takis kampylis 2

Για τη νουβέλα του Τάκη Καμπύλη «Γενικά συμπτώματα» (εκδ. Καστανιώτη).

Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη

Το βιβλίο κακώς ονομάζεται «νουβέλα». Όχι μόνο επειδή οι 179 σελίδες του ξεπερνούν κατά πολύ το όριο πάνω από το οποίο αρχίζει η επικράτεια του μυθιστορήματος. Αν συγκριθεί βέβαια με το πρώτο λογοτεχνικό έργο του Τάκη Καμπύλη, το Γίγαντες και φασόλια (εκδ. Καστανιώτη), των εφτακοσίων σελίδων για την ιστορία της αναρχίας στην Ελλάδα, τότε ναι, τα Γενικά συμπτώματα είναι νουβελίτσα! Επανέρχομαι, όμως, στη βασική μου σκέψη. Το βιβλίο είναι μυθιστόρημα, όχι μόνο λόγω έκτασης, αλλά κυρίως λόγω της πολυπλοκότητας της δομής του. Εύκολα θα το χαρακτηρίζαμε πολυσυνθετικό, αφού ποικίλοι χαρακτήρες γίνονται αφηγητές στη δική τους ιστορία, κι έπειτα, όταν πάρει τη σκυτάλη της αφήγησης κάποιος άλλος, επανεμφανίζονται συνήθως σε δευτεραγωνιστικό ρόλο. Κύκλοι και σπειροειδείς τροχιές συμπλέκουν αρμονικά ανθρώπινες ζωές και διαπροσωπικές διασταυρώσεις.

Η πέτρα του κορωνοϊού (έστω κι αν πουθενά δεν κατονομάζεται η ασθένεια, η οποία εξελίχθηκε γρήγορα σε πανδημία), που έπεσε στη λίμνη της ελληνικής –και της παγκόσμιας– κοινωνίας, δεν μπορούσε παρά να προκαλέσει κυματισμούς, που ξεκινώντας από το κέντρο εκτείνονται επάλληλα όσο παίρνει το μάτι. Σ’ αυτό το λιμναίο οικοσύστημα επηρεάζονται ασύμμετρα όλοι εκείνοι (εμείς δηλαδή) που ζούσαν προηγουμένως με άλλους ρυθμούς: ο Δημήτρης Οικονόμου, ανώτερο στέλεχος της τράπεζας, γίνεται εθελοντικά πειραματόζωο σε ένα νέο εμβόλιο· ο αποτυχημένος γιος, αρνητής εν πολλοίς της ασθένειας, βλέπει τη μικροεπιχείρηση του πατέρα του Σπύρου Μεταξά να φαλιρίζει· η μητέρα τού προηγούμενου πάσχει από Αλτσχάιμερ· ο καφετζής βλέπει και σχολιάζει όσα γίνονται στη γειτονιά κι ανησυχεί για τις χρεοκοπίες και την πανδημία· ο δημοσιογράφος ανακαλύπτει ποιος είναι το πειραματόζωο της Εταιρείας στην Ελλάδα και προσδοκά οφέλη από αυτό.

Άλλοι παρακολουθούν κι άλλοι βιώνουν τις συνέπειες των επιπτώσεων, όλοι όμως μέσα τους –και σ’ αυτό βοηθά η εσωτερική οπτική γωνία του καθενός– αμφιταλαντεύονται, δείχνουν ανασφάλεια, ψάχνουν τον κόσμο και τον εαυτό τους…

Η δεκάχρονη οικονομική κρίση ήρθε σαν ποτάμι και σάρωσε πολλά. Κι όταν το 2019 εν πολλοίς φάνηκε να έχει τελειώσει, ξεπήδησε ένας νέος πίδακας, υγειονομικής φύσης αυτή τη φορά, που ξαναέπνιξε άτομα, συνειδήσεις και ψυχές. Αυτό το διπλό υδάτινο οικοσύστημα ξεδιπλώνει σπονδυλωτά ο Τάκης Καμπύλης, δίνοντας τη σκυτάλη από τον έναν χαρακτήρα στον άλλο, με αποτέλεσμα η οπτική του καθενός να φωτίζει τη δική του σκέψη αλλά και τις αντιδράσεις των άλλων.

