auster390

Της Ελένης Κορόβηλα 

Η συνάντηση με τον διάσημο Αμερικανό συγγραφέα που βρίσκεται αυτές τις μέρες στην Αθήνα, επισκεπτόμενος για πρώτη φορά την Ελλάδα, είχε στοιχεία μυθιστορηματικά. Το σαλόνι της βιβλιοθήκης του Ιδρύματος Ωνάση, όπου πραγματοποιήθηκε, προσέφερε ένα ιδανικό σκηνικό με τη βαριά διακόσμηση, τους πίνακες, τις δερμάτινες μπερζέρες και τον καναπέ και τον χαμηλό φωτισμό.

Ο ψηλός, 67χρονος, γοητευτικός άντρας που δεν άφησε το ηλεκτρονικό τσιγάρο από το χέρι ούτε στιγμή, «γέμιζε» το χώρο με την παρουσία του, με τον απλό, ευγενικό λόγο του, με την ιδιαίτερη χροιά της φωνής του και το ελαφρύ ψεύδισμα. Ο Πολ Όστερ, είναι ένας νεοϋορκέζος τζέντλεμαν που δηλώνει ικανοποιημένος από τη ζωή του, αγαπά την πόλη του, την οικογένειά του, τα βιβλία, τη μουσική και που επιλέγει να μην χρησιμοποιεί την τεχνολογία ο ίδιος αλλά εξακολουθεί να γράφει στο χέρι τα βιβλία του και στη συνέχεια στην παλιά Olympus γραφομηχανή του.

«Συγγραφέας γίνεσαι επειδή δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς».

Ο Πολ Όστερ γράφει αυτή την περίοδο το μεγάλο του μυθιστόρημα που θα είναι πάνω από 1.000 σελίδες, όπως υπολογίζει, και θα παραδοθεί στον εκδότη του το 2016. Δεν θέλει να αποκαλύψει περισσότερα πέρα από την έκταση που θα έχει, στοιχείο που μοιάζει να τον ενθουσιάζει. Ένα ακόμη στοιχείο που τον ικανοποιεί είναι πως οι Αμερικανοί συγγραφείς συνεχίζουν να γράφουν σε μεγάλη ηλικία: ο Ρόμπερτ Κούβερ, ο Ντοκτόροου έχουν περάσει τα 80, ο Ντελίλο πλησιάζει, για τον Ροθ (που έχει δηλώσει πως σταματά το γράψιμο) αστειεύεται λέγοντας πως έχει ήδη γράψει αρκετά.

«Ο καλλιτέχνης υπάρχει επειδή ο κόσμος δεν είναι τέλειος» είχε πει ο Αντρέι Ταρκόφσκι και αυτή τη φράση επέλεξε ο Πολ Όστερ για να δώσει μια σύντομη και περιεκτική απάντηση στο γενικότερο ερώτημα για τον ρόλο των συγγραφέων και τη στάση τους απέναντι στην πραγματικότητα. Η ερώτηση βέβαια ευσταθεί μόνο εφόσον κάνουμε την παραδοχή πως οι συγγραφείς έχουν πράγματι κάποιον ειδικό ρόλο και αποστολή εκτός από το να γράφουν.

«Συγγραφέας γίνεσαι επειδή δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς», λέει εξηγώντας πως οι θυσίες των πρώτων χρόνων και η απόφαση να ζει μια μοναχική ζωή του ταιριάζουν. Επιμένει σε ένα πράγμα: «αποτρέπω όποιον με ρωτάει τι να κάνει για να συγγραφέας: του λέω να μην γίνει». Ο Όστερ προτιμά άλλωστε να αναφέρεται στη συγγραφή ως την κλίση του (his call) περισσότερο από ό,τι ως το επάγγελμα του.

Ο Πολ Όστερ, ο συγγραφέας που ανακαλύπτουμε ξανά με θέρμη το τελευταίο διάστημα στην Ελλάδα χάρη στις νέες μεταφράσεις παλιότερων βιβλίων του (επανακυκλοφορία της «Τριλογίας της Νέας Υόρκης») καθώς και της κυκλοφορίας του τελευταίου του μυθιστορήματος «Σάνσετ Παρκ» (Μεταίχμιο), υποστηρίζει πως δεν υπάρχει πρακτικός σκοπός στην τέχνη αν και η τέχνη δεν είναι δίχως κάποια χρησιμότητα. «Δεν θεωρώ τον εαυτό μου κάτι το εξαιρετικό» λέει με γοητευτική απλότητα ενώ παραδέχεται πως τα πράγματα πήγαν καλύτερα απ' ό,τι περίμενε και πως φροντίζει να ζει τη ζωή μέρα τη μέρα.

