alt

Για το βιβλίο του Γιώργου Βέη «Εκεί» (εκδ. Κέδρος).

Της Μαρίας Μαυρικάκη

Πόσο επίκαιρη είναι η παρουσίαση ενός βιβλίου που κατατάσσεται τεχνικά στην ταξιδιωτική λογοτεχνία, ενόσω βιώνουμε μια ασύλληπτη αλλαγή του έξωθεν κόσμου περιλαμβανομένης της απαγόρευσης μετακινήσεων και της καθήλωσης αεροπορικών στόλων; Θα μπορούσε να εκληφθεί ως μια ήπια παραφωνία, μια νότα εκτός του σκοπού ο οποίος άδεται παντού ή, αντιθέτως, ως ευκαιρία νοητικής απόδρασης και ευγενές υποκατάστατο εντός των τειχών του σαλονιού μας.

Όπως και στις προηγούμενές του μαρτυρίες –το «Εκεί» είναι το ένατο ταξιδιωτικό του έργο– ο Γιώργος Βέης δεν καταγίνεται τόσο με επιδερμικές περιγραφές όσο με αποτυπώσεις των ψυχικών διεργασιών του υποκειμένου, συντελούμενες με φόντο τις ιδιαιτερότητες των συγκεκριμένων χωρών.

Αν, όπως ισχυρίζεται ο Γιώργος Βέης, «η ενημέρωση για τον τόπο, πιθανότατα οδηγεί στην εξημέρωση του εαυτού», τότε η συλλογή μαρτυριών από τη παραμονή του συγγραφέα σε μέρη μακρινά και εξωτικά αποδεικνύεται ανακουφιστική και αποσυμφορητική από τους κραδασμούς που υπομένουμε. Όπως και στις προηγούμενές του μαρτυρίες –το Εκεί είναι το ένατο ταξιδιωτικό του έργο– ο Γιώργος Βέης δεν καταγίνεται τόσο με επιδερμικές περιγραφές όσο με αποτυπώσεις των ψυχικών διεργασιών του υποκειμένου, συντελούμενες με φόντο τις ιδιαιτερότητες των συγκεκριμένων χωρών.

Πέραν της παρατήρησης, η αποτύπωση εκτείνεται σε συναντήσεις με την ιστορία, την πολιτική, την παράδοση, τα θρησκευτικά τελετουργικά, και βέβαια με την ερμηνεία υπό αναλυτική ματιά: «Τα φαναράκια συνιστούν τις παραγράφους των προσευχών και φέγγουν νόημα, […] το ζευγάρι ουσιώνει χώρο, […] συντροφιές εγκολπώνονται το αίτημα της συνταύτισης στο ίδιο όραμα, […] οι νέοι θέλγονται από ό,τι συνιστά τη φαντασίωση του Εποχικού», ενώ «Οι επιτήδειοι των σημαινομένων» μπορεί να αποτελούν τίτλο κεφαλαίου. Στο μεταξύ, «το πλέγμα ενοχής αφήνει τα φαντάσματα να περιφέρονται ελεύθερα στ’ αυλάκια του νου μας».

Το μισό περίπου μέρος του βιβλίου είναι εμπνευσμένο από το νέο Βιετνάμ, «μια ζωηρή ακαταπόνητη τίγρη, ένα φυτώριο ατελεύτητης ανακύκλησης» καθώς και από την πρωτεύουσά του, το Ανόι «της αστείρευτης ενέργειας», που «διδάσκει διαρκώς μεταμφιέσεις». Τα βιετναμέζικα ηχοχρώματα περιμένουν στην υποδοχή, με σκοπό την τρυφερή διδασκαλία της εκφοράς του ονόματος στη δεύτερη κιόλας σελίδα. Α-νόι. Πόλη-νευρώνας με το ποτάμι εντός της.

Γνωρίζουμε το Τόκιο των θρησκευτικών τελετών και το Μνημείο Μέιτζι, «πτυχή μιας μεταφυσικής τάξης στα δυτικά νερά του Ειρηνικού», διαισθανόμενοι ολόγυρά μας το τραυματικό ίχνος από την εμπειρία των σεισμών.

