baladeur

Για τη συλλογή διηγημάτων του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή «Τέσσερις γωνίες και επτά θανάσιμα αμαρτήματα» (εκδ. Κέδρος). Στην κεντρική εικόνα, μέρος του τρίπτυχου έργου του Ιερώνυμου Μπος «Ο κήπος των επίγειων απολαύσεων».

Γράφει ο Κώστας Λογαράς

Τέσσερα (αυτό)βιογραφικά διηγήματα είναι αφιερωμένα, το καθένα χωριστά, σε τέσσερις μεγάλους συγγραφείς αλλά και σε άμεση σχέση με το έργο τους 1) τον Γιόζεφ Ροτ για τις «Φράουλες», 2) στην μνήμη του Μπρούνο Σουλτς «που ευκαίρησα να αντιγράψω», 3) στον Φελίππε Αλφάου «για Το Καφενείο των Τρελών» και 4) στον Αλέξανδρο Δουμά «για τον Κόμη Μοντεχρίστο». Τα τέσσερα αυτά διηγήματα θα μπορούσαν να αποτελέσουν μέρη ενός ενιαίου όλου, μιας νουβέλας.

Πού κολλάει η αφιέρωση στον Γιόζεφ Ροτ για τις «Φράουλες»;

Στο πρώτο, με τίτλο «Σκόρδο», γίνεται η πιο παράδοξη περιγραφή τόπου γέννησης και, κατ’ επέκταση, καταγωγής. Η φαντασία οργιάζει, πλήθος εικόνες αναμειγνύονται με έθιμα, πρόσωπα και συνήθειες περασμένων χρόνων, τύπους ανθρώπων που δεν υπάρχουν πια, καρπούς της γης και εποχικές ασχολίες ανθρώπων της υπαίθρου λησμονημένες από τον πολυπληθή σύγχρονο κόσμο των αστών. Στιγμές-στιγμές διαβάζοντας έφερνα στο μυαλό μου «τον κήπο των επίγειων απολαύσεων» του Ιερώνυμου Μπος, αυτού του επινοητή τεράτων και αλλόκοτων πλασμάτων. Πού κολλάει λοιπόν η αφιέρωση στον Γιόζεφ Ροτ για τις Φράουλες; Μα κι εκείνος κάνει αναφορά σε μία πατρίδα που είναι χαμένη, σε έναν τόπο όπου κανείς δεν χαίρεται πια, κανείς δεν αισθάνεται ηρεμία. Μιλάει για χρόνια περασμένα που όσοι τα έζησαν, τα θυμούνται κι έχουν, γι’ αυτό, στην ψυχή τους μια πίκρα.

Ένα ακόμα διήγημα τολμηρό, σουρεαλιστικό περί οσμών και ανθρώπινων εκκριμάτων με τον εύγλωττο τίτλο «Το ψιλό και το χοντρό» αναφέρεται στην αέναη εναλλαγή της ύλης. (Η αφιέρωση δε, στον Μπρούνο Σούλτς συνάδει με μια από τις βασικές απόψεις που διατυπώνει ο Σουλτς στα έργα του ότι «στην ύλη έχει δοθεί μια ατελείωτη γονιμότητα, μια ανεξάντλητη ζωική ισχύς και συγχρόνως μια γοητευτική δύναμη πειρασμού που μας παρασύρει στο να δημιουργούμε μορφές.»).

Με σαρκαστική πάντα διάθεση και γλώσσα περιπαιχτική ο Φίλιππος Δρακονταειδής έχει γράψει ευφορικά διήγηματα.

Περιστατικά και λεπτομέρειες ζωής στην επαρχία, πρόσωπα της εποχής που όμως ανάγονται σε ανθρώπινους τύπους, αναδύονται στο τρίτο διήγημα με τίτλο «Έφταιγαν τα πράγματα». Σχεδόν γενικευμένοι χαρακτήρες εποχής, περσόνες της Κομέντια ντελ άρτε ξαναζωντανεύουν κι ανασαίνουν σε μακροσκελείς περιόδους λόγου και σχήματα ασύνδετα. Αλλά, που χάρη σ’ αυτόν τον μακρόσυρτο λόγο, μοιάζουν οι εικόνες να περνούν μπροστά στα μάτια σου σαν σε κινηματογραφική ταινία. Με σαρκαστική πάντα διάθεση και γλώσσα περιπαιχτική ο Φίλιππος Δρακονταειδής έχει γράψει ευφορικά διήγηματα. Οργιάζει η φαντασία και μέσα στις 90 σελίδες των 4 πρώτων διηγημάτων περνάει στο φτερό η ιστορία της Ελλάδας του αιώνα, άλλοτε σε λεπτομέρειες κι άλλοτε σε θεματικές ενότητες.

kedros tesseris gwniesΗ ικανότητα του αφηγητή να εμπλέκει αυτοβιογραφικά του στοιχεία με τη δράση των ηρώων από τα έργα των συγγραφέων στους οποίους αφιερώνει τις δικές του δημιουργίες, είναι εντυπωσιακή. Έτσι ο κόμης Μοντεχρίστο και η Εϊντέ συμπλέουν με πρόσωπα της οικογένειας του συγγραφέα Φίλιππου Δρακονταειδή: έναν θείο του αριστερό και την ξαδέλφη του Χρυσάνθη!

