alt

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα της Clarice Lispector Η ώρα του αστεριού (μτφρ. - σύνταξη εργοβιογραφικού σημειώματος: Μάριος Χατζηπροκοπίου), που θα κυκλοφορήσει στις 2 Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις Αντίποδες.

Επιμέλεια: Απόστολος Σκλάβος

Όλα στον κόσμο ξεκίνησαν από ένα ναι. Ένα κύτταρο είπε ναι σε ένα άλλο κύτταρο και γεννήθηκε η ζωή. Όμως πριν την προϊστορία υπήρχε η προϊστορία της προϊστορίας και υπήρχε το ποτέ και υπήρχε το ναι. Πάντα υπήρχε. Δεν ξέρω τι, μα ξέρω πως το σύμπαν ποτέ δεν ξεκίνησε.

Να μη γελιόμαστε, φτάνω στην απλότητα μόνο με πολλή δουλειά.

Όσο θα έχω ερωτήσεις και δεν θα υπάρχει η απάντηση θα συνεχίσω να γράφω.

Όσο θα έχω ερωτήσεις και δεν θα υπάρχει η απάντηση θα συνεχίσω να γράφω. Πώς να αρχίσεις από την αρχή, αν τα πράγματα συμβαίνουν πριν συμβούν; Αν πριν την προ-προϊστορία υπήρχαν ήδη τα θηρία της Αποκάλυψης; Αν τούτη η ιστορία δεν υπάρχει, θα αρχίσει να υπάρχει. Το να σκέφτεσαι είναι πράξη. Το να αισθάνεσαι είναι γεγονός. Τα δύο μαζί ‒ είμαι εγώ αυτός που γράφει αυτό που γράφω. Θεός είναι ο κόσμος. Η αλήθεια είναι πάντα μια εσωτερική και ανεξήγητη επαφή. Η πιο αληθινή ζωή μου είναι μη αναγνωρίσιμη, άκρως εσωτερική και δεν υπάρχει ούτε μια λέξη που να τη σημαίνει. Η καρδιά μου άδειασε από κάθε επιθυμία και περιορίστηκε στον δικό της ύστατο ή πρωταρχικό παλμό. Ο πονόδοντος που διαπερνά τούτη την ιστορία έδωσε μια γερή σουβλιά βαθιά μες στο στόμα μας. Γι’ αυτό και τραγουδάω ψηλή και οξεία μια μελωδία συγκοπτόμενη και στριγκή ‒ είναι ο ίδιος μου ο πόνος, εγώ που κουβαλάω τον κόσμο και υπάρχει έλλειψη ευτυχίας. Ευτυχία; Ποτέ δεν είδα πιο τρελή λέξη, την έχουν σκαρφιστεί κάτι βουνίσιες από το Νορντέστε.

Όπως θα εξηγήσω τώρα, η ιστορία αυτή θα είναι το αποτέλεσμα ενός βαθμιαίου οράματος – δυόμισι χρόνια τώρα ανακαλύπτω σιγά σιγά τα γιατί. Είναι όραμα αυτού που πρόκειται να. Να τι; Ποιος ξέρει αν αργότερα θα ξέρω. Έτσι όπως γράφω την ίδια στιγμή που με διαβάζω. Μόνο που δεν αρχίζω από το τέλος που θα δικαιολογούσε την αρχή ‒όπως ο θάνατος μοιάζει να λέει για τη ζωή– γιατί χρειάζεται να καταγράψω τα προηγηθέντα γεγονότα.

Αυτή τη στιγμή γράφω νιώθοντας εκ των προτέρων μια συστολή γιατί σας βομβαρδίζω με μια τόσο εξωτερική και απερίφραστη αφήγηση. Από την οποία παρ’ όλα αυτά, ποιος ξέρει, τόσο που θα σφύζει από ζωή μέχρι και αίμα καταρράχτης ίσως μπορέσει να αναβλύσει και να πήξει αμέσως μετά σε κύβους τρεμουλιαστής ζελατίνης. Θα γίνει η ιστορία αυτή μια μέρα η θρόμβωσή μου; Τι ξέρω εγώ. Αν κάποια αληθοφάνεια υπάρχει σε αυτήν ‒και προφανώς η ιστορία είναι αληθινή αν και επινοημένη‒ να την αναγνωρίσει ο καθένας μέσα του γιατί όλοι είμαστε ένας και όποιος δεν είναι φτωχός σε χρήματα είναι φτωχός στο πνεύμα ή υποφέρει από νοσταλγία γιατί του λείπει κάτι πιο πολύτιμο από χρυσάφι – λείπει σε κάποιους η λεπταίσθητη ουσία.

