psaltis250

Συνέντευξη στον Κώστα Κατσουλάρη

Ο 41χρονος Γιώργος Κ. Ψάλτης εμφανίστηκε στα ποιητικά πράγματα τρία χρόνια πριν με την πρώτη του συλλογή «Επιστροφή στην ενιαία χώρα» (Ίκαρος). Πρόσφατα κυκλοφόρησε, από τον Ίκαρο και πάλι, η δεύτερη συλλογή του με τον τίτλο «Μη σκάψετε παρακαλώ εδώ είναι θαμμένος ένας σκύλος», η οποία έχει ήδη κάνει αίσθηση για το συνδυασμό απλότητας, ωριμότητας και πρωτοτυπίας που τη χαρακτηρίζει. 

Καταρχάς ο τίτλος, προκαλεί εντύπωση, μια κι έχει τον χαρακτήρα απαγόρευσης: Τι αντιπροσωπεύει ο σκύλος; Κάτι σαν τους «σκελετούς στη ντουλάπα» του καθενός από εμάς;

Ο τίτλος «μη σκάψετε παρακαλώ εδώ είναι θαμμένος ένας σκύλος» είναι στίχος από τη συλλογή. Είναι μέρος του περιεχομένου του βιβλίου, ως στίχος, αλλά και ως τίτλος του. Αν σας απαντούσα, θα σας πρότεινα έναν τρόπο ανάγνωσης του βιβλίου! Είναι πιθανό, σαν παράδειγμα το λέω, αν το βιβλίο αυτό δεν είχε εκδοθεί τώρα, αλλά σε πέντε χρόνια, να ήθελα άλλον τίτλο. Για μένα, οι τίτλοι, ενός ποίηματος ή μιας συλλογής αποφασίζονται τελευταίοι, και απευθύνονται στους αναγνώστες. Αντίθετα με τα ποιήματα καθεαυτά, των οποίων κύριος αναγνώστης είναι ο ίδιος ο συγγραφέας τους. Μόνο εάν είναι καλά αφορούν όλους μας.

Στο πρώτο ποίημα της συλλογής διαβάζουμε: «και βρέθηκες να τρέχεις σε μια απέραντη ευθεία / και βρήκες τις στιγμές ενωμένες σε τελεία». Αλλού: «σε ξέρω μια ζωή και δέκα μέρες – άκου: / ο γάμος ενώνει τις στιγμές που άλλως μένουν σκόρπιες». Τελικά, υπάρχει η «ενιαία χώρα» στην οποία αναφέρεστε στον τίτλο της πρώτη σας συλλογής;

Νομίζω πάντα το ζήτημα, τουλάχιστον στην ποίηση και στην τέχνη, είναι γύρω από την αναζήτηση αυτής της συνοχής. Ίσως και το δικό μου ζήτημα είναι αυτό. Δεν μπορώ να το ξέρω. Δεν είμαι σε θέση να σας μιλήσω για την ενιαία χώρα. Αν ήμουν, δεν θα έγραφα αυτά τα ποίηματα! Θυμάμαι τις αφορμές για τα περισσότερα, που συχνά είναι άσχετες με την τελική εκδοχή τους, πόσω μάλλον με την τελική ανάγνωση. Για την οποία, δεν έχω ακόμα καταλήξει. Ίσως επειδή η συγγραφή των δύο βιβλίων είναι πρόσφατη.

Αλλού: «έβαλε τις ώρες πίσω στο ρολόι που της πέρασα στο χέρι, / και της έδειξα μια καρδιά τρυπημένη σ’ έναν ήλιο με μαχαίρι». Εκπληκτική εικόνα! Καρδιά, ήλιος, μαχαίρι, ρολόι. Σύμβολα ή κυριολεξίες;

Νομίζω ότι η μαγεία της ποίησης είναι όταν τα σύμβολα γίνονται κυριολεκτικά και οι κυριολεξίες συμβολικές. Στην ποίηση, δεν υφίσταται τέτοιος διαχωρισμός. Ποίηση έχουμε όταν οι λέξεις γίνονται εικόνες και οι εικόνες ήχοι. Μέσα από τους ήχους βρίσκουμε το δρόμο που ψάχνουμε. Αν για σας έτσι λειτουργεί, σας ευχαριστώ πολύ.

