Juan Ramón Jiménez

Μια μέρα σαν σήμερα, 29 Μαΐου 1958, πέθανε στο Πουέρτο Ρίκο ο Ισπανός ποιητής Χουάν Ραμόν Χιμένεθ. Ήταν 77 ετών και δύο χρόνια νωρίτερα είχε τιμηθεί με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Στην κεντρική εικόνα: Πίνακας του Ισπανού ζωγράφου Joaquín Sorolla (1863-1923).

Του Λεωνίδα Καλούση

Γεννημένος τον Δεκέμβριο του 1881 στην Ανδαλουσία, ο Χιμένεθ έχει εγγραφεί στη «γενιά του 14» των Ισπανών λογοτεχνών που μεταγενέστερα εισήχθη από την λογοτεχνική κριτική με βάση τη χρονιά που κυκλοφόρησε το πρώτο σημαντικό έργο του Jose Ortega y Gasset και που θεωρείται ότι ανήκουν στο κοινωνικοπολιτκό κίνημα του «νουσαντισμού» που αναπτύχθηκε στην Καταλονία στις αρχές του 20ου αιώνα ερχόμενο σε αντιπαράθεση με τον μοντερνισμό.

Ο Χιμένεθ κινήθηκε γύρω από την λεγόμενη «καθαρή ποίηση» εμπνεόμενος από την πλατωνική φιλοσοφία αλλά και τους Γάλλους συμβολιστές, κι επιδιώκοντας το ιδανικό της τέλειας ομορφιάς, απέκοψε από την ποίησή του στοιχεία ιδεολογικά, πολιτικά ή κοινωνικά και σταθερά αναζητούσε λεπτές αποχρώσεις. 

Ο Χουάν Ραμόν Χιμένεθ πήγε σχολείο σε οικοτροφείο Ιησουιτών και στη συνέχεια σπούδασε νομικά στη Σεβίλλη, αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του. Ήταν ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας και εκδότης λογοτεχνικού περιοδικού. Το 1917 παντρεύτηκε την Zenobia Camprubí, ποιήτρια και μεταφράστρια. Μετά τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο και την επικράτηση του δικτάτορα Φράνκο, έφυγε από την Ισπανία για να ζήσει για λίγα χρόνια στην Κούβα, ενώ μετά από ένα πέρασμα από τις Ηνωμένες Πολιτείες τελικά εγκαταστάθηκε στο Πουέρτο Ρίκο, όπου έγινε καθηγητής ισπανικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Πουέρτο Ρίκο.

Γνωστότερο έργο του είναι το πεζοποίημα Ο Πλατέρο κι εγώ (μτφρ. Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη, εκδ. Καστανιώτη) που όταν πρωτοκυκλοφόρησε έφερε τον υπότιτλο «Μια ανδαλουσιανή ελεγεία». Στην ολοκληρωμένη εκδοσή του κυκλοφόρησε το 1917.

KASTANIOTIS JIMENEZ

Στο σημείωμα του εκδότη διαβάζουμε για το βιβλίο:

