kastrinaki aggela

Σκέψεις για τις συναισθηματικές σχέσεις σε μια παλαιότερη –που όμως παραμένει πολύ ενδιαφέρουσα– συλλογή διηγημάτων της Αγγέλας Καστρινάκη με τίτλο «Εκδοχές της Πηνελόπης» (εκδ. Πόλις), «της γυναίκας που χαμογελά».

Του Θόδωρου Σούμα

Οι Εκδοχές της Πηνελόπης είναι μια συλλογή κομψών και λεπταίσθητων διηγημάτων, στα οποία η λογοτέχνις, δοκιμιογράφος και καθηγήτρια νεοελληνικής λογοτεχνίας Αγγέλα Καστρινάκη ψυχολογεί και αναλύει με γνώση τα πρόσωπά της, ιδίως τα γυναικεία. Μαθαίνουμε από τα λογοτεχνήματά της Και βέβαια αλλάζει!, Κάτι ν' αλλάξει, μα πώς;, Έρωτας στον καιρό της ειρωνείας, Εκδρομές με φίλες, Εκδοχές της Πηνελόπης, κ.ά., τις απόψεις της για τη ζωή, τη συμπεριφορά και την ηθική στάση των ενεργών, νέων ανθρώπων και τις ερωτολογικές σκέψεις της.

Η λογοτεχνική γλώσσα της Καστρινάκη είναι απλή και λειτουργική, περικυκλώνει τους χαρακτήρες της και σκιαγραφεί την ψυχολογία τους. Αρκετές φορές οι γυναικείοι χαρακτήρες μοιάζουν με σωσίες της συγγραφέως. Οι μυθοπλασίες είναι ελκυστικές κι ευαίσθητες, έχουν ουσία και λένε πολλά για τις σχέσεις και τον έρωτα, με εξυπνάδα και παρατηρητικότητα, με τακτ, χαμηλόφωνα μα εύγλωττα. Πρόκειται μάλλον για μια επικούρεια, στο διανοητικό πεδίο, σχεδόν ηδονιστική προσέγγιση, που αποσκοπεί στις πνευματικές ηδονές, αλλά και στις σωματικές· προσέγγιση περιπαιχτική, ειρωνική, αυτοσυγκρατημένη, υψηλής ευφυίας, πλούσιων γνώσεων και μεγάλων απαιτήσεων, μιας διανοούμενης δυναμικής, εγωκεντρικής και δυνατής, από αυτές που διαχειρίζονται τους άντρες με τρόπο που ενδεχομένως ενέχει κόστος για τους ίδιους. Αυτή είναι η μία εκδοχή της Πηνελόπης. Η συγγραφέας θα μπορούσε να είναι πολύ καλή επαγγελματίας ψυχολόγος.

Εκδοχές της Πηνελόπης –δεν τη λες και πολύ πιστή, γενικά οι γυναίκες ηρωίδες της συγγραφέως διακρίνονται για τη σχετική ελευθεριότητά τους, τουλάχιστον στη χειραφετημένη ιδιωτική σκέψη τους και στον ηθικό, προσωπικό προβληματισμό τους– είναι μια συλλογή όμορφων και βαθύνοων διηγημάτων, ένα έργο εύστροφο, διεισδυτικό, έντονο ψυχογραφικά και συναισθηματικά, παρ' όλα αυτά διακριτικό, διαυγές και σπινθιροβόλο. Μας λέει πολλά και σημαντικά για την αγάπη, τους δεσμούς και τον ερωτισμό, σημαίνουσες λεπτομέρειες που μας μεταδίδουν λεπτές αποχρώσεις και κρυφές, σπάνιες ιδέες των γυναικών σχετικά με τις σχέσεις, με οξυδερκές και απομυθοποιητικό βλέμμα.

Μας λέει πολλά και σημαντικά για την αγάπη, τους δεσμούς και τον ερωτισμό, σημαίνουσες λεπτομέρειες που μας μεταδίδουν λεπτές αποχρώσεις και κρυφές, σπάνιες ιδέες των γυναικών σχετικά με τις σχέσεις, με οξυδερκές και απομυθοποιητικό βλέμμα.

