daniel-cohn-bendita

Το μανιφέστο του πάλαι ποτέ τρομερού παιδιού του Μάη

Του Κώστα Κατσουλάρη

Κυκλοφορεί και στη χώρα μας το μικρό «πράσινο» πολιτικό μανιφέστο του Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ με τον πολιτικά φορτισμένο τίτλο «Τι να κάνουμε;».

Προκαλεί βέβαια έκπληξη ότι το πάλαι ποτέ τρομερό παιδί του γαλλικού Μάη δανείστηκε τον τίτλο του από γνωστό πόνημα του Λένιν, παρότι στην πορεία του υπήρξε πιο κοντά στους αντιεξουσιαστές απ’ ό,τι στους Κουμουνιστές…

Παιδί γερμανοεβραίων που εγκατέλειψαν τη Γερμανία του Χίτλερ για τη Γαλλία το 1933, ο Ντάνι ή Ντανί ισορροπούσε σε όλη του τη ζωή ανάμεσα στις δύο αυτές ταυτότητες, όπως φανερώνει τόσο το βιογραφικό του όσο και η ίδια η πολιτική του δράση ¬- έχει εκλεγεί ευρωβουλευτής με τους Πράσινους και στη Γερμανία και στη Γαλλία. Αφού φλέρταρε για χρόνια την άκρα αριστερά, συμμετέχοντας σε ποικίλες ελευθεριακές ομάδες, κατέληξε στα χρόνια της ωριμότητάς του σταθερός υποστηρικτής του οικολογικού κινήματος, και ειδικότερα του πλέον πολιτικοποιημένου κομματιού του, των Πρασίνων.

benditcoverΤι να κάνουμε;
Daniel Cohn-Bendit
Μτφρ. Μελίτα Γκουρτσογιάννη
Κέδρος 2010

Το «Τι να κάνουμε;», άλλωστε, ήταν το θεωρητικό όπλο του Κον-Μπεντίτ κατά τη διάρκεια της τελευταίας προεκλογικής του εκστρατείας στη Γαλλία, στις Ευρωεκλογές του Ιουνίου 2009. Το βιβλίο κυκλοφόρησε τον Απρίλιο και συνετέλεσε και αυτό στην πρωτοφανή εκλογική επιτυχία των Οικολόγων, οι οποίοι βγήκαν τρίτο κόμμα με ελάχιστους ψήφους (πήραν 16,28%!) πίσω από τους Σοσιαλιστές.

Μεγάλο ατού του βιβλίου είναι ότι ενώ αποτελεί εκλογικό και ιδεολογικό «μανιφέστο», πουθενά δεν παραδίδεται σε υπεραπλουστεύσεις. Σε κάθε κεφάλαιο, τίθενται σαφή πολιτικά ζητήματα και προτείνονται ξεκάθαρες, και συχνά πρωτότυπες, πολιτικές λύσεις. Καταρχάς, καλεί σε σύγκλιση απόψεων κάθε πολίτη με οικολογικές ευαισθησίες: ««Η συγκυρία μιας οικολογικής κρίσης διαρκείας και μιας σοβαρής οικονομικής κρίσης, μαζί με μια κοινωνική κρίση που χειροτερεύει στο βάθος του πίνακα, υποχρεώνει σήμερα όσους και όσες έχουν οικολογική συνείδηση να προχωρήσουν σε σύγκλιση.» (σ. 43)

Βασικός άξονας της σκέψης του είναι ότι θα πρέπει να οδηγηθούμε όχι σε μεγαλύτερη ανάπτυξη, αλλά σε διαφορετικού τύπου ανάπτυξη, που σε ορισμένους τομείς, όπως για παράδειγμα στην αυτοκινητοβιομηχανία, ίσως σημαίνει και «επιλεκτική αποανάπτυξη». Γράφει: «Πρέπει να αλλάξουμε το μοντέλο κατανάλωσης και παραγωγής δίνοντας προτεραιότητα στη βιωσιμότητα έναντι της ανευθυνότητας, στο διαρκές έναντι του εφήμερου, στην ανακύκλωση έναντι της αποθήκευσης των αποβλήτων, στο ποιοτικό και όχι στο ποσοτικό.» (σ. 62)