Στη συνέχεια ταξιδεύουμε έως την Ινδονησία, όπου απολαμβάνουμε τη σωτήρια για τις ψυχές Ημέρα της Σιωπής, καθώς «αποχή από το λόγο δεν σημαίνει φτώχεια διανοημάτων αλλά πλούτο νόησης», και παρακολουθούμε μια παράσταση θεάτρου σκιών, ενδεδυμένοι με την παραδοσιακή πολυχρωμία του μπατίκ.

Γνωρίζουμε το Τόκιο των θρησκευτικών τελετών και το Μνημείο Μέιτζι, «πτυχή μιας μεταφυσικής τάξης στα δυτικά νερά του Ειρηνικού», διαισθανόμενοι ολόγυρά μας το τραυματικό ίχνος από την εμπειρία των σεισμών. Οι παρθένες του Σεντάι, η πουά αντισυμβατικότητα της Κουσάμα και το άφθονο σάκε συμπληρώνουν την αναφορά στην Ιαπωνία.

«Μια μινιατούρα Αγαθού» πλήρης αρωμάτων και ιδεών παραμένει το λιμάνι του Χονγκ Κονγκ, ενώ το κατεξοχήν πολιτισμικό σύμβολο της Κίνας, η Όπερα του Πεκίνου, αποκαλύπτεται ως η τέλεια ώσμωση περίπλοκων, ελκυστικών δρώμενων.

alt
Ο Γιώργος Βέης είναι πρέσβης επί τιμή. Μεταξύ άλλων,
χρημάτισε μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην
UNESCO. Έχει τιμηθεί με τρία Κρατικά Βραβεία
Μαρτυρίας-Χρονικού, Μαρτυρίας, Ταξιδιωτικής
Λογοτεχνίας, 2000, 2009 και 2015. Η ποιητική του
συλλογή Λεπτομέρειες κόσμων απέσπασε το Βραβείο
Λάμπρος Πορφύρας της Ακαδημίας Αθηνών το 2007.
Το 2012 τού απονεμήθηκε ο Ανώτερος Ταξιάρχης του
Φοίνικα για τις υπηρεσίες του στον διπλωματικό κλάδο.
Το 2014 τιμήθηκε με το Βραβείο Ποίησης του Ιδρύματος
Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο
του έργου του.





Περνάμε για λίγο από το πολιτικά ήρεμο Καμερούν όπου συναντάμε τους εκ γενετής δρομείς, παθιασμένους με την μπάλα όπως παλιότερα με το κυνήγι, να επιδίδονται στο ποδόσφαιρο με διηπειρωτική επιτυχία.

Τέλος, επιστρέφουμε στην Ευρώπη τον καιρό που το ένα κομμάτι της Γερμανίας συναντά το άλλο του μισό, με σύντομη επίσκεψη στο Βερολίνο, αλλά και στο Μίνστερ, πόλη «που έχει μάθει να αντέχει το βάρος μεγάλων πολέμων».

Σε όλη τη διάρκεια της περιπλάνησης, αισθανόμαστε τους φίλους του συγγραφέα να ξεπηδούν διαρκώς από τις σελίδες. Ζουν εκεί όπου περιηγείται ή μακριά του, τον συνδράμουν ή τον επισκέπτονται. Οι φίλοι συμμετέχουν ενεργά στο Εκεί, επικοινωνούν πνευματικά και κοινωνούν τον υλισμό της απόλαυσης. Σπαράγματα των μεταξύ τους πνευματικών διαλόγων μάς κοινοποιούνται ως κατακλείδες των κεφαλαίων του βιβλίου.

Η γραφή, σφιχτή και γεμάτη εικονοποιήσεις, παραπέμπει σε ποιητικό λόγο μέσω μιας ακάματης καταφυγής στον λεκτικό πλούτο, τον οποίον ο Γιώργος Βέης χειρίζεται με ευστοχία και πνεύμα οικονομίας. Εξάλλου, η ποίηση αποτελεί το κατεξοχήν πεδίο δημιουργίας του, πέραν των ταξιδιωτικών, μεταφραστικών, κριτικών και λοιπών πονημάτων του. Ακόμη και οι υποτιτλισμοί των φωτογραφιών που περιλαμβάνονται στο βιβλίο διακρίνονται για την ποιητικότητά τους, ενώ το ποίημα «Βιετνάμ (με σιγανή βροχή)» αναδημοσιεύεται αυτούσιο.