Η ηρωίδα των διηγημάτων «Μνηστηροφονία» και «Η κατασκευή της Πηνελόπης», είναι απαιτητική, θέλει ο άντρας, ο εραστής να είναι διανοητικά προηγμένος και συνειδητοποιημένος και, δικαίως, όχι αφελής, να τα δίνει όλα για τη γυναικεία ικανοποίηση και να μη διατηρεί αποστάσεις και ψυχρότητα. (Να σημειώσω εδώ πως στο διήγημα «Ανορθόγραφος έρωτας» η ηρωίδα παρατηρεί πως οι διανοούμενες χαρακτηρίζονται από μια «έλλειψη» έναντι των εραστών τους και κρατούν κάποιες αποστάσεις). Κατόπιν, η ηρωίδα παρατάει εκ συστήματος κάποιους από αυτούς – λόγω πίστης στον γάμο, παραμένοντας δηλαδή παρ' όλα αυτά Πηνελόπη. Δεν θέλει ο εραστής να γίνεται τσιμπούρι και να τη βάζει σε κίνδυνο λόγω πολλών απαιτήσεων και της επακόλουθης ανατροπής της ισορροπίας του έγγαμου βίου της. Θέλει να την ερωτεύονται και θέτει στο επίκεντρο τον εαυτό της. Μα η ίδια διατηρεί την απόσταση της ειρωνείας.

Αυτές οι αντιφάσεις των απαιτήσεών της την καθιστούν τελικά λίγο βαμπ, μια γόησσα. Ανήκει στην κατηγορία των γοητευτικών γυναικών που είναι πολυμαθείς, ενεργές κοινωνικά και δημιουργικές διανοούμενες. Γυναικεία πρόσωπα που αναζητούν έναν έρωτα «φλογερό, διψασμένο, γεμάτο ενέργεια» και τον δρέπουν στους αρσενικούς που είναι διαθέσιμοι σ' αυτό. Έχει ενδιαφέρον πως ο ήρωας του διηγήματος «Τριστάνος» αποκαλεί τους πολυγαμικούς άντρες, τους αποτελεσματικούς, βαρβάτους εραστές, γουρούνια, όμως σε χοντρικές γραμμές είναι αποδεκτοί κι αγαπητοί στις γυναίκες. Ο Τριστάνος αποτελεί μια άλλη εκδοχή Οδυσσέα, δηλαδή άντρα. Η συγγραφέας αφιερώνει το έργο της στις διάφορες εκδοχές του Οδυσσέα, των αγαπητών αντρών.

Άλλη ενδιαφέρουσα πλευρά της ψυχολογικής και συναισθηματικής συμπεριφοράς των ηρωίδων της Αγγέλας Καστρινάκη, είναι πως ερωτεύονται και προσκολλώνται περισσότερο στον άντρα που είναι απών, ενώ ξεπερνούν κι αφήνουν πίσω τους τον παρόντα, με σάρκα και οστά άντρα.

Στην «Ευεργεσία της απόστασης», καθώς και σε άλλα πεζογραφήματα της συγγραφέως, αναδεικνύεται μια άλλη πλευρά της ιδιοσυγκρασίας της κεντρικής ηρωίδας: το βίωμα του πόνου, της οδύνης του έρωτα. Η γυναίκα μπορεί κι εδώ να είναι εγωκεντρική, όμως ο μακρόχρονος, ανικανοποίητος έρωτας έχει φθείρει τα φτερά της και δεν μπορεί να πετάξει μακριά όπως οι άλλες πρωταγωνίστριες της Καστρινάκη. Αυτή είναι μια άλλη εκδοχή της Πηνελόπης.

