύλλογο

«Χρυσός κήπος, Άλτιν μπαχτσεσί» της Λίνας Φυτιλή (κριτική) – Μια μυθιστορηματική αφήγηση για τον πρώτο κτηνοτροφικό σύλλογο

Για το μυθιστόρημα της Λίνας Φυτιλή «Χρυσός κήπος, Άλτσιν μπαχτσεσί» (εκδ. Εστία). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία ©  Κώστας Μπαλάφας / Αρχείο Κ. Μπουμπουρή. 

Γράφει ο Μάνος Κοντολέων

Η ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Η επίσκεψη» της Εύας Στάμου (κριτική) – Γυναίκες της διπλανής πόρτας

«Η επίσκεψη» της Εύας Στάμου (κριτική) – Γυναίκες της διπλανής πόρτας

Για τη συλλογή διηγημάτων της Εύας Στάμου «Η επίσκεψη» (εκδ. Αρμός). « Δεν μας είναι άγνωστες, δεν πρόκειται να μας διηγηθούν κάτι που ενδεχομένως δεν έχουμε φανταστεί ή δεν έχουμε ξανακούσει. Είναι αυτό που συνηθίζουμε να λέμε "γυναίκες της διπλανής πόρτας"». Στην κεντρική εικόνα, ο πίνακας του Edgar Degas «Γυναίκα...

Ημερίδα για την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη, στα Χανιά

Ημερίδα για την «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη, στα Χανιά

Ο Πανελλήνιος Όμιλος Φίλων του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη διοργανώνει στις 27 Μαρτίου 2023 στο θέατρο ΚΥΔΩΝΙΑ στα Χανιά, ημερίδα με θέμα: Νοούμενα και υπονοούμενα στο θεατρικό έργο «Η Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη. Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία της Λούλας Αναγνωστάκη από τον Σπύρο Στάβερη.

...
«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση μέρους διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Χαρούκι Μουρακάμι [Haruki Murakami] «Σε πρώτο ενικό» (μτφρ. Βασίλης Κιμούλης), η οποία θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

With the ...

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Μάρως Βαμβουνάκη «Η νοσταλγία κι εγώ», που θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαρτίου από τις εκδόσεις Αρμός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

— Αναρωτιέμαι τι νοσταλγείς;
— …
— Νοσταλγείς κάτι που συνέβη ή κάτι πο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Σε ανάρτησή του στο Goodreads, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας της ιστοσελίδας, ο Στίβεν Κινγκ ξεχώρισε δέκα αγαπημένα του βιβλία. Τα έργα του συγγραφέα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξε...

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Η Αμερικανίδα πεζογράφος Κάρσον ΜακΚάλερς [Carson McCullers] είναι μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του λογοτεχνικού «southern gothic». Τα μυθιστορήματά της εκτυλίσσονται στον αμερικανικό Νότο και παρουσιάζουν μοναχικούς, εκκεντρικούς χαρακτήρες που πασχίζουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