Σύμφωνα με τον Κον-Μπεντίτ, απαιτείται ένα νέο Green Deal, το οποίο ταυτόχρονα θα αποβλέπει σε μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων. «Είναι αδύνατον να προωθήσουμε το όραμα μιας πολιτικής οικολογίας χωρίς σοβαρή μείωση των κοινωνικών και των οικονομικών ανισοτήτων.» (σ. 69) Κι όσο για το πώς θα παραχθεί καινούργιος κοινωνικός πλούτος μέσα από τις νέες αυτές μορφές οικονομίας, ο Κον-Μπεντίτ φέρνει το παράδειγμα της μέλισσας. Ως γνωστόν, η παραγωγή μελιού, που είναι το τελικό προϊόν της δραστηριότητας της μέλισσας, είναι ένα μικρό υποσύνολο των θετικών επιπτώσεων της δράσης της στο περιβάλλον, αφού με τη δική της συμβολή, μέσω της επικονίασης, αναπαράγονται πολλά κρίσιμα είδη της χλωρίδας. Συνεπώς, η οικονομία δεν πρέπει να μετριέται με τους παραδοσιακούς δείκτες, αλλά με νέους που θα εντάσσουν στις μετρήσεις του όλες τις κοινωνικές δραστηριότητες των ατόμων, όπως είναι η παραγωγή ελεύθερου λογισμικού ή το καλλιτεχνικό έργο.

Ομοίως ρηξικέλευθες είναι οι θέσεις του τα ζητήματα που σχετίζονται με τη μετανάστευση. Άλλωστε, Φρανκφούρτη στην οποία είχε ως αντιδήμαρχος την ευθύνη διαχείρισης του ζητήματος, έχει μετανάστες σε ποσοστό 30%. Οι θέσεις του είναι ελκυστικές, διότι διέπονται από έναν ρεαλισμό που συχνά απουσιάζει από το λόγο της Αριστεράς. Λέει, για παράδειγμα, για το Ισλάμ: «Αν δώσουμε στο Ισλάμ τη θέση που του αναλογεί στην Ευρώπη, θα έχουμε μεγαλύτερο πλεονέκτημα ώστε να διεκδικήσουμε τα ατομικά δικαιώματα που έρχονται σε ρήξη με τις θρησκευτικές και τις οικογενειακές παραδόσεις». Κι όσο για τη μεγαλύτερη συμμετοχή διαφόρων εθνοτικών ομάδων στην πολιτική, μήπως θα έπρεπε να παρθούν πολιτικές πρωτοβουλίες όπως η ποσόστωση; «Δεν είμαι υπέρ», λέει. «Κάτι τέτοιο θα ομαδοποιούσε υποχρεωτικά τους ανθρώπους σε κατηγορίες, σύμφωνα με την καταγωγή ή το χρώμα του δέρματός τους.» Αντιθέτως: «Η ουτοπία που προτείνω είναι απολύτως πραγματοποιήσιμη, είναι η ουτοπία της ανοιχτής κοινωνίας, όπου όλοι αισθάνονται ότι βρίσκονται στον τόπο τους.»

Εν κατακλείδι: Ένα βιβλίο που ταυτόχρονα συμπυκνώνει ορισμένες βασικές συνιστώσες του Πράσινου Κινήματος, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί μια καλή εισαγωγή στις σύγχρονες οικολογικές ιδέες, μέσα από την γραφή και τη σκέψη ενός χαρισματικά επικοινωνιακού προσώπου. 

Ο πολιτικός Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ
•    Το 1989 εκλέγεται αντιδήμαρχος Φρανκφούρτης υπεύθυνος για τα πολυπολιτισμικά ζητήματα
•    Το 1994, ευρωβουλευτής με τους Πράσινους, παρότι είχε τοποθετηθεί όγδοος στη λίστα εξαιτίας της υποστήριξής του στην γερμανική επέμβαση στη Βοσνία
•     Το 1999 επέστρεψε στην πολιτική ζωή της Γαλλίας ως πρόεδρος των Πρασίνων Γαλλίας για τις Ευρωεκλογές, πετυχαίνοντας 9,2 στην κάλπη
•    Το 2002 γίνεται Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Πρασίνων στην Ευρώπη και το 2004 εκλέγεται ξανά στη Γερμανία

•    Τον Ιούνιο του 2009 συμμετείχε στις Ευρωεκλογές και πάλι στη Γαλλία, ως πρόεδρος του συνδυασμού «Ευρώπη-Οικολογία» κερδίζοντας 16,28% του εκλογικού σώματος, μόλις 0,2 μονάδες λιγότερο από το δεύτερο σοσιαλιστικό κόμμα.

