alt

Για το βιβλίο του Γιώργου Βέη «Εκεί» (εκδ. Κέδρος).

Της Μαρίας Μαυρικάκη

Πόσο επίκαιρη είναι η παρουσίαση ενός βιβλίου που κατατάσσεται τεχνικά στην ταξιδιωτική λογοτεχνία, ενόσω βιώνουμε μια ασύλληπτη αλλαγή του έξωθεν κόσμου περιλαμβανομένης της απαγόρευσης μετακινήσεων και της καθήλωσης αεροπορικών στόλων; Θα μπορούσε να εκληφθεί ως μια ήπια παραφωνία, μια νότα εκτός του σκοπού ο οποίος άδεται παντού ή, αντιθέτως, ως ευκαιρία νοητικής απόδρασης και ευγενές υποκατάστατο εντός των τειχών του σαλονιού μας.

Όπως και στις προηγούμενές του μαρτυρίες –το «Εκεί» είναι το ένατο ταξιδιωτικό του έργο– ο Γιώργος Βέης δεν καταγίνεται τόσο με επιδερμικές περιγραφές όσο με αποτυπώσεις των ψυχικών διεργασιών του υποκειμένου, συντελούμενες με φόντο τις ιδιαιτερότητες των συγκεκριμένων χωρών.

Αν, όπως ισχυρίζεται ο Γιώργος Βέης, «η ενημέρωση για τον τόπο, πιθανότατα οδηγεί στην εξημέρωση του εαυτού», τότε η συλλογή μαρτυριών από τη παραμονή του συγγραφέα σε μέρη μακρινά και εξωτικά αποδεικνύεται ανακουφιστική και αποσυμφορητική από τους κραδασμούς που υπομένουμε. Όπως και στις προηγούμενές του μαρτυρίες –το Εκεί είναι το ένατο ταξιδιωτικό του έργο– ο Γιώργος Βέης δεν καταγίνεται τόσο με επιδερμικές περιγραφές όσο με αποτυπώσεις των ψυχικών διεργασιών του υποκειμένου, συντελούμενες με φόντο τις ιδιαιτερότητες των συγκεκριμένων χωρών.

Πέραν της παρατήρησης, η αποτύπωση εκτείνεται σε συναντήσεις με την ιστορία, την πολιτική, την παράδοση, τα θρησκευτικά τελετουργικά, και βέβαια με την ερμηνεία υπό αναλυτική ματιά: «Τα φαναράκια συνιστούν τις παραγράφους των προσευχών και φέγγουν νόημα, […] το ζευγάρι ουσιώνει χώρο, […] συντροφιές εγκολπώνονται το αίτημα της συνταύτισης στο ίδιο όραμα, […] οι νέοι θέλγονται από ό,τι συνιστά τη φαντασίωση του Εποχικού», ενώ «Οι επιτήδειοι των σημαινομένων» μπορεί να αποτελούν τίτλο κεφαλαίου. Στο μεταξύ, «το πλέγμα ενοχής αφήνει τα φαντάσματα να περιφέρονται ελεύθερα στ’ αυλάκια του νου μας».

Το μισό περίπου μέρος του βιβλίου είναι εμπνευσμένο από το νέο Βιετνάμ, «μια ζωηρή ακαταπόνητη τίγρη, ένα φυτώριο ατελεύτητης ανακύκλησης» καθώς και από την πρωτεύουσά του, το Ανόι «της αστείρευτης ενέργειας», που «διδάσκει διαρκώς μεταμφιέσεις». Τα βιετναμέζικα ηχοχρώματα περιμένουν στην υποδοχή, με σκοπό την τρυφερή διδασκαλία της εκφοράς του ονόματος στη δεύτερη κιόλας σελίδα. Α-νόι. Πόλη-νευρώνας με το ποτάμι εντός της.

Γνωρίζουμε το Τόκιο των θρησκευτικών τελετών και το Μνημείο Μέιτζι, «πτυχή μιας μεταφυσικής τάξης στα δυτικά νερά του Ειρηνικού», διαισθανόμενοι ολόγυρά μας το τραυματικό ίχνος από την εμπειρία των σεισμών.

