«Τα βιβλία μου είναι πολύ συνηθισμένα. Δεν υπάρχουν ειδικά εφέ, ούτε δράκοι ή βρικόλακες. Οι ιστορίες μου είναι από την καθημερινή ζωή. Πιστεύω πως αυτές είναι οι καλύτερες ιστορίες… εκείνες που ακούγονται πραγματικά αληθινές».
Της Μαρίζας Ντεκάστρο
Έτσι λέει ο Τζεφ Κίνι, συγγραφέας της εξαιρετικά δημοφιλούς σεριάς βιβλίων για παιδιά «Το Ημερολόγιο ενός Σπασίκλα» που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Την παραπάνω άποψή του διαβάσαμε σε συνέντευξή του στο περιοδικό Index (τ.45). Πράγματι είναι πολύ αληθινές οι ιστορίες του γιατί είναι ο καθρέφτης μας, ημών των μεγάλων και των ταλαίπωρων παιδιών τα οποία υφίστανται κάθε παιδαγωγική ιδέα και μόδα που τους επιβάλλουμε.
Η περίπτωση των βιβλίων του Τζεφ Κίνι είναι κατά πάσα πιθανότητα μοναδική. Μοναδική γιατί ακουμπά σε κοινό δύο ηλικιών: το παιδικό και το ενήλικο με ένα καινούριο στυλ. Όχι με τον τρόπο που συνήθως προτείνει η γράφουσα, δηλαδή διαβάστε γονείς και δάσκαλοι για να ανοίξετε συζητήσεις με τα παιδιά, αλλά διαβάστε ενήλικοι για να δείτε την εικόνα που εισπράττουν τα παιδιά από τη στάση σας. Στο χαοτικό ημερολόγιο του Γκρεγκ Χέφλι όλοι θα βρούμε τη θέση μας και θα γίνουμε υποκείμενα δίκαιης ειρωνείας και κριτικής. Γιατί ο νεαρός ήρωας δεν μασάει τα λόγια του. Σχολιάζει καθετί, κάθε στιγμή της μέρας στο σπίτι, στο σχολείο, στο εστιατόριο, τις σχέσεις με τους φίλους και τ’ αδέλφια του. Στο ημερολόγιο καταγράφει λοιπόν την καθημερινότητα με σχόλια σύντομα και καυστικά. Το ημερολόγιο, που δεν έχει αρχή, μέση και τέλος, μπορεί να διαβαστεί επίσης άναρχα.
Τζεφ Κίνι
Μετφρ: Πετρούλα Γαβριηλίδη
Εικονογράφηση: Τζεφ Κίνι
Εκδόσεις Ψυχογιός, Αθήνα 2012
Τιμή: € 11,00, σελ. 226
Γκρεγκ Χέφλι, ο μικρός Νικόλας της εποχής μας
Και τι αποκομίζουμε διαβάζοντας; Αποκομίζουμε μια μάλλον απαισιόδοξη ματιά για τη ζωή καθώς ο ήρωας, μπλεγμένος μέσα στον κυκεώνα των καταστάσεων, προσπαθεί να βρει ένα δρόμο για να πορευτεί. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Γκρεγκ είναι ο μικρός Νικόλας των ημερών μας. Ο Νικόλας ήταν το έξυπνο και ζωηρό παιδί των περασμένων δεκαετιών που είχε συνεπάρει με το χιούμορ και τη ματιά του μικρούς και μεγάλους, πάντα όμως μέσα στην περιχαρακωμένη παιδική κοινωνία. Σ’ αντίθεση με τον Νικόλα, ο Γκρεγκ δεν είναι το αθώο παιδί που ζει στο περιθώριο, αλλά αντιλαμβάνεται και παρεμβαίνει και στα των μεγάλων. Έχει άποψη για την κοινωνία και τα ζητήματά της που επηρεάζουν τη ζωή του, όπως για παράδειγμα η εισβολή, στον τελευταίο τόμο που εκδόθηκε μόλις, του ανεπρόκοπου θείου στο σπίτι του. Ο θείος είναι άνεργος, τεμπέλης, εκμεταλλεύεται την καλοσύνη της μητέρας και τους γίνεται βάρος. Ή πάλι οι σκηνές στο εστιατόριο, στον τομέα για οικογένειες με παιδιά, όπου η απουσία σέρβις μας φέρνει στο νου το θέμα του αποκλεισμού/περιορισμού των παιδιών σε συγκεκριμένους χώρους μακριά από τους καθωσπρέπει πελάτες, οι απόψεις της μητέρας σχετικά με την ανατροφή και την ψυχολογική βοήθεια που χρειάζεται ο μικρός αδελφός, το χαρτζιλίκι, οι τιμωρίες, τα κόλπα των δασκάλων για να οργανώσουν το μάθημά τους. Και φυσικά οι τρέλες των ίδιων των συνομήλικων του Γκρεγκ που καταλήγουν σε σουρεαλιστικές καταστάσεις, όπως η ιστορία με το χαρτί της τουαλέτας, τα πολλά μαλακά ρολά που αποθήκευσε κάθε μαθητής κάτω από το θρανίο του επειδή το σχολείο βάζει στις μαθητικές τουαλέτες χαρτί άγριο σαν γυαλόχαρτο.
Στον τελευταίο τόμο του ημερολογίου μεγάλη έκταση καταλαμβάνουν οι ερωτικές αγωνίες του αγοριού, μια άχαρη και δύσκολη κατάσταση που πρέπει να τη χειριστεί για να σταθεί στο ύψος του εκκολαπτόμενου ανδρισμού του. Τα ημερολόγια του σπασίκλα Γκρεγκ έχουν αγαπηθεί δικαίως από τους νεαρούς αναγνώστες γιατί βρίσκουν στα λόγια του όλα εκείνα που τους απασχολούν.
* Η Μαρίζα Ντεκάστρο είναι συγγραφέας και μεταφράστρια.