Πώς γίνεται να ξέρω όλο αυτό που θα ακολουθήσει και που ακόμη αγνοώ, εφόσον δεν το έζησα ποτέ;

Πώς γίνεται να ξέρω όλο αυτό που θα ακολουθήσει και που ακόμη αγνοώ, εφόσον δεν το έζησα ποτέ; Είναι που σε έναν δρόμο του Ρίο ντε Τζανέιρο έπιασα μεμιάς στον αέρα το αίσθημα του χαμού στο πρόσωπο μιας κοπέλας από το Νορντέστε. Για να μην πω ότι παιδάκι ανατράφηκα στο Νορντέστε. Ξέρω πράγματα και επειδή είμαι ζωντανός. Όποιος ζει ξέρει, ακόμη και χωρίς να ξέρει ότι ξέρει. Έτσι κι εσείς, κύριοι, ξέρετε περισσότερα απ’ όσα βάζει ο νους σας και κάνετε τους ανήξερους.

Σκοπεύω να μην είναι περίπλοκο αυτό που θα γράψω, αν και έχω υποχρέωση να χρησιμοποιήσω τις λέξεις που θα σας κρατήσουν. Η ιστορία ‒ορίζω με ψευδή ελεύθερη βούληση‒ θα έχει περίπου εφτά χαρακτήρες και εγώ είμαι ένας από τους σημαντικότερους, προφανώς. Εγώ, ο Ροντρίγο Σ. Μ. Παραμύθι από τα παλιά τούτο εδώ, γιατί δεν θέλω να το παίζω μοντέρνος και να επινοώ εκφράσεις του συρμού για να φαίνομαι αυθεντικός. Γι’ αυτό θα δοκιμάσω κόντρα στις συνήθειές μου να γράψω μια ιστορία με αρχή, μέση και «γκραν φινάλε», να ακολουθείται από σιωπή και βροχή που πέφτει.

altΙστορία εξωτερική και απερίφραστη, ναι, αλλά γεμάτη μυστικά – αρχίζοντας με έναν από τους τίτλους, «.Ως προς το μέλλον.», του οποίου προηγείται μια τελεία και έπεται μια τελεία ακόμη. Δεν πρόκειται για κάποια ιδιοτροπία μου – στο τέλος ίσως γίνει κατανοητή η ανάγκη να θέσω τα όρια. (Καλά καλά δεν έχω εικόνα για το τέλος που, αν η φτώχεια μου το επιτρέψει, το θέλω μεγαλοπρεπές.) Αν αντί για τελεία ακολουθούσαν αποσιωπητικά, ο τίτλος θα έμενε ανοιχτός σε πιθανές δικές σας φαντασιώσεις, ενδεχομένως ακόμα και νοσηρές ή ανελέητες. Εντάξει, αληθεύει πως ούτε εγώ έχω έλεος για τον κεντρικό μου χαρακτήρα, τη Νορντεστίνα: είναι μια ιστορία που τη θέλω ψυχρή. Δικό μου όμως το δικαίωμα να είμαι επώδυνα ψυχρός και όχι δικό σας. Γι’ αυτό και δεν σας δίνω εναλλακτική. Δεν πρόκειται απλώς για αφήγηση, είναι πριν από όλα πρωτογενής ζωή που ανασαίνει, ανασαίνει, ανασαίνει. Πορώδες υλικό, μια μέρα θα ζήσω εδώ τη ζωή ενός μορίου με την πιθανή του έκρηξη από άτομα. Αυτό που γράφω είναι κάτι περισσότερο από επινόηση, είναι υποχρέωσή μου να μιλήσω γι’ αυτή την κοπέλα ανάμεσα σε χιλιάδες σαν κι αυτή. Και καθήκον μου, έστω και άτεχνα, να αποκαλύψω τη ζωή της.

Γιατί υπάρχει το δικαίωμα στην κραυγή.

Ε, λοιπόν κραυγάζω.

Καθαρή κραυγή και δίχως να ζητώ ελεημοσύνη. Ξέρω πως υπάρχουν κοπέλες που πουλάνε το κορμί τους, τη μόνη τους πραγματική ιδιοκτησία, με αντάλλαγμα ένα καλό δείπνο αντί για σάντουιτς με μορταδέλα. Το άτομο όμως για το οποίο θα μιλήσω καλά καλά δεν έχει κορμί για πούλημα, κανένας δεν τη θέλει, είναι παρθένα και άκακη, δεν θα έλειπε σε κανέναν. Εξάλλου –τώρα το ανακαλύπτω– ούτε κι εγώ θα έλειπα καθόλου σε κανέναν, και ακόμα και αυτό που γράφω κάποιος άλλος θα το έγραφε. Άλλος συγγραφέας, ναι, αλλά θα έπρεπε να είναι άντρας γιατί γυναίκα συγγραφέας μπορεί να αρχίσει τις γλυκανάλατες κλάψες.