Στη συνέχεια ταξιδεύουμε έως την Ινδονησία, όπου απολαμβάνουμε τη σωτήρια για τις ψυχές Ημέρα της Σιωπής, καθώς «αποχή από το λόγο δεν σημαίνει φτώχεια διανοημάτων αλλά πλούτο νόησης», και παρακολουθούμε μια παράσταση θεάτρου σκιών, ενδεδυμένοι με την παραδοσιακή πολυχρωμία του μπατίκ.

Γνωρίζουμε το Τόκιο των θρησκευτικών τελετών και το Μνημείο Μέιτζι, «πτυχή μιας μεταφυσικής τάξης στα δυτικά νερά του Ειρηνικού», διαισθανόμενοι ολόγυρά μας το τραυματικό ίχνος από την εμπειρία των σεισμών. Οι παρθένες του Σεντάι, η πουά αντισυμβατικότητα της Κουσάμα και το άφθονο σάκε συμπληρώνουν την αναφορά στην Ιαπωνία.

«Μια μινιατούρα Αγαθού» πλήρης αρωμάτων και ιδεών παραμένει το λιμάνι του Χονγκ Κονγκ, ενώ το κατεξοχήν πολιτισμικό σύμβολο της Κίνας, η Όπερα του Πεκίνου, αποκαλύπτεται ως η τέλεια ώσμωση περίπλοκων, ελκυστικών δρώμενων.

alt
Ο Γιώργος Βέης είναι πρέσβης επί τιμή. Μεταξύ άλλων,
χρημάτισε μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην
UNESCO. Έχει τιμηθεί με τρία Κρατικά Βραβεία
Μαρτυρίας-Χρονικού, Μαρτυρίας, Ταξιδιωτικής
Λογοτεχνίας, 2000, 2009 και 2015. Η ποιητική του
συλλογή Λεπτομέρειες κόσμων απέσπασε το Βραβείο
Λάμπρος Πορφύρας της Ακαδημίας Αθηνών το 2007.
Το 2012 τού απονεμήθηκε ο Ανώτερος Ταξιάρχης του
Φοίνικα για τις υπηρεσίες του στον διπλωματικό κλάδο.
Το 2014 τιμήθηκε με το Βραβείο Ποίησης του Ιδρύματος
Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο
του έργου του.





Περνάμε για λίγο από το πολιτικά ήρεμο Καμερούν όπου συναντάμε τους εκ γενετής δρομείς, παθιασμένους με την μπάλα όπως παλιότερα με το κυνήγι, να επιδίδονται στο ποδόσφαιρο με διηπειρωτική επιτυχία.

Τέλος, επιστρέφουμε στην Ευρώπη τον καιρό που το ένα κομμάτι της Γερμανίας συναντά το άλλο του μισό, με σύντομη επίσκεψη στο Βερολίνο, αλλά και στο Μίνστερ, πόλη «που έχει μάθει να αντέχει το βάρος μεγάλων πολέμων».

Σε όλη τη διάρκεια της περιπλάνησης, αισθανόμαστε τους φίλους του συγγραφέα να ξεπηδούν διαρκώς από τις σελίδες. Ζουν εκεί όπου περιηγείται ή μακριά του, τον συνδράμουν ή τον επισκέπτονται. Οι φίλοι συμμετέχουν ενεργά στο Εκεί, επικοινωνούν πνευματικά και κοινωνούν τον υλισμό της απόλαυσης. Σπαράγματα των μεταξύ τους πνευματικών διαλόγων μάς κοινοποιούνται ως κατακλείδες των κεφαλαίων του βιβλίου.

Η γραφή, σφιχτή και γεμάτη εικονοποιήσεις, παραπέμπει σε ποιητικό λόγο μέσω μιας ακάματης καταφυγής στον λεκτικό πλούτο, τον οποίον ο Γιώργος Βέης χειρίζεται με ευστοχία και πνεύμα οικονομίας. Εξάλλου, η ποίηση αποτελεί το κατεξοχήν πεδίο δημιουργίας του, πέραν των ταξιδιωτικών, μεταφραστικών, κριτικών και λοιπών πονημάτων του. Ακόμη και οι υποτιτλισμοί των φωτογραφιών που περιλαμβάνονται στο βιβλίο διακρίνονται για την ποιητικότητά τους, ενώ το ποίημα «Βιετνάμ (με σιγανή βροχή)» αναδημοσιεύεται αυτούσιο.

