baladeur

Για το μυθιστόρημα «Αλυσίδα γυναικών» της Αθηνάς Μπίνιου (εκδ. Πατάκη).

Της Λεύκης Σαραντινού

«Αναρωτιέμαι αν η επιστροφή είναι χρέος του πηγεμού…»

Αυτό είναι το ερώτημα της Άρτεμης, όταν αυτή αποφασίζει να επιστρέψει στην Ελλάδα μετά από πολλά χρόνια ξενιτιάς στη μακρινή Βραζιλία. Η Άρτεμη είναι η πρωταγωνίστρια του βιβλίου της Αθηνάς Μπίνιου με τίτλο «Αλυσίδα γυναικών». Επειδή ο πατέρας της είναι δηλωμένος κομμουνιστής που δεν έχει στον ήλιο μοίρα στην Ελλάδα της δεκαετίας του ’50, θα μεταναστεύσουν οικογενειακώς στη Βραζιλία, πρώτα στην πόλη του Σάντος και κατόπιν στο Σάο Πάολο. Η Άρτεμη ήταν τότε στο κατώφλι της εφηβείας, δεκατεσσάρων ετών, και κάπως έτσι περιγράφει η συγγραφέας αυτά που ένιωθε στο μακρινό της ταξίδι με το καράβι για τον Νέο Κόσμο:

«Μεσουρανούσε ο ήλιος όταν τράβηξε τη ρότα του να βγει απ’ τη Μεσόγειο, να γνωρίσει μαζί μας τον ωκεανό. Απολαμβάναμε το μπλε της θάλασσας, το βουητό του ανέμου, τους αφρούς στ’ απόνερα της πρύμης. Το στραφτάλισμα των κυμάτων έκανε τα μάτια μας να κλείνουν και τις περασμένες αγωνίες να χάνονται μες στην ευδαιμονία. Πλάταινε ο κόσμος, βάθαινε!»

Η Άρτεμη θα σπουδάσει χημικός στη Βραζιλία, θα παντρευτεί εκεί και θα αποκτήσει τρία παιδιά, προτού αποφασίσει να επιστρέψει τελικά στην Ελλάδα. Οι δυσκολίες που θα συναντήσει η οικογένειά της στη Βραζιλία στην αρχή θα είναι ανάλογες με εκείνες που είχε βιώσει στην Ελλάδα ο πατέρας της ως σεσημασμένος κομμουνιστής. Όταν όμως η οικογένεια θα προσαρμοστεί στην εκεί ελληνική παροικία, η Βραζιλία θα γίνει εν τέλει για την Άρτεμη μια δεύτερη αγαπημένη πατρίδα.

Πρόκειται επομένως για μυθιστορηματική αυτοβιογραφία, γραμμένη σε πρώτο ενικό πρόσωπο υπό μορφή απομνημονευμάτων και με μία γραφή τόσο φυσική και ρέουσα που προκαλεί τον αναγνώστη να το διαβάσει. 

Το γεγονός ότι και η ίδια η συγγραφέας επαγγέλεται χημικός και ότι έζησε και αυτή στη Βραζιλία μας κάνει δικαίως να θεωρήσουμε ότι τουλάχιστον ένα μεγάλο κομμάτι του βιβλίου θα είναι αυτοβιογραφικό. Πρόκειται επομένως για μυθιστορηματική αυτοβιογραφία, γραμμένη σε πρώτο ενικό πρόσωπο υπό μορφή απομνημονευμάτων και με μία γραφή τόσο φυσική και ρέουσα που προκαλεί τον αναγνώστη να το διαβάσει.

biniou alysida gynaikonΗ Μπίνιου, όμως, εκτός από τη βιογραφία της πρωταγωνίστριάς της, επιλέγει να μας αφηγηθεί στο ακέραιο και ιστορίες των παππούδων και των γιαγιάδων της οικογένειας από την καταστροφή της Σμύρνης, τη Γερμανική Κατοχή και τον Εμφύλιο, καθώς και ιστορίες από τη Μάνη και τη Θεσσαλονίκη, τόπους καταγωγής της Άρτεμης-αλλά και της συγγραφέως- στην πατρίδα. Η Άρτεμη-Αθηνά, επομένως, είναι μία γυναίκα η οποία διατηρεί όχι μία, αλλά τρεις πατρίδες καλά κλεισμένες μέσα στην καρδιά της.

Μέσα από τις αφηγήσεις των γυναικών, οι οποίες συνεχίζουν τη μακρά γραμμή διαδοχής της οικογένειας -κάτι πρωτότυπο, αφού συνήθως η γενεαλογική γραμμή μιας οικογένειας ανάγεται στους άνδρες- η Μπίνιου ξεναγεί τον αναγνώστη με συναρπαστικό τρόπο στην ελληνική Ιστορία του εικοστού αιώνα, στην άγονη Μάνη, τη Θεσσαλονίκη της πυρκαγιάς του 1917, αλλά και στην εξωτική Βραζιλία.

Η αφήγησή της Μπίνιου ακροβατεί πολύ επιτυχημένα ανάμεσα στον ρεαλισμό και τον συναισθηματικό κόσμο της ηρωίδας, ανάμεσα στη λεπτομέρεια που εμβαθύνει στα σημεία που χρειάζεται και την αδρή περιγραφή όσων κρίνει απαραίτητο και ανάμεσα στις αφηγήσεις που αφορούν την ίδια την πρωταγωνίστρια και εκείνες που μιλούν για τα συγγενικά της πρόσωπα.

Εν κατακλείδι, πρόκειται για ένα βιβλίο ξεχωριστό, διαφορετικό, που θα μας ταξιδέψει στην αμερικανική ήπειρο, αλλά και μέσα στις ατραπούς της Ιστορίας, μέσα από μία συναρπαστική και αληθινή, εν μέρει, μυθιστορία. 


 * Η ΛΕΥΚΗ ΣΑΡΑΝΤΙΝΟΥ είναι συγγραφέας, ιστορικός και καθηγήτρια μουσικής. Τελευταίο της βιβλίο, ο τόμος «Γραφοσκιάσεις: Ασκήσεις δημιουργικής γραφής για εφήβους και ενήλικες» (εκδ. 24 Γράμματα).

 

politeia link more

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Πλατεία Κλαυθμώνος» του Γιώργου Συμπάρδη (κριτική) – Μυστικά και ψέματα σε καιρούς σκοτεινούς

«Πλατεία Κλαυθμώνος» του Γιώργου Συμπάρδη (κριτική) – Μυστικά και ψέματα σε καιρούς σκοτεινούς

Για το μυθιστόρημα του Γιώργου Συμπάρδη «Πλατεία Κλαυθμώνος» (εκδ. Μεταίχμιο). 

Γράφει η Άννα Αφεντουλίδου

Η ...

«Φλόρενς Μπλαντ» του Ανδρέα Νικολακόπουλου (κριτική) – Πεθαίνοντας σαν ήπειρος

«Φλόρενς Μπλαντ» του Ανδρέα Νικολακόπουλου (κριτική) – Πεθαίνοντας σαν ήπειρος

Για το μυθιστόρημα του Ανδρέα Νικολακόπουλου «Φλόρενς Μπλαντ» (εκδ. Ίκαρος). Κεντρική εικόνα: Ο πίνακας του Jean Siméon Chardin, «The Kitchen Maid» (1738), λάδι σε καμβά.

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Έπειτα από δύο παρόμοιας λογικής συλλογές δ...

«Ανάληψη» του Ηλία Λ. Παπαμόσχου (κριτική) – Η αταξίδευτη μοίρα των ανθρώπων

«Ανάληψη» του Ηλία Λ. Παπαμόσχου (κριτική) – Η αταξίδευτη μοίρα των ανθρώπων

Για το μυθιστόρημα του Ηλία Λ. Παπαμόσχου «Ανάληψη» (εκδ. Πατάκη) – Για ένα πραγματικό ναυάγιο στην Καστοριά του 1929. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Θλίψη σαν κάρβουνο αναμμένο, πένθος που τυλίγει όπως η αράχνη τα σώ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Παρουσίαση του «Γαργαντούας – Πανταγκρυέλ» και βράβευση του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή από τη γαλλική κυβέρνηση

Παρουσίαση του «Γαργαντούας – Πανταγκρυέλ» και βράβευση του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή από τη γαλλική κυβέρνηση

Εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου του Φρανσουά Ραμπελαί [François Rabelais] «Γαργαντούας – Πανταγκρυέλ – Πανταγκρυελίνειον Προγνωσιάριον» (μτφρ. Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) την Τρίτη 5 Δεκεμβρίου στο βιβλιοπωλείο «Επί λέξει». 

Επιμέλεια: Book ...

Τιμώντας την Βισουάβα Σιμπόρσκα με ένα αφιέρωμα και μια έκθεση

Τιμώντας την Βισουάβα Σιμπόρσκα με ένα αφιέρωμα και μια έκθεση

Με αφορμή την 100η επέτειο από τη γέννηση της βραβευμένης με Νόμπελ Λογοτεχνίας Πολωνής ποιήτριας Βισουάβα Σιμπόρσκα [Wislawa Szymborska 1923-2012], η Πρεσβεία της Πολωνίας σε συνεργασία με την Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ διοργανώνουν στις 7 Δεκεμβρίου ένα αφιέρωμα στη ζωή και στ...

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γιώργου Παναγή «Χωριό Ποτέμκιν», που κυκλοφορεί στις 28 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Τόπος. [Η έκφραση «Χωριό Ποτέµκιν» (ρωσικά: по­тёмкинские деревни) περιγράφει ένα κατασκεύασµα που έχει στόχο να αποκρύψει την αλήθεια ή να εξωραΐσει µια κατάσταση].

Επιμέλεια:...

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άνα Βούτσκοβιτς [Ana Vučković] «Ο Γιουγκοσλάβος» (μτφρ. Απόστολος Θηβαίος), το οποίο κυκλοφορεί αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η ΜΠΑΝΑΝΑ

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