prodimosieysi Brizzi oxy kolasi

Προδημοσίευση αποσπάσματος, από τον πρόλογο των αδελφών Πολ και Γκαετάν Μπριζί [Paul & Gaëtan Brizzi], στη μεταφορά τους σε graphic novel της «Κόλασης» (μτφρ. Χαρά Σκιαδέλλη) του Δάντη, το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Οξύ.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Η «Κόλαση» είναι το πρώτο μέρος της Θείας Κωμωδίας, ποιήματος εκατό ωδών στα ιταλικά, το οποίο σύνθεσε ο Δάντης Αλιγκιέρι μεταξύ 1303 και 1321. Ακολουθούν το «Καθαρτήριο» και ο «Παράδεισος» (Inferno, Purgatorio, Paradiso).

Μια προσαρμογή τούτου του μνημείου της παγκόσμιας λογοτεχνίας του Δάντη (1265-1321) είναι, φυσικά, τεράστια πρόκληση. Με άλλα λόγια, και πιο πεζά, ορισμένοι θα πουν: «τολμηρό εγχείρημα». Το τολμήσαμε, μα αυτό δεν έγινε χωρίς δισταγμό. Και μάλιστα, όταν ο φίλος μας Ολιβιέ Σουγιέ, διευθυντής της γκαλερί Ντανιέλ Μαγκέν, μας εμφύσησε την ιδέα, αμφιβάλαμε πολύ. Πράγματι, η πυκνότητα και το βάθος του κειμένου, στο οποίο ο συγγραφέας αναφέρει συμβάντα και προσωπικότητες της εποχής του που σήμερα έχουν ξεχαστεί απ’ όλους εκτός από τους ειδικευμένους ιστορικούς, ήταν στοιχεία που δικαιολογούσαν την επιφύλαξή μας. Ασφαλώς, αναμφισβήτητα, τα συστατικά του αφηγήματος ταίριαζαν με την αγάπη μας για την υπερβολή και τη δραματική ένταση. Ασφαλώς, από άποψη ατμόσφαιρας και φωτός, φανταστικής διάστασης και συναισθηματικής φόρτισης που αναδίδονται, ήταν αδύνατον να μην μπούμε σε πειρασμό. Ο πειρασμός της Κόλασης; Περίεργος πειρασμός!

prodimosieysi dante 01

Θέλαμε να το σκεφτούμε

Ας το παραδεχτούμε, η ζωή είναι μερικές φορές καλώς καμωμένη. Οι συγκυρίες του έτους 2020 (η υγειονομική κρίση που μας υποχρέωσε να κλειστούμε στο σπίτι) μας επέτρεψαν να βρούμε τον χρόνο να εξετάσουμε την ιδέα, και μάλιστα με πραγματιστικό τρόπο. Προτιμήσαμε λοιπόν να μην αποφασίσουμε πριν, αφενός, εξοικειωθούμε με το ίδιο το έργο και, αφετέρου, πριν σκεφτούμε τη μορφή που μπορούσε να πάρει η δουλειά μας. Σαφέστατα, έπρεπε να φανταστούμε μια εκλαϊκευτική προσέγγιση. Να φτιάξουμε ένα βιβλίο για ένα ευρύ κοινό, με κίνδυνο να απωθήσουμε τους κύκλους των διανοούμενων. Εν συντομία, να παραμείνουμε ταπεινοί αλλά να προσέξουμε, επίσης και κυρίως, να μην προδώσουμε το πνεύμα του ιδιοφυούς Ιταλού.

Dantis kolasi 16 17

Πώς, μέσα απ’ αυτή την εκλαϊκευτική δουλειά, θα διατηρούσαμε την ευγένεια αυτού του έργου οικουμενικών διαστάσεων; Ιδού το ερώτημα. Άρα, βασικά, χρειαζόταν να αναλύσουμε, να ξεσκονίσουμε, να ξεδιαλέξουμε, να απαλείψουμε και να επανεφεύρουμε για να προσαρμόσουμε το κείμενο, προσέχοντας όμως να διατηρήσουμε την ουσία, το ουσιώδες. Ήμασταν σύμφωνοι μεταξύ μας να προσπαθήσουμε να δώσουμε μια υβριδική μορφή στο βιβλίο. Ούτε εικονογραφημένο βιβλίο ούτε κόμιξ. Ή, αλλιώς, εικονογραφημένο βιβλίο και κόμιξ ταυτόχρονα. Πράγματι, το έργο είναι τόσο σημαντικό σε συμβολικό επίπεδο ώστε δεν ήταν δυνατόν να προτείνουμε άλλο ένα κόμιξ μέσα στην πληθώρα των ήδη υπαρχόντων.

