thriller

Του Νίκου Βλαντή

Ανέκαθεν, όποτε καλοκαίριαζε, κήρυττα αναγνωστική σχόλη. Όπως τα παιδιά, όταν τελειώνει το σχολείο. Είχα ήδη αφήσει πίσω μου τα βαριά κλασικά διαβάσματα του χειμώνα. Είχα περάσει από την «ποιητική άνοιξη», που διάβαζα μόνο ποίηση. Και έμπαινα πλέον σε μια περίοδο αναγνωστικής χαλάρωσης, περνώντας τις μοναχικές μου νύχτες διαβάζοντας θρίλερ. Αναζητούσα

το πρωτόγνωρο συναίσθημα που μου είχε προκαλέσει η ανάγνωση των ιστοριών του Έντγκαρ Άλαν Πόε όταν ήμουν μικρός. «Η πτώση του οίκου των Άσερ», «Οι δολοφόνοι της οδού Μοργκ», «Ο μαύρος γάτος», «Η μάσκα του κόκκινου θανάτου»... Ιστορίες που είχαν χαράξει μέσα μου πρωτόγνωρες συναισθηματικές διαδρομές, αξέχαστα βιώματα, τα οποία αναζητούσα να ξαναζήσω σε καινούργια βιβλία (συχνά εις μάτην, ένεκα του νόμου της φθίνουσας απόλαυσης). Με αυτό το υπόβαθρο πολλών καλοκαιριών, που ταυτίζονταν μέσα μου με το στίχο του Michael Jackson «It’s thriller night» (θυμάστε το καταπληκτικό βιντεοκλίπ;), ξεχώρισα από την πρόσφατη βιβλιοπαραγωγή ορισμένα βιβλία που ανήκουν στο αγαπημένο μου καλοκαιρινό είδος.

 

Μάθημα τρόμου Νο 1: Οι γυναίκες μεγαλουργούν

daskalaΤο είδος ανήκει στις γυναίκες. Από τότε που η Μαίρη Σέλλεϋ –βάζοντας στοίχημα με τον άνδρα της Πέρσυ Σέλλεϋ και τον Λόρδο Βύρωνα ποιος θα γράψει την πιο τρομακτική ιστορία– έγραψε τον καταπληκτικό «Φρανκενστάιν» (ολόκληρο μυθιστόρημα δηλαδή), από τότε δηλαδή που ο ρομαντισμός εξέπνευσε προς τη φαντασία και τον τρόμο, αναδείχθηκαν οι γυναίκες συγγραφείς ως μάστερ του είδους. Πάρτε, για παράδειγμα, την Αnne Rice και τα καταπληκτικά της βιβλία για τους βρικόλακες (πολύ πριν γίνουν μόδα), με γνωστότερο ίσως αυτό που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο («Συνέντευξη με έναν βρικόλακα»). Θυμηθείτε την καταπληκτική Γιαπωνέζα Γιόκο Ογκάουα, την οποία γνωρίσαμε πρόσφατα και στη χώρα μας, χάρη στις εκδόσεις Άγρα. Και όσο για τους φαν του είδους (σαν εμένα), σίγουρα θα θυμούνται την παλαιότερη ανατριχιαστική συλλογή «Οι κυρίες του τρόμου» από τις εκδόσεις Επιλογή της Θεσσαλονίκης. Με αυτή την αναγνωστική εμπειρία, θεωρώ μια σίγουρη επένδυση το βιβλίο «Η δασκάλα με τα μαύρα και άλλες ιστορίες τρόμου» από τις εκδόσεις Μεταίχμιο: μια συλλογή διηγημάτων από γυναίκες συγγραφείς του 20ού αιώνα, σε επιμέλεια του Ρίτσαρντ Ντάλμπι, γνωστού επιμελητή βιβλίων του Φανταστικού (όπως ο δικός μας Μάκης Πανώριος δηλαδή), σε καλαίσθητη έκδοση.