Ζεσταίνω το σώμα για να ξεκινήσω, τρίβοντας κάθε τόσο τα χέρια το ένα στο άλλο για να πάρω κουράγιο.

Σαν τη Νορντεστίνα υπάρχουν χιλιάδες κοπέλες σκορπισμένες σε τρώγλες, νοικιάζοντας ένα κρεβάτι σε κοινή κάμαρη, να εργάζονται πίσω από θυρίδες μέχρι εξόντωσης. Ούτε καν τους περνάει από το νου πόσο εύκολα μπορούν να αντικατασταθούν και πως είτε υπάρχουν είτε δεν υπάρχουν δεν έχει και μεγάλη διαφορά. Λίγες διαμαρτύρονται και απ’ ό,τι ξέρω καμιά δεν παραπονιέται, επειδή δεν ξέρει σε ποιον. Αυτός ο ποιος υπάρχει άραγε;

Ζεσταίνω το σώμα για να ξεκινήσω, τρίβοντας κάθε τόσο τα χέρια το ένα στο άλλο για να πάρω κουράγιο. Μόλις θυμήθηκα έναν καιρό που ζέσταινα το πνεύμα μου με προσευχές: η κίνηση είναι πνεύμα. Η προσευχή ήταν ένα μέσο για να φτάσω βουβά και κρυφά από όλους στον ίδιο μου τον εαυτό. Όταν προσευχόμουν κατάφερνα ένα άδειασμα της ψυχής – και αυτό το άδειασμα είναι όλα όσα μπορώ ποτέ να έχω. Πέρα από αυτό, τίποτα. Μα το κενό αξίζει όσο το πλήρες και του μοιάζει. Ένας τρόπος να αποκτάς είναι να μη γυρεύεις, ένας τρόπος να έχεις είναι να μη ζητάς και μόνο να πιστεύεις πως η σιωπή που, το πιστεύω, υπάρχει μέσα μου είναι απάντηση στο δικό μου – το δικό μου μυστήριο.

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Η Εξοµολόγηση» του Μαξίµ Γκόρκι (εκδ. Νίκας) – Προδημοσίευση αποσπάσματος από το επίμετρο του Μάνου Στεφανίδη

«Η Εξοµολόγηση» του Μαξίµ Γκόρκι (εκδ. Νίκας) – Προδημοσίευση αποσπάσματος από το επίμετρο του Μάνου Στεφανίδη

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το επίμετρο του Μάνου Στεφανίδη 
στην αναθεωρημένη επανέκδοση του Μαξίμ Γκόρκι [Maxim Gorky] 
«Η εξομολόγηση» (μτφρ. Σ.Ι. Ζήζηλας), η οποία θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Νίκας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...
«Χαρταετοί μέσα στη νύχτα» του Μπλέιζ Κάμπο Γκακόσκος (προδημοσίευση)

«Χαρταετοί μέσα στη νύχτα» του Μπλέιζ Κάμπο Γκακόσκος (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Φιλιππινέζου συγγραφέα Μπλέιζ Κάμπο Γκακόσκος [Blaise Campo Gacoscos] «Χαρταετοί μέσα στη νύχτα» (μτφρ. Βίκυ Πορφυρίδου) που αναμένεται να κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Βακχικόν. 

...
«Βίος και πολιτεία του Μάικλ Κ» του Τζ. Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

«Βίος και πολιτεία του Μάικλ Κ» του Τζ. Μ. Κουτσί (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βραβευμένο μυθιστόρημα του Τζ. Μ. Κουτσί [J. M. Coetzee] «Βίος και πολιτεία του Μάικλ Κ», σε νέα μετάφραση της Χριστίνας Σωτηροπούλου, το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 6 Μαρτίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Βερενίκη» του Ρακίνα, με την Ιζαμπέλ Ιπέρ, σε σκηνοθεσία Ρομέο Καστελούτσι (κριτική) − Τα δεινά του ατελέσφορου έρωτα

«Βερενίκη» του Ρακίνα, με την Ιζαμπέλ Ιπέρ, σε σκηνοθεσία Ρομέο Καστελούτσι (κριτική) − Τα δεινά του ατελέσφορου έρωτα

Για την παράσταση «Βερενίκη» του Ρακίνα, σε σκηνοθεσία Ρομέο Καστελούτσι (Romeo Castellucci), με την Ιζαμπέλ Ιπέρ. Στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. 

Γράφει ο Νίκος Ξένιος

...