«Ό,τι πιο καθαρό στον τόπο μας είναι μάρμαρα ξεβαμμένα». Με αυτούς τους στίχους ξεκινάει το ποίημα «Το κλειδί». Φόρος τιμής στον Σεφέρη;

Δεν θα ήθελα να ήθελα να δοκιμάσω να σας ερμηνεύσω αυτά που έχω γράψει. Άλλωστε, μόλις τα τελειώσω σκέφτομαι ήδη διαφορετικά. Πόσω μάλλον τώρα, καιρό μετά. Βρίσκομαι κι εγώ αναγνώστης τους, βλέπω άλλα πράγματα κάθε φορά. Μου είναι λοιπόν πολύ δύσκολο να προτείνω σε εσάς συγκεκριμένους τρόπους ανάγνωσης.

Επανέρχομαι στον Σεφέρη, στον οποίο η πρώτη συλλογή σας ήταν, πολλαπλώς, αφιερωμένη. Σε αυτή τη δεύτερη, έχω την αίσθηση, ότι σαν να εισέβαλλε με διάφορους τρόπους το αντίπαλον «δέος» - ο λυρισμός του Ελύτη. Επετεύχθη μέσα σας κάποια ώσμωση, ή μήπως είναι όλα αυτά φαντασιοπληξίες αναγνωστών;

Ο Ελύτης και ο Σεφέρης μάλλον ανήκουν στην ίδια «γραμμή» της ελληνικής ποίησης. Είναι η γραμμή που ξεκινάει απ’ το Σολωμό, περνάει μέσα απ’ το Βαλαωρίτη και τον Παλαμά, σταματάει για λίγο στο Σικελιανό, και μετά, Σεφέρης, Σαραντάρης, Ελύτης. Η άλλη παρέα είναι Κάλβος, Καβάφης, Καζαντζάκης, Ρίτσος, Γκάτσος, Σαχτούρης, Καρούζος. Νομίζω ότι στην ποίηση συμβαίνει ένας διαρκής διάλογος. Μπορεί να είναι συνομιλία ή μονόλογος. Πάντως, είναι διάλογος. Όλοι μας ξαναμαθαίνουμε τον κόσμο διαβάζοντας τούς μεγάλους ποιητές, ακόμα και οι ίδιοι. Κάπου, δεν γίνεται, έχω κι εγώ επηρεαστεί από αυτά που έχω διαβάσει.

skylosΠείτε μου έναν Έλληνα ποιητή (πλην των δύο προαναφερθέντων) του οποίου η ποίηση σας συγκινεί και σας επηρεάζει, πείτε μου κι έναν ή δύο ξένους. Έτσι για να έχουμε ένα στίγμα, πέραν της ίδιας της ποίησης…

Πέρα από τους σύγχρονους, τελευταία ξαναδιαβάζω τον Καβάφη. Πρόσφατα ανακάλυψα και εντυπωσιάστηκα από τον Galway Kinnell. Δημοσίευσα μία προσπάθεια να τον μεταφράσω, θέλω ν’ ασχοληθώ περισσότερο. Όπως και με τον Seamus Heaney. Δεν ξέρω αν και πώς με επηρεάζουν, σας λέω τι τώρα διαβάζω. Και δεν ξέρω αν κυριολεκτικά με κάνουν να κινηθώ μαζί με αυτούς, εάν συγκινούμαι δηλαδή. Με κάνουν όμως οπωσδήποτε να συναισθανθώ.