«Έναν αιώνα και πλέον χρειάστηκε ο Πλατέρο, ο πιο διάσημος και οικουμενικός γαϊδαράκος του ισπανόφωνου κόσμου, για να φτάσει ολοκληρωμένος στην ελληνική γλώσσα. Σε τούτο το ιδιαίτερο βιβλίο "η χαρά και η στενοχώρια είναι δίδυμες αδερφές", όπως γράφει ο Χουάν Ραμόν Χιμένεθ. Ο νομπελίστας, μέσα από αυτή την πολύχρωμη ελεγεία, αποτυπώνει τη λυρική αυτοβιογραφία της νιότης του, αποθανατίζει τη γενέτειρά του, το Μογέρ, και δημιουργεί έναν παντοτινό μύθο, τον μύθο του τετράποδου και ασημόγκριζου Πλατέρο, τον μύθο ενός αγαπημένου και πιστού συντρόφου. Καθένα από τα εκατόν τριάντα οκτώ σύντομα κεφάλαια του έργου, το οποίο αποτελεί και το αντιπροσωπευτικότερο δείγμα πεζοποιήματος στη μακρά ισπανική παράδοση, συνθέτει έναν ανάγλυφο πίνακα ζωγραφικής, με φόντο πάντοτε το τοπίο της Ανδαλουσίας, που το βλέπουμε να ζωντανεύει μπροστά στα μάτια μας, με θέματα όπως η φιλία ανάμεσα στον ποιητή και τον Πλατέρο, η ζωή στην ύπαιθρο, η αλλαγή των εποχών, η σκληρότητα των παιδιών, η ομορφιά της φύσης, ο φόβος, ο θάνατος. Ένα εμβληματικό κείμενο της παγκόσμιας λογοτεχνίας, με τις περισσότερες επανεκδόσεις, μεταφράσεις και εικονογραφήσεις μετά τον Δον Κιχώτη του Θερβάντες».

Τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας «για τη λυρική του ποίηση, η οποία στην ισπανική γλώσσα αποτελεί παράδειγμα υψηλού πνεύματος και καλλιτεχνικής αγνότητας». 

Στο Πούερτο Ρίκο όπου είχε εγκατασταθεί από τη δεκαετία του '40, σταδιακά δημιουργήθηκε μια παροικία Ισπανών διανοούμενων που ζούσαν εκεί σε αυτοεξορία. 

jimenez juan

Το 1956 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας «για τη λυρική του ποίηση, η οποία στην ισπανική γλώσσα αποτελεί παράδειγμα υψηλού πνεύματος και καλλιτεχνικής αγνότητας», σύμφωνα με το σκεπτικό της σουηδικής Ακαδημίας.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Κ. Σ. Λιούις: «Αφού μεγαλώσουμε αρκετά, μπορούμε να ξεκινήσουμε ξανά να διαβάζουμε παραμύθια»

Κ. Σ. Λιούις: «Αφού μεγαλώσουμε αρκετά, μπορούμε να ξεκινήσουμε ξανά να διαβάζουμε παραμύθια»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 29 Νοέμβρη 1898, γεννήθηκε στο Μπέλφαστ της Βόρειας Ιρλανδίας ο Κ. Σ. Λιούις [C. S. Lewis], δημιουργός της δημοφιλούς σειράς βιβλίων «Τα χρονικά της Νάρνια». Τα έργα του κυκλοφορούν στη γλώσσα μας από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Book Press...

Ουίλιαμ Μπλέικ: «Όσοι συγκρατούν τις επιθυμίες τους το κάνουν επειδή οι επιθυμίες τους είναι αδύναμες»

Ουίλιαμ Μπλέικ: «Όσοι συγκρατούν τις επιθυμίες τους το κάνουν επειδή οι επιθυμίες τους είναι αδύναμες»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 28 Νοεμβρίου 1757, γεννήθηκε στο Σόχο του Λονδίνου ο σημαντικός ποιητής, ζωγράφος και χαράκτης Ουίλιαμ Μπλέικ [William Blake]. Τα έργα του κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Νεφέλη, Αρμός, Μεταίχμιο, Βακχικόν, Ερατώ κ.ά.

Επιμέλεια: Book P...

Αντρέ Ζιντ: «Ο άνθρωπος δεν θα ανακαλύψει νέους ωκεανούς αν δεν τολμήσει να χάσει την ακτή από τα μάτια του»

Αντρέ Ζιντ: «Ο άνθρωπος δεν θα ανακαλύψει νέους ωκεανούς αν δεν τολμήσει να χάσει την ακτή από τα μάτια του»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 22 Νοεμβρίου 1869, γεννήθηκε στο Παρίσι ο Νομπελίστας συγγραφέας Αντρέ Ζιντ [André Gide]. Τα βιβλία του κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πόλις, Μεταίχμιο, Πατάκη, ΜΙΕΤ, Ίνδικτος, Ζαχαρόπουλος κ.ά.