Άλλη ενδιαφέρουσα πλευρά της ψυχολογικής και συναισθηματικής συμπεριφοράς των ηρωίδων της Αγγέλας Καστρινάκη είναι πως ερωτεύονται και προσκολλώνται περισσότερο στον άντρα που είναι απών, ενώ ξεπερνούν κι αφήνουν πίσω τους τον παρόντα, με σάρκα και οστά άντρα. Αυτό θα μπορούσε να ερμηνευτεί, ως αποτέλεσμα της τεράστιας έλξης που ασκεί το αντικείμενο του πόθου, ο άντρας που απουσιάζει, που χάνεται, που απομακρύνεται χωρίς να είναι χειροπιαστός και κατακτήσιμος σαρκικά, με δυο λόγια έχουμε το σχήμα της ελλειπτικής κι άπιαστης δομής του ανέφικτου έρωτα που γλιστρά μέσα από τα χέρια της ερωτευμένης σαν άμμος· ή τέλος θα μπορούσε να ερμηνευτεί και με τις τύψεις και τις ενοχές που θα αισθάνεται η παντρεμένη γυναίκα. Κι αυτή αποτελεί μια διαφορετική εκδοχή της Πηνελόπης.

Οι περιπέτειες του γυναικείου ερωτισμού και της ψυχολογίας της ήδη ζευγαρωμένης και δεσμευμένης γυναίκας, των πέντε διηγημάτων των Εκδοχών της Πηνελόπης, παράγουν ερωτικά τρίγωνα. Το αμέσως επόμενο διήγημα, ο «Τριστάνος» ξαφνιάζει με τη γυναικεία σύνθετη, διαλεκτική σκέψη και γνώση που αντιπαρατίθενται στην αντρική απολυτότητα ενός σύγχρονου Τριστάνου, την οποία τελικά όμως καταφέρνουν να κάμψουν τα επιχειρήματα και οι ευέλικτες συμπεριφορές της ηρωίδας· και να τον πείσουν να μετατραπεί από ηρωικός, τραγικός Τριστάνος σε χαριτωμένο, ευδιάθετο και κεφάτο Παπαγκένο του Μαγικού Αυλού.

Άλλο ένα ερωτολογικό πεζογράφημα της Αγγέλας Καστρινάκη όπου τα τεκταινόμενα στον τομέα της ερωτικής έλξης συνοδεύονται πετυχημένα από σχετικές συζητήσεις, κάτι που τα καθιστά πολύτιμα γιατί εκθέτουν σε όλους μας την κρυμμένη γυναικεία σοφία: Η ηρωίδα μαθαίνει στον Τριστάνο της πώς να αποφεύγει να κάνει τον χωρισμό οδυνηρό, επιτελώντας τον βαθμιαία, λίγο-λίγο, ώστε να επέλθει η σταδιακή, φυσιολογική φθορά της σχέσης. Ότι είναι προτιμότερο να διατηρεί την ανθρώπινη σχέση έπειτα από τον χωρισμό, εάν το άλλο πρόσωπο είναι αγαπητό και σημαντικό. Ανταλλάσουν πολλές ιδέες σχετικές με την τέχνη και την αναπαράσταση του έρωτα σ' αυτήν, η γυναίκα τού μαθαίνει πως είναι πιο δύσκολο να κλείνεις ένα αφήγημα χωρίς θάνατο, καταστροφή και τραγικό τέλος, ο αναγνώστης προτιμά και ψάχνει οποιαδήποτε συνέχεια. Επίσης, πως η παρατεταμένη διάρκεια της ευτυχίας του έρωτα σε κάθε σχέση φέρνει χορτασμό, πλησμονή, και γι' αυτό πρέπει να επέλθει το τέλος από τις άτεγκτες, εξωτερικές κοινωνικές δυνάμεις, πριν από τον κορεσμό, όπως στο Τριστάνος και Ιζόλδη.

Η κεντρική ηρωίδα των πεζογραφημάτων είναι συνήθως μια μοντέρνα, ευφυής, ατομίστρια κι ισχυρή γυναίκα που διυλίζει τα πάντα –ερωτικές συμπεριφορές, σχέσεις, συναισθήματα, ιδέες και πράξεις–, διαισθάνεται και νοιώθει πολλά, σκέφτεται πολύ και σε βάθος.