prodimosieysi dante 03

Το έργο του Δάντη Η Θεία Κωμωδία είναι ογκώδες. Αν και το αφήγημα είναι περίπλοκο, η κεντρική ιδέα είναι απλή. Οι πρωταγωνιστές, που είναι ο Δάντης και ο Βιργίλιος, διασχίζουν την Κόλαση και το Καθαρτήριο ψάχνοντας τη Βεατρίκη, την κυρία που σκέφτεται ο Δάντης, στον Παράδεισο. Μπροστά σε τέτοια έκταση, η πρώτη επιλογή ήταν να ασχοληθούμε αποκλειστικά με το πρώτο μα και πιο διάσημο μέρος του συνόλου: την Κόλαση. Το αποφασίσαμε, αλλά μόνο αφού σχεδιάσαμε δοκιμαστικά μισή ντουζίνα πίνακες, ξεκινώντας από ένα σενάριο του οποίου η συνέχεια εξαρτιόταν από την επιτυχία αυτής της δοκιμής. Με άλλα λόγια, βρίσκοντας ένα στυλ ικανοποιητικό για εμάς, μπορούσαμε με απόλυτη σιγουριά να καταπιαστούμε με την πλήρη συγγραφή του σεναρίου μας, ξέροντας τι όψη θα αποκτούσε το αποτέλεσμα.

prodimosieysi dante 02

Με τα προαναφερθέντα κριτήρια, ριχτήκαμε στη δουλειά και, με κίνδυνο να φανούμε προσβλητικοί, συνειδητοποιήσαμε πως αν ο Δάντης έγραψε αναντίρρητα ένα αριστούργημα, η ποιητική στην ουσία της προσπάθειά του αναπτύσσεται εις βάρος του ίδιου του αφηγήματος, που δεν υπακούει καθόλου στους κώδικες με τους οποίους είμαστε εξοικειωμένοι σήμερα. Οι σκηνές διαδέχονται η μία την άλλη και μερικές φορές μοιάζουν μεταξύ τους, ο τόνος παραμένει απαράλλαχτος σε όλο το αφήγημα και η αναζήτηση των πρωταγωνιστών γίνεται επαναλαμβανόμενη. Τελικά, διαπιστώσαμε ξεκάθαρα ότι αν έπρεπε να διηγηθούμε όλα όσα συμβαίνουν στο πρωτότυπο θα κουράζαμε τον αναγνώστη. Η απάλειψη ορισμένων ενοτήτων ήταν, επομένως, απολύτως απαραίτητη για να αποφύγουμε τούτη την παγίδα. Γι’ αυτόν τον λόγο παρακαλούμε τους γνώστες του έργου να δείξουν επιείκεια, διότι ίσως να ξαφνιαστούν ή ακόμα και να λυπηθούν επειδή δεν θα βρουν τη μία ή την άλλη ενότητα, τη μία ή την άλλη σκηνή.

Κλείνουμε εδώ την προειδοποίηση, διευκρινίζοντας πως ο μοναδικός μας σκοπός ήταν να καταστήσουμε προσιτό ένα έργο που φημίζεται ως δύσκολο και, κυρίως, πέρα από την αναπόφευκτη ζοφερότητα της ιστορίας, να το καταστήσουμε διασκεδαστικό για όλους.

Οι συγγραφείς,
Πολ και Γκαετάν Μπριζί

Ακολουθήστε την bookpress.gr στο Google News και διαβάστε πρώτοι τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.


ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Ο σπορέας» του Ζαν Νταρό (προδημοσίευση)

«Ο σπορέας» του Ζαν Νταρό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Ζαν Νταρό [Jean Darot] «Ο σπορέας» (μτφρ. Ελένη Γ. Γύζη), το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Στίξις.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Δεν γνωρίζαμε τίποτα. Δεν γνωρίζαμε αν οι εξόριστοι...