Η γραφή, σφιχτή και γεμάτη εικονοποιήσεις, παραπέμπει σε ποιητικό λόγο μέσω μιας ακάματης καταφυγής στον λεκτικό πλούτο.

Σύμφωνα με την ιστορικό Ιόλη Βιγγοπούλου, το Ταξίδι, «λέξη και πράξη σαγηνευτική», περιγράφεται ως «μία διαδικασία μετάβασης από το “οικείο” στο “ανοίκειο”, από την αναζήτηση της διαφορετικότητας ως το εσωτερικό ταξίδι που ενυπάρχει σε κάθε μετακίνηση, από τον συναρπαστικό πλάνητα βίο ως τη διαδικασία αποταμίευσης των καρπών του – το απαραίτητο της μνήμης». Αυτή τη διαδικασία τηρεί ευλαβικά ο Γιώργος Βέης, καθώς εκκινούμενος από τη σύγχρονη Ελλάδα, περιηγείται τον κόσμο με ματιά ποιητική και έντονα στοχαστική, με ματιά καλωσόρισμα μαζί και επίνευση.

* Η ΜΑΡΙΑ ΜΑΥΡΙΚΑΚΗ είναι συγγραφέας.
Τελευταίο βιβλίο της, το μυθιστόρημα «Περαστικά» (εκδ. Αίολος).

 Στην κεντρική εικόνα: Φωτογραφία © Ελένη Παπανδρέου


altΕκεί
Μαρτυρίες από το Βιετνάμ, την Ινδονησία, την Ιαπωνία,
την Κίνα, το Καμερούν, τη Γερμανία
Γιώργος Βέης
Κέδρος 2019
Σελ. 304, τιμή εκδότη €15,50
 

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΕΗ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Αποκολοκύνθωσις» του Σενέκα (κριτική) – Η μοναδική πλήρως σωζόμενη αρχαία μενίππεια σάτιρα

«Αποκολοκύνθωσις» του Σενέκα (κριτική) – Η μοναδική πλήρως σωζόμενη αρχαία μενίππεια σάτιρα

Για την αρχαία μενίππεια σάτιρα του Σενέκα «Αποκολοκύνθωσις» (μτφρ. Σταύρος Τσιτσιρίδης, εκδ. Κίχλη). Κεντρική εικόνα, «Ο θάνατος του Σενέκα», του Πίτερ Πολ Ρούμπενς, 1614.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Η «Αποκολοκύνθωσις» του ...

«Δίφορη μνήμη» του Γιώργου Χ. Θεοχάρη (κριτική) – Δοµικά υλικά µνήµης

«Δίφορη μνήμη» του Γιώργου Χ. Θεοχάρη (κριτική) – Δοµικά υλικά µνήµης

Για το βιβλίο του Γιώργου Χ. Θεοχάρη «Δίφορη μνήμη» (εκδ. Πόλις).

Γράφει ο Μάριος Μώρος

Πρώτα, οι συστάσεις· διαβάζω ορισµένους στίχους από το ποίηµα «Αυτοδίδακτοι της στέρησης» που υπάρχει ανάµεσα στις ενότητες τ...

«Κάνα δυο φωτογραφίες» ακόμη: 8 χρόνια ΛΕΞ μέσα από τον φακό του αδερφικού του φίλου

«Κάνα δυο φωτογραφίες» ακόμη: 8 χρόνια ΛΕΞ μέσα από τον φακό του αδερφικού του φίλου

Λίγα λόγια  για το φαινόμενο που ακούει στο όνομα ΛΕΞ και μερικά στιγμιότυπα από τη ζωή του, με αφορμή την κυκλοφορία του φωτογραφικού λευκώματος του φίλου του Δημήτρη Μουγκού «Κάνα δυο φωτογραφίες» (εκδ. Petites-Maisons).

