psaltis250

Συνέντευξη στον Κώστα Κατσουλάρη

Ο 41χρονος Γιώργος Κ. Ψάλτης εμφανίστηκε στα ποιητικά πράγματα τρία χρόνια πριν με την πρώτη του συλλογή «Επιστροφή στην ενιαία χώρα» (Ίκαρος). Πρόσφατα κυκλοφόρησε, από τον Ίκαρο και πάλι, η δεύτερη συλλογή του με τον τίτλο «Μη σκάψετε παρακαλώ εδώ είναι θαμμένος ένας σκύλος», η οποία έχει ήδη κάνει αίσθηση για το συνδυασμό απλότητας, ωριμότητας και πρωτοτυπίας που τη χαρακτηρίζει. 

Καταρχάς ο τίτλος, προκαλεί εντύπωση, μια κι έχει τον χαρακτήρα απαγόρευσης: Τι αντιπροσωπεύει ο σκύλος; Κάτι σαν τους «σκελετούς στη ντουλάπα» του καθενός από εμάς;

Ο τίτλος «μη σκάψετε παρακαλώ εδώ είναι θαμμένος ένας σκύλος» είναι στίχος από τη συλλογή. Είναι μέρος του περιεχομένου του βιβλίου, ως στίχος, αλλά και ως τίτλος του. Αν σας απαντούσα, θα σας πρότεινα έναν τρόπο ανάγνωσης του βιβλίου! Είναι πιθανό, σαν παράδειγμα το λέω, αν το βιβλίο αυτό δεν είχε εκδοθεί τώρα, αλλά σε πέντε χρόνια, να ήθελα άλλον τίτλο. Για μένα, οι τίτλοι, ενός ποίηματος ή μιας συλλογής αποφασίζονται τελευταίοι, και απευθύνονται στους αναγνώστες. Αντίθετα με τα ποιήματα καθεαυτά, των οποίων κύριος αναγνώστης είναι ο ίδιος ο συγγραφέας τους. Μόνο εάν είναι καλά αφορούν όλους μας.

Στο πρώτο ποίημα της συλλογής διαβάζουμε: «και βρέθηκες να τρέχεις σε μια απέραντη ευθεία / και βρήκες τις στιγμές ενωμένες σε τελεία». Αλλού: «σε ξέρω μια ζωή και δέκα μέρες – άκου: / ο γάμος ενώνει τις στιγμές που άλλως μένουν σκόρπιες». Τελικά, υπάρχει η «ενιαία χώρα» στην οποία αναφέρεστε στον τίτλο της πρώτη σας συλλογής;

Νομίζω πάντα το ζήτημα, τουλάχιστον στην ποίηση και στην τέχνη, είναι γύρω από την αναζήτηση αυτής της συνοχής. Ίσως και το δικό μου ζήτημα είναι αυτό. Δεν μπορώ να το ξέρω. Δεν είμαι σε θέση να σας μιλήσω για την ενιαία χώρα. Αν ήμουν, δεν θα έγραφα αυτά τα ποίηματα! Θυμάμαι τις αφορμές για τα περισσότερα, που συχνά είναι άσχετες με την τελική εκδοχή τους, πόσω μάλλον με την τελική ανάγνωση. Για την οποία, δεν έχω ακόμα καταλήξει. Ίσως επειδή η συγγραφή των δύο βιβλίων είναι πρόσφατη.

Αλλού: «έβαλε τις ώρες πίσω στο ρολόι που της πέρασα στο χέρι, / και της έδειξα μια καρδιά τρυπημένη σ’ έναν ήλιο με μαχαίρι». Εκπληκτική εικόνα! Καρδιά, ήλιος, μαχαίρι, ρολόι. Σύμβολα ή κυριολεξίες;

Νομίζω ότι η μαγεία της ποίησης είναι όταν τα σύμβολα γίνονται κυριολεκτικά και οι κυριολεξίες συμβολικές. Στην ποίηση, δεν υφίσταται τέτοιος διαχωρισμός. Ποίηση έχουμε όταν οι λέξεις γίνονται εικόνες και οι εικόνες ήχοι. Μέσα από τους ήχους βρίσκουμε το δρόμο που ψάχνουμε. Αν για σας έτσι λειτουργεί, σας ευχαριστώ πολύ.

«Ό,τι πιο καθαρό στον τόπο μας είναι μάρμαρα ξεβαμμένα». Με αυτούς τους στίχους ξεκινάει το ποίημα «Το κλειδί». Φόρος τιμής στον Σεφέρη;

Δεν θα ήθελα να ήθελα να δοκιμάσω να σας ερμηνεύσω αυτά που έχω γράψει. Άλλωστε, μόλις τα τελειώσω σκέφτομαι ήδη διαφορετικά. Πόσω μάλλον τώρα, καιρό μετά. Βρίσκομαι κι εγώ αναγνώστης τους, βλέπω άλλα πράγματα κάθε φορά. Μου είναι λοιπόν πολύ δύσκολο να προτείνω σε εσάς συγκεκριμένους τρόπους ανάγνωσης.

Επανέρχομαι στον Σεφέρη, στον οποίο η πρώτη συλλογή σας ήταν, πολλαπλώς, αφιερωμένη. Σε αυτή τη δεύτερη, έχω την αίσθηση, ότι σαν να εισέβαλλε με διάφορους τρόπους το αντίπαλον «δέος» - ο λυρισμός του Ελύτη. Επετεύχθη μέσα σας κάποια ώσμωση, ή μήπως είναι όλα αυτά φαντασιοπληξίες αναγνωστών;

Ο Ελύτης και ο Σεφέρης μάλλον ανήκουν στην ίδια «γραμμή» της ελληνικής ποίησης. Είναι η γραμμή που ξεκινάει απ’ το Σολωμό, περνάει μέσα απ’ το Βαλαωρίτη και τον Παλαμά, σταματάει για λίγο στο Σικελιανό, και μετά, Σεφέρης, Σαραντάρης, Ελύτης. Η άλλη παρέα είναι Κάλβος, Καβάφης, Καζαντζάκης, Ρίτσος, Γκάτσος, Σαχτούρης, Καρούζος. Νομίζω ότι στην ποίηση συμβαίνει ένας διαρκής διάλογος. Μπορεί να είναι συνομιλία ή μονόλογος. Πάντως, είναι διάλογος. Όλοι μας ξαναμαθαίνουμε τον κόσμο διαβάζοντας τούς μεγάλους ποιητές, ακόμα και οι ίδιοι. Κάπου, δεν γίνεται, έχω κι εγώ επηρεαστεί από αυτά που έχω διαβάσει.

skylosΠείτε μου έναν Έλληνα ποιητή (πλην των δύο προαναφερθέντων) του οποίου η ποίηση σας συγκινεί και σας επηρεάζει, πείτε μου κι έναν ή δύο ξένους. Έτσι για να έχουμε ένα στίγμα, πέραν της ίδιας της ποίησης…

Πέρα από τους σύγχρονους, τελευταία ξαναδιαβάζω τον Καβάφη. Πρόσφατα ανακάλυψα και εντυπωσιάστηκα από τον Galway Kinnell. Δημοσίευσα μία προσπάθεια να τον μεταφράσω, θέλω ν’ ασχοληθώ περισσότερο. Όπως και με τον Seamus Heaney. Δεν ξέρω αν και πώς με επηρεάζουν, σας λέω τι τώρα διαβάζω. Και δεν ξέρω αν κυριολεκτικά με κάνουν να κινηθώ μαζί με αυτούς, εάν συγκινούμαι δηλαδή. Με κάνουν όμως οπωσδήποτε να συναισθανθώ.

Υπάρχει η εντύπωση ότι οι ποιητές είναι αναχωρητές. Η συλλογή σας τελειώνει προτάσσοντας τη ζωή απέναντι στην ποίηση ή έτσι απλώς (παρ)ερμηνεύω εγώ τον στίχο «έγιναν αγκαλιές τα χτεσινά, // ποιήματα· κιύστερα// ζωή»;

Καταρχήν, υπάρχουν ποιητές που δεν γράφουν ποιήματα και συγγραφείς ποιημάτων που δεν είναι ποιητές. Σας μιλάω για τους αληθινούς ποιητές, τους ποιητές της μη-λήθης. Αναχωρούν, όπως λέτε, από τον χρόνο. Μπαίνουν μέσα στο χρόνο και χάνουν το ρυθμό του. Κι αν αγωνίζονται να επανενταχτούν σε αυτόν, ο μόνος δρόμος που ξέρουν είναι ο έρωτας. Γι’ αυτόν γράφουν. Όλα τα άλλα είναι μικροί θάνατοι. Μόνο ο έρωτας είναι μη-θάνατος. Γι’ αυτό η ποίηση ασχολείται μόνο με δύο θέματα: τον έρωτα και το θάνατο. Είναι γι’ αυτήν περίπου το ίδιο πράγμα.