«Θάνατος στη Ρώμη» του Βόλφγκανγκ Κέπεν (κριτική) – Η κληρονομιά του ναζισμού στη μεταπολεμική Ευρώπη

«Θάνατος στη Ρώμη» του Βόλφγκανγκ Κέπεν (κριτική) – Η κληρονομιά του ναζισμού στη μεταπολεμική Ευρώπη

Για το μυθιστόρημα του Βόλφγκανγκ Κέπεν (Wolfgang Koeppen) «Θάνατος στη Ρώμη», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κριτική, σε μετάφραση Βασίλη Τσαλή. 

Γράφει ο Φώτης Καραμπεσίνης 

Η μεταπολεμική γερμανόφωνη λογο...

«Βίος και Πολιτεία»: Ο καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας και κλασικών σπουδών Άγγελος Χανιώτης έρχεται στο Υπόγειο

«Βίος και Πολιτεία»: Ο καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας και κλασικών σπουδών Άγγελος Χανιώτης έρχεται στο Υπόγειο

Στο 72ο επεισόδιο της σειράς συζητήσεων στο Βιβλιοπωλείο της Πολιτείας με ανθρώπους από το χώρο του βιβλίου και των ιδεών, o Κώστας Κατσουλάρης συζητά με τον καθηγητή Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών στο Institute for Advanced Study στο Πρίνστον με αφορμή το βιβλίο του «Η εποχή των Κατακτήσεων. Ο ελληνικός κόσμ...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Η σονάτα των αθέατων πουλιών» του Σπύρου Πετρουλάκη (προδημοσίευση)

«Η σονάτα των αθέατων πουλιών» του Σπύρου Πετρουλάκη (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το νέο μυθιστόρημα του Σπύρου Πετρουλάκη «Η σονάτα των αθέατων πουλιών», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 27 Μαρτίου από τις εκδόσεις Μίνωας.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Είστε έτοιμος να ξεκινήσουμε;»
«Μάλιστα, εί...

«Λάθος κεφάλι» της Λίνας Ρόκου (προδημοσίευση)

«Λάθος κεφάλι» της Λίνας Ρόκου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο της Λίνας Ρόκου «Λάθος κεφάλι», το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Νήσος.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

«Θα σου πω για τη γέννησή μου, κι ας μην τη θυμάμαι. Από τις λίγες φωτογραφίε...

«...άμμος» του Μιχάλη Μακρόπουλου (προδημοσίευση)

«...άμμος» του Μιχάλη Μακρόπουλου (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το αφήγημα του Μιχάλη Μακρόπουλου «...άμμος», το οποίο κυκλοφορεί στις 24 Μαρτίου από τις εκδόσεις Κίχλη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Φυσοῦσε καὶ φυσοῦσε ἔπειτα ὁ βοριάς. Ἦταν λὲς καὶ ὁ κόσμος ἄφηνε ἐπιτέλους νὰ βγεῖ...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τεντ Χιουζ, Βασίλης Παπαδόπουλος, Αργύρης Χιόνης: Τρία σημαντικά έργα ποίησης και ποιητικής

Τεντ Χιουζ, Βασίλης Παπαδόπουλος, Αργύρης Χιόνης: Τρία σημαντικά έργα ποίησης και ποιητικής

Τρία βιβλία εντελώς ανόμοια μεταξύ τους μας καλούν να σταθούμε, να διαβάσουμε και να στοχαστούμε την ποίηση και την ποιητική της. Τεντ Χιουζ, Βασίλης Παπαδόπουλος, Αργύρης Χιόνης.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...

Στην καρδιά του Τρόμου: 12 βιβλία που αλλάζουν την αντίληψή μας για το είδος

Στην καρδιά του Τρόμου: 12 βιβλία που αλλάζουν την αντίληψή μας για το είδος

Φαντάσματα, εκκλησίες όπου δοξάζεται το κακό, βρικόλακες της ελληνικής επαρχίας, αλλόκοτα και περίεργα συναντάμε σε μυθιστορήματα, νουβέλες και συλλογές ιστοριών που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Παντού κυριαρχεί το στοιχείο του τρόμου. Κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία «The Witch» (2015) του Ρόμπερτ Έγκερς.

...
Τι διαβάζουμε τώρα; 5 σημαντικά έργα μεταφρασμένης πεζογραφίας που μόλις κυκλοφόρησαν

Τι διαβάζουμε τώρα; 5 σημαντικά έργα μεταφρασμένης πεζογραφίας που μόλις κυκλοφόρησαν

Πέντε σύγχρονα-κλασικά έργα μεταφρασμένης πεζογραφίας που κυκλοφόρησαν προσφάτως στη γλώσσα μας σε προσεγμένες μεταφράσεις. Τρία μυθιστορήματα, μία συλλογή από νουβέλες και ένα εξέχον έργο της «φυσιογραφικής γραμματείας» κοσμούν εδώ και λίγες μέρες τις προθήκες των βιβλιοπωλείων.

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