alt

Για το βιβλίο του Γιώργου Βέη «Εκεί» (εκδ. Κέδρος).

Της Μαρίας Μαυρικάκη

Πόσο επίκαιρη είναι η παρουσίαση ενός βιβλίου που κατατάσσεται τεχνικά στην ταξιδιωτική λογοτεχνία, ενόσω βιώνουμε μια ασύλληπτη αλλαγή του έξωθεν κόσμου περιλαμβανομένης της απαγόρευσης μετακινήσεων και της καθήλωσης αεροπορικών στόλων; Θα μπορούσε να εκληφθεί ως μια ήπια παραφωνία, μια νότα εκτός του σκοπού ο οποίος άδεται παντού ή, αντιθέτως, ως ευκαιρία νοητικής απόδρασης και ευγενές υποκατάστατο εντός των τειχών του σαλονιού μας.

Όπως και στις προηγούμενές του μαρτυρίες –το «Εκεί» είναι το ένατο ταξιδιωτικό του έργο– ο Γιώργος Βέης δεν καταγίνεται τόσο με επιδερμικές περιγραφές όσο με αποτυπώσεις των ψυχικών διεργασιών του υποκειμένου, συντελούμενες με φόντο τις ιδιαιτερότητες των συγκεκριμένων χωρών.

Αν, όπως ισχυρίζεται ο Γιώργος Βέης, «η ενημέρωση για τον τόπο, πιθανότατα οδηγεί στην εξημέρωση του εαυτού», τότε η συλλογή μαρτυριών από τη παραμονή του συγγραφέα σε μέρη μακρινά και εξωτικά αποδεικνύεται ανακουφιστική και αποσυμφορητική από τους κραδασμούς που υπομένουμε. Όπως και στις προηγούμενές του μαρτυρίες –το Εκεί είναι το ένατο ταξιδιωτικό του έργο– ο Γιώργος Βέης δεν καταγίνεται τόσο με επιδερμικές περιγραφές όσο με αποτυπώσεις των ψυχικών διεργασιών του υποκειμένου, συντελούμενες με φόντο τις ιδιαιτερότητες των συγκεκριμένων χωρών.

Πέραν της παρατήρησης, η αποτύπωση εκτείνεται σε συναντήσεις με την ιστορία, την πολιτική, την παράδοση, τα θρησκευτικά τελετουργικά, και βέβαια με την ερμηνεία υπό αναλυτική ματιά: «Τα φαναράκια συνιστούν τις παραγράφους των προσευχών και φέγγουν νόημα, […] το ζευγάρι ουσιώνει χώρο, […] συντροφιές εγκολπώνονται το αίτημα της συνταύτισης στο ίδιο όραμα, […] οι νέοι θέλγονται από ό,τι συνιστά τη φαντασίωση του Εποχικού», ενώ «Οι επιτήδειοι των σημαινομένων» μπορεί να αποτελούν τίτλο κεφαλαίου. Στο μεταξύ, «το πλέγμα ενοχής αφήνει τα φαντάσματα να περιφέρονται ελεύθερα στ’ αυλάκια του νου μας».

Το μισό περίπου μέρος του βιβλίου είναι εμπνευσμένο από το νέο Βιετνάμ, «μια ζωηρή ακαταπόνητη τίγρη, ένα φυτώριο ατελεύτητης ανακύκλησης» καθώς και από την πρωτεύουσά του, το Ανόι «της αστείρευτης ενέργειας», που «διδάσκει διαρκώς μεταμφιέσεις». Τα βιετναμέζικα ηχοχρώματα περιμένουν στην υποδοχή, με σκοπό την τρυφερή διδασκαλία της εκφοράς του ονόματος στη δεύτερη κιόλας σελίδα. Α-νόι. Πόλη-νευρώνας με το ποτάμι εντός της.

Γνωρίζουμε το Τόκιο των θρησκευτικών τελετών και το Μνημείο Μέιτζι, «πτυχή μιας μεταφυσικής τάξης στα δυτικά νερά του Ειρηνικού», διαισθανόμενοι ολόγυρά μας το τραυματικό ίχνος από την εμπειρία των σεισμών.

