Juan Ramón Jiménez

Μια μέρα σαν σήμερα, 29 Μαΐου 1958, πέθανε στο Πουέρτο Ρίκο ο Ισπανός ποιητής Χουάν Ραμόν Χιμένεθ. Ήταν 77 ετών και δύο χρόνια νωρίτερα είχε τιμηθεί με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Στην κεντρική εικόνα: Πίνακας του Ισπανού ζωγράφου Joaquín Sorolla (1863-1923).

Του Λεωνίδα Καλούση

Γεννημένος τον Δεκέμβριο του 1881 στην Ανδαλουσία, ο Χιμένεθ έχει εγγραφεί στη «γενιά του 14» των Ισπανών λογοτεχνών που μεταγενέστερα εισήχθη από την λογοτεχνική κριτική με βάση τη χρονιά που κυκλοφόρησε το πρώτο σημαντικό έργο του Jose Ortega y Gasset και που θεωρείται ότι ανήκουν στο κοινωνικοπολιτκό κίνημα του «νουσαντισμού» που αναπτύχθηκε στην Καταλονία στις αρχές του 20ου αιώνα ερχόμενο σε αντιπαράθεση με τον μοντερνισμό.

Ο Χιμένεθ κινήθηκε γύρω από την λεγόμενη «καθαρή ποίηση» εμπνεόμενος από την πλατωνική φιλοσοφία αλλά και τους Γάλλους συμβολιστές, κι επιδιώκοντας το ιδανικό της τέλειας ομορφιάς, απέκοψε από την ποίησή του στοιχεία ιδεολογικά, πολιτικά ή κοινωνικά και σταθερά αναζητούσε λεπτές αποχρώσεις. 

Ο Χουάν Ραμόν Χιμένεθ πήγε σχολείο σε οικοτροφείο Ιησουιτών και στη συνέχεια σπούδασε νομικά στη Σεβίλλη, αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του. Ήταν ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας και εκδότης λογοτεχνικού περιοδικού. Το 1917 παντρεύτηκε την Zenobia Camprubí, ποιήτρια και μεταφράστρια. Μετά τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο και την επικράτηση του δικτάτορα Φράνκο, έφυγε από την Ισπανία για να ζήσει για λίγα χρόνια στην Κούβα, ενώ μετά από ένα πέρασμα από τις Ηνωμένες Πολιτείες τελικά εγκαταστάθηκε στο Πουέρτο Ρίκο, όπου έγινε καθηγητής ισπανικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Πουέρτο Ρίκο.

Γνωστότερο έργο του είναι το πεζοποίημα Ο Πλατέρο κι εγώ (μτφρ. Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη, εκδ. Καστανιώτη) που όταν πρωτοκυκλοφόρησε έφερε τον υπότιτλο «Μια ανδαλουσιανή ελεγεία». Στην ολοκληρωμένη εκδοσή του κυκλοφόρησε το 1917.

KASTANIOTIS JIMENEZ

Στο σημείωμα του εκδότη διαβάζουμε για το βιβλίο:

«Έναν αιώνα και πλέον χρειάστηκε ο Πλατέρο, ο πιο διάσημος και οικουμενικός γαϊδαράκος του ισπανόφωνου κόσμου, για να φτάσει ολοκληρωμένος στην ελληνική γλώσσα. Σε τούτο το ιδιαίτερο βιβλίο "η χαρά και η στενοχώρια είναι δίδυμες αδερφές", όπως γράφει ο Χουάν Ραμόν Χιμένεθ. Ο νομπελίστας, μέσα από αυτή την πολύχρωμη ελεγεία, αποτυπώνει τη λυρική αυτοβιογραφία της νιότης του, αποθανατίζει τη γενέτειρά του, το Μογέρ, και δημιουργεί έναν παντοτινό μύθο, τον μύθο του τετράποδου και ασημόγκριζου Πλατέρο, τον μύθο ενός αγαπημένου και πιστού συντρόφου. Καθένα από τα εκατόν τριάντα οκτώ σύντομα κεφάλαια του έργου, το οποίο αποτελεί και το αντιπροσωπευτικότερο δείγμα πεζοποιήματος στη μακρά ισπανική παράδοση, συνθέτει έναν ανάγλυφο πίνακα ζωγραφικής, με φόντο πάντοτε το τοπίο της Ανδαλουσίας, που το βλέπουμε να ζωντανεύει μπροστά στα μάτια μας, με θέματα όπως η φιλία ανάμεσα στον ποιητή και τον Πλατέρο, η ζωή στην ύπαιθρο, η αλλαγή των εποχών, η σκληρότητα των παιδιών, η ομορφιά της φύσης, ο φόβος, ο θάνατος. Ένα εμβληματικό κείμενο της παγκόσμιας λογοτεχνίας, με τις περισσότερες επανεκδόσεις, μεταφράσεις και εικονογραφήσεις μετά τον Δον Κιχώτη του Θερβάντες».

Τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας «για τη λυρική του ποίηση, η οποία στην ισπανική γλώσσα αποτελεί παράδειγμα υψηλού πνεύματος και καλλιτεχνικής αγνότητας». 

Στο Πούερτο Ρίκο όπου είχε εγκατασταθεί από τη δεκαετία του '40, σταδιακά δημιουργήθηκε μια παροικία Ισπανών διανοούμενων που ζούσαν εκεί σε αυτοεξορία. 

jimenez juan

Το 1956 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας «για τη λυρική του ποίηση, η οποία στην ισπανική γλώσσα αποτελεί παράδειγμα υψηλού πνεύματος και καλλιτεχνικής αγνότητας», σύμφωνα με το σκεπτικό της σουηδικής Ακαδημίας.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Θόρντον Ουάιλντερ: «Η ελπίδα, όπως και η πίστη, δεν είναι τίποτα αν δεν είναι θαρραλέες»

Θόρντον Ουάιλντερ: «Η ελπίδα, όπως και η πίστη, δεν είναι τίποτα αν δεν είναι θαρραλέες»

Μια μέρα σαν σήμερα, 7 Δεκεμβρίου 1975, πέθανε στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ ο συγγραφέας Θόρντον Ουάιλντερ. Πήρε τρεις φορείς βραβείο Πούλιτζερ καθώς και το National Book Award.

Του Ευθύμιου Σακκά

Είχε γεννηθεί στο Ουισκό...

Πατρίσια Χάισμιθ: «Με το που φόρεσα το δέρμα του Ρίπλεϋ, άρχισα να γράφω με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση»

Πατρίσια Χάισμιθ: «Με το που φόρεσα το δέρμα του Ρίπλεϋ, άρχισα να γράφω με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 19 Ιανουαρίου 1921, γεννήθηκε στο Τέξας η Πατρίσια Χάισμιθ [Patricia Highsmith], συγγραφέας εξίσου ταλαντούχα και δαιμόνια με τους ήρωές της. Τα μυθιστορήματά της κυκλοφορούν στη γλώσσα μας από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, Άγρα, Μίνωας και Πατάκη.

Επιμέλεια:...

Χαρούκι Μουρακάμι: «Ανακάλυψα παραδόξως ότι μπορείς να ακούσεις τη σιωπή»

Χαρούκι Μουρακάμι: «Ανακάλυψα παραδόξως ότι μπορείς να ακούσεις τη σιωπή»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 12 Ιανουαρίου 1949, γεννήθηκε στο Κιότο ο Χαρούκι Μουρακάμι [Haruki Murakami], πολυβραβευμένος συγγραφέας, μεταφραστής, μαραθωνοδρόμος και λάτρης της τζαζ μουσικής. Τα βιβλία του κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Boo...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την νουβέλα του Αλέξανδρου Δουμά [Alexandre Dumas], «Η χλωμή κυρία» (εισαγωγή – μτφρ. – επίμετρο: Γιώργος Θάνος), η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου στη σειρά «microMEGA/Λογοτεχνία», των εκδόσεων Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
Νίκος Δαββέτας: «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται με έκανε να θέλω να γίνω συγγραφέας»