Info: Η ποιητική συλλογή του Γιώργου Κ. Ψάλτη «Μη σκάψετε παρακαλώ εδώ είναι θαμμένος ένας σκύλος» θα παρουσιαστεί στο Ίδρυμα Θεοχαράκη, Βασιλίσσης Σοφίας 9, την Πέμπτη, 2 Ιουνίου, στις 20.00. Θα μιλήσουν οι Θανάσης Θ. Νιάρχος, Κώστας Γ. Παπαγεωργίου και Γιώργος Χρονάς. Ποιήματα θα διαβάσει η ηθοποιός Λουκία Μιχαλοπούλου.

 

 

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τάκης Καμπύλης: «Κυριαρχεί η δημοσιογραφία της ντουντούκας, που δεν ασκεί έλεγχο αλλά ασκεί/υπηρετεί εξουσία»

Τάκης Καμπύλης: «Κυριαρχεί η δημοσιογραφία της ντουντούκας, που δεν ασκεί έλεγχο αλλά ασκεί/υπηρετεί εξουσία»

Συνέντευξη με τον συγγραφέα και δημοσιογράφο Τάκη Καμπύλη με αφορμή το νέο του μυθιστόρημα «Το κόμμα του καλού θεού» (εκδ. Καστανιώτη). 

Συνέντευξη στον Διονύση Μαρίνο 

Η τέχνη μιμείται τη ζωή; Κι όμως, κάποιες φο...

5 λεπτά με την Φραντζέσκα Μάνγγελ

5 λεπτά με την Φραντζέσκα Μάνγγελ

Πέντε λεπτά με έναν συγγραφέα. Σήμερα, με τη Φραντζέσκα Μάνγγελ με αφορμή το νέο της μυθιστόρημα «Το εκμαγείο» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Book Press

Το όνομα Αθέατη, ο τόπος που αναπτύσσεται ...

Σωτήρης Δημητρίου: «Η άρνηση τρέφει τον λογοτέχνη, τον βγάζει από τον στενό κύκλο της εγωπάθειας»

Σωτήρης Δημητρίου: «Η άρνηση τρέφει τον λογοτέχνη, τον βγάζει από τον στενό κύκλο της εγωπάθειας»

Συνέντευξη με τον συγγραφέα Σωτήρη Δημητρίου με αφορμή το μυθιστόρημά του «Ουρανός απ' άλλους τόπους» (εκδ. Πατάκη) και τη νέα συλλογή διηγημάτων του «Μια Μαρίνα Τζάφου» (εκδ. Πατάκη). 

Συνέντευξη στον Διονύση Μαρίνο

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Τάκης Καμπύλης: «Κυριαρχεί η δημοσιογραφία της ντουντούκας, που δεν ασκεί έλεγχο αλλά ασκεί/υπηρετεί εξουσία»

Τάκης Καμπύλης: «Κυριαρχεί η δημοσιογραφία της ντουντούκας, που δεν ασκεί έλεγχο αλλά ασκεί/υπηρετεί εξουσία»

Συνέντευξη με τον συγγραφέα και δημοσιογράφο Τάκη Καμπύλη με αφορμή το νέο του μυθιστόρημα «Το κόμμα του καλού θεού» (εκδ. Καστανιώτη). 

Συνέντευξη στον Διονύση Μαρίνο 

Η τέχνη μιμείται τη ζωή; Κι όμως, κάποιες φο...

