NEKRO_DERMA250

Του Μάκη Πανώριου

Μπορεί ο τρόμος να είναι το αρχαιότερο συναίσθημα του ανθρώπου, σύμφωνα με τον Λάβκραφτ, αλλά και το ισχυρότερο όλων, το πλέον φοβερό στην υπαρξιακή του διάσταση. Εμφωλεύει, είτε με τις ρεαλιστικές είτε με τις μεταφυσικές του εκδοχές, στο εσωτερικό ανθρώπινο σύμπαν, αν δεν είναι μάλιστα, σύμφωνα με κάποια μάλλον μεταφυσική διερμηνεία του, και ουσιώδες στοιχείο του οργανισμού του. Ούτως ή άλλως η καταγωγή του παραμένει άγνωστη. Όπως εξάλλου και η… μορφή του.

Ο τρόμος, στην υπαρξιακή του διάσταση, είναι άμορφος, αλλά παράλληλα και πολύμορφος. Εμφανίζεται στο προσκήνιο της Ιστορίας με άπειρες μορφές, τα χαρακτηριστικά του οποίου προσδίνει ο δεχόμενος την επίθεσή του. Και είναι πάντοτε τερατώδη. Υπονοώντας πιθανώς την αδιανόητη γεωγραφία της προέλευσής του.

Η διαπίστωση ωστόσο της αόρατης ύλης του, συνδέεται άμεσα με τον χόμο σάπιενς, τον νοήμονα δηλαδή άνθρωπο, που αρχίζει να συνειδητοποιεί το τερατώδες περιβάλλον του, αλλά και το φοβερό «Άλλο Ον», που ενεδρεύει στο πίσω μέρος του φωτός, και, οπωσδήποτε, στο σκοτάδι. Ένα αδιανόητο Πλάσμα, αόρατο, όπως ήδη προαναφέρθηκε, αλλά ασύλληπτης υπερδύναμης, που λειτουργεί πέραν του Καλού και του Κακού. Απλώς μοιάζει να επιβεβαιώνει τον ασύλληπτο εαυτό του. Ο άνθρωπος δέχεται τον δυσοίωνο ήχο του, το αινιγματικό μήνυμά του, και κάποτε την αφάνταστη μορφή που εκείνο έχει επιλέξει να του εμφανιστεί. Είναι πέραν του χρόνου. Μπορεί να κάνει την εφιαλτική παρουσία του μια ηλιόλουστη ημέρα ή μία αστροφώτιστη νύχτα. Φαντάσματα, νεκροζώντανοι, ξωτικά, νεράιδες, βρικόλακες, λυκάνθρωποι, είναι οι πλέον διάσημες μορφές με τις οποίες ο τρόμος συστήνεται στον άνθρωπο. Ή αυτές με τις οποίες ο άνθρωπος επιχειρεί να τον διερμηνεύσει. Ο τρόμος που εκπορεύεται απ’ τις εν λόγω μεταμφιέσεις του, δεν είναι τόσο αυτή καθ’ εαυτή η ιδιοσυστασία της ‘υλικής’ παρουσίας τους, όσο, κυρίως, η υποψία, βεβαιότητα, για την ακρίβεια, της Άλλης Πραγματικότητας απ’ την οποία, πιθανώς, προέρχονται.

Η φανταστική λογοτεχνία επιχειρεί να την εξερευνήσει, να διεισδύσει στο απροσπέλαστο τοπίο της, να την ιχνηλατήσει, να την διερμηνεύσει, εστιάζοντας την προβληματική της, κυρίως στην ανθρωπομορφική εκδοχή των κατοίκων της. Κυρίως, στους ανεξήγητους λόγους που επιβάλλουν την επίθεση του ‘τέρατος’ στο ανθρώπινο περιβάλλον με απώτερο σκοπό να το κατακτήσει. Τα βαμπίρ, για παράδειγμα, θα ήθελαν να κυριαρχήσουν επί της ανθρώπινης κοινότητας, εγκλωβίζοντάς την σε ένα απέραντο μαντρί προκειμένου να τρέφονται με το αίμα της. Ο άνθρωπος επιχειρεί να αντισταθεί, εφευρίσκοντας τα κατάλληλα όπλα για να αντιμετωπίσει την εξωλογική εισβολή. Όμως ακόμη κι όταν το επιτυγχάνει, ο τρόμος του τέρατος παραμένει, επειδή ο φορέας του είναι αθάνατος και επανεμφανίζεται με νέες μορφές.