Το διήγημα «Ευφράδεια στον βορρά» θέτει προβληματισμούς στα πρόσωπα της ιστορίας αλλά και στον αναγνώστη, γύρω από τη χρήση του λόγου και της γλώσσας του έρωτα. Η ηρωίδα, όπως και άλλες πρωταγωνίστριες της Καστρινάκη, διυλίζει και ζυγιάζει το παραγόμενο νόημα των λέξεων και τη χρήση τους. Όταν θα χρησιμοποιήσει τις λέξεις της ξένης γλώσσας, κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψής της στη Γερμανία, μαζί με τον εραστή της Ντίτερ, θα βιώσει μια ευχάριστη και ελεύθερη επαφή με τις (ξένες) λέξεις.

polis kastrinaki pinelopi2Το επόμενο διήγημα «Ανορθόγραφος έρωτας» ξεκινά κι αυτό με τη σκέψη για τον ερωτικό λόγο: ο υποψήφιος εραστής και σύζυγος της Έρσης, ένας ιχθυοκαλλιεργητής, μιλά κάνοντας γραμματικά λάθη. Επιπλέον δεν ταιριάζουν πολύ εμφανισιακά γιατί αυτός μοιάζει με μπούλη. Η Έρση εξαιτίας της αμηχανίας της για τα γραμματικά και συντακτικά του λάθη, τον χώνει στο κρεβάτι της γρήγορα, όπου αναπάντεχα μεταμορφώνεται σε έναν άντρα τρυφερό και θερμό! [Μοιάζει με «ηθικό μύθο» του Ρομέρ, ο οποίος πάντα ασχολείται ιδιαίτερα με τα συναισθήματα και τον λόγο]. Mα το κυριότερο μοτίβο του διηγήματος είναι η σύγκριση του έρωτα που μπορεί να προσφέρει ο απλός κι αυθόρμητος άνθρωπος με αυτόν που δίνει ο διανοούμενος, η αντίθεση του διανοητικά κι ορθολογικά οργανωμένου έρωτα με τον πηγαίο, απροσχημάτιστο κι απλοϊκό του μέσου ανθρώπου.

Τα «Μικρά Διονύσια» περιγράφουν ξανά τη διαφοροποίηση του διονυσιασμού των αισθήσεων προς τις απαιτήσεις του ορθού λόγου, κατά τη διάρκεια μιας γιορτής σε έναν παλαιό μύλο της Κρήτης προς τιμή του Αγίου Διονυσίου, που τελειώνει με... αντάρτικα και μαντινάδες, οργανωμένη από έναν ντόπιο που προσπαθεί να φέρει σε επαφή, συνεργασία και σύμπνοια τα δυο στοιχεία: Τους λόγιους και τους αγρότες της περιοχής.

Η συλλογή διηγημάτων Εκδοχές της Πηνελόπης και το μυθιστόρημα Ο έρωτας στα χρόνια της ειρωνείας πραγματεύονται τα θέματα του έρωτα, του γάμου, της «απιστίας» των ανθρώπων, δηλαδή της εξωσυζυγικής σχέσης, της ζήλιας, και τα συναισθήματα ή τις σκέψεις που γεννώνται από αυτές τις καταστάσεις: χαρά, ευδαιμονία, ηδονή, ευφορία, παιχνίδισμα, ειρωνεία, απογοήτευση, απελπισία και, ενδεχομένως, το επακόλουθο άδειασμα και υπαρξιακό κενό.