auster-stegi
   Ο Πολ Όστερ υπογράφει βιβλία του στην Αθήνα
 

«Χωρίς την ενοχή θα είμασταν σαν αγρίμια», λέει σε μια στιγμή της συνάντησης. Από τα παιδικά του χρόνια ανακαλεί την πρώτη ανάμνηση που είναι ουσιαστικά η πρώτη φορά που βίωσε το συναίσθημα της ενοχής, όταν 3χρονο παιδάκι παράκουσε την πατρική εντολή και πέταξε στο δρόμο το δαμάσκηνο που του έδωσε ο πατέρας του λέγοντάς του να το φάει. Το πολωνοεβραϊκής καταγωγής αγόρι που μεγάλωσε σε μια οικογένεια όπου το διάβασμα δεν είχε καμία θέση, αγαπούσε πολύ τον αθλητισμό και δη τα ομαδικά αθλήματα. Έπαιζε μπάσκετ, μπέιζμπολ κι αυτό που τον πάθιαζε ήταν η καλλιέργεια της άμιλλας, του πνεύματος ομαδικότητας, ίσως για αυτό αργότερα ασχολήθηκε και με τον κινηματογράφο. Ο ίδιος αγάπησε τα βιβλία που έβρισκε εν αφθονία στην κοντινή βιβλιοθήκη και άρχισε να παλεύει με τις λέξεις από παιδί, από τα εννιά του χρόνια. Το βιβλίο που, όπως λέει, σφράγισε την προσωπική του πορεία ήταν το «Έγκλημα και Τιμωρία» του Ντοστογιέφσκι. Μετά από αυτό ήξερε τι ήθελε να κάνει: να απομονώνεται και να γράφει.

Ο Όστερ δηλώνει αφηγητής ιστοριών (story teller) και εξηγεί πως «σε μια ιστορία χωρούν τα πάντα και δεν υπάρχουν φραγμοί» καθώς «η τέχνη θέτει το αισθητικό πλαίσιο εντός του οποίου μπορεί να ενταχθεί οτιδήποτε». Δίνοντας το παράδειγμα των παραμυθιών και της λειτουργίας που έχουν, προσθέτει πως μια σπουδαία μορφή αφήγησης είναι τα ανέκδοτα: με στακάτο ρυθμό, κλιμάκωση και κορύφωση μπορείς να πεις μια ιστορία σε λίγα δευτερόλεπτα και να προκαλέσεις έντονες αντιδράσεις και συναισθήματα. Αυτό είναι το στοίχημα και για τον μυθιστοριογράφο, κατά τον Όστερ.

«Στην Αμερική βρισκόμαστε στο χειρότερο σημείο από ποτέ. Η χώρα είναι τρομερά διχασμένη».

Ο Πολ Όστερ, μια μέρα πριν την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ (οι Ρεπουμπλικανοί τελικά νίκησαν κατά κράτος περιορίζοντας ακόμη περισσότερο τον Ομπάμα) μιλά με απογοήτευση για το διανοητικό επίπεδο τουλάχιστον των μισών κατοίκων της χώρας του που, όπως λέει, βρίσκεται ένα βήμα πριν από τον εμφύλιο: «Στην Αμερική βρισκόμαστε στο χειρότερο σημείο από ποτέ. Η χώρα είναι τρομερά διχασμένη». Αναφέρεται στο αντιπαραγωγικό μίσος των Ρεπουμπλικανών για τον Μπαράκ Ομπάμα λέγοντας πως «ο τρόπος σκέψης τους, και ειδικότερα εκείνων που μετέχουν στο λεγόμενο Κόμμα του Τσαγιού, δεν είναι πολύ διαφορετικός από των τζιχαντιστών». Ο ίδιος πάντως απορρίπτει τον ρόλο του συγγραφέα ως κάποιου που παίρνει θέση και παρεμβαίνει λέγοντας πως «η σταλινοποίηση δεν ταιριάζει στην τέχνη».

* Ο Πολ Όστερ βρίσκεται αυτές τις μέρες στην Αθήνα προσκεκλημένος της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών και σήμερα το απόγευμα, στις 7 μμ, θα συνομιλήσει με τον δημοσιογράφο και συγγραφέα Ηλία Μαγκλίνη στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Λέξεις και Σκέψεις». Η είσοδος είναι δωρεάν με σειρά προτεραιότητας. Η διανομή των δελτίων εισόδου ξεκινά 1 ώρα πριν την εκδήλωση. Θα υπάρχει ταυτόχρονη διερμηνεία.

ΕΛΕΝΗ ΚΟΡΟΒΗΛΑ είναι δημοσιογράφος.

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ PAUL AUSTER

politeia-link

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Paul Auster: «Μέρα νύχτα»

Paul Auster: «Μέρα νύχτα»

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τον τόμο του Paul Auster «Μέρα νύχτα» (μτφρ. Μαρία Ξυλούρη), που κυκλοφορεί στις 6 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«4 3 2 1», του Πολ Όστερ - Το μεγάλο αμερικανικό μυθιστόρημα είναι εδώ

«4 3 2 1», του Πολ Όστερ - Το μεγάλο αμερικανικό μυθιστόρημα είναι εδώ

Για το μυθιστόρημα του Paul Auster «4 3 2 1» (μτφρ. Μαρία Ξυλούρη, εκδ. Μεταίχμιο).

