Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Σέρχι Ζαντάν [Serhiy Zhadan] «Depeche mode» (μτφρ. Δημήτρης Τριανταφυλλίδης), το οποίο κυκλοφορεί στις 21 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις Διόπτρα.
Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός
Καθισμένος εδώ, σ’ ετούτο το βαγόνι που είναι γεμάτο παιδιά και μαυραγορίτες, καθισμένος σ’ ετούτο τον απελπιστικά σκληρό πάγκο, κοιτάζοντας από το παράθυρο και πίνοντας αλκοόλ, ξέρω πλέον, στα δεκαεννέα, τι θα σκέφτομαι ύστερα από δέκα χρόνια, ξέρω τι θα σκέφτομαι, το κυριότερο, όμως, δεν είναι αυτό, το κυριότερο είναι πως ξέρω τι δεν θα σκέφτομαι ποτέ, για τίποτα στον κόσμο, ούτε μία φορά, ούτε καν τυχαία, δεν πρόκειται. Ποτέ δεν πρόκειται να σκεφτώ πως όλα αυτά θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά, πως όλα αυτά εξαρτιόνταν από μένα και πως ήταν το χέρι μου, πως στην πραγματικότητα εγώ καθόρισα τον δρόμο μου και τους κανόνες των περιστάσεων γύρω μου, να τι δεν πρόκειται να σκεφτώ ποτέ όσο ζω. Όλα μπορούσαν να είναι μόνο έτσι και όχι αλλιώς, αλλά μπορεί και να μην είναι, μεγάλη τύχη που όλα έγιναν έστω κι έτσι, τα καταφέραμε λίγο πολύ, κι αν είμαστε ειλικρινείς, δεν το είχα καν υπολογίσει, δεν είχα υπολογίσει τίποτα, δεν πίστευα πως θα κρατήσει τόσο πολύ, είχα πάντοτε την αίσθηση πως όλα θα τελειώσουν γρήγορα και απλά, απλώς θα τελειώσουν όλα εδώ και τώρα. Γιατί εδώ και τώρα, που θα πει στα δεκαεννέα, σ’ ετούτον τον απελπιστικό σκληρό πάγκο, ξέρω σε τι θα πιστεύω, όπως επίσης ξέρω σε τι δεν θα πιστεύω, νομίζω πως για μένα σε αυτή την περίπτωση δεν θα αλλάξουν πολλά, πως υπάρχουν πράγματα τα οποία δεν αλλάζουν, προφανώς αυτά είναι που αφορούν την πίστη. Δεν πιστεύω στη μνήμη, δεν πιστεύω στο μέλλον, δεν πιστεύω στη Θεία Πρόνοια, δεν πιστεύω στον ουρανό, δεν πιστεύω στους αγγέλους, δεν πιστεύω στην αγάπη, δεν πιστεύω καν στο σεξ, το σεξ σε κάνει μοναχικό και ανυπεράσπιστο, δεν πιστεύω στους φίλους, δεν πιστεύω στην πολιτική, δεν πιστεύω στον πολιτισμό, αν δεν τον εννοούμε παγκόσμια, βέβαια, δεν πιστεύω στην εκκλησία, δεν πιστεύω στην κοινωνική δικαιοσύνη, δεν πιστεύω στην επανάσταση, δεν πιστεύω στον γάμο, δεν πιστεύω στην ομοφυλοφιλία, δεν πιστεύω στο Σύνταγμα, δεν πιστεύω στην αγιοσύνη του Πάπα της Ρώμης, ακόμα κι αν κάποιος μου αποδείξει την αγιοσύνη του Πάπα της Ρώμης, δεν πρόκειται να πιστέψω σ’ αυτή, για λόγους αρχής. Αντί γι’ αυτό, πιστεύω, μάλλον δεν πιστεύω, αλλά ξέρω για την παρουσία κάποιου εκεί ψηλά, ειδικά εκεί, όπου κατά διαστήματα αλλάζει ο καιρός, από καλός γίνεται κακός, ξέρω για την παρουσία εκείνου που με τραβούσε όλο αυτό το διάστημα στη ζωή, που με γλίτωσε από την καταραμένη δεκαετία του ’90 και με πέταξε παρακάτω, ώστε να συνεχίσω τη ζωή μου, εκείνος που δεν μ’ άφησε να χαθώ απλώς επειδή αυτό, κατά τη γνώμη του, θα ήταν πολύ απλό, ξέρω για την παρουσία του εδώ, στον μελανό ουρανό που βρίσκεται πάνω μας, του εφημερεύοντα σατανά μας, ο οποίος στην πραγματικότητα είναι ο μοναδικός που η υπάρχει, ο μοναδικός, την παρουσία του οποίου δεν πρόκειται ποτέ να αμφισβητήσω, μόνο και μόνο επειδή είδα πώς άρπαζε τους φίλους μου και τους πετούσε από εκείνη τη ζωή, σαν σάπια λαχανικά από το ψυγείο ή, αφήνοντάς τους, τους έβγαζε τα μάτια, τους δάγκωνε τα λαρύγγια, σταματούσε τις καρδιές, έδενε τους τένοντές τους, έβαζε στα μυαλά τους τρελαμένες μελωδίες, ενώ στους ουρανίσκους έχωνε αιματοβαμμένα αλφαβητάρια, έχυνε στις φλέβες τους άρρωστο αίμα, γέμιζε τους πνεύμονές τους με παχύ παστεριωμένο γάλα, γέμιζε τις ψυχές τους με ομίχλη και άγριο μέλι, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα η ζωή τους να γίνει σαν την απόγνωσή τους, δηλαδή ατελείωτη.
Δεν πιστεύω στη μνήμη, δεν πιστεύω στο μέλλον, δεν πιστεύω στη Θεία Πρόνοια, δεν πιστεύω στον ουρανό, δεν πιστεύω στους αγγέλους, δεν πιστεύω στην αγάπη, δεν πιστεύω καν στο σεξ, το σεξ σε κάνει μοναχικό και ανυπεράσπιστο, δεν πιστεύω στους φίλους, δεν πιστεύω στην πολιτική, δεν πιστεύω στον πολιτισμό, αν δεν τον εννοούμε παγκόσμια, βέβαια, δεν πιστεύω στην εκκλησία, δεν πιστεύω στην κοινωνική δικαιοσύνη, δεν πιστεύω στην επανάσταση, δεν πιστεύω στον γάμο, δεν πιστεύω στην ομοφυλοφιλία, δεν πιστεύω στο Σύνταγμα, δεν πιστεύω στην αγιοσύνη του Πάπα της Ρώμης, ακόμα κι αν κάποιος μου αποδείξει την αγιοσύνη του Πάπα της Ρώμης, δεν πρόκειται να πιστέψω σ’ αυτή, για λόγους αρχής.
Ξέρω πως όλα αυτά εξαρτιόνταν μόνο από αυτόν, επειδή όταν συνέβαινε να νιώθω κοντά μου την παρουσία κάποιου, τότε ήταν αυτός συγκεκριμένα, αν και προσωπικά είχα μεγαλύτερη ανάγκη από την παρουσία κάποιου άλλου, προσωπικά για μένα ήταν πιο σημαντικό να νιώσω ότι κοντά μου, γύρω μου βρίσκεται όχι μόνο αυτός ο καταραμένος σατανάς, αλλά κάποιος πιο ευπροσήγορος απέναντί μου, μα όλα έγιναν έτσι ακριβώς, έτσι και όχι αλλιώς, και για αυτό δεν ντρέπομαι καθόλου, για τίποτε από όλα όσα έκανα, αν και δεν έκανα κάτι ιδιαίτερο, απλώς υπήρξε μια κίνηση μέσα σε μια πυκνή και στέρεα ατμόσφαιρα, μια προσπάθεια να τη διαπεράσουμε, να προχωρήσουμε λίγο ακόμα, έστω και μερικά εκατοστά, χωρίς κάποιο κοινό στόχο, χωρίς κάποια κοινή επιθυμία, χωρίς την παραμικρή αμφιβολία, χωρίς την παραμικρή ελπίδα πως θα τα καταφέρουμε.
Λίγα λογια για το βιβλίο
Ένα χάος επικρατεί στη μετακομουνιστική Ουκρανία του 1993. Ληθαργικοί σοβιετικοί βετεράνοι του πολέμου και νεόπλουτοι επιχειρηματίες ακούν έναν Αμερικανό ιεροκήρυκα, από αυτούς που ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια στη μετασοβιετική επικράτεια. Στο Χάρκοβο, το αρχηγείο της κομουνιστικής νεολαίας έχει μετατραπεί σε διαφημιστική εταιρεία, ενώ ένας ραδιοφωνικός σταθμός βάζει τη δυτική μουσική, με πρώτους και καλύτερους τους Depeche Mode, στα σπίτια των απλών ανθρώπων.
Μέσα σε αυτή την τρέλα, τρεις φίλοι, ένας αντισημίτης Εβραίος, ένας άτυχος επιχειρηματίας και ο άνεργος δεκαεννιάχρονος αφηγητής ψάχνουν παντού έναν παλιό φίλο τους για να του πουν ότι ο πατριός του αυτοκτόνησε. Οι ήρωες θα έρθουν αντιμέτωποι με την πραγματικότητά τους, υποφέροντας από τον πυρετό της επιβίωσης, καθώς μπλέκονται σε μια γκροτέσκα περιπέτεια, που ισορροπεί ανάμεσα στην τραγωδία και στη φάρσα.
Υπόψη του εργαζόμενου:
Πώς μπορείς να κατασκευάσεις μία βόμβα στο σπίτι χωρίς να σε αντιληφθεί το αντιλαϊκό καθεστώς.
Σύντροφε!
Για την κατασκευή της βόμβας θα πρέπει να συγκεντρώσεις τα συστατικά της. Τα συστατικά που είναι απαραίτητα για την κατασκευή της βόμβας μπορείς και πρέπει να τα αγοράσεις σε εμπορικά καταστήματα με είδη της λαϊκής οικονομίας ή να τα απαλλοτριώσεις από το αντιλαϊκό καθεστώς, χωρίς να τραβήξεις την προσοχή του. Θα χρειαστείς:
1. Χαρτί (μπορείς να το βρεις στα σημεία παράδοσης παλιών χαρτιών, στα ξυλουργικά εργοστάσια ή να το φτιάξεις μόνος σου· (βλέπε την επόμενη μπροσούρα της σειράς «Η βιβλιοθήκη του εργαζόμενου»).
2. Καρφιά (είναι κάτι μεγάλα μεταλλικά πράγματα).
3. Χοντρό καλώδιο (χοντρό, σύντροφε!).
4. Κόλλα (σύντροφε! χρησιμοποίησε την κόλλα σου προς όφελος!).
5. Γερές κλωστές (!).
6. Νιτρικό κάλιο (παραγωγή, εμπορικά καταστήματα ειδών λαϊκής οικονομίας, αντιλαϊκό καθεστώς).
7. Φιτίλι (;).
8. Μαγνήσιο (αντιλαϊκό καθεστώς, μόνο αντιλαϊκό καθεστώς).
9. Κάλυκας διαμετρήματος 12 (ελπίζουμε να έχεις).
10. Λάστιχο (απλώς λάστιχο).