Η κεντρική ηρωίδα των πεζογραφημάτων είναι συνήθως μια μοντέρνα, ευφυής, ατομίστρια κι ισχυρή γυναίκα που διυλίζει τα πάντα –ερωτικές συμπεριφορές, σχέσεις, συναισθήματα, ιδέες και πράξεις–, διαισθάνεται και νοιώθει πολλά, σκέφτεται πολύ και σε βάθος. Η γυναίκα που χαμογελά (στωικά;) με τη ζωή, με τους ανθρώπους και τα πάθη τους, είναι θαρραλέα και σκωπτική, αγαπά τις ψυχικές και υπαρξιακές διερευνήσεις, τολμά να πάει προς τον έρωτα και το σεξ, απλά, ορμητικά, διατηρώντας όμως κάποια κριτική απόσταση, εξαιτίας της ανάγκης της να αναζητά διαρκώς το καινούργιο, την εκπλήρωση των ονείρων της και την πραγμάτωση του πόθου.


* Ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΣΟΥΜΑΣ είναι συγγραφέας και κριτικός κινηματογράφου. Τελευταίο του βιβλίο, ο τόμος «Κινηματογραφικοί δημιουργοί» (εκδ. Αιγόκερως).

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ο άλιωτος και άλλες ιστορίες με βρυκόλακες» (κριτική) – Η γκόθικ λογοτεχνική παράδοση της Ελλάδας

«Ο άλιωτος και άλλες ιστορίες με βρυκόλακες» (κριτική) – Η γκόθικ λογοτεχνική παράδοση της Ελλάδας

Για την ανθολογία διηγημάτων «Ο άλιωτος και άλλες ιστορίες με βρυκόλακες – Μια ελληνική ανθολογία λαογραφικού τρόμου» (ανθολόγηση – εισαγωγή – επίμετρο: Γιώργος Θάνος, εκδ. Ροές).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Νεράιδες, στοιχει...

«Η Περσεφόνη στο στόμα του λύκου» της Δήμητρας Λουκά (κριτική) – Πρόσωπα και προσωπεία του μύθου

«Η Περσεφόνη στο στόμα του λύκου» της Δήμητρας Λουκά (κριτική) – Πρόσωπα και προσωπεία του μύθου

Για τη συλλογή διηγημάτων της Δήμητρας Λουκά «Η Περσεφόνη στο στόμα του λύκου» (εκδ. Κίχλη). Κεντρική εικόνα: Daniel Egnéus

Γράφει η Διώνη Δημητριάδου

Πώς μπορεί ένας αρχετυπικός μύθος, διατηρημένος μέσα στους αιώνες στη βασική του δομή ...

«Ελσίνκι» του Θεόδωρου Γρηγοριάδη (κριτική) – Διπλές ταυτότητες ως μορφές απόκρυψης

«Ελσίνκι» του Θεόδωρου Γρηγοριάδη (κριτική) – Διπλές ταυτότητες ως μορφές απόκρυψης

Για το μυθιστόρημα του Θεόδωρου Γρηγοριάδη «Ελσίνκι» (εκδ. Πατάκη). Κεντρική εικόνα: Ο πρωταγωνιστής της ιρακινής ταινίας «The Heart Sculpture».

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το τελευταίο αυτό μυθιστόρημα του Θεόδωρου Γρηγοριάδη ανήκει καταρχάς στη ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Λογοτεχνία σε κίνηση: μοιραζόμαστε ιστορίες του χθες, ανακαλύπτουμε ιστορίες του σήμερα

Λογοτεχνία σε κίνηση: μοιραζόμαστε ιστορίες του χθες, ανακαλύπτουμε ιστορίες του σήμερα

Λίγο πριν τον ερχομό του χειμώνα, τα βιβλία της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος αφήνουν για λίγο τα ράφια, βγαίνουν μια βόλτα στο Πάρκο και αφηγούνται τις ιστορίες τους.

Επιμέλεια: Book Press

Τέσσερα πρωινά, τέσσερις συναντήσεις στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχ...