Η γραφή, σφιχτή και γεμάτη εικονοποιήσεις, παραπέμπει σε ποιητικό λόγο μέσω μιας ακάματης καταφυγής στον λεκτικό πλούτο.

Σύμφωνα με την ιστορικό Ιόλη Βιγγοπούλου, το Ταξίδι, «λέξη και πράξη σαγηνευτική», περιγράφεται ως «μία διαδικασία μετάβασης από το “οικείο” στο “ανοίκειο”, από την αναζήτηση της διαφορετικότητας ως το εσωτερικό ταξίδι που ενυπάρχει σε κάθε μετακίνηση, από τον συναρπαστικό πλάνητα βίο ως τη διαδικασία αποταμίευσης των καρπών του – το απαραίτητο της μνήμης». Αυτή τη διαδικασία τηρεί ευλαβικά ο Γιώργος Βέης, καθώς εκκινούμενος από τη σύγχρονη Ελλάδα, περιηγείται τον κόσμο με ματιά ποιητική και έντονα στοχαστική, με ματιά καλωσόρισμα μαζί και επίνευση.

* Η ΜΑΡΙΑ ΜΑΥΡΙΚΑΚΗ είναι συγγραφέας.
Τελευταίο βιβλίο της, το μυθιστόρημα «Περαστικά» (εκδ. Αίολος).

 Στην κεντρική εικόνα: Φωτογραφία © Ελένη Παπανδρέου


altΕκεί
Μαρτυρίες από το Βιετνάμ, την Ινδονησία, την Ιαπωνία,
την Κίνα, το Καμερούν, τη Γερμανία
Γιώργος Βέης
Κέδρος 2019
Σελ. 304, τιμή εκδότη €15,50
 

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΕΗ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Εσύ είσαι το placebo» του Τζο Ντισπένζα – Πώς να γίνεις ο θεραπευτής του εαυτού σου

«Εσύ είσαι το placebo» του Τζο Ντισπένζα – Πώς να γίνεις ο θεραπευτής του εαυτού σου

Για τη μελέτη του Τζο Ντισπένζα [Joe Dispenza] «Εσύ είσαι το placebo» (μτφρ. Χρήστος Καψάλης, εκδ. Key Books), ένα βιβλίο για το πώς μπορεί κανείς να γίνει ο θεραπευτής του εαυτού του.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Φάρμακα συμβ...

«Διονύσης Σαββόπουλος» του Δημήτρη Καράμπελα (κριτική) – Κατάδυση στον Σαββοπουλικό κόσμο και στον δικό μας

«Διονύσης Σαββόπουλος» του Δημήτρη Καράμπελα (κριτική) – Κατάδυση στον Σαββοπουλικό κόσμο και στον δικό μας

Για την «αναθεωρημένη» μελέτη του Δημήτρη Καράμπελα «Διονύσης Σαββόπουλος», που κυκλοφόρησε ξανά, με νέα επιμέλεια του συγγραφέα, από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Με όρους ημερολογιακούς και ουχί καλλιτ...

«Όλα για την αγάπη» της μπελ χουκς (κριτική) – Η ποιητική της αγάπης στον αστερισμό της κοινωνικής αποξένωσης

«Όλα για την αγάπη» της μπελ χουκς (κριτική) – Η ποιητική της αγάπης στον αστερισμό της κοινωνικής αποξένωσης

Για το βιβλίο της μπελ χουκς [bell hooks] «Όλα για την αγάπη» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο).

Γράφει η Πηνελόπη Αλεξίου

H μπελ χουκς, ή αλλιώς Gloria Watkins, εξέδωσε το 2000 το βιβλίο Αll about love, το οποίο ήρθε στα ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Οι ξαδέλφες» της Αουρόρα Βεντουρίνι (κριτική) – Ιστορία μιας μοναδικής κι αλλόκοτης οικογένειας

«Οι ξαδέλφες» της Αουρόρα Βεντουρίνι (κριτική) – Ιστορία μιας μοναδικής κι αλλόκοτης οικογένειας

Για το βιβλίο της Αουρόρα Βεντουρίνι (Aurora Ventoyrini) «Οι ξαδέλφες» (μτφρ. Μαρία Αθανασιάδου, Θεώνη Κάμπρα, Αλίκη Μανωλά, Ιφιγένεια Ντούμη, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εκδ. Carnivora). Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία του Αλεχάντρο Γιοντορόφσκι «Santa Sangre» (1989).

