Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα της Άυν Ραντ [Ayn Rand] «Ύμνος» (μτφρ. Κλαίρη Παπαμιχαήλ), το οποίο κυκλοφορεί στις 14 Οκτωβρίου από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος.
Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός
Κεφάλαιο Ένα
Είναι αμαρτία να το γράφουμε αυτό. Είναι αμαρτία να σκεφτόμαστε λέξεις που κανείς άλλος δεν σκέφτεται και να τις καταγράφουμε σ’ ένα χαρτί που κανείς άλλος δεν πρόκειται να δει. Είναι ποταπό και κακό. Είναι σαν να μιλάμε μόνοι μας και να μας ακούνε μόνο τα δικά μας αυτιά. Και ξέρουμε καλά ότι δεν υπάρχει χειρότερο αδίκημα από το να ενεργούμε ή να σκεφτόμαστε μόνοι. Έχουμε παραβεί τους νόμους. Οι νόμοι λένε πως οι άνθρωποι δεν επιτρέπεται να γράφουν εκτός κι αν τους διατάξει το Συμβούλιο των Επαγγελμάτων. Είθε να μας συγχωρήσουν!
Μα αυτή δεν είναι η μόνη μας αμαρτία. Έχουμε διαπράξει ένα μεγαλύτερο έγκλημα και δεν υπάρχει όνομα για το έγκλημα αυτό. Έτσι και ανακαλυφθεί, δεν ξέρουμε ποια τιμωρία μάς περιμένει, γιατί κανένα τέτοιο έγκλημα δεν υπάρχει στη μνήμη των ανθρώπων και δεν υπάρχουν νόμοι για να το αντιμετωπίσουν.
Είναι σκοτεινά εδώ. Η φλόγα του κεριού στέκεται ακίνητη στην ατμόσφαιρα. Τίποτα δεν σαλεύει σ’ αυτή τη σήραγγα εκτός από το χέρι μας στο χαρτί. Είμαστε μόνοι εδώ κάτω από τη γη. Μόνοι, τρομακτική λέξη. Οι νόμοι λένε ότι κανένας από τους ανθρώπους δεν μπορεί να είναι μόνος, ποτέ και καμιά απολύτως στιγμή, γιατί αυτή είναι η πιο σημαντική παράβαση και η ρίζα κάθε κακού. Μα έχουμε παραβεί πολλούς νόμους. Και τώρα δεν υπάρχει τίποτα εδώ παρεκτός το ένα και μοναδικό σώμα μας κι είναι περίεργο να βλέπουμε μονάχα δυο πόδια απλωμένα στο έδαφος, και στο τοίχο απέναντί μας τη σκιά του ενός και μοναδικού κεφαλιού μας.
Τα τοιχώματα έχουν ρωγμές και το νερό κυλάει αθόρυβα πάνω τους σε λεπτές κλωστές, μαύρο και γυαλιστερό σαν αίμα. Κλέψαμε το κερί από το κελάρι του Οίκου των Οδοκαθαριστών. Έτσι και το ανακαλύψουν, θα καταδικαστούμε σε δέκα χρόνια κάθειρξη στο Ανάκτορο Σωφρονισμού. Μα δεν έχει σημασία. Σημασία έχει μόνο ότι το φως είναι πολύτιμο και δεν θα έπρεπε να το σπαταλάμε για να γράφουμε όταν το χρειαζόμαστε για τη δουλειά που αποτελεί το έγκλημά μας. Τίποτα δεν έχει σημασία εκτός από τη δουλειά, το μυστικό μας, το κακό μας, την πολύτιμη δουλειά μας. Ωστόσο, πρέπει επίσης να γράφουμε, επειδή –είθε το Συμβούλιο να μας λυπηθεί!– θέλουμε για μια φορά να μιλήσουμε μόνο στα δικά μας αυτιά και όχι σε άλλα.
