salinger2

Του Ευθύμιου Σακκά

Ολιγογράφος και απών. Με δύο λέξεις αυτός ήταν ο Jerome David Salinger που γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη μια πρωτοχρονιά σαν σήμερα το 1919.

Κατά την διάρκεια των νεανικών του χρόνων σπουδάζει, ταξιδεύει και δοκιμάζει διάφορα επαγγέλματα αδυνατώντας όμως να κατασταλάξει κάπου, λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος. Ορόσημο αυτής της εποχής αποτελεί το 1942, όταν επιστρατεύεται και παίρνει μέρος στην απόβαση της Νορμανδίας καθώς και στη Μάχη των Αρδενών. Πολλοί συσχετίζουνε τη μετέπειτα απομόνωσή του με τις εμπειρίες που βίωσε κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Μοναδική του σταθερή απασχόληση έπειτα από αυτή τη περίοδο είναι το γράψιμο, ώσπου το 1951 ολοκληρώνει και εκδίδει το πρώτο και μοναδικό του μυθιστόρημα «Ο φύλακας στη σίκαλη», το οποίο θα παραμείνει στο νούμερο ένα των best sellers της εφημερίδας New Yorker για τριάντα εβδομάδες ενώ υπολογίζεται πως ως σήμερα έχει πουλήσει περίπου εξήντα εκατομμύρια αντίτυπα. Πρόκειται για μια επιτομή της εφηβικής αγωνίας απέναντι στη «κάλπικη» θαλπωρή που υπόσχεται ο ενήλικος κόσμος. Η ηθική κρίση που βιώνει ο δυτικός κόσμος μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο αφήνει μετέωρη και χαμένη μια ολόκληρη γενιά και ο Salinger αποτυπώνει με γλαφυρότητα το κλίμα. Ο ήρωας του βιβλίου Holden Caulfield είναι ένας από τους λίγους χαρακτήρες στο χώρο της λογοτεχνίας που κατορθώνει να επηρεάζει τόσο άμεσα και δραστικά τον αναγνώστη. Η γοητεία λοιπόν που ασκεί το θέμα σε συνδυασμό με την εκφραστική απλότητα εγκαθιστά σαν ογκόλιθο τον Salinger στο χώρο των αμερικάνικων γραμμάτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμη και σήμερα «ο φύλακας στη σίκαλη» αποτελεί μια από τις πρώτες επιλογές στη λίστα της διδακτέας ύλης των καθηγητών στα αμερικάνικα σχολεία και κολέγια.

Τη στιγμή λοιπόν που όλα τα φώτα στρέφονται πάνω του αυτός αποχωρεί. Αποσύρεται σ’ ένα απομονωμένο χωριό και ως το τέλος της ζωής του το να επικοινωνήσει κανείς μαζί του αποτελεί πραγματικό άθλο. Χαρακτηριστικά, δίνει μία συνέντευξη το 1953 σε μια μαθήτρια για λογαριασμό τοπικής εφημερίδας και κατόπιν ξαναμιλά στον τύπο το 1974. Όποιος τολμάει να πλησιάσει την οικία του έρχεται αντιμέτωπος με τρία θηριώδη επιθετικά σκυλιά ενώ ο ίδιος υποδέχεται τους απρόσμενους επισκέπτες του με μια καραμπίνα στο χέρι.

Η επιλογή της σιωπής αντικατοπτρίζεται ως ένα βαθμό και στο τρόπο που διαχειρίζεται στο εξής και την λογοτεχνική του πορεία. Ενδεικτική είναι η δήλωση ενός από τους μελετητές του, «ο Salinger πουλάει περισσότερο από όλους, χωρίς να πουλάει τίποτα». Ως το 1963 εκδίδει μόλις τρείς συλλογές διηγημάτων (συνολικά δεκατρία διηγήματα), ώσπου η ελπίδα των αναγνωστών του για ένα καινούργιο βιβλίο σβήνει οριστικά τις αρχές του περασμένου χρόνου μαζί με την τελευταία πνοή του συγγραφέα.