Το φαινόμενο Εντουάρ Λουί: Σκέψεις με αφορμή την εμφάνισή του στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης

Το φαινόμενο Εντουάρ Λουί: Σκέψεις με αφορμή την εμφάνισή του στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης

Τα βιβλία και η προσωπικότητα του Εντουάρ Λουί, οι οικογένεια και οι φίλοι, καθώς και οι πολιτικές προεκτάσεις των βιβλίων, των άρθρων ακόμη και των εμφανίσεών του, αποτέλεσαν πεδία όπου ανέπτυξε τις απόψεις του ο δημοφιλής Γάλλος συγγραφέας, μετά από τις ερωτήσεις που του έθεταν η Έλενα Όλγα Χρηστίδη και ο Κωσ...

Εύα Πολυβίου: «Ένα καλό κείμενο δεν θα περάσει απαρατήρητο από έναν διορατικό εκδότη»

Εύα Πολυβίου: «Ένα καλό κείμενο δεν θα περάσει απαρατήρητο από έναν διορατικό εκδότη»

Η Εύα Πολυβίου μας συστήθηκε πρόσφατα με τη νουβέλα της «Οι ορτανσίες», η οποία κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Book Press

Με ποια λόγια θα συστήνατε το βιβλίο σας σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτε για σας;

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το παιδί και το κρι κρι» της Βάννας Κατσαρού (προδημοσίευση)

«Το παιδί και το κρι κρι» της Βάννας Κατσαρού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Βάννας Κατσαρού «Το παιδί και το κρι κρι», σε εικονογράφηση της Μαίης Σταθοπούλου, το οποίο κυκλοφορεί στις 6 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Λίγα λόγια για...

«Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους» του Μίνου Ευσταθιάδη (προδημοσίευση)

«Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους» του Μίνου Ευσταθιάδη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Μίνου Ευσταθιάδη «Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 5 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΑ ΤΥΜΠΑΝΑ

...
«Το Τέλος. Και Ξανά» του Ντίνο Μπάουκ (προδημοσίευση)

«Το Τέλος. Και Ξανά» του Ντίνο Μπάουκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Σλοβένου συγγραφέα Ντίνο Μπάουκ (Dino Bauk) «Το Τέλος. Και Ξανά» (μτφρ. Γιούλη Σταματίου) το οποίο θα κυκλοφορήσει αρχές Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Αγαπητή μητέρα, ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  «Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες συγγραφείς και μεταφραστές γράφουν για το μυθιστόρημα που τους αποκάλυψε τη Χώρα

«Η δική μου Αμερική»: 25 Έλληνες και Ελληνίδες συγγραφείς και μεταφραστές μας αποκαλύπτουν το μυθιστόρημα που τους μύησε στην αχανή χώρα. Οι επιλογές τους κυμαίνονται από εφηβικά αναγνώσματα μέχρι ένα πολύ επίκαιρο (και μη λογοτεχνικό) βιβλί...

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Κατασκοπικά μυθιστορήματα: Οι πρωτοπόροι, οι συνεχιστές, οι κορυφαίοι – Ένας συνοπτικός οδηγός με τα καλύτερα του τότε και του σήμερα

Επιλογή από τα καλύτερα κατασκοπευτικά μυθιστορήματα που έχουν κυκλοφορήσει τελευταία, συν λίγα παλαιότερα, από τα κορυφαία του είδους. Ταυτόχρονα, μια ευσύνοπτη μα πλήρης παρουσίαση της ιστορίας του είδους, μαζί με έναν αναστοχασμό πάνω στα όρια και τις συντεταγμένες του.

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρί...

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Τι διαβάζουμε τώρα; 25 βιβλία λογοτεχνίας που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ή… μόλις

Ο Οκτώβριος οδεύει προς το τέλος του, οι εκδότες έχουν ήδη βγάλει, ή βγάζουν αυτές τις μέρες, σημαντικά βιβλία που θα διαβαστούν και θα συζητηθούν τους μήνες που έρχονται. Επιλέξαμε ορισμένα από αυτά, ελληνικής και ξένης πεζογραφίας, κυρίως. Θα ακολουθήσουν, το επόμενο διάστημα, πολλά περισσότερα. 

Γράφ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ

ΞΕΧΩΡΙΣΑΜΕ

ΝΑ ΑΛΛΟ ΕΝΑ