Κλέψαμε το κερί από το κελάρι του Οίκου των Οδοκαθαριστών. Έτσι και το ανακαλύψουν, θα καταδικαστούμε σε δέκα χρόνια κάθειρξη στο Ανάκτορο Σωφρονισμού. Μα δεν έχει σημασία. Σημασία έχει μόνο ότι το φως είναι πολύτιμο και δεν θα έπρεπε να το σπαταλάμε για να γράφουμε όταν το χρειαζόμαστε για τη δουλειά που αποτελεί το έγκλημά μας.
Το όνομά μας είναι Ισότητα 7-2521, όπως είναι γραμμένο στο σιδερένιο βραχιόλι που όλοι οι άνθρωποι φοράνε στον αριστερό τους καρπό με τα ονόματά τους. Είμαστε είκοσι ενός ετών. Έχουμε ύψος ένα κι ογδόντα κι αυτό είναι προβληματικό, γιατί δεν υπάρχουν πολλοί άντρες με τέτοιο ύψος. Οι Δάσκαλοι και οι Ηγέτες μονίμως μας το επισήμαιναν συνοφρυωμένοι, λέγοντας: «Το κακό είναι στα κόκαλά σας, Ισότητα 7-2521, γιατί τα σώματά σας έχουν αναπτυχθεί περισσότερο από τα σώματα των αδελφών σας». Δεν μπορούμε, ωστόσο, να αλλάξουμε τα κόκαλα ούτε το σώμα μας.
Γεννηθήκαμε με μια κατάρα. Πάντα μας οδηγεί σε σκέψεις απαγορευμένες. Πάντα μας γεμίζει επιθυμίες ανεπίτρεπτες. Ξέρουμε πως είμαστε κακοί, αλλά δεν έχουμε ούτε τη βούληση ούτε τη δύναμη να αντισταθούμε. Αυτή είναι η κατάπληξη και ο μυστικός μας φόβος, πως γνωρίζουμε και δεν αντιστεκόμαστε.
Πασχίζουμε να μοιάζουμε με όλους τους αδελφούς μας, μια που όλοι οι άνθρωποι πρέπει να είναι ίδιοι. Πάνω από τις πύλες του Ανακτόρου του Παγκόσμιου Συμβουλίου, είναι χαραγμένες στο μάρμαρο λέξεις τις οποίες επαναλαμβάνουμε μέσα μας όποτε μπαίνουμε σε πειρασμό:
«ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΝΑΣ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΟΛΟΙ ΣΕ ΕΝΑΝ. ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙ, ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΕΜΕΙΣ, EΝΑ, ΑΔΙΑΙΡΕΤΟ ΚΑΙ ΑΙΩΝΙΑ».
Το επαναλαμβάνουμε μέσα μας, αλλά δεν βοηθάει.
Αυτές οι λέξεις χαράχτηκαν πριν από πολύ καιρό.
Υπάρχει πράσινη μούχλα στις αυλακιές των γραμμάτων και κιτρινωποί λεκέδες στο μάρμαρο, που είναι παλιό περισσότερα χρόνια απ’ όσα θα μπορούσαν να μετρήσουν οι άνθρωποι. Και αυτές οι λέξεις είναι η αλήθεια, γιατί είναι γραμμένες στο Ανάκτορο του Παγκόσμιου Συμβουλίου και το Παγκόσμιο Συμβούλιο είναι ο φορέας της πάσας αλήθειας. Έτσι ήταν από την εποχή της Μεγάλης Αναγέννησης και πιο πίσω απ’ αυτήν καμιά μνήμη δεν δύναται να φτάσει.
Ωστόσο, δεν πρέπει ποτέ να μιλάμε για τα χρόνια πριν από τη Μεγάλη Αναγέννηση, αλλιώς καταδικαζόμαστε σε τρία χρόνια κάθειρξη στο Ανάκτορο Σωφρονισμού. Μονάχα οι Γέροι ψιθυρίζουν τα βράδια γι’ αυτά στον Οίκο των Αχρήστων. Ψιθυρίζουν για πολλά περίεργα πράγματα, για τους πύργους που υψώνονταν ως τον ουρανό, εκείνους τους Ακατονόμαστους Καιρούς, και για τις άμαξες που κινούνταν δίχως άλογα και για τα φώτα που έκαιγαν χωρίς φλόγα. Εκείνοι όμως οι καιροί ήταν κακοί. Και εκείνοι οι καιροί πέρασαν, όταν οι άνθρωποι αντιλήφθηκαν τη Μεγάλη Αλήθεια που είναι αυτή: πως όλοι οι άνθρωποι είναι ένα και ότι δεν υπάρχει βούληση εκτός από τη βούληση όλων των ανθρώπων μαζί.
Όλοι οι άνθρωποι είναι καλοί και σοφοί. Μονάχα εμείς, οι Ισότητα 7-2521, είμαστε οι μόνοι που γεννηθήκαμε με μια κατάρα. Γιατί δεν είμαστε σαν τους αδελφούς μας. Και καθώς αναπολούμε τη ζωή μας, βλέπουμε ότι ανέκαθεν ήταν έτσι και αυτό μας έφερε βήμα το βήμα στην τελευταία, υπέρτατη παράβαση, το έγκλημα των εγκλημάτων μας κρυμμένο εδώ κάτω από το χώμα.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Σε μια -όχι και τόσο μελλοντική- δυστοπική κοινωνία, ένας άνθρωπος στέκεται μόνος του. Ο Equality 7-2521 είναι ο κύριος χαρακτήρας του βιβλίου και πιστεύει σε έναν καλύτερο κόσμο. Σε έναν κόσμο όπου δεν είναι έγκλημα να αγαπάς μια γυναίκα. Έναν όπου το να δηλώνεις τις ιδέες σου δεν είναι θανατική καταδίκη. Στον σκοτεινό κόσμο στον οποίο ζει αναζητά έναν τρόπο να τον κάνει ξανά φωτεινό. Η σύντομη νουβέλα της Ayn Rand , Ύμνος στην οποία συναντάμε έναν κόσμο όπου η τεχνολογική πρόοδος είναι πλέον προσεκτικά σχεδιασμένη και η έννοια της ατομικότητας έχει εξαλειφθεί, εκδόθηκε το 1938.
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα
Η Άυν Ραντ –λογοτεχνικό ψευδώνυμο της Άλις Ο ’Κόνορ– γεννήθηκε ως Αλίσα Ζινόβιεβνα Ρόζενμπαουμ στην Αγία Πετρούπολη το 1905. Το 1917, μετά την Οκτωβριανή επανάσταση, κατέφυγε με την οικογένειά της στην Κριμαία. Όταν επέστρεψε στην Πετρούπολη, σπούδασε φιλοσοφία και ιστορία. Το 1925 πήρε άδεια να επισκεφθεί συγγενείς της στις ΗΠΑ και εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Χόλιγουντ, όπου ο διάσημος σκηνοθέτης Σέσιλ ντε Μιλ την προσέλαβε ως αναγνώστρια σεναρίων. Εκεί γνώρισε και τον σύζυγό της, Φρανκ Ο ’Κόνορ, και άρχισε τη συγγραφική της δραστηριότητα ως σεναριογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Το πρώτο της μυθιστόρημα, Εμείς οι ζωντανοί (We the Living), δημοσιεύθηκε το 1936. Τα επόμενα δύο μυθιστορήματα, το Κοντά στον ουρανό (The Fountainhead) και το Ο Άτλας επαναστάτησε (Atlas Shrugged ), εκδόθηκαν το 1943 και το 1957 αντίστοιχα. Τα βιβλία της γνώρισαν αμέσως μεγάλη επιτυχία και μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες. Αργότερα στράφηκε στη φιλοσοφία και στην πολιτική, καθώς και στη συγγραφή μη λογοτεχνικών έργων. Πέθανε στη Νέα Υόρκη το 1982.