 

Μάθημα τρόμου Νο 2: Το πέρασμα από την «Κόλαση»

banksΦυσικά, για να περάσω ένα καλοκαίρι-θρίλερ, θα επισκεφτώ σίγουρα την «Κόλαση», τη γνωστή και επιτυχημένη σειρά των εκδόσεων Οξύ. Τι να πρωτομνημονεύσω; Δεκάδες βιβλία του είδους, σε καλοφτιαγμένες και επιμελημένες εκδόσεις, με τη φροντίδα του Βασίλη Μπαμπούρη και του Πάρη Κούτσικου. Σπονδή λοιπόν στον «Άρχοντα του ψεύδους», του καταπληκτικού Γκράχαμ Μάστερτον, και στην εξίσου καταιγιστική «Έκσταση θανάτου», αλλά και σε τόσα άλλα. Στα πρόσφατα τώρα: Επανεκδόθηκε το «Εργοστάσιο σφηκών» του Iain Banks, το οποίο είχε βγει από το Οξύ στα πρώτα του βήματα (1996), τότε που ο εκδοτικός οίκος είχε προκαλέσει μια ευρεία ανανέωση στη θεματική και στην αισθητική των ξένων μυθιστορημάτων στην Ελλάδα, η οποία έως σήμερα έχει γίνει βαθύτερα αισθητή στα εκδοτικά δρώμενα. Το βιβλίο του Banks είναι must, λοιπόν, για τους συλλέκτες του είδους, μια ανατριχιαστική καταβύθιση στο μυαλό ενός δεκαεφτάχρονου δολοφόνου. Αφού το τελειώσετε, μάλλον θα αναζητήσετε και το «Πέτρινο τραγούδι», που έχει βγει από τις ίδιες εκδόσεις. Και, αν είστε τυχεροί, θα το βρείτε.

 

ΜάθημαθρίλερΝο 1: Back in the USSR 

kortoΑπό τότε που έπεσε η ΕΣΣΔ, οι post-soviet studies έγιναν μόδα. Το ίδιο και τα βιβλία που αφορούν τους γραφειοκρατικούς και ισοπεδωτικούς μηχανισμούς της σοβιετικής Ρωσίας. Εκτός από επιστημονικό ενδιαφέρον, ωστόσο, το φαινόμενο ΕΣΣΔ έχει αρχίσει να απασχολεί και νέους πεζογράφους. Πριν από λίγους μήνες, π.χ., εκδόθηκε από τον δικό μας Αύγουστο Κορτώ το «Δεκαέξι», ένα φιλόδοξο και μεγαλεπήβολο θρίλερ, που διαδραματίζεται στην πρώην ΕΣΣΔ. Ο συνομήλικος του Κορτώ Τομ Ρομπ Σμιθ, βρετανοσουηδικής καταγωγής, εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα, το «Παιδί 44», που διαδραματίζεται επίσης στην ΕΣΣΔ τη δεκαετία του 1950, μόλις δύο χρόνια πριν (2008), βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε και στην ελληνική γλώσσα από τις εκδόσεις Πατάκη. Μάλιστα, για να καταλάβετε το ενδιαφέρον που ασκεί στους Δυτικούς ακόμη και σήμερα το ιστορικό αίνιγμα της «Μητέρας Ρωσίας», το πρωτόλειο του Σμιθ ήταν υποψήφιο έως και για το Βooker, ενώ μεταφέρεται στον κινηματογράφο από τον Ρίντλεϊ Σκοτ. Η υπόθεση συναρπάζει: μια καταβύθιση στη Σοβιετική Ένωση του 1953, μέσα από τα πλοκάμια του υπουργείου Κρατικής Ασφάλειας, με θέμα τη δολοφονία ενός αγοριού και ήρωα έναν αξιωματικό-ήρωα πολέμου, τυφλά αφοσιωμένο στο υπουργείο, ο οποίος –αποφασισμένος όπως είναι να αποκαλύψει τον δολοφόνο– ξεδιπλώνει το χαλί της Ουτοπίας για να βυθομετρήσει την άβυσσο ενός τρομακτικού καθεστώτος. Μου φαίνεται πολλά υποσχόμενο όλο αυτό: μου θυμίζει μάλιστα και μια παλαιότερη ταινία: το «Έγκλημα στο Γκόρκι Παρκ» του 1983. Back in the USSR, λοιπόν, κι ας πιστεύω κατά βάθος πως σε αυτό δεν υπάρχει τίποτε καινούργιο να μάθουμε. Για τη χαρά (;) του θρίλερ!

 

Μάθημα φαντασίας 1 (και μόνο): Το κοιμητήριο των λησμονημένων βιβλίων

paixnidiΟ Κάρλος Ρουίθ Θαφόν με τη «Σκιά του ανέμου» κέρδισε τους αναγνώστες του είδους του θρίλερ που ερωτοτροπεί με τη φαντασία. Ένα βιβλίο με άρωμα βιβλιοφιλίας, στοιχεία θρίλερ, και το μεταφυσικό να κυριαρχεί, που αποτέλεσε μια ευχάριστη καινοτομία. Το εύρημά του ήταν το Κοιμητήριο των λησμονημένων βιβλίων, μια μυστική βιβλιοθήκη στην οποία βρίσκονται όλα τα ξεχασμένα βιβλία, περιμένοντας εκείνον τον αναγνώστη που θα τα βγάλει από τη λήθη. Προσωπικά, μου προκάλεσε μεγάλο ενδιαφέρον, μου φάνηκε πολύ κοντινό σε δικές μου εμπνεύσεις. Ξεδιαλύνω ενστικτωδώς το νέο του βιβλίο, αν και με κάποια επιφύλαξη. Μας μεταφέρει στη Βαρκελώνη του Μεσοπολέμου, μια πόλη θαυμάτων που μεταμορφώνεται χάρη στην αρχιτεκτονική. Ξεδιπλώνει μια βιβλιοφιλική ιστορία «φανταστικού τρόμου» σε ατμόσφαιρα γοτθική, σε μια εποχή που το μοντέρνο δεν έχει ξεδιαλύνει τη σχέση του με το γκόθικ και το γκροτέσκ (ο Γκαουντί π.χ. ουδέποτε την ξεδιάλυνε). Φτιάχνει μια φαουστική ιστορία, που ίσως φέρνει στον νου την ταινία «Δαιμονισμένος άγγελος» (θυμάστε εκείνη την καταπληκτική ιστορία με πρωταγωνιστή τον Μίκυ Ρουρκ και τον Ρόμπερτ ντε Νίρο;). Τι με κάνει λοιπόν επιφυλακτικό; Το γεγονός ότι πατάει πάνω στη «συνταγή» της «Σκιάς του ανέμου», ότι χρησιμοποιεί το ιδιότυπο σύμπαν που είχε φτιάξει, τις ίδιες αφηγηματικές τεχνικές, χωρίς να έχει κάτι καινούργιο να πει, μόνο και μόνο για να ολοκληρώσει την «τριλογία» πάνω στο θέμα. Τι πάθανε πια όλοι με τις «τριλογίες»;

 

Έξοδος: Επιστροφή στην πραγματικότητα

to_koritsi_pou_epaizeΚάθομαι και σκέφτομαι: χάνομαι σε φανταστικούς κόσμους και περιπετειώδη αναγνώσματα, σε αγωνιώδεις εξιστορήσεις και μυστηριώδη μυθιστορηματικά τερτίπια, την ώρα που ο παλμός της ευρωπαϊκής ιστορίας χτυπά ολοένα και γρηγορότερα, πιο εκκωφαντικά, και μάλιστα με σημείο αιχμής τη χώρα όπου ζω. Δεν θα ’πρεπε λοιπόν και τα καλοκαιρινά μου αναγνώσματα, όσο και αν διακατέχονται από τη σχόλη και την τάση φυγής, να συντονιστούν με την πραγματικότητα; Από το οξύ δίλημμα με βγάζει ο Στιγκ Λάρσον: Καιρός να εντρυφήσω λοιπόν κι εγώ, αν και κάπως καθυστερημένα, στην περιβόητη «Τριλογία του Μιλλένιουμ». Η υπόθεση είναι πολύ ενδιαφέρουσα: η διάβρωση του σοσιαλδημοκρατικού μοντέλου της Σουηδίας μέσα από την αργή παρακμή πλούσιων οικογενειών με ναζιστικό παρελθόν, την εισβολή της παγκοσμιοποίησης, την ισχυροποίηση του υποκόσμου. Όλο αυτό μυρίζει λίγο απλουστευτικό πολιτικώς ορθό μανιχαϊσμό, μέσα από το πρόσχημα του ρεαλισμού. Ωστόσο, υπάρχει και η ηρωίδα-δέλεαρ: η νεαρή Λίσμπετ Σαλάντερ, το «Κορίτσι με τοΔ τατουάζ», η χάκερ-τιμωρός της νέας εποχής, που πρωταγωνιστεί και στον δεύτερο τόμο της τριλογίας, με τίτλο «Το κορίτσι που έπαιζε με τη φωτιά». Κάτι που μου θυμίζει ότι ένα καλό μυθιστόρημα, σε όποιο είδος και αν ανήκει, χρειάζεται και έναν καλοφτιαγμένο ήρωα, με τον οποίο γοητεύεται ο αναγνώστης και επιθυμεί να ταυτιστεί.

Σας αφήνω: Εύχομαι να περάσετε καταιγιστικές thriller nights, με όποια βιβλία και αν διαλέξετε να σας συντροφεύσουν.

 

*Ο Ν. Βλαντής είναι συγγραφέας και εργάζεται για τον εκδοτικό οίκο Μαγικό Κουτί.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τα βαμπίρ είναι παντοτινά

Τα βαμπίρ είναι παντοτινά

Η μανία με τους βρικόλακες ως αλληγορία για το κυνήγι της άφθαρτης νεότητας, της παντοδυναμίας και του ανέφικτου έρωτα. 

Της Αναστασίας Καμβύση

Μετράω τα βαμπιροβιβλία πάνω, γύρω και κάτω από το γραφείο μου, άλλα στα ελληνικά και άλλα στα αγγ...

Κόσμοι μαγικοί

Κόσμοι μαγικοί

Του Δημήτρη Αργασταρά

Η φανταστική λογοτεχνία (fantasy) καταγράφει μια ιστορία τόσο μακροχρόνια και πλούσια όσο και η ίδια η λογοτεχνία. Τι είναι όμως αυτό που κάνει το συγκεκριμένο είδος ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Την ώρα που το ευρύ τηλεοπτικό κοινό παρακολουθεί με ενδιαφέρον κάποιες εξαιρετικές σειρές του Netflix και της HBO, όμως δεν ενοχλείται καθόλου από τα νέα ελληνικά σήριαλ, που σταθερά θέματά τους έχουν «τη βεντέτα, την τιμή της αδερφής και την κατσίκα του γείτονα» -όπως εύγλωττα είπε σε συνέντευξή του-, ο Δημήτρης Κ...

«Ο Πολωνός» του Τζ.Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

«Ο Πολωνός» του Τζ.Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Τζ.Μ. Κουτσί [J.M. Coetzee] «Ο Πολωνός» (μτφρ. Χριστίνα Σωτηροπούλου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 4 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

Βίος και Πολιτεία #11: Η Σώτη Τριανταφύλλου, ζωντανά από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Βίος και Πολιτεία #11: Η Σώτη Τριανταφύλλου, ζωντανά από το «υπόγειο» της Πολιτείας

Στο 11ο επεισόδιο της σειράς συζητήσεων με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου, με τον Κώστα Κατσουλάρη θα συνομιλήσει η συγγραφέας και ιστορικός Σώτη Τριανταφύλλου, σε μια κουβέντα εφ' όλης της ύλης, από τα παιδικά της χρόνια στην Κυψέλη μέχρι τα νεανικά της χρόνια στη Νέα Υόρκη, τη ζωή της στο Παρίσι, τα ταξίδια της...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευσητο από το μυθιστόρημα του Κολμ Τόιμπιν [Colm Tóibín] «Ο μάγος» (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 9 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Λίμπεκ, 1892

Η ορχήστρα έπαιζε το Πρ...

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Σον Μπίθελ [Shaun Bythell] «Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» (μτφρ. Μαριάννα Καλέμη) το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 18 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Key Books.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τύπος τρία

ΕΙΔΟΣ: PARENTE...

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

«Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα» του Βαγγέλη Μαργιωρή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αστυνομικό μυθιστόρημα του Βαγγέλη Μαργιωρή «Το σπίτι με την κόκκινη πόρτα», το οποίο κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Ήρωες, μίξερ, μανταλάκια, σερβιέτες…» Μέσα στο ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