Γράφει η Ευλαλία Πάνου

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Βίος και Πολιτεία» – μια νέα εκπομπή για τους ανθρώπους του βιβλίου απευθείας από το «υπόγειο» της Πολιτείας

«Βίος και Πολιτεία» – μια νέα εκπομπή για τους ανθρώπους του βιβλίου απευθείας από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Το πρώτο επεισόδιο της εκπομπής «Βίος και Πολιτεία» μεταδόθηκε ζωντανά την Παρασκευή και βρίσκεται ήδη στον «αέρα» του διαδικτύου. Μια πρωτοβουλία του μεγαλύτερου και πιο εν...

Λάνα Μπάστασιτς: «Στο βιβλίο μου, η Βοσνία θυμίζει τη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ»

Λάνα Μπάστασιτς: «Στο βιβλίο μου, η Βοσνία θυμίζει τη Χώρα των Θαυμάτων του Λιούις Κάρολ»

Σε συνέντευξή της στο American Booksellers Association, η Βόσνια συγγραφέας Lana Bastašić μίλησε για το βιβλίο της «Πιάσε το λαγό», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Gutenberg, σε μετάφραση Ισμήνης Ραντούλοβιτς.

Επιμέλεια: Book Press

...
Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Φεστιβάλ ΛΕΑ: Ανακοινώθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης

Δημοσιοποιήθηκε η λίστα με τους φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ.

Επιμέλεια: Book Press

Δημοσιοποιείται η λίστα των φιναλίστ για το 3ο Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ, υπό την Αιγίδα της Α.Ε. ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

«Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» του Γκούναρ Στόλεσεν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γκούναρ Στόλεσεν [Gunnar Staalesen] «Τα ρόδα δεν πεθαίνουν ποτέ» (μτφρ. Βαγγέλης Γιαννίσης), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Ιουνίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Υπάρχουν κάποιε...

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

«Αρκτικό καλοκαίρι» του Ντέιμον Γκάλγκατ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Ντέιμον Γκάλγκατ [Damon Galgut] «Αρκτικό καλοκαίρι» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Οι δύο άντρες κάθονταν στις πο...

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

«Ο γυάλινος κήπος» της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Τατιάνας Τσιμπουλεάκ [Tatiana Ţîbuleac] «Ο γυάλινος κήπος» (μτφρ. Άντζελα Μπράτσου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Μαΐου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Πατριαρχία, φεμινισμός και κουίρ λογοτεχνία – Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ* και Καλοβυρνάς δίνουν απαντήσεις

Λογοτεχνία, έμφυλες ταυτότητες, πατριαρχία, φεμινιστικό κίνημα, γυναικεία γραφή. Αμάντα Μιχαλοπούλου, Αλεξάνδρα Κ*, Λύο Καλοβυρνάς φωτίζουν όψεις ενός ζητήματος που μας αφορά περισσότερο απ΄ όσο ίσως πιστεύουμε, ενώ ακολουθεί επιλογή βιβλίων ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας από τις πρόσφατες ...

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Τα 25 καλύτερα λογοτεχνικά έργα γραμμένα από γυναίκες συγγραφείς – από τη Μέρι Σέλεϊ στην Έλενα Φερράντε

Σε δημοσίευσή της στον Independent, η αρθρογράφος Clarisse Loughrey ξεχώρισε τα εικοσιπέντε σημαντικότερα λογοτεχνικά έργα που γράφτηκαν από γυναίκες συγγραφείς. Στη φωτογραφία, μία από αυτές, η Octavia E. Butler [1947 - 2006], συγγραφέας μυθιστορημάτων επιστημονικής φαντασίας με έντονο κοινωνικό και πολιτικό υ...

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

«Φάκελος αρχαιοκαπηλία»: Νικόλας Ζηργάνος, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιάννης Μαρής

Φάκελος αρχαιοκαπηλία με προτάσεις τριών βιβλίων: «Επιχείρηση “Νόστος”: Ένα χρυσό στεφάνι και μια Κόρη για τον Αλέξη Καρρά» (εκδ. Τόπος), του Νικόλα Ζηργάνου, «Αρχαιοκαπηλία και εμπόριο αρχαιοτήτων – Μουσεία, έμποροι τέχνης, οίκοι δημοπρασιών, ιδιωτικές συλλογές» (εκδ. Άγρα), του Ανδρέα Αποστολίδη και  «Ίλ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