Του Διονύση Μαρίνου

Η συζήτηση για το μεγάλο αμερικανικό μυθιστόρημα συνεχίζεται αδιάπτωτη. Από το Μόμπι Ντικ του Χέρμαν Μέλβιλ και το Άλικο...

Ο άντρας που αψηφούσε τη βαρύτητα

Ο άντρας που αψηφούσε τη βαρύτητα

Για το μυθιστόρημα του Paul Auster Mr. Vertigo (μτφρ. Ιωάννα Ηλιάδη, εκδ. Μεταίχμιο).

Του Γιώργου Βέη

Έχει λεχθεί ότι ο Πολ Όστερ είναι ικαν...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

«Γυναικεία Βραβεία non fiction 2024»: Ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα

Η νικήτρια του βραβείου Women's Prize για non-fiction βιβλία θα ανακοινωθεί στις 13 Ιουνίου. Κεντρική εικόνα, μια από τις υποψήφιες για το βραβείο: η συγγραφέας και αρθρογράφος Ναόμι Κλάιν © The University of British Columbia.

Επιμέλεια: Book Press

...
Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Ο «Νευρομάντης» του Ουίλιαμ Γκίμπσον μεταφέρεται στην οθόνη: μεγάλο συνδρομητικό κανάλι ανακοίνωσε ότι αγόρασε τα δικαιώματα

Το πασίγνωστο μυθιστόρημα του «πατέρα» του Cyberpunk Ουίλιαμ Γκίμπσον [William Gibson] «Νευρομάντης» αναμένεται να γίνει σειρά 10 επεισοδίων από το συνδρομητικό κανάλι Apple TV. Κεντρική εικόνα: ο συγγραφέας Ουίλιαμ Γκίμπσον © Wikipedia. 

Επιμέλεια: Book Press

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

«Μακγκάφιν» του Βαγγέλη Γιαννίση (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Βαγγέλη Γιαννίση «Μακγκάφιν», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 21 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
37.947408, 23.641584

 «Αφού σου ...


«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

«Το μποστάνι του Μποστ» του Κωνσταντίνου Κυριακού (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Κωνσταντίνου Κυριακού «Το μποστάνι του Μποστ – Μια σύνθεση / συμπλήρωση / διασκευή κειμένων του Μποστ», το οποίο κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

«Όλα μαύρα» της Δήμητρας Παπαδήμα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Δήμητρας Παπαδήμα «Όλα μαύρα», το οποίο θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Τι είμαστε εμείς μπροστά σε αυτά τα κτήνη, ρε; Τι είμαστε; Άγιοι. Και φόνο να...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Τρία μυθιστορήματα με άρωμα εποχής και μυστηρίου από τα Ελληνικά Γράμματα

Για τα μυθιστορήματα «Strangers in the Night» (μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) της Χέδερ Γουέμπ [Heather Webb], «Τα Μυστήρια της Μις Μόρτον Μόρτον» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής) της Κάθριν Λόιντ [Catherine Lloyd] και «Κωδικός Coco» (μτφρ. Γιάννης Σπανδωνής) της Τζιόια Ντιλιμπέρτο [Gioia Diliberto]. Τρία μυθιστορήματα που μας μεταφ...

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Επανάσταση 1821: 11 βιβλία για τον Αγώνα των Ελλήνων

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επιλέγουμε έντεκα βιβλία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα περίπλοκλη όσο και μοναδική διαδοχή γεγονότων που ήταν η Ελληνική Επανάσταση. Kεντρική εικόνα: έργο του Λουντοβίκο Λιπαρίνι «Ο όρκος του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» (περίπου 1850), μουσείο Μπενάκη.

...
Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Ιστορίες από τη Χώρα των Χρυσανθέμων: 10 λογοτεχνικά έργα που κυκλοφόρησαν πρόσφατα ανοίγουν παράθυρα στον κόσμο της Ιαπωνίας

Όσο μακρινή κι αν φαντάζει η Ιαπωνία, δεν παύει να μας ελκύει, μεταξύ άλλων και για την ιδιαίτερη και τολμηρή λογοτεχνία της. Από τον κλασικό Καουαμπάτα έως τον ευφάνταστο Μουρακάμι, επιλέγουμε δέκα βιβλία που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και μπορούν να μας ανοίξουν νέα παράθυρα στον κόσμο του Ανατέλλοντος Ήλιου. K...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

02 Απριλίου 2023 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών: 20 έργα-ποταμοί από την παγκόσμια λογοτεχνία

Πολύτομα λογοτεχνικά έργα, μυθιστορήματα-ποταμοί, βιβλία που η ανάγνωσή τους μοιάζει με άθλο. Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, επικές αφηγήσεις από την Άπω Ανατ

ΦΑΚΕΛΟΙ