Το β μέρος των διηγημάτων της συλλογής, τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα, συγκροτούν πιο ανοιχτές ιστορήσεις, ενώ η θεματική τους ελάχιστα αφορά σε αυτοβιογραφικό υλικό. Ο αφηγητής εξακολουθεί ωστόσο να αφηγείται με τρόπο ευφυή, με σαρκαστική διάθεση και πλούσια φαντασία. Με γλώσσα που μπορεί να υποσκάπτει τα πάντα – όσα χρειάζεται να ναρκοθετηθούν για να αναδυθεί ο σαρκασμός. (Από τα ωραιότερα «η Λαγνεία» και «Σατωβριάνδου 3»).

Η γλωσσική σκευή, στιβαρή και τολμηρή, κυρίως δε το προσωπικό ύφος, ανατρεπτικό και ιδιόμορφο, στα κείμενα του Φίλιππου Δρακονταειδή συνεπαίρνουν τον αναγνώστη του.


 * Ο ΚΩΣΤΑΣ ΛΟΓΑΡΑΣ είναι συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο το μυθιστόρημα «Όταν βγήκε απ' τη σκιά» (εκδ. Καστανιώτη).

politeia link more

 

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

Για το μυθιστόρημα του Νίκου Μάντζιου «Η λίμπιντο των αγγέλων» (εκδ. Γραφή).

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Για μας τους κριτικούς δεν πρέπει να παίζει ρόλο το όνομα του συγγραφέα: αν είναι γνωστός με περγαμηνές στο ενεργητικό του, δεν σημαίνει ...

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

Για το μυθιστόρημα του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη «Ένα κομμάτι χαρτί» (εκδ. Αλεξάνδρεια). Κεντρική εικόνα: © Roman Kraft (Unsplash). 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Το μόνο που αλλάζει είναι το παρελθόν, όλες οι άλλ...

«Η φωνή της» (κριτική) – Πενήντα τρεις γυναίκες γράφουν για την έμφυλη βία

«Η φωνή της» (κριτική) – Πενήντα τρεις γυναίκες γράφουν για την έμφυλη βία

Για το συλλογικό έργο «Η φωνή της» (εκδ. Καστανιώτη). Κεντρική εικόνα: © Oscar Keys (Unsplash). 

Γράφει η Ιωάννα Σπηλιοπούλου

Πενήντα τρεις γράφουσες, μέλη του Δικτύου γυναικών συγγραφέων κατά της ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Οι έξι συγγραφείς που επιλεχτήκαν από την κριτική επιτροπή «παρουσιάζουν έργα εντυπωσιακής δομής». Ανάμεσά τους βρίσκονται δύο πρωτοεμφανιζόμενοι πεζογράφοι. Στη φωτογραφία, η υποψήφια Σάρα Μπερνστάιν [Sarah Bernstein].

Επιμέλεια: Book Press

...
Με «Το σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά ξεκινάει το πρόγραμμα της Στέγης για το φθινόπωρο

Με «Το σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά ξεκινάει το πρόγραμμα της Στέγης για το φθινόπωρο

Ο Δημήτρης Καραντζάς επιστρέφει στη Στέγη με μια περφόρμανς–παραβολή για τη βία, τον εθισμό στην εικόνα και την κατάργηση των ψευδαισθήσεων ή, αλλιώς, για την πραγματικότητα που, ό,τι κι αν κάνεις για να την αποφύγεις, αργά ή γρήγορα θα έρθει να σε βρει.

Επιμέλεια: Book Press

Από τις 30 Σεπτεμβρί...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Ο Πολωνός» του Τζ.Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

«Ο Πολωνός» του Τζ.Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Τζ.Μ. Κουτσί [J.M. Coetzee] «Ο Πολωνός» (μτφρ. Χριστίνα Σωτηροπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 4 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

Τέσσερις εκδόσεις για τη μελέτη, το σήμερα και το άλλοτε της Αθήνας. Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία της Διονυσίας Αλεξιάδου, από το λεύκωμα των εκδόσεων Καπόν «Η Αθήνα στον καιρό της πανδημίας».

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