Νίκος Δαββέτας: «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται με έκανε να θέλω να γίνω συγγραφέας»

Από το «Μαραμπού» και τους «Προσανατολισμούς», την «Πατρική κληρονομιά» και την «Κάθοδο των εννιά» στο «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται». Αυτά είναι κάποια από τα βιβλία-της-ζωής του Νίκου Δαββέτα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Το πρώτ...

Η Εταιρεία Συγγραφέων στην 21η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Η Εταιρεία Συγγραφέων στην 21η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Η Εταιρεία Συγγραφέων συμμετέχει στη 21η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης με τέσσερις ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις με θέμα τις λογοτεχνικές ανθολογίες, την ποίηση του Μανόλη Αναγνωστάκη, την Τεχνητή Νοημοσύνη και την πεζογραφία του Γιώργου Ιωάννου. 

Επιμέλεια: Boo...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την νουβέλα του Αλέξανδρου Δουμά [Alexandre Dumas], «Η χλωμή κυρία» (εισαγωγή – μτφρ. – επίμετρο: Γιώργος Θάνος), η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου στη σειρά «microMEGA/Λογοτεχνία», των εκδόσεων Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

«Αυτό έκανες πάντα» του Νίκου Ιατρού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα του Νίκου Ιατρού «Αυτό έκανες πάντα», η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Περπατώ κάτω από τον δυνατό ήλιο. Το δέρμα μου αντιστέκεται, τα πνευμόνια...

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

«Η λάθος πλευρά» του Νταβίντε Κόπο (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Νταβίντε Κόπο [Davide Coppo] «Η λάθος πλευρά» (μτφρ. Μαρία Οικονομίδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 24 Απριλίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στην αρχή του ντοκιμαντ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές από γυναίκες συγγραφείς – Διηγήματα μεταξύ υπογείωσης και απογείωσης

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές από γυναίκες συγγραφείς – Διηγήματα μεταξύ υπογείωσης και απογείωσης

Πέντε αξιοπρόσεκτες συλλογές διηγημάτων από γυναίκες συγγραφείς, που κυκλοφόρησαν μέσα στο 2024 και ενδεχομένως πέρασαν κάτω από το ραντάρ μας. 

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Το διήγημα μένει συνήθως χαμηλόφωνο...

«Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής» – Τρεις εκδόσεις με θεολογική αφετηρία και ανοιχτούς ορίζοντες

«Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής» – Τρεις εκδόσεις με θεολογική αφετηρία και ανοιχτούς ορίζοντες

Για τα βιβλία «Ο παράδεισος και η κόλαση στη γη. Προσωπικές εμπειρίες του Βασιλείου Καισαρείας, του Γρηγορίου Νύσσης και του Ιωάννου Κωνσταντινουπόλεως» (εκδ. ΠΕΚ), «Αυγούστας Ευδοκίας, Βίος Κυπριανού» (εκδ. Αρμός) και για το λεύκωμα «Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής. Φώτη Κόντογλου, διαχρονικές δημιουργίες» (εκδ....

Τι διαβάζουμε τώρα; 12 επιλεγμένα βιβλία ψυχολογίας, αυτοβοήθειας και αυτογνωσίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 12 επιλεγμένα βιβλία ψυχολογίας, αυτοβοήθειας και αυτογνωσίας

Δώδεκα βιβλία ψυχολογίας, αυτοβοήθειας και αυτογνωσίας διαλεγμένα από τις πρόσφατες εκδόσεις στους πάγκους των βιβλιοπωλείων.  

Γράφει ο Σόλωνας Παπαγεωργίου

Αρκετοί θεωρούν πως οι οδηγοί αυτοβοήθειας κι αυτογνωσίας είναι μόδα που θα περ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