Νομίζω ότι αυτό το γνωρίζει καλά ο Αβραάμ Κάουα. Όπως και στο προηγούμενο επιτυχημένο πρώτο μυθιστόρημά του, «Το ασήμι που ουρλιάζει», 2009, έτσι και στο ανά χείρας, ο αρχαίος τρόμος κάνει και πάλι την τρομαχτική του εμφάνιση με τα ελαφρώς παραλλαγμένα παραδοσιακά προσωπεία του, θέλοντας πιθανώς να διαμηνύσει ότι δεν εξοντώνονται. Ο αναγνώστης θα τον συναντήσει και θα δεχτεί την δηλητηριώδη αύρα του μέσα σε μία μάλλον ρεαλιστική, σύγχρονων προδιαγραφών, ιστορία που επιλέγεται μάλλον ως πρόσχημα για να κάνει και πάλι την εμφάνισή του. Το εφιαλτικό γεγονός υπονομεύει την ρασιοναλιστική επιφάνεια, αλλά και τα θεμέλια, μιάς κατ’ επίφαση λογικής κοινωνίας η οποία βιώνοντας μια αντισηπτική, άκρως επιστημονική-τεχνολογική εποχή, πιστεύει ότι έχει απεκδυθεί την παραδοσιακή μυθολογία της μεταφυσικής. Οι μορφές του σκοτεινού αινίγματός της όμως παραμένουν ανερμήνευτες. Κατά διαστήματα διαμηνύουν την ύπαρξή τους. Ακόμη και μέσω των ονείρων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, και μόνο η είσοδος της ιστορίας, στο λαβύρινθο του τρόμου που θα περιπλανηθούν οι ήρωές της  -και ο αναγνώστης- το συνυπογράφει.

Ένας εκ των βασικών πρωταγωνιστών της , ο Άμικους Κάσινγκ (φόρος τιμής στον σπουδαίο Άγγλο ηθοποιό που εμφανίστηκε σε πλήθος φιλμ του είδους), κατά την διάρκεια του ταξιδιού του προς το φρενοκομείο Μπέλντιφρεν, βλέπει ένα εφιαλτικό όνειρο: Ο πορφυρός οφθαλμός μιας νεκροκεφαλής μοιάζει να του εκτοξεύει μια δυσοίωνη απειλή. Η ‘ρεαλιστική’ συνέχεια θα επιβεβαιώσει την ‘φαντασιακή’ υποψία που προκάλεσε ο εφιάλτης. Κάτι κολασμένο αναμένει τους εμπλεκόμενους στην ιστορία που θα ακολουθήσει. Ο ψυχίατρος Άμικους Κάσινγκ, που πηγαίνει στο προαναφερθέν Ίδρυμα για να διερευνήσει κάποια φοβερά γεγονότα που σχετίζονται με τον εξαφανισμένο πρώην διευθυντή του, θα το διαπιστώσει. Το εν λόγω Άσυλο δεν είναι παρά μια μικρογραφία ενός παρανοϊκού κολαστήριου, τα μέλη του οποίου, παράφρονες, τρελοί, ψυχασθενείς, διανοητικά καθυστερημένοι, είναι συμβολικά, και όχι μόνο, κακοφορμισμένα αποστήματα ενός πάσχοντος από ανίατη ασθένεια κοινωνικοπολιτικού ιστού. Η επαφή-γνωριμία του επιστήμονα Κάσινγκ με τις εν λόγω ‘παρεκκλίσεις’ της Φύσης, που υπονοούν ενδεχομένως την αποτυχία κάποιου αδιανόητου πειράματος από ασύλληπτες εξωγήινες οντότητες, μοιάζει να είναι η επιβεβαίωση του ‘αφύσικου’, ενός δηλαδή αφάνταστου κόσμου που αρέσκεται να τις ‘κατασκευάζει-διαστρεβλώνει’ ως τέτοιες, αλλά για άγνωστους λόγους. Και είναι αυτοί ακριβώς οι άγνωστοι λόγοι που προκαλούν τον τρόμο.

