odos makedonomaxon 2

Για τη συλλογή διηγημάτων της Αντωνίας Γουναροπούλου «Οδός Μακεδονομάχων» (εκδ. Petites Maisons). Κεντρική εικόνα: Πίνακας της © Christine Cousineau.

Της Χριστίνας Μουκούλη

Η παιδική ηλικία είναι κατά τον Piaget η περίοδος κατά την οποία πραγματοποιείται η εκμάθηση ταξινομημένων δεξιοτήτων, με τις οποίες το άτομο έρχεται σε επαφή και κατανοεί τον κόσμο που το περιβάλλει. Το παιδί αναπτύσσει σταδιακά γνωστικές ικανότητες οι οποίες το βοηθούν στη διαμόρφωση της νοημοσύνης και προετοιμάζουν τη μελλοντική του προσαρμογή στον κόσμο των ενηλίκων. Στην εν λόγω συλλογή διηγημάτων έχουμε ακριβώς αυτό: στιγμιότυπα της πορείας προς την ενηλικίωση μιας ομάδας παιδιών, και συναισθήματα που συνοδεύουν τη βιωμένη εμπειρία του να είσαι παιδί.

Στην Οδό Μακεδονομάχων, κάπου στη Νέα Πεντέλη, λαμβάνουν χώρα οι ιστορίες που μας παραθέτει η συγγραφέας στην ομώνυμη συλλογή της. Αυτόν τον δρόμο, που ακόμα δεν έχει ασφαλτοστρωθεί, διασχίζουν καθημερινά οι λιλιπούτειοι ήρωες του βιβλίου. Σ' αυτόν τον δρόμο είναι τα σπίτια τους, από εκεί περνούν για να πάνε στο σχολείο, δίπλα σε αυτόν είναι το ρέμα με τις συκιές που σκαρφαλώνουν, πιο πέρα είναι το δασάκι με τα πεύκα, όπου σκάβουν και βγάζουν κομμάτια κιμωλίας.

Είναι αντίζηλος αλλά και προστάτης ταυτόχρονα. Και η μεταξύ τους αγάπη, παρά τις προστριβές, τις ζήλιες και τις αντιδικίες, είναι παρούσα και αδιαμφισβήτητη. Ο αδελφός είναι μια φιγούρα πρότυπο, μια φιγούρα ξεχωριστή και άρρηκτα δεμένη με την ύπαρξή της.

Στο «Βουτιά στο χώμα», τα δυο ξαδέρφια τρέχουν στον χωματόδρομο, το καθένα με την ελπίδα να μη μείνει πίσω και του δοθεί ο τίτλος «βλαμμένο». Στο «Η αλεπού», το κορίτσι παρατηρεί από την βεράντα το πέρασμα μιας αλεπούς που βγήκε για βραδινό κυνήγι, και δεν θέλει με τίποτα να φανταστεί τι θα πάθει το θήραμά της. Στο «Ζα-βο-λιά-ρα», η κοπελίτσα βρίσκει τρόπο να τα βάλει επιτέλους με τη φίλη της που κερδίζει παντού και πάντα. Στο «Η σωλήνα του θανάτου», το κορίτσι καταφέρνει να ακολουθήσει τον αδερφό και τον φίλο του σε ένα επικίνδυνο παιχνίδι και να κερδίσει την εκτίμησή τους. Στο «Ο κυρ Σπύρος», ένας συνταξιούχος ηλεκτρολόγος, προσπαθεί να αποδεχτεί το γεγονός ότι η όρασή του δεν του επιτρέπει πια να ασκεί το επάγγελμα που έκανε μια ζωή. Στο «Οι χήνες», το κορίτσι δέχεται την πρώτη παρενόχληση, και στο «Αμήν», η Σία συνειδητοποιεί ότι η φιλία που τη δένει με τον Χάρη, κρύβει και κάτι παραπάνω, και η συνειδητοποίηση αυτή την κάνει να νιώσει άβολα.

photo gounaropoulou bookpress vignette  
Η Αντωνία Γουναροπούλου γεννήθηκε το 1977 στην Αθήνα. Εργάζεται ως μεταφράστρια και επιμελήτρια και κατά καιρούς δημοσιεύει μεταφράσεις της και δικά της κείμενα σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά. Άλλα έργα της: Το Άστρο του Βορρά (ποιήματα, Πανδώρα 2010), Το Άστρο του Τίποτε (ποιήματα, Οροπέδιο 2013) και Κυνηγοί και λύκοι (διηγήματα, Εκδόσεις Πατάκη 2017).  
   

Ο αδελφός κυρίαρχη φιγούρα

Όπως ήδη ειπώθηκε, στα περισσότερα διηγήματα, εκτός από εκείνο που αναφέρεται στον συνταξιούχο ηλεκτρολόγο, οι πρωταγωνιστές είναι παιδιά: η Σία και ο αδελφός της, ο φίλος του αδελφού της ο Κώστας, ο ξάδερφός τους ο Πανούλης, τα υπόλοιπα παιδιά της γειτονιάς. Όμως η παρουσία του αδελφού, είναι εκείνη με τη μεγαλύτερη βαρύτητα. Ένας αδελφός που έχει τα δικά του παιχνίδια, τα οποία δεν την αφήνει πάντα να αγγίζει, τους δικούς του φίλους, τις δικές του δραστηριότητες, στις οποίες σπανίως την αφήνει να παίρνει μέρος. Είναι αντίζηλος αλλά και προστάτης ταυτόχρονα. petites maisons gounaropoulou odos makedonomachonΕκείνη προσπαθεί να μπει στον κόσμο του, να κερδίσει την εμπιστοσύνη του, να φανεί αντάξιά του. Και η μεταξύ τους αγάπη, παρά τις προστριβές, τις ζήλιες και τις αντιδικίες, είναι παρούσα και αδιαμφισβήτητη. Ο αδελφός είναι μια φιγούρα πρότυπο, μια φιγούρα ξεχωριστή και άρρηκτα δεμένη με την ύπαρξή της. Άλλωστε, στον αδελφό της αφιερώνει και η συγγραφέας το βιβλίο της.