Από τα διηγήματά του γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι ο Salinger είχε στραφεί στη μελέτη του ανατολικού μυστικισμού και συγκεκριμένα των διδαχών του ζεν και του βουδισμού. Πέρα από τη θεματολογία, το γεγονός αυτό επηρέασε κατά πολύ και τον τρόπο γραφής του. Προτιμά πλέον να υπαινίσσεται, να αποσιωπά και να αφήνει την αίσθηση του ανολοκλήρωτου. Κείμενα, επομένως, απαιτητικά που δεν επιτρέπουν στον αναγνώστη να τα εγκαταλείψει μετά την πρώτη ανάγνωση αλλά τον προτρέπουνε στην αποκρυπτογράφησή τους. Ιδιαίτερα μέσα από το «Φράνυ και Ζούι» μπορεί να ανιχνεύσει κανείς πολλές πτυχές της προσωπικότητας του συγγραφέα. Η αποξένωση λοιπόν και η σιωπή του Salinger δεν ήταν μια επιδερμική επιλογή αλλά μια συνειδητή απόπειρα να επικοινωνήσει με τους αναγνώστες του στον κόσμο της σκέψης.

Στα ελληνικά έχουνε μεταφραστεί τα βιβλία του: «Ο φύλακας στη σίκαλη» Επίκουρος, «Φράνυ και Ζούι» Επίκουρος, «Ιδανική μέρα για μπανανόψαρα» Γράμματα, «Ψηλά σηκώστε τη σκεπή, μαστόροι» Γράμματα, «Εννέα ιστορίες» Καστανιώτης, «Ψηλά σηκώστε τη στέγη, ξυλουργοί / Σίμορ, συστατικά στοιχεία» Καστανιώτης.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πατρίσια Χάισμιθ: «Με το που φόρεσα το δέρμα του Ρίπλεϋ, άρχισα να γράφω με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση»

Πατρίσια Χάισμιθ: «Με το που φόρεσα το δέρμα του Ρίπλεϋ, άρχισα να γράφω με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 19 Ιανουαρίου 1921, γεννήθηκε στο Τέξας η Πατρίσια Χάισμιθ [Patricia Highsmith], συγγραφέας εξίσου ταλαντούχα και δαιμόνια με τους ήρωές της. Τα μυθιστορήματά της κυκλοφορούν στη γλώσσα μας από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, Άγρα, Μίνωας και Πατάκη.

Επιμέλεια:...

Χαρούκι Μουρακάμι: «Ανακάλυψα παραδόξως ότι μπορείς να ακούσεις τη σιωπή»

Χαρούκι Μουρακάμι: «Ανακάλυψα παραδόξως ότι μπορείς να ακούσεις τη σιωπή»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 12 Ιανουαρίου 1949, γεννήθηκε στο Κιότο ο Χαρούκι Μουρακάμι [Haruki Murakami], πολυβραβευμένος συγγραφέας, μεταφραστής, μαραθωνοδρόμος και λάτρης της τζαζ μουσικής. Τα βιβλία του κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Επιμέλεια: Boo...

Τόμας Χάρντυ: «Υπάρχει μια πάθηση χειρότερη από την τυφλότητα: να βλέπεις πράγματα που δεν υπάρχουν»

Τόμας Χάρντυ: «Υπάρχει μια πάθηση χειρότερη από την τυφλότητα: να βλέπεις πράγματα που δεν υπάρχουν»

Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 11 Ιανουαρίου 1928, έφυγε από τη ζωή ο συγγραφέας και ποιητής Τόμας Χάρντυ [Thomas Hardy], αφού υπαγόρεψε, καθηλωμένος στο κρεβάτι του, το τελευταίο ποίημά του στη σύζυγό του. Τα βιβλία του Χάρντυ κυκλοφορούν στη γλώσσα μας από τις εκδόσεις Καστανιώτη, Gutenberg, Ροές, Πατάκη, Νεφέλη, Prin...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Ο Βασιλιάς», του Τζο Νέσμπο − Τύψεις, αβάσταχτοι οικογενειακοί δεσμοί, εκδίκηση

«Ο Βασιλιάς», του Τζο Νέσμπο − Τύψεις, αβάσταχτοι οικογενειακοί δεσμοί, εκδίκηση

Για το νέο μυθιστόρημα του Τζο Νέσμπο [Jo Nesbo] «Ο Βασιλιάς» (μτφρ. Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, εκδ. Μεταίχμιο) − «από την αρχή της αφήγησης προβάλουν καθαρά τα βασικά θέματα του βιβλίου: οι τύψεις, οι αβάσταχτοι οικογενειακοί δεσμοί, η εκδίκηση».

Γράφει η Χίλντα Παπαδημη...

«Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους», του Μίνου Ευσταθιάδη (Μεταίχμιο) – Μια πραγματεία για το Κακό

«Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους», του Μίνου Ευσταθιάδη (Μεταίχμιο) – Μια πραγματεία για το Κακό

Για το μυθιστόρημα «Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους», του Μίνου Ευσταθιάδη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. 

Γράφει η Χίλντα Παπαδημητρίου

Το 2006, μια πλούσια κυρία δολοφονείται στο αχανές λοφτ της στο Μόναχο. Το πτώμα βρίσκει ο αν...

«Τα άπαντα» του Φραντς Κάφκα (κριτική) – Ταξικό στοιχείο και εξουσία στο έργο του Κάφκα

«Τα άπαντα» του Φραντς Κάφκα (κριτική) – Ταξικό στοιχείο και εξουσία στο έργο του Κάφκα

Για την έκδοση του τόμου του Φραντς Κάφκα [Franz Kafka] «Τα Άπαντα: Πρόζες – Διηγήματα – Παραβολές – Στοχασμοί» (μτφρ. Χρίστος Αγγελακόπουλος, εκδ. Οξύ). Σκίτσα © Φραντς Κάφκα.

Γράφει η Λαμπριάνα Οικονόμου

Η τάξη και η λογ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ανταρκτική» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

«Ανταρκτική» της Κλερ Κίγκαν (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη συλλογή διηγημάτων της Κλερ Κίγκαν [Claire Keegan] «Ανταρκτική» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου), η οποία θα κυκλοφορήσει στις 3 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΟΙ ...

«Σωματογραφία» της Εύας Στάμου (προδημοσίευση)

«Σωματογραφία» της Εύας Στάμου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Εύας Στάμου «Σωματογραφία», το οποίο κυκλοφορεί στις 2 Δεκεμβρίου από τος εκδόσεις Αρμός.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Κεφάλαιο 2ο

Εκείνη την εποχή καταπιανόμουν με την κατα...

«Μπάρμπα Μάρογιε» του Μάριν Ντζιτς (προδημοσίευση)

«Μπάρμπα Μάρογιε» του Μάριν Ντζιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το θεατρικό έργο του Μάριν Ντζιτς [Marin Držić] «Μπάρμπα Μάρογιε» (μτφρ. Irena Bogdanović), το οποίο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΡΙΤΗ ΠΡΑΞΗ


...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρεις νέες πεζογραφικές φωνές από τις εκδόσεις Βακχικόν

Τρεις νέες πεζογραφικές φωνές από τις εκδόσεις Βακχικόν

Τρία μυθιστορήματα που μόλις κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Βακχικόν με τα οποία οι συγγραφείς τους συστήνονται στο αναγνωστικό κοινό με σύγχρονες και ιδιαίτερες ιστορίες.

Επιμέλεια: Book Press

Γιούλη Γιανναδάκη ...

Βία κατά των Γυναικών: 5 βιβλία σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας μας αφυπνίζουν

Βία κατά των Γυναικών: 5 βιβλία σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας μας αφυπνίζουν

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, προτείνουμε πέντε σύγχρονα βιβλία ελληνικής πεζογραφίας που καταπιάνονται με τη λεκτική, σωματική και σεξουαλική έμφυλη βία. «Σήκω από πάνω μου» (Μεταίχμιο) της Λίνας Βαρότση, «Μια γυναίκα απολογείται» (Τόπος) της Μαρίας Λούκα, «Διήγημας (Ακυ...

Μητέρα, κόρη, άλλο: Πέντε μυθιστορήματα για τη σχέση μάνας παιδιού

Μητέρα, κόρη, άλλο: Πέντε μυθιστορήματα για τη σχέση μάνας παιδιού

Πέντε σύγχρονα βιβλία μεταφρασμένης πεζογραφίας, τα οποία αναδεικνύουν τις πολλές εκφάνσεις της μητρότητας και την πολυσήμαντη σχέση μάνας-κόρης (τα τέσσερα από τα πέντε).

Γράφει η Φανή Χατζή

Ο E.M. Forster έγραψε στην ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

15 Δεκεμβρίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2023

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, ποιήματα: Επιλογή 100 βιβλίων, ελληνικών και μεταφρασμένων, από τη βιβλιοπαραγωγή του 2023. Επιλογή: Συντακτική ομάδα της Book

ΦΑΚΕΛΟΙ