Στη συνέχεια ταξιδεύουμε έως την Ινδονησία, όπου απολαμβάνουμε τη σωτήρια για τις ψυχές Ημέρα της Σιωπής, καθώς «αποχή από το λόγο δεν σημαίνει φτώχεια διανοημάτων αλλά πλούτο νόησης», και παρακολουθούμε μια παράσταση θεάτρου σκιών, ενδεδυμένοι με την παραδοσιακή πολυχρωμία του μπατίκ.

Γνωρίζουμε το Τόκιο των θρησκευτικών τελετών και το Μνημείο Μέιτζι, «πτυχή μιας μεταφυσικής τάξης στα δυτικά νερά του Ειρηνικού», διαισθανόμενοι ολόγυρά μας το τραυματικό ίχνος από την εμπειρία των σεισμών. Οι παρθένες του Σεντάι, η πουά αντισυμβατικότητα της Κουσάμα και το άφθονο σάκε συμπληρώνουν την αναφορά στην Ιαπωνία.

«Μια μινιατούρα Αγαθού» πλήρης αρωμάτων και ιδεών παραμένει το λιμάνι του Χονγκ Κονγκ, ενώ το κατεξοχήν πολιτισμικό σύμβολο της Κίνας, η Όπερα του Πεκίνου, αποκαλύπτεται ως η τέλεια ώσμωση περίπλοκων, ελκυστικών δρώμενων.

alt
Ο Γιώργος Βέης είναι πρέσβης επί τιμή. Μεταξύ άλλων,
χρημάτισε μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην
UNESCO. Έχει τιμηθεί με τρία Κρατικά Βραβεία
Μαρτυρίας-Χρονικού, Μαρτυρίας, Ταξιδιωτικής
Λογοτεχνίας, 2000, 2009 και 2015. Η ποιητική του
συλλογή Λεπτομέρειες κόσμων απέσπασε το Βραβείο
Λάμπρος Πορφύρας της Ακαδημίας Αθηνών το 2007.
Το 2012 τού απονεμήθηκε ο Ανώτερος Ταξιάρχης του
Φοίνικα για τις υπηρεσίες του στον διπλωματικό κλάδο.
Το 2014 τιμήθηκε με το Βραβείο Ποίησης του Ιδρύματος
Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο
του έργου του.





Περνάμε για λίγο από το πολιτικά ήρεμο Καμερούν όπου συναντάμε τους εκ γενετής δρομείς, παθιασμένους με την μπάλα όπως παλιότερα με το κυνήγι, να επιδίδονται στο ποδόσφαιρο με διηπειρωτική επιτυχία.

Τέλος, επιστρέφουμε στην Ευρώπη τον καιρό που το ένα κομμάτι της Γερμανίας συναντά το άλλο του μισό, με σύντομη επίσκεψη στο Βερολίνο, αλλά και στο Μίνστερ, πόλη «που έχει μάθει να αντέχει το βάρος μεγάλων πολέμων».

Σε όλη τη διάρκεια της περιπλάνησης, αισθανόμαστε τους φίλους του συγγραφέα να ξεπηδούν διαρκώς από τις σελίδες. Ζουν εκεί όπου περιηγείται ή μακριά του, τον συνδράμουν ή τον επισκέπτονται. Οι φίλοι συμμετέχουν ενεργά στο Εκεί, επικοινωνούν πνευματικά και κοινωνούν τον υλισμό της απόλαυσης. Σπαράγματα των μεταξύ τους πνευματικών διαλόγων μάς κοινοποιούνται ως κατακλείδες των κεφαλαίων του βιβλίου.

