
Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός
Ο Χρήστος Χρηστίδης μέσα από τις εβδομήντα οκτώ μικρές ιστορίες του βιβλίου του Αναποδογεννημένος (εκδ. Εντευκτήριο) πραγματοποιεί αστραπιαία ταξίδια στο παρελθόν και στο μέλλον του ήρωά του. Καταργεί τη γραμμική ροή του χρόνου και αναδεικνύει αναπάντεχες συνάφειες μεταξύ στιγμών της ζωής του. Η παιδική ηλικία και τα γηρατειά συγκλίνουν με τρόπο ιδιαίτερο και οι εικόνες που δημιουργούνται δίνουν την αίσθηση του αναπότρεπτου.
Τι απαντάτε σε όσους θα πουν: ακόμη ένας συγγραφέας; Τι το καινούργιο φέρνει;
Η αλήθεια είναι ότι κάποιοι γράφουμε με την προσδοκία ότι θα καταφέρουμε να πούμε κάτι καινούργιο και έτσι να δημιουργήσουμε το προσωπικό μας ίχνος. Τελικώς, γράφουμε για να κατευνάσουμε τους δαίμονές μας, για να αναγνωρίσουμε τους διαφορετικούς εαυτούς μας και να μας γνωρίσουν καλύτερα οι φίλοι και οι εχθροί, γράφουμε ακόμα ακόμα και για την απόλαυση της γραφής. Στον Αναποδογεννημένο υπάρχει όντως μια προσπάθεια διαφορετικού αφηγηματικού ύφους με την δευτεροπρόσωπη ενεστωτική γραφή. Μέσω αυτής θέλησα να χρησιμοποιήσω το εξαιρετικά ασθμαίνον ύφος που δημιουργεί και, σε συνδυασμό με τα ακαριαία χρονικά περάσματα από την παιδική ηλικία στα γηρατειά και τανάπαλιν, να αναπαραστήσω, όσο πιο πειστικά γίνεται, την υπαρξιακή αγωνία για το τέλος του χρόνου μπροστά στον θάνατο. Επίσης, αυτή η γραφή πιθανόν να δημιουργεί μια διαφοροποιημένη αφηγηματική ματιά, το ότι μιλάω από το τώρα για το τότε σαν να είναι τώρα.
Με ποια λόγια θα συστήνατε το βιβλίο σας σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτε για σας;
Εβδομήντα οκτώ μικροϊστορίες μάς ταξιδεύουν σε έναν τόπο όπου το παιδικό τρεχαλητό ξεπετάγεται μέσα από τα αρθριτικά, η μασέλα πέφτει για να βγουν νεογιλά δόντια, ο επιθανάτιος ρόγχος αναβλύζει από την κραυγή του οργασμού, και οι νεκροί επιστρέφουν κοντά μας για να μας διηγηθούν τις ιστορίες τους, μόνο που φορούν τη δική μας φωνή. Σε αυτόν τον ανάποδο τόπο έχουμε καταφέρει να καταργήσουμε τον νόμο της ανθρώπινης εξέλιξης και προόδου˙ σε αυτήν την κοινωνία συμβαίνει το επιστημονικά παράδοξο ότι όσο περνάει ο χρόνος αυξάνεται η εντροπία της, ακριβώς σαν το ανθρώπινο σώμα, όπου η γήρανση και η φθορά του αυξάνει την εσωτερική τροπή (εντροπία) έως ότου φτάσει τον μέγιστο βαθμό της, που είναι ο θάνατος. Υφίσταται στ΄ αλήθεια αυτός ο τόπος; Πιστεύω ότι στη λογοτεχνία υπάρχει μόνο μια αλήθεια, το ψέμα του συγγραφέα.
Πείτε μας δυο λόγια για το νεότευκτο «συγγραφικό σας εργαστήρι».
Λογοτεχνία διάβαζα μέχρι τα φοιτητικά μου χρόνια. Μετά με απορρόφησαν η πολιτική, ο κινηματογράφος, η κοσμολογία και οι επαγγελματικές υποχρεώσεις μου. Πριν από λίγα χρόνια, μέσα από μαθήματα δημιουργικής γραφής και ποίησης, ανακάλεσα την παλιά αγάπη μου για τη λογοτεχνία και βρήκα σε επιλεγμένους δασκάλους τη μέθοδο και τον αυτοσχεδιασμό που μου ταίριαζαν. Σε αυτά τα εργαστήρια γνώρισα και εξοικειώθηκα με το έργο συγγραφέων όπως ο Χουάν Ρούλφο, ο Ντανίλο Κις, ο Ότα Πάβελ, ο Τσαρλς Σίμικ, ο Επαμεινώνδας Χ. Γονατάς, ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος και ο Μισέλ Φάις – ίχνη των οποίων ίσως να έχουν διαποτίσει τη γραφή μου.
Με γοητεύουν πάντοτε οι σιωπές του Θόδωρου Αγγελόπουλου και με καθοδηγούν στο να προσπαθώ, συνεχώς, να πυκνώσω τη γραφή μου και να αφήνω εκείνα τα κενά που να μπορεί να τα συμπληρώνει ο αναγνώστης.
Έχουν επηρεάσει άλλες τέχνες -κινηματογράφος, εικαστικά, κόμικς, μουσική κ.ά.– τη συγγραφική σας δουλειά; Αν ναι, με ποιους τρόπους;
Από τις τέχνες, οι κινηματογραφικές σπουδές μου και οι τεχνικές του σφιχτού φιλμικού μοντάζ έχουν επηρεάσει σαφώς το αφηγηματικό μου βλέμμα. Με γοητεύουν πάντοτε οι σιωπές του Θόδωρου Αγγελόπουλου και με καθοδηγούν στο να προσπαθώ, συνεχώς, να πυκνώσω τη γραφή μου και να αφήνω εκείνα τα κενά που να μπορεί να τα συμπληρώνει ο αναγνώστης. Από τις επιστήμες, η κοσμολογία έχει επιδράσει καταλυτικά στις όποιες υπαρξιακές ή στοχαστικές αναζητήσεις των κειμένων μου.
Ο δρόμος προς την έκδοση για τους νέους συγγραφείς συνήθως δεν είναι σπαρμένος με ροδοπέταλα. Ποια είναι η δική σας ιστορία;
Βιώνουμε μια εποχή παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, η αγορά του βιβλίου έχει συρρικνωθεί και το να επενδύσει ένας εκδότης σε πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα έχει υψηλό ρίσκο. Είχα την τύχη να διασταυρωθώ, κάποια στιγμή, με τις Εκδόσεις Εντευκτηρίου, έναν μικρό αλλά πολύ δυναμικό οίκο, τον οποίο διευθύνει και συντονίζει ένας αθόρυβος και σημαντικός άνθρωπος των γραμμάτων. Για μένα είναι συγκινητικό το γεγονός ότι ο Γιώργος Κορδομενίδης στάθηκε δίπλα μου με την εμπειρία του και την ευαισθησία του, μέχρι αυτό το βιβλίο να φτάσει στα χέρια σας.
* Ο ΚΩΣΤΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ είναι δημοσιογράφος.
Αναποδογεννημένος
Χρήστος Χρηστίδης
Εντευκτήριο 2016
Σελ. 96, τιμή εκδότη €9,50