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Πέθανε ο Βασίλης Βασιλικός (1934-2023) − Τα βιβλία του, η ζωή του

Πέθανε ο Βασίλης Βασιλικός (1934-2023) − Τα βιβλία του, η ζωή του

Πέθανε ο βραβευμένος Έλληνας συγγραφέας, Βασίλης Βασιλικός, σε ηλικία 89 ετών.

Επιμέλεια: Book Press

Πέθανε σήμερα ο Βασίλης Βασιλικός, ο οποίος γεννήθηκε στη Θάσο στις 18 Νοεμβρίου 1934, ήταν όμως δημότης Καβάλας.

...

«Η επερχόμενη αταξία» του Κώστα Στούπα (παρουσίαση)

«Η επερχόμενη αταξία» του Κώστα Στούπα (παρουσίαση)

Παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα Στούπα «Η επερχόμενη αταξία – Οι πέντε παγίδες που απειλούν τις δημοκρατίες και την ευημερία της Δύσης» (εκδ. Επίκεντρο) την Παρασκευή 1 Δεκεμβρίου, στις 7:00 μ.μ, στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθήνας.

Επιμέλεια: Book Press

...
«Οδύσσεια» στη Στέγη – με πλήκτρα, φωνές και μουσικό πριόνι

«Οδύσσεια» στη Στέγη – με πλήκτρα, φωνές και μουσικό πριόνι

H «Νέκυια» του Γιάννη Αγγελάκα & του Χρήστου Παπαδόπουλου με πλήκτρα, φωνές και μουσικό πριόνι από τις 21 Δεκεμβρίου μέχρι και τις 28 Ιανουαρίου στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης.

Επιμέλεια: Book Press

«Ονειρεύτηκα μια υποβλητική αφήγηση της Οδύσ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γιώργου Παναγή «Χωριό Ποτέμκιν», που κυκλοφορεί στις 28 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Τόπος. [Η έκφραση «Χωριό Ποτέµκιν» (ρωσικά: по­тёмкинские деревни) περιγράφει ένα κατασκεύασµα που έχει στόχο να αποκρύψει την αλήθεια ή να εξωραΐσει µια κατάσταση].

Επιμέλεια:...

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άνα Βούτσκοβιτς [Ana Vučković] «Ο Γιουγκοσλάβος» (μτφρ. Απόστολος Θηβαίος), το οποίο κυκλοφορεί αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η ΜΠΑΝΑΝΑ

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

12 βιβλία που μας φέρνουν κοντά στην επιστήμη: Από την Τεχνητή Νοημοσύνη στα Φράκταλ, από τον Χρόνο στους Αλγόριθμους

Είναι βιβλία που φέρνουν τις επιστήμες (κυρίως θετικές) πιο κοντά μας και τις κάνουν πιο εύληπτες και γοητευτικές. Επιλέγουμε ορισμένα από τα καλύτερα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Κεντρική εικόνα: Ο Ράσελ Κρόου, ως ο μαθηματικός Τζον Νας, στην ταινία «Ενας υπέροχος άνθρωπος», του Ρον Χάουαρντ.

...
13 σημαντικοί σκηνοθέτες του κινηματογράφου που έγραψαν λογοτεχνία

13 σημαντικοί σκηνοθέτες του κινηματογράφου που έγραψαν λογοτεχνία

Αρκετοί σκηνοθέτες ασχολήθηκαν κάποια στιγμή στη ζωή τους με τη συγγραφή μυθοπλασίας και σε αυτό το άρθρο ξεχωρίσαμε δεκατρείς από αυτούς, που έχουν εκδώσει ερεθιστικά μυθιστορήματα και συλλογές διηγημάτων που κυκλοφορούν στη γλώσσα μας. Στην κεντρική φωτογραφία, ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι [Pier Paolo Pasolini].

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