Παρουσίαση του «Γαργαντούας – Πανταγκρυέλ» και βράβευση του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή από τη γαλλική κυβέρνηση

Παρουσίαση του «Γαργαντούας – Πανταγκρυέλ» και βράβευση του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή από τη γαλλική κυβέρνηση

Εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου του Φρανσουά Ραμπελαί [François Rabelais] «Γαργαντούας – Πανταγκρυέλ – Πανταγκρυελίνειον Προγνωσιάριον» (μτφρ. Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) την Τρίτη 5 Δεκεμβρίου στο βιβλιοπωλείο «Επί λέξει». 

Επιμέλεια: Book ...

Τιμώντας την Βισουάβα Σιμπόρσκα με ένα αφιέρωμα και μια έκθεση

Τιμώντας την Βισουάβα Σιμπόρσκα με ένα αφιέρωμα και μια έκθεση

Με αφορμή την 100η επέτειο από τη γέννηση της βραβευμένης με Νόμπελ Λογοτεχνίας Πολωνής ποιήτριας Βισουάβα Σιμπόρσκα [Wislawa Szymborska 1923-2012], η Πρεσβεία της Πολωνίας σε συνεργασία με την Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ διοργανώνουν στις 7 Δεκεμβρίου αφιέρωμα στη ζωή και σ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

«Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» του Δημοσθένη Δαββέτα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από βιβλίο του Δημοσθένη Δαββέτα «Το τέλος της Αισθητικής; Τεχνομηδενισμός και Σύγχρονη Τέχνη» (Επίμετρο: Μάνος Στεφανίδης) το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

«Χωριό Ποτέμκιν» του Γιώργου Παναγή (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Γιώργου Παναγή «Χωριό Ποτέμκιν», που κυκλοφορεί στις 28 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Τόπος. [Η έκφραση «Χωριό Ποτέµκιν» (ρωσικά: по­тёмкинские деревни) περιγράφει ένα κατασκεύασµα που έχει στόχο να αποκρύψει την αλήθεια ή να εξωραΐσει µια κατάσταση].

Επιμέλεια:...

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

«Ο Γιουγκοσλάβος» της Άνα Βούτσκοβιτς (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Άνα Βούτσκοβιτς [Ana Vučković] «Ο Γιουγκοσλάβος» (μτφρ. Απόστολος Θηβαίος), το οποίο κυκλοφορεί αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Βακχικόν.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η ΜΠΑΝΑΝΑ

...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Τα δέκα καλύτερα βιβλία του 2023 σύμφωνα με τους New York Times

Η συντακτική ομάδα των New York Times ξεχώρισε τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2023, επιλέγοντας πέντε έργα μυθοπλασίας και πέντε δοκίμια. Στην κεντρική εικόνα, η Ζέιντι Σμιθ [Zadie Smith], συγγραφέας του «The fraud», το οποίο αναφέρεται στη λίστα ως ένα από τα πέντε σημαντικότερα μυθιστορήματα του έτους που ...

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

«Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή» – Αυτοβιογραφίες και βιογραφίες, 15+1 επιλογές από τις πρόσφατες εκδόσεις

Τι κοινό μπορεί να έχει η Μαρινέλλα με τον Έλον Μάσκ; Η Μαρία Κάλλας με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ο Πρίγκιπας Χάρι με τον Διονύση Σιμόπουλο; Οι βιογραφίες όλων αυτών, και μερικές ακόμη, κυκλοφόρησαν τους προηγούμενους μήνες και σας τις παρουσιάζουμε.

Γράφει ο Κώστας Αγοραστό...

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Κλερ Κίγκαν – Η Ιρλανδή που ανέδειξε τις χάρες της μικρής φόρμας

Η Ιρλανδή συγγραφέας έχει αγαπηθεί από το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και όχι άδικα. Τι είναι αυτό που την κάνει ιδιαίτερη και γιατί η πρόσφατη νουβέλα της «Πολύ αργά πια» (μτφρ. Μαρτίνα Ασκητοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο) την καταξιώνει. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος ...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

13 Δεκεμβρίου 2022 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2022

Έφτασε η στιγμή και φέτος για την καθιερωμένη εδώ και χρόνια επιλογή των εκατό από τα καλύτερα βιβλία λογοτεχνίας της χρονιάς που φτάνει σε λίγες μέρες στο τέλος της. Ε

ΦΑΚΕΛΟΙ