kampilis exΟι ανθρώπινοι τύποι που αναδεικνύονται περνάνε καθημερινά πλάι μας. Ο εκπρόσωπος των τραπεζών, γρανάζι κι αυτός ενός αλγόριθμου, ο αρνητής της πανδημίας άνεργος, οι χρεοκοπημένοι επιχειρηματίες, που δεν μπόρεσαν να ορθοποδίσουν, ο παρατηρητικός καφετζής κι ο φιλέρευνος δημοσιογράφος. Άλλοι παρακολουθούν κι άλλοι βιώνουν τις συνέπειες των επιπτώσεων, όλοι όμως μέσα τους –και σ’ αυτό βοηθά η εσωτερική οπτική γωνία του καθενός– αμφιταλαντεύονται, δείχνουν ανασφάλεια, ψάχνουν τον κόσμο και τον εαυτό τους…

Σ’ αυτό το οικοσύστημα, ή μάλλον σ’ αυτήν την τροφική αλυσίδα, ο θύτης γίνεται θύμα και το θύμα θύτης. Ο τραπεζικός δολοφονείται εξ αμελείας, και γύρω από το πτώμα του αναδεικνύεται ο κύκλος των ανθρώπων που φταίνε και συνάμα είναι αθώοι, σπαράζουν και σπαράσσονται (με τη διπλή έννοια του ξεσκίσματος αλλά και της οδύνης), κουβαλούν τον σταυρό τους και συνάμα διχάζονται για το πρέπον. Ο συγγραφέας αξιοποιεί πολύπλευρα και ουσιαστικά το πεδίο της οικονομικής κρίσης και της νεόκοπης πανδημίας, για να μιλήσει για τους ανθρώπους, οι οποίοι μέσα σ’ αυτό το ρευστό τοπίο ψάχνουν τη λύτρωση και την εξιλέωση, με όρους χριστολογικούς ενίοτε, καθώς η βαριά καθημερινότητα δεν δίνει εύκολα δρόμους διαφυγής.

* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ είναι διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας, κριτικός βιβλίου και συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Πυθαγόρας» (εκδ. Καστανιώτη).


Απόσπασμα από το βιβλίο

«Γιατί, όμως, είμαι αμήχανος; Δεν δολοφονήθηκε ο Δημήτρης Οικονόμου; Δεν ήταν εθελοντής του Εμβολίου; Δεν ήταν ένας μοναχικός σταυροφόρος της πανδημίας; Κι ας ηταν ένας μονήρης του κόσμου των λογαριασμών, κι ας είχαν οι αποφάσεις του βυθίσει στον πόνο και στην καταστροφή εκατοντάδες οικογένειες. Αυτό δεν καθιστά τη θυσία του ακόμα μεγαλύτερη;

Ένας τελώνης…

Και λοιπόν; Ποιος μου λέει ότι οι θυσίες χρειάζονται σήμερα; Ότι δεν έχει βαρεθεί το κοινό τις θυσίες; Ποιος πιστεύει στο “καλό παράδειγμα”; Κανείς, το μόλυνε κι αυτό η πανδημία, φρόντισαν οι ειδικοί κι οι φαρισαίοι να το φέρουν στα μέτρα του καθενός».

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

«Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» του Μιχάλη Μαλανδράκη (κριτική) – Ανάμεσα στη φρίκη και στην ελαφρότητα

Για το μυθιστόρημα του Μιχάλη Μαλανδράκη «Δυναμώστε τη μουσική, παρακαλώ» (εκδ. Πόλις). Κεντρική εικόνα: φωτογραφία από το Σεράγεβο.

Γράφει η Χριστίνα Μουκούλη

Λένε ότι ένας δημοσιογράφος πρέπει «να κρατάει απόσταση απ’ όλα...

«Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών» του Γιάννη Μπασκόζου και «Δυο καλοκαίρια και μισό φθινόπωρο» της Άννας Δαμιανίδη (κριτική) – Κάτοπτρα ενηλικίωσης μέσα στη Χούντα

«Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών» του Γιάννη Μπασκόζου και «Δυο καλοκαίρια και μισό φθινόπωρο» της Άννας Δαμιανίδη (κριτική) – Κάτοπτρα ενηλικίωσης μέσα στη Χούντα

Για το μυθιστόρημα του Γιάννη Μπασκόζου «Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών» (εκδ. Μεταίχμιο) και το μυθιστόρημα της Άννας Δαμιανίδη «Δυο καλοκαίρια και μισό φθινόπωρο» (εκδ. Μεταίχμιο).