Ο συγγραφέας καταγράφει αυτήν την σκοτεινή περιπέτεια οι ήρωες της οποίας απλώς την υφίστανται βιώνοντας τον τρόμο της, μπροστά στον οποίο, με όποια μορφή και αν εμφανίζεται, όλοι είναι ίδιοι, και, κυρίως, αδύνατοι να τον νικήσουν και να τον ‘διαγράψουν’.

Το σκηνικό της ιστορίας του Αβραάμ Κάουα, εντυπωσιακά γοτθικό, κι όχι μόνο επειδή είναι ‘στημένο’ στα πάτρια εδάφη του είδους, την Αγγλία (αλήθεια, γιατί όχι στην Ελλάδα;), διαθέτει την κατάλληλη αμφίβολη ατμόσφαιρα και ισχυρές δόσεις μεταφυσικού τρόμου. Μια πιο προσεχτική και αυστηρή επεξεργασία του κειμένου, ωστόσο, και πιο ευκρινείς επίσης συνδετικούς κρίκους μεταξύ των διαφόρων ενοτήτων, θα είχε πιο θετικά αποτελέσματα στην όλη οικοδόμηση της ιστορίας.

NEKRO_DERMAΝεκρό δέρμα
Αβραάμ Κάουα
Jemma Press 2011
Σελ.: 255

 

 

 

 

 

 

 

 

Μάκης Πανώριος

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

«Χορός στα ποτήρια» της Γεωργίας Τάτση (κριτική) – Δύο καλογραμμένες νουβέλες με ιστορικές και πολιτικές ρίζες

Για την επανακυκλοφορία του βιβλίου της Γεωργίας Τάτση «Χορός στα ποτήρια» (εκδ. Βακχικόν, δύο νουβέλες). Κεντρική εικόνα: Φωτογραφία από την ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Θίασος» (1974-’75) 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Iεροτελεστικός από τη...

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

«Η λίμπιντο των αγγέλων» του Νίκου Μάντζιου (κριτική) – Όταν η τέχνη ευαισθητοποιεί

Για το μυθιστόρημα του Νίκου Μάντζιου «Η λίμπιντο των αγγέλων» (εκδ. Γραφή).

Γράφει ο Γιώργος Ν. Περαντωνάκης

Για μας τους κριτικούς δεν πρέπει να παίζει ρόλο το όνομα του συγγραφέα: αν είναι γνωστός με περγαμηνές στο ενεργητικό του, δεν σημαίνει ...

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

«Ένα κομμάτι χαρτί» του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη (κριτική) – Ένα διαφορετικό μυθιστόρημα για τη μαυρίλα του Εμφυλίου

Για το μυθιστόρημα του Δημήτρη (Τάκη) Φραγκούλη «Ένα κομμάτι χαρτί» (εκδ. Αλεξάνδρεια). Κεντρική εικόνα: © Roman Kraft (Unsplash). 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Το μόνο που αλλάζει είναι το παρελθόν, όλες οι άλλ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, στο θέατρο Σταθμός (κριτική) – Κάνοντας τα μηνύματα του πλανήτη προσωπική υπόθεση

«2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν, σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη, στο θέατρο Σταθμός (κριτική) – Κάνοντας τα μηνύματα του πλανήτη προσωπική υπόθεση

Το «2071» του Ντάνκαν ΜακΜίλλαν [Duncan Macmillan] παρουσιάζεται στο θέατρο Σταθμός σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη. Φωτογραφίες: © Σπύρος Περδίου.

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

Το 2071, η σημαντική διάλεξη του...

«Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» του Γουόλτερ Άιζακσον (κριτική) – Μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία

«Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» του Γουόλτερ Άιζακσον (κριτική) – Μια αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία

Για το βιβλίο του Γουόλτερ Άιζακσον [Walter Isaacson] «Elon Musk: Η επίσημη βιογραφία» (μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, εκδ. Κλειδάριθμος).

Γράφει ο  Διονύσης Μαρίνος

Πριν από λίγες ημέρες ο ...

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Το ζοφερό «Σπίτι» του Δημήτρη Καραντζά, στη Στέγη (κριτική)

Ο Δημήτρης Καραντζάς σε συνεργασία με την Γκέλυ Καλαμπάκα, έγραψε και σκηνοθέτησε «Το Σπίτι», την πρώτη του παράσταση έπειτα από δώδεκα χρόνια, ύστερα από ανάθεση της Στέγης για τη δημιουργία ενός πρωτότυπου έργου. «Το Σπίτι» παρουσιάζεται στη Μικρή Σκηνή της Στέγης Τετάρτη - Κυριακή μέχρι και τις 19 Νοεμβρίου. Φωτο...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

«Ο μάγος» του Κολμ Τόιμπιν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευσητο από το μυθιστόρημα του Κολμ Τόιμπιν [Colm Tóibín] «Ο μάγος» (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου), το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 9 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Λίμπεκ, 1892

Η ορχήστρα έπαιζε το Πρ...

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

«Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» του Σον Μπίθελ (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Σον Μπίθελ [Shaun Bythell] «Όσα σκέφτεται ο βιβλιοπώλης σου για σένα» (μτφρ. Μαριάννα Καλέμη) το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 18 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Key Books.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Τύπος τρία

ΕΙΔΟΣ: PARENTE...

«Οδός Ευτυχίδου» της Χρύσας Φάντη (προδημοσίευση)

«Οδός Ευτυχίδου» της Χρύσας Φάντη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Χρύσας Φάντη «Οδός Ευτυχίδου», το οποίο κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Σμίλη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Πέτρο;»
«Εμένα φωνάζεις, γιαγιά;»
«Εσένα, γιε μου. Πάμε να δούμε τη θ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Μεσογειακό νουάρ, δικαστικό θρίλερ, whodunnit κι ένα ασήμαντο περιστατικό: 4 δυνατά ευρωπαϊκά αστυνομικά μυθιστορήματα

Τέσσερα πρόσφατα αστυνομικά μυθιστορήματα ανανεώνουν τις γνωστές υποκατηγορίες της αστυνομικής λογοτεχνίας. «Η σκοτεινή μούσα» του Άρμιν Έρι, «Ο κώδικας του θησαυρού» της Τζάνις Χάλετ, «Θάνατος ενός ταξιδιώτη» του Ντιντιέ Φασέν και «Η στρατηγική του πεκινουά» του Αλέξις Ραβέλο.

Γράφει η Χίλ...

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Επιλέξαμε και φέτος όχι την εξαντλητική παρουσίαση των νέων εκδόσεων αλλά την στ...

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

22 σημαντικοί συγγραφείς που έγραψαν μόνο ένα μυθιστόρημα

Τι κοινό θα μπορούσε να έχει η Έμιλι Μπροντέ [Emily Brontë] με τον Χουάν Ρούλφο [Juan Rulfo] και τον εικονιζόμενο Άρη Αλεξάνδρου; Και οι τρεις τους, όπως και πολλοί ακόμα σημαντικοί συγγραφείς, έγραψαν και εξέδωσαν ένα μόνο μυθιστόρημα στη διάρκεια της ζωής τους, που ωστόσο αρκούσε για να τους καθιερώσει στο λογοτεχ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

22 Σεπτεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα βιβλία του φθινοπώρου 2023: Τι θα διαβάσουμε τις μέρες που έρχονται

Επιλογές από τις προσεχείς εκδόσεις ελληνικής και μεταφρασμένης πεζογραφίας, ποίησης, βιογραφιών, θεάτρου, δοκιμίων, μελετών και γκράφικ νόβελ. Επιμέλεια: Κώστας Αγορα

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΦΑΚΕΛΟΙ