odos makedonomaxon 2

Για τη συλλογή διηγημάτων της Αντωνίας Γουναροπούλου «Οδός Μακεδονομάχων» (εκδ. Petites Maisons). Κεντρική εικόνα: Πίνακας της © Christine Cousineau.

Της Χριστίνας Μουκούλη

Η παιδική ηλικία είναι κατά τον Piaget η περίοδος κατά την οποία πραγματοποιείται η εκμάθηση ταξινομημένων δεξιοτήτων, με τις οποίες το άτομο έρχεται σε επαφή και κατανοεί τον κόσμο που το περιβάλλει. Το παιδί αναπτύσσει σταδιακά γνωστικές ικανότητες οι οποίες το βοηθούν στη διαμόρφωση της νοημοσύνης και προετοιμάζουν τη μελλοντική του προσαρμογή στον κόσμο των ενηλίκων. Στην εν λόγω συλλογή διηγημάτων έχουμε ακριβώς αυτό: στιγμιότυπα της πορείας προς την ενηλικίωση μιας ομάδας παιδιών, και συναισθήματα που συνοδεύουν τη βιωμένη εμπειρία του να είσαι παιδί.

Στην Οδό Μακεδονομάχων, κάπου στη Νέα Πεντέλη, λαμβάνουν χώρα οι ιστορίες που μας παραθέτει η συγγραφέας στην ομώνυμη συλλογή της. Αυτόν τον δρόμο, που ακόμα δεν έχει ασφαλτοστρωθεί, διασχίζουν καθημερινά οι λιλιπούτειοι ήρωες του βιβλίου. Σ' αυτόν τον δρόμο είναι τα σπίτια τους, από εκεί περνούν για να πάνε στο σχολείο, δίπλα σε αυτόν είναι το ρέμα με τις συκιές που σκαρφαλώνουν, πιο πέρα είναι το δασάκι με τα πεύκα, όπου σκάβουν και βγάζουν κομμάτια κιμωλίας.

Είναι αντίζηλος αλλά και προστάτης ταυτόχρονα. Και η μεταξύ τους αγάπη, παρά τις προστριβές, τις ζήλιες και τις αντιδικίες, είναι παρούσα και αδιαμφισβήτητη. Ο αδελφός είναι μια φιγούρα πρότυπο, μια φιγούρα ξεχωριστή και άρρηκτα δεμένη με την ύπαρξή της.

Στο «Βουτιά στο χώμα», τα δυο ξαδέρφια τρέχουν στον χωματόδρομο, το καθένα με την ελπίδα να μη μείνει πίσω και του δοθεί ο τίτλος «βλαμμένο». Στο «Η αλεπού», το κορίτσι παρατηρεί από την βεράντα το πέρασμα μιας αλεπούς που βγήκε για βραδινό κυνήγι, και δεν θέλει με τίποτα να φανταστεί τι θα πάθει το θήραμά της. Στο «Ζα-βο-λιά-ρα», η κοπελίτσα βρίσκει τρόπο να τα βάλει επιτέλους με τη φίλη της που κερδίζει παντού και πάντα. Στο «Η σωλήνα του θανάτου», το κορίτσι καταφέρνει να ακολουθήσει τον αδερφό και τον φίλο του σε ένα επικίνδυνο παιχνίδι και να κερδίσει την εκτίμησή τους. Στο «Ο κυρ Σπύρος», ένας συνταξιούχος ηλεκτρολόγος, προσπαθεί να αποδεχτεί το γεγονός ότι η όρασή του δεν του επιτρέπει πια να ασκεί το επάγγελμα που έκανε μια ζωή. Στο «Οι χήνες», το κορίτσι δέχεται την πρώτη παρενόχληση, και στο «Αμήν», η Σία συνειδητοποιεί ότι η φιλία που τη δένει με τον Χάρη, κρύβει και κάτι παραπάνω, και η συνειδητοποίηση αυτή την κάνει να νιώσει άβολα.

photo gounaropoulou bookpress vignette  
Η Αντωνία Γουναροπούλου γεννήθηκε το 1977 στην Αθήνα. Εργάζεται ως μεταφράστρια και επιμελήτρια και κατά καιρούς δημοσιεύει μεταφράσεις της και δικά της κείμενα σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά. Άλλα έργα της: Το Άστρο του Βορρά (ποιήματα, Πανδώρα 2010), Το Άστρο του Τίποτε (ποιήματα, Οροπέδιο 2013) και Κυνηγοί και λύκοι (διηγήματα, Εκδόσεις Πατάκη 2017).  
   