Η γραφή, σφιχτή και γεμάτη εικονοποιήσεις, παραπέμπει σε ποιητικό λόγο μέσω μιας ακάματης καταφυγής στον λεκτικό πλούτο, τον οποίον ο Γιώργος Βέης χειρίζεται με ευστοχία και πνεύμα οικονομίας. Εξάλλου, η ποίηση αποτελεί το κατεξοχήν πεδίο δημιουργίας του, πέραν των ταξιδιωτικών, μεταφραστικών, κριτικών και λοιπών πονημάτων του. Ακόμη και οι υποτιτλισμοί των φωτογραφιών που περιλαμβάνονται στο βιβλίο διακρίνονται για την ποιητικότητά τους, ενώ το ποίημα «Βιετνάμ (με σιγανή βροχή)» αναδημοσιεύεται αυτούσιο.

Η γραφή, σφιχτή και γεμάτη εικονοποιήσεις, παραπέμπει σε ποιητικό λόγο μέσω μιας ακάματης καταφυγής στον λεκτικό πλούτο.

Σύμφωνα με την ιστορικό Ιόλη Βιγγοπούλου, το Ταξίδι, «λέξη και πράξη σαγηνευτική», περιγράφεται ως «μία διαδικασία μετάβασης από το “οικείο” στο “ανοίκειο”, από την αναζήτηση της διαφορετικότητας ως το εσωτερικό ταξίδι που ενυπάρχει σε κάθε μετακίνηση, από τον συναρπαστικό πλάνητα βίο ως τη διαδικασία αποταμίευσης των καρπών του – το απαραίτητο της μνήμης». Αυτή τη διαδικασία τηρεί ευλαβικά ο Γιώργος Βέης, καθώς εκκινούμενος από τη σύγχρονη Ελλάδα, περιηγείται τον κόσμο με ματιά ποιητική και έντονα στοχαστική, με ματιά καλωσόρισμα μαζί και επίνευση.

* Η ΜΑΡΙΑ ΜΑΥΡΙΚΑΚΗ είναι συγγραφέας.
Τελευταίο βιβλίο της, το μυθιστόρημα «Περαστικά» (εκδ. Αίολος).

 Στην κεντρική εικόνα: Φωτογραφία © Ελένη Παπανδρέου


altΕκεί
Μαρτυρίες από το Βιετνάμ, την Ινδονησία, την Ιαπωνία,
την Κίνα, το Καμερούν, τη Γερμανία
Γιώργος Βέης
Κέδρος 2019
Σελ. 304, τιμή εκδότη €15,50
 

alt

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΕΗ

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τα μυστικά της συγγραφής» (κριτική) – Οι ευφάνταστες «πίσω σελίδες» σπουδαίων συγγραφέων

«Τα μυστικά της συγγραφής» (κριτική) – Οι ευφάνταστες «πίσω σελίδες» σπουδαίων συγγραφέων

Για το βιβλίο «Τα μυστικά της συγγραφής» (επιλογή-μτφρ. Σόλωνας Παπαγεωργίου, επιμ.-πρόλογος. Κ.Β. Κατσουλάρης, εκδ. Key Books). Κεντρική εικόνα: O Γουίλιαμ Φόκνερ γράφοντας στη γραφομηχανή του. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
«Έλα λιγάκι πιο κοντά» των Sigmataf και Αντώνη Γλυκού (κριτική) – Τρυφερό άγγιγμα με λέξεις και εικόνες

«Έλα λιγάκι πιο κοντά» των Sigmataf και Αντώνη Γλυκού (κριτική) – Τρυφερό άγγιγμα με λέξεις και εικόνες

Για το λεύκωμα «Έλα λιγάκι πιο κοντά» (εκδ. Κey Books) με σημειώσεις του Sigmataf και εικόνες του Αντώνη Γλυκού. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Σαν αστική περιπλάνηση σ’ έναν μέσα τόπο. Σαν τα σημειώματα σε μικρά χαρτάκια ...

«Επιβίωση και Ιερότητα: Η πρώιμη ανθρωπότητα, το ελληνικό κοσμοσύστημα και τα μυστήρια της Ελευσίνας» της Αλεξάνδρας Θεοδωροπούλου (κριτική)

«Επιβίωση και Ιερότητα: Η πρώιμη ανθρωπότητα, το ελληνικό κοσμοσύστημα και τα μυστήρια της Ελευσίνας» της Αλεξάνδρας Θεοδωροπούλου (κριτική)

Για το βιβλίο της Αλεξάνδρας Θεοδωροπούλου «Επιβίωση και Ιερότητα: Η πρώιμη ανθρωπότητα, το ελληνικό κοσμοσύστημα και τα μυστήρια της Ελευσίνας» (εκδ. Παπαζήση).

Γράφει ο Κωνσταντίνος Β. Πρώιμος

Ιαχές της φυσικής κα...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Χριστουγεννιάτικη γιορτή από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης: Σαββατοκύριακο στην Πλάκα, με Αργύρη Μπακιρτζή, κεράσματα και μεγάλες προσφορές

Χριστουγεννιάτικη γιορτή από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης: Σαββατοκύριακο στην Πλάκα, με Αργύρη Μπακιρτζή, κεράσματα και μεγάλες προσφορές

Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης διοργανώνουν χριστουγεννιάτικη γιορτή βιβλίου το Σάββατο 9 & την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου από τις 11:00 μέχρι και τις 19:00 στην οδό Θουκυδίδου 4, στην Πλάκα και υπόσχονται δύο μέρες γεμάτες με μουσική, κεράσματα, προτάσεις για δώρα και μεγάλες προσφορές.

Επιμέλεια: ...

Εορταστικό τετραήμερο των εκδόσεων Ψυχογιός στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης

Εορταστικό τετραήμερο των εκδόσεων Ψυχογιός στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης

Από σήμερα (7/12) έως και την Κυριακή (10/12) οι εκδόσεις Ψυχογιός ετοιμάζουν μια χριστουγεννιάτικη γιορτή για μικρούς και μεγάλους στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης με bazaar βιβλίων, εκδηλώσεις και δράσεις για τα παιδιά. «Τίτλοι λογοτεχνίας για μικρούς και μεγάλους, bazaar βιβλίων, συναντήσεις με συγγραφείς & συναρπα...

«Η Καταρίνα και η ομορφιά να σκοτώνεις φασίστες» (κριτική) – Η τελετουργία ενός φόνου σε μια άκρως σύγχρονη παράσταση

«Η Καταρίνα και η ομορφιά να σκοτώνεις φασίστες» (κριτική) – Η τελετουργία ενός φόνου σε μια άκρως σύγχρονη παράσταση

Για την παράσταση του Πορτογάλου σκηνοθέτη Τιάγκο Ροντρίγκες [Tiago Rodriguez] «Η Καταρίνα και η ομορφιά να σκοτώνεις φασίστες» που ανέβηκε στην κεντρική σκηνή της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση. Κεντρική εικόνα: © Joseph Bandere.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος  ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Τρότζαν» του Θανάση Χειμωνά (προδημοσίευση)

«Τρότζαν» του Θανάση Χειμωνά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Θανάση Χειμωνά «Τρότζαν, που κυκλοφορεί στις 8 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Πατάκη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Άνοιξα τα μάτια μου. Το μυαλό μου, αδειανό. Γύρω μου, φως. Έντονο. Εκτυφλωτικό. Συνειδητοπο...

«Αχ, Ευρώπη! Κείμενα για το μέλλον της Ευρώπης και την δημόσια σφαίρα» του Γιούργκεν Χάμπερμας (προδημοσίευση)

«Αχ, Ευρώπη! Κείμενα για το μέλλον της Ευρώπης και την δημόσια σφαίρα» του Γιούργκεν Χάμπερμας (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Γιούργκεν Χάμπερμας [Jürgen Habermas] «Αχ Ευρώπη! – Κείμενα για το Μέλλον της Ευρώπης και την δημόσια σφαίρα» (μτφρ. – προλεγόμενα – σχόλια: Δημήτρης Υφαντής, το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 15 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Printa / Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγορασ...

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

«Πολύ αργά πια» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Κλερ Κίγκαν [Claire Keegan] «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 7 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Την Παρασκευή, 29 Ιουλίου, το...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