Κώστας Κατσουλάρης

 

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Να μη φορτώνουμε χρέη τις επόμενες γενιές»

«Να μη φορτώνουμε χρέη τις επόμενες γενιές»

Η Κάτια Λεμπέση υποστηρίζει την προοπτική μιας ανάπτυξης με μέτρο, που σέβεται το περιβάλλον, τον άνθρωπο και όλα τα έμβια όντα.

Του Σωτήρη Βανδώρου

...
Η βιβλιοθήκη στην ψηφιακή εποχή

Η βιβλιοθήκη στην ψηφιακή εποχή

Του Σάκη Κουρουζίδη*

Ο Μπόρχες έλεγε πως «το να ομιλείς σημαίνει να περιπίπτεις σε ταυτολογίες, αφού όλα έχουν ει...

O χρόνος εκπνέει

O χρόνος εκπνέει

Σημαντική μείωση εκπομπών αερίων που συμβάλλουν στην υπερθέρμανση του πλανήτη πρέπει να γίνει άμεσα.

 Του Μιχάλη Προμπονά *

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Αυτή είναι η βραχεία λίστα για το Βραβείο Μπούκερ 2023

Οι έξι συγγραφείς που επιλεχτήκαν από την κριτική επιτροπή «παρουσιάζουν έργα εντυπωσιακής δομής». Ανάμεσά τους βρίσκονται δύο πρωτοεμφανιζόμενοι πεζογράφοι. Στη φωτογραφία, η υποψήφια Σάρα Μπερνστάιν [Sarah Bernstein].

Επιμέλεια: Book Press

...
Με «Το σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά ξεκινάει το πρόγραμμα της Στέγης για το φθινόπωρο

Με «Το σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά ξεκινάει το πρόγραμμα της Στέγης για το φθινόπωρο

Ο Δημήτρης Καραντζάς επιστρέφει στη Στέγη με μια περφόρμανς–παραβολή για τη βία, τον εθισμό στην εικόνα και την κατάργηση των ψευδαισθήσεων ή, αλλιώς, για την πραγματικότητα που, ό,τι κι αν κάνεις για να την αποφύγεις, αργά ή γρήγορα θα έρθει να σε βρει.

Επιμέλεια: Book Press

Από τις 30 Σεπτεμβρί...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

«Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» της Τζορντάνα Λεβίν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Τζορντάνα Λεβίν [Jordanna Levin] «Manifest – Υλοποίησε τη ζωή των ονείρων σου» (μτφρ. Νοέλα Ελιασά), που θα κυκλοφορήσει στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας. 

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

«Ηλίας Πετρόπουλος: Σκληρός από τρυφερότητα» του Τζον Τέιλορ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση του προλόγου του μεταφραστή Γιώργου Ι. Αλλαμανή, στο βιβλίο του Τζον Τέιλορ [John Taylor] «Σκληρός από τρυφερότητα – Ο Έλληνας ποιητής και λαογράφος του άστεως Ηλίας Πετρόπουλος», το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Δίχτυ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Ο Πολωνός» του Τζ.Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

«Ο Πολωνός» του Τζ.Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Τζ.Μ. Κουτσί [J.M. Coetzee] «Ο Πολωνός» (μτφρ. Χριστίνα Σωτηροπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 4 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

4 σημαντικές εκδόσεις για την Αθήνα – Όψεις μιας πόλης σε διαρκή κίνηση

Τέσσερις εκδόσεις για τη μελέτη, το σήμερα και το άλλοτε της Αθήνας. Στην κεντρική εικόνα, φωτογραφία της Διονυσίας Αλεξιάδου, από το λεύκωμα των εκδόσεων Καπόν «Η Αθήνα στον καιρό της πανδημίας».

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