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το ότι τα δύο μυθιστορήμ...

«Αυτός που έτρωγε όλο το γλυκό του» του Τηλέμαχου Τσαρδάκα (κριτική) – ανατρέχοντας σε κοινές παραστάσεις του ελληνικού συλλογικού ασυνείδητου

«Αυτός που έτρωγε όλο το γλυκό του» του Τηλέμαχου Τσαρδάκα (κριτική) – ανατρέχοντας σε κοινές παραστάσεις του ελληνικού συλλογικού ασυνείδητου

Για τη συλλογή διηγημάτων του Τηλέμαχου Τσαρδάκα «Αυτός που έτρωγε όλο το γλυκό του» (εκδ. Σοκόλη).

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

H συλλογή διηγημάτων του Τηλέμαχου Τσαρδάκα ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

Τα βραβεία του «Χάρτη» 2023: Ο βραχύς κατάλογος

Τα βραβεία του «Χάρτη» 2023: Ο βραχύς κατάλογος

Το διαδικτυακό περιοδικό Λόγου και Τέχνης Χάρτης (www.hartismag.gr), συνεχίζει για τρίτη χρονιά την απονομή ετήσιων βραβείων, με σκοπό την ανάδειξη των σημαντικότερων βιβλίων που κυκλοφόρησαν το περασμένο έτος. Σήμερα ανακοινώθηκε ο Βραχύς Κατάλογος σε όλες τις κατηγορίες. Δείτε βιβλία και συγγραφείς. 

...

Βραβείο Nero Gold 2023: Νικητής ο Ιρλανδός συγγραφέας Πολ Μάρεϊ για το μυθιστόρημα «Τhe Bee Sting»

Βραβείο Nero Gold 2023: Νικητής ο Ιρλανδός συγγραφέας Πολ Μάρεϊ για το μυθιστόρημα «Τhe Bee Sting»

Το μυθιστόρημα του Πολ Μάρεϊ [Paul Murray] «The Bee Sting» είχε προκριθεί και στη μικρή λίστα του Βραβείου Μπούκερ και εκθειάστηκε από τη συγγραφέα Μπερναρντίν Εβαρίστο [Bernardine Evaristo] που είναι μέλος της επιτροπής του βραβείου Νero Gold. 

Επιμέλεια: Book Press...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

«Μέσα στο δίχτυ» της Άιρις Μέρντοχ (προδημοσίευση)

«Μέσα στο δίχτυ» της Άιρις Μέρντοχ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άιρις Μέρντοχ [Iris Murdoch] «Μέσα στο δίχτυ» (μτφρ. Έφη Τσιρώνη), το οποίο κυκλοφορεί στις 6 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Όταν είδα τον Φιν να με περιμένει στη γωνία το...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

«Μικρή Στίξις»: Νέα σειρά βιβλίων και εκδήλωση για τα 7 χρόνια παρουσίας στον εκδοτικό χώρο

«Μικρή Στίξις»: Νέα σειρά βιβλίων και εκδήλωση για τα 7 χρόνια παρουσίας στον εκδοτικό χώρο

Με τη συμπλήρωση επτά συναπτών ετών στο εκδοτικό στερέωμα, οι εκδόσεις Στίξις κάνουν το επόμενο βήμα με μια νέα σειρά τεσσάρων βιβλίων, υπό τον τίτλο «Μικρή Στίξις», των Γιώργου Δουατζή, Χρυσοξένης Προκοπάκη, Στέφανου Τζουβάρα και Μιχάλη Σηφάκη.  

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος  ...

7 γυναίκες γράφουν και ακούγονται – Όψεις της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας

7 γυναίκες γράφουν και ακούγονται – Όψεις της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας

Σίσσυ Δουτσίου, Στεύη Τσούτση, Λίνα Βαρότση, Αστερόπη Λαζαρίδου, Ελισάβετ Παπαδοπούλου, Αντιγόνη Ζόγκα, Λίνα Βαλετοπούλου. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας επιλέγουμε πολύ πρόσφατα βιβλία νέων Ελληνίδων συγγραφέων που θέτουν, άλλοτε με τρόπο διεκδικητικό κι άλλοτε πιο έμμεσο, το ζήτημα της γυναικείας χειρα...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