Η συλλογή λειτουργεί σαν ένα φωτογραφικό λεύκωμα από τα βιώματα της παιδικής ηλικίας της συγγραφέως, όπου είναι προσεκτικά φυλαγμένες οι εικόνες που τη δένουν με τα πρόσωπα του οικογενειακού περιβάλλοντος, με τα παιδιά της γειτονιάς, με τους ανθρώπους της καθημερινότητάς της, με τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα. Οι εικόνες αυτές είναι πλαισιωμένες με πρωτογενή υλικά: χώμα στους δρόμους και στα ρούχα, σκόνη, ζέστη, παγωτά, μπάλες και λάστιχο, δύο παιχνίδια παντός καιρού και χαμηλού κόστους, πλαγιές χορταριασμένες, ζώα οικόσιτα και μη, φρέσκα φρούτα από τα δέντρα της αυλής.

Μια συλλογή μινιατούρα, που ευωδιάζει απλότητα και φρεσκάδα, παραπονιάρικους λυγμούς και παιδικά χάχανα, συμβουλές των μεγάλων που δεν τηρούνται, σκανταλιές αθώες και αναπόφευκτες, ατελείωτο παιχνίδι και αγώνες πρωτιάς, χαρά, ξεγνοιασιά και απόλαυση. Η συγγραφέας μας παραθέτει μια παιδική ηλικία με τα όλα της, εύθραυστη κι ευάλωτη αλλά ταυτόχρονα σκληρή και δυναμική, που ποθεί να προχωρήσει –αλλά δεν βιάζεται και τόσο να φτάσει– στην ενηλικίωση, και στην οποία μπορεί ανά πάσα στιγμή να ανατρέξει με τρυφερότητα, νοσταλγία και αγάπη.


* Η ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΟΥΚΟΥΛΗ είναι εκπαιδευτικός.

Απόσπασμα από το βιβλίο

«Το τσιμεντένιο δάπεδο είναι δροσερό, όλα τα παράθυρα ανοιχτά, και το ξυλάκι ό,τι πρέπει για να απολαύσεις παγωτό σοκολάτα και ν’ αποκτήσεις μουστάκι. Σε λίγο θα πάνε με τη μαμά να πάρουν τον αδελφό της απ’ το δημοτικό στην πλατεία. Να πλυθεί καλά, μη ζηλέψει που δεν του πήρε κι εκείνου αν τύχει κι ασχοληθεί καθόλου μαζί της».

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

Για την επανακυκλοφορία του βιβλίου της Γεωργίας Τάτση «Χορός στα ποτήρια» (εκδ. Βακχικόν, δύο νουβέλες). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία από την ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Θίασος» (1974-’75) 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Iεροτελεστικός από τη...

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

Για το μυθιστόρημα του Νίκου Μάντζιου «Η λίμπιντο των αγγέλων» (εκδ. Γραφή).

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Για μας τους κριτικούς δεν πρέπει να παίζει ρόλο το όνομα του συγγραφέα: αν είναι γνωστός με περγαμηνές στο ενεργητικό του, δεν σημαίνει ...

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

Για το μυθιστόρημα του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη «Ένα κομμάτι χαρτί» (εκδ. Αλεξάνδρεια). Κεντρική εικόνα: © Roman Kraft (Unsplash). 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Το μόνο που αλλάζει είναι το παρελθόν, όλες οι άλλ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τίλντα Σουίντον, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Πάτι Σμιθ & Λένα Πλάτωνος, μεταξύ πολλών άλλων, στο φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Τίλντα Σουίντον, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Πάτι Σμιθ & Λένα Πλάτωνος, μεταξύ πολλών άλλων, στο φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Τίλντα Σουίντον, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Πάτι Σμιθ & Λένα Πλάτωνος, μεταξύ πολλών άλλων, κοσμούν το φετινό, πλουσιότατο και άκρως ερεθιστικό, πρόγραμμα της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. «Και τώρα, τι κάνουμε; Δεν περιμένουμε. Ούτε συνεχίζουμε αμέριμνοι. Μιλάμε και φωνάζουμε για τις πληγές, που πρέπει να τις νιώ...

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

Για την επανακυκλοφορία του βιβλίου της Γεωργίας Τάτση «Χορός στα ποτήρια» (εκδ. Βακχικόν, δύο νουβέλες). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία από την ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Θίασος» (1974-’75) 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Iεροτελεστικός από τη...

Διαβάζοντας με τον Γιώργο Τζαβάρα

Διαβάζοντας με τον Γιώργο Τζαβάρα

Πρόσωπα από το χώρο των τεχνών, των ιδεών και του πολιτισμού, αποκαλύπτουν τον δικό τους αναγνωστικό χαρακτήρα, τη μύχια σχέση τους με το βιβλίο και την ανάγνωση. Σήμερα, ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Γιώργος Τζαβάρας.

Eπιμέλεια: Book Press

Ποιο βι...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