...
Φραγκίσκος: Ο Πάπας της «Εκκλησίας του λαού του Θεού»

Φραγκίσκος: Ο Πάπας της «Εκκλησίας του λαού του Θεού»

Για την αυτοβιογραφία του Πάπα Φραγκίσκου με τίτλο «Ελπίδα, η αυτοβιογραφία» που κυκλοφορεί σε μετάφραση Άννας Παπασταύρου από τις εκδόσεις Gutenberg. 

Γράφει ο Γιώργος Σιακαντάρης

Είμαι πάντοτε επιφυλακτικός απέναντι στις αυτοβιογραφίες, αν και έ...

«Δεν έχω ανάσα» του Λουίζ Σβαρτς (κριτική) – Αντιμέτωπος με το θεριό της κατάθλιψης

«Δεν έχω ανάσα» του Λουίζ Σβαρτς (κριτική) – Αντιμέτωπος με το θεριό της κατάθλιψης

Για το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Λουίζ Σβαρτς (Luiz Schwarcz) «Δεν έχω ανάσα» (μτφρ. Μαρία Παπαδήμα, εκδ. Ίκαρος).

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Ο Λουίζ Σβαρτζ είναι ένας από τους σημαντικότερους εκδότες της Βρ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Βρίσκεις πάντα αυτό που δεν ψάχνεις» της Λένας Κορομηλά (προδημοσίευση)

«Βρίσκεις πάντα αυτό που δεν ψάχνεις» της Λένας Κορομηλά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων της Λένας Κορομηλά «Βρίσκεις πάντα αυτό που δεν ψάχνεις», η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Ιωλκός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στο τρένο; είπες.

...
«Η σιωπή του κελιού» του Μεχμέτ Ατές (προδημοσίευση)

«Η σιωπή του κελιού» του Μεχμέτ Ατές (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Μεχμέτ Ατές «Η σιωπή του κελιού», το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Επίμετρο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Πάντα έλεγαν: «Συνήθως έρχονται γύρω στις έξι, έξι κα...

«Δεν θα τελειώσει έτσι» των Νίκι Φρεντς (προδημοσίευση)

«Δεν θα τελειώσει έτσι» των Νίκι Φρεντς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα των Νίκι Φρεντς [Nicci French] «Δεν θα τελειώσει έτσι» (μτφρ. Κίκα Κραμβουσάνου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η Κίρα άκουγε αν...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μικρός οδηγός στο ελληνικό διήγημα 1974-2024: 50 αντιπροσωπευτικά διηγήματα όλων των κατηγοριών

Μια ανασκόπηση της ελληνικής διηγηματογραφίας των τελευταίων πενήντα ετών σε 50 αντιπροσωπευτικά κείμενα. Σε πόσες κατηγορίες μπορούν να ταξινομηθούν τα διηγήματα (της μνήμης, πολιτικά, ερωτικά, αστυνομικά κ.ά.) και ποιοι οι σημαντικοί εκπρόσωποι της κάθε μιας; Στην κεντρική εικόνα, ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (1...

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα πρόσφατα βιβλία γόνιμου στοχασμού

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα πρόσφατα βιβλία γόνιμου στοχασμού

Η εξέλιξη της τεχνολογίας, η δίκη του Γαλιλαίου, η αποδοχή του θανάτου, αλλά και οι προκαταλήψεις μας για τους τσιγγάνους. Δέκα βιβλία που θα μας γεννήσουν πολλά ερωτήματα και θα μας δώσουν απαντήσεις.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Δέκα πρόσφατα βιβλία πεζογραφίας από όλον τον κόσμο, γραμμένα από γυναίκες, με πρωταγωνίστριες θηλυκότητες, που απευθύνονται σε όλους. Ιστορίες για τις ηχηρές ή σιωπηρές επαναστάσεις των γυναικών εντός και εκτός των έμφυλων ρόλων τους, τις εκφάνσεις της αυτενέργειας και χειραφέτησής τους. Μυθιστορήματα και διηγήματα...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