Υπάρχει η εντύπωση ότι οι ποιητές είναι αναχωρητές. Η συλλογή σας τελειώνει προτάσσοντας τη ζωή απέναντι στην ποίηση ή έτσι απλώς (παρ)ερμηνεύω εγώ τον στίχο «έγιναν αγκαλιές τα χτεσινά, // ποιήματα· κιύστερα// ζωή»;

Καταρχήν, υπάρχουν ποιητές που δεν γράφουν ποιήματα και συγγραφείς ποιημάτων που δεν είναι ποιητές. Σας μιλάω για τους αληθινούς ποιητές, τους ποιητές της μη-λήθης. Αναχωρούν, όπως λέτε, από τον χρόνο. Μπαίνουν μέσα στο χρόνο και χάνουν το ρυθμό του. Κι αν αγωνίζονται να επανενταχτούν σε αυτόν, ο μόνος δρόμος που ξέρουν είναι ο έρωτας. Γι’ αυτόν γράφουν. Όλα τα άλλα είναι μικροί θάνατοι. Μόνο ο έρωτας είναι μη-θάνατος. Γι’ αυτό η ποίηση ασχολείται μόνο με δύο θέματα: τον έρωτα και το θάνατο. Είναι γι’ αυτήν περίπου το ίδιο πράγμα.

Info: Η ποιητική συλλογή του Γιώργου Κ. Ψάλτη «Μη σκάψετε παρακαλώ εδώ είναι θαμμένος ένας σκύλος» θα παρουσιαστεί στο Ίδρυμα Θεοχαράκη, Βασιλίσσης Σοφίας 9, την Πέμπτη, 2 Ιουνίου, στις 20.00. Θα μιλήσουν οι Θανάσης Θ. Νιάρχος, Κώστας Γ. Παπαγεωργίου και Γιώργος Χρονάς. Ποιήματα θα διαβάσει η ηθοποιός Λουκία Μιχαλοπούλου.

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Έλενα Χουζούρη: «Η πολιτική προσφυγιά, ο ξεριζωμός και η διαγραφή από την πατρίδα, παραμένουν ανεπούλωτο τραύμα»

Έλενα Χουζούρη: «Η πολιτική προσφυγιά, ο ξεριζωμός και η διαγραφή από την πατρίδα, παραμένουν ανεπούλωτο τραύμα»

Mε αφορμή την επανέκδοση του μυθιστορήματός της «Πατρίδα από βαμβάκι» (εκδ. Πατάκη), η συγγραφέας Έλενα Χουζούρη μάς μιλάει για τη λιγότερη γνωστή ιστορία των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να φύγουν από την Ελλάδα μετά το τέλος του Εμφυλίου και τη σημερινή συγκυρία με το πρόβλημα της μετανάστευσης και της προσφυγιάς.&nb...

Αλέξης Πανσέληνος: «Τα διηγήματα αυτά απηχούν την τάση μου για πολυπρόσωπες και πολυεπίπεδες αφηγήσεις»

Αλέξης Πανσέληνος: «Τα διηγήματα αυτά απηχούν την τάση μου για πολυπρόσωπες και πολυεπίπεδες αφηγήσεις»

Συνέντευξη με τον συγγραφέα Αλέξη Πανσέληνο με αφορμή την επανέκδοση του πρώτου του βιβλίου «Ιστορίες με σκύλους» (εκδ. Μεταίχμιο), μια συλλογή με τέσσερα εκτενή διηγήματα. Μια επιστροφή έπειτα από 42 συναπτά χρόνια στις συγγραφικές απαρχές του. Φωτογραφία: © Νίκος Κοκκαλιάς.

Συνέντευξη στον ...

Φώτης Καγγελάρης: «Δεν υπάρχει ''ελεύθερη'' τέχνη – είναι πάντα ένας συμβιβασμός και μια μεταμφίεση»

Φώτης Καγγελάρης: «Δεν υπάρχει ''ελεύθερη'' τέχνη – είναι πάντα ένας συμβιβασμός και μια μεταμφίεση»

Συνέντευξη με τον Διδάκτορα Ψυχοπαθολογίας και συγγραφέα Φώτη Καγγελάρη με αφορμή το βιβλίο του «Μια ιστορία της τέχνης. Από την μεριά της επιθυμίας» (εκδ. Παπαζήση). Μια πρωτότυτη θέαση της τέχνης και της άμεσης σχέσης που έχει με την ουσία της ζωής μας. 

Συνέντευξη στ...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