Ο αδελφός κυρίαρχη φιγούρα

Όπως ήδη ειπώθηκε, στα περισσότερα διηγήματα, εκτός από εκείνο που αναφέρεται στον συνταξιούχο ηλεκτρολόγο, οι πρωταγωνιστές είναι παιδιά: η Σία και ο αδελφός της, ο φίλος του αδελφού της ο Κώστας, ο ξάδερφός τους ο Πανούλης, τα υπόλοιπα παιδιά της γειτονιάς. Όμως η παρουσία του αδελφού, είναι εκείνη με τη μεγαλύτερη βαρύτητα. Ένας αδελφός που έχει τα δικά του παιχνίδια, τα οποία δεν την αφήνει πάντα να αγγίζει, τους δικούς του φίλους, τις δικές του δραστηριότητες, στις οποίες σπανίως την αφήνει να παίρνει μέρος. Είναι αντίζηλος αλλά και προστάτης ταυτόχρονα. petites maisons gounaropoulou odos makedonomachonΕκείνη προσπαθεί να μπει στον κόσμο του, να κερδίσει την εμπιστοσύνη του, να φανεί αντάξιά του. Και η μεταξύ τους αγάπη, παρά τις προστριβές, τις ζήλιες και τις αντιδικίες, είναι παρούσα και αδιαμφισβήτητη. Ο αδελφός είναι μια φιγούρα πρότυπο, μια φιγούρα ξεχωριστή και άρρηκτα δεμένη με την ύπαρξή της. Άλλωστε, στον αδελφό της αφιερώνει και η συγγραφέας το βιβλίο της.

Η συλλογή λειτουργεί σαν ένα φωτογραφικό λεύκωμα από τα βιώματα της παιδικής ηλικίας της συγγραφέως, όπου είναι προσεκτικά φυλαγμένες οι εικόνες που τη δένουν με τα πρόσωπα του οικογενειακού περιβάλλοντος, με τα παιδιά της γειτονιάς, με τους ανθρώπους της καθημερινότητάς της, με τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα. Οι εικόνες αυτές είναι πλαισιωμένες με πρωτογενή υλικά: χώμα στους δρόμους και στα ρούχα, σκόνη, ζέστη, παγωτά, μπάλες και λάστιχο, δύο παιχνίδια παντός καιρού και χαμηλού κόστους, πλαγιές χορταριασμένες, ζώα οικόσιτα και μη, φρέσκα φρούτα από τα δέντρα της αυλής.

Μια συλλογή μινιατούρα, που ευωδιάζει απλότητα και φρεσκάδα, παραπονιάρικους λυγμούς και παιδικά χάχανα, συμβουλές των μεγάλων που δεν τηρούνται, σκανταλιές αθώες και αναπόφευκτες, ατελείωτο παιχνίδι και αγώνες πρωτιάς, χαρά, ξεγνοιασιά και απόλαυση. Η συγγραφέας μας παραθέτει μια παιδική ηλικία με τα όλα της, εύθραυστη κι ευάλωτη αλλά ταυτόχρονα σκληρή και δυναμική, που ποθεί να προχωρήσει –αλλά δεν βιάζεται και τόσο να φτάσει– στην ενηλικίωση, και στην οποία μπορεί ανά πάσα στιγμή να ανατρέξει με τρυφερότητα, νοσταλγία και αγάπη.


* Η ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΟΥΚΟΥΛΗ είναι εκπαιδευτικός.

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Το τσιμεντένιο δάπεδο είναι δροσερό, όλα τα παράθυρα ανοιχτά, και το ξυλάκι ό,τι πρέπει για να απολαύσεις παγωτό σοκολάτα και ν’ αποκτήσεις μουστάκι. Σε λίγο θα πάνε με τη μαμά να πάρουν τον αδελφό της απ’ το δημοτικό στην πλατεία. Να πλυθεί καλά, μη ζηλέψει που δεν του πήρε κι εκείνου αν τύχει κι ασχοληθεί καθόλου μαζί της».

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η επίσκεψη» της Εύας Στάμου (κριτική) – Γυναίκες της διπλανής πόρτας

«Η επίσκεψη» της Εύας Στάμου (κριτική) – Γυναίκες της διπλανής πόρτας

Για τη συλλογή διηγημάτων της Εύας Στάμου «Η επίσκεψη» (εκδ. Αρμός). « Δεν μας είναι άγνωστες, δεν πρόκειται να μας διηγηθούν κάτι που ενδεχομένως δεν έχουμε φανταστεί ή δεν έχουμε ξανακούσει. Είναι αυτό που συνηθίζουμε να λέμε "γυναίκες της διπλανής πόρτας"». Στην κεντρική εικόνα, ο πίνακας του Edgar Degas «Γυναίκα...

«Αποχαιρέτα την τη Στουτγάρδη, Αστυάνακτα» της Αγλαΐας Μπλιούμη (κριτική) – Διαδρομές ανάμεσα σε δυο κόσμους

«Αποχαιρέτα την τη Στουτγάρδη, Αστυάνακτα» της Αγλαΐας Μπλιούμη (κριτική) – Διαδρομές ανάμεσα σε δυο κόσμους

Για το μυθιστόρημα της Αγλαΐας Μπλιούμη «Αποχαιρέτα την τη Στουτγάρδη, Αστυάνακτα» (εκδ. Κέδρος). Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία μεταναστών στο Μόναχο το 1960.

Γράφει ο Ανδρέας Καρακίτσιος

Πρόκειται για ένα λογοτ...

«Χρυσός κήπος, Άλτιν μπαχτσεσί» της Λίνας Φυτιλή (κριτική) – Μια μυθιστορηματική αφήγηση για τον πρώτο κτηνοτροφικό σύλλογο

«Χρυσός κήπος, Άλτιν μπαχτσεσί» της Λίνας Φυτιλή (κριτική) – Μια μυθιστορηματική αφήγηση για τον πρώτο κτηνοτροφικό σύλλογο

Για το μυθιστόρημα της Λίνας Φυτιλή «Χρυσός κήπος, Άλτσιν μπαχτσεσί» (εκδ. Εστία). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία ©  Κώστας Μπαλάφας / Αρχείο Κ. Μπουμπουρή. 

Γράφει ο Μάνος Κοντολέων

Η ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ήλια Μπούρα: «Ό,τι ειπώνεται έχει ήδη ειπωθεί και θα ξαναειπωθεί με τις ίδιες ή διαφορετικές λέξεις»

Ήλια Μπούρα: «Ό,τι ειπώνεται έχει ήδη ειπωθεί και θα ξαναειπωθεί με τις ίδιες ή διαφορετικές λέξεις»

Η Ήλια Μπούρα μας συστήθηκε πρόσφατα με την ποιητική της συλλογή «Εύκρατη ζώνη», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. «Ένας νέος ποιητής δεν φέρνει τίποτα καινούργιο εκτός από τη βιωματική χρήση των λέξεων που υπάρχουν στη γλώσσα μας τόσες χιλιάδες χρόνια», σημειώνει, μεταξύ άλλων.

...
«Mαρία Skłodowska Κιουρί» του Θέμη Μουμουλίδη, στο Σύγχρονο Θέατρο (κριτική)

«Mαρία Skłodowska Κιουρί» του Θέμη Μουμουλίδη, στο Σύγχρονο Θέατρο (κριτική)

Η παράσταση «Mαρία Skłodowska Κιουρί» παρουσιάζεται στο Σύγχρονο Θέατρο σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη. Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

H παράσταση «Mαρία Skłodowska Κιουρί» που ανεβάζει στο Σύγχρονο Θέατ...

Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ξεπέρασε τον Θερβάντες

Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ξεπέρασε τον Θερβάντες

Σύμφωνα με έρευνα, ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες [Gabriel García Márquez} είναι ο πιο μεταφρασμένος συγγραφέας ισπανόφωνης λογοτεχνίας των τελευταίων είκοσι ετών, εκθρονίζοντας από την πρώτη θέση τον Θερβάντες [Miguel de Cervantes], δημιουργό του «Δον Κιχώτη».

Επιμέλεια: Boo...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

«Παράδεισος» του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Αμπντουλραζάκ Γκούρνα [Abdulrazak Gurnah] «Παράδεισος» (μτφρ. Κατερίνα Σχινά), το οποίο θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πρώτα το αγόρι. Το λέγανε Γ...

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

«Σε πρώτο ενικό» του Χαρούκι Μουρακάμι (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση μέρους διηγήματος από τη συλλογή διηγημάτων του Χαρούκι Μουρακάμι [Haruki Murakami] «Σε πρώτο ενικό» (μτφρ. Βασίλης Κιμούλης), η οποία θα κυκλοφορήσει αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

With the ...

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

«Η νοσταλγία κι εγώ» της Μάρως Βαμβουνάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Μάρως Βαμβουνάκη «Η νοσταλγία κι εγώ», που θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαρτίου από τις εκδόσεις Αρμός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

— Αναρωτιέμαι τι νοσταλγείς;
— …
— Νοσταλγείς κάτι που συνέβη ή κάτι πο...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Στίβεν Κινγκ: 10 αγαπημένα του βιβλία

Σε ανάρτησή του στο Goodreads, με αφορμή τα δέκα χρόνια λειτουργίας της ιστοσελίδας, ο Στίβεν Κινγκ ξεχώρισε δέκα αγαπημένα του βιβλία. Τα έργα του συγγραφέα κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Επιμέλεια: Book Press

...
Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Ένας χρόνος πόλεμος στην Ουκρανία: Τα βιβλία για να κατανοήσουμε την Ιστορία καθώς γράφεται

Σήμερα, 24 Φεβρουαρίου 2023, συμπληρώνεται ένας χρόνος από την έναρξη του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ελληνική βιβλιογραφία αναπόφευκτα εμπλουτίστηκε από μελέτες και συλλογικούς τόμους, βιβλία στα οποία οι συγγραφείς των κειμένων επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις και ερμηνείες σε γεγονότα και εξελίξε...

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Κάρσον ΜακΚάλερς: Τα 10 αγαπημένα της βιβλία

Η Αμερικανίδα πεζογράφος Κάρσον ΜακΚάλερς [Carson McCullers] είναι μία από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του λογοτεχνικού «southern gothic». Τα μυθιστορήματά της εκτυλίσσονται στον αμερικανικό Νότο και παρουσιάζουν μοναχικούς, εκκεντρικούς χαρακτήρες που πασχίζουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