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (προδημοσίευση)

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Χέρμαν Έσσε [Hermann Hesse] «Νάρκισσος και Χρυσόστομος» (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, Άγγελος Αγγελίδης), το οποίο κυκλοφορεί στις 7 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στην πραγματικό...

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

«Η χλωμή κυρία» του Αλέξανδρου Δουμά (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από την νουβέλα του Αλέξανδρου Δουμά [Alexandre Dumas], «Η χλωμή κυρία» (εισαγωγή – μτφρ. – επίμετρο: Γιώργος Θάνος), η οποία θα κυκλοφορήσει στις 28 Απριλίου στη σειρά «microMEGA/Λογοτεχνία», των εκδόσεων Ροές.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

...

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

«Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό» της Σώτης Τριανταφύλλου (κριτική) – Έλληνες στου Μέμφις τα στενά

«Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό» της Σώτης Τριανταφύλλου (κριτική) – Έλληνες στου Μέμφις τα στενά

Για το μυθιστόρημα της Σώτης Τριανταφύλλου «Το τυφλό γουρούνι στη δεύτερη οδό - Χρονικό σε πόλεις με ποτάμι» (εκδ. Πατάκη). Η κεντρική φωτογραφία, που κοσμεί το εξώφυλλο, είναι του Στάνλεϊ Κιούμπρικ.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
Πολίνα Μπαρσκόβα: «Σε στιγμές πίεσης, οι άνθρωποι αντιδρούμε κάνοντας τέχνη»

Πολίνα Μπαρσκόβα: «Σε στιγμές πίεσης, οι άνθρωποι αντιδρούμε κάνοντας τέχνη»

Η Πολίνα Μπαρσκόβα (Polina Barskova), Ρωσίδα συγγραφέας και ποιήτρια, μιλά με αφορμή την κυκλοφορία της συλλογής αφηγημάτων της «Ζωντανές εικόνες» (μτφρ. Γιούλη Σταματίου, εκδ. Βακχικόν).

Στη Βίκυ Πορφυρίδου

Το βιβλίο σας ...

«Stella Maris» του Κόρμακ ΜακΚάρθι (κριτική) – Όλη η Αμερική του 20ού αιώνα σε ένα ψυχιατρείο

«Stella Maris» του Κόρμακ ΜακΚάρθι (κριτική) – Όλη η Αμερική του 20ού αιώνα σε ένα ψυχιατρείο

Για το μυθιστόρημα του Κόρμακ ΜακΚάρθι (Cormac McCarthy) «Stella Maris» (μτφρ. Γιώργος Κυριαζής, εκδ. Gutenberg). Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία «God's Crooked Lines» του Oriol Paulo.

Γράφει ο Γιάννης Χατζηκρυστάλλης

...

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

«Ο σπορέας» του Ζαν Νταρό (προδημοσίευση)

«Ο σπορέας» του Ζαν Νταρό (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το βιβλίο του Ζαν Νταρό [Jean Darot] «Ο σπορέας» (μτφρ. Ελένη Γ. Γύζη), το οποίο θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα από τις εκδόσεις Στίξις.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Δεν γνωρίζαμε τίποτα. Δεν γνωρίζαμε αν οι εξόριστοι...

«Μια τρίχα που γίνεται άλογο» της Λίλας Κονομάρα (προδημοσίευση)

«Μια τρίχα που γίνεται άλογο» της Λίλας Κονομάρα (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από τη νουβέλα της Λίλας Κονομάρα «Μια τρίχα που γίνεται άλογο», η οποία κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Κι όμως κάποτε ήμασταν εμείς, ψιθυρίζει κι αμέσως σκέψεις κα...

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (προδημοσίευση)

«Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Χέρμαν Έσσε (προδημοσίευση)

Προδημοσίευση αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του Χέρμαν Έσσε [Hermann Hesse] «Νάρκισσος και Χρυσόστομος» (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, Άγγελος Αγγελίδης), το οποίο κυκλοφορεί στις 7 Μαΐου από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Επιμέλεια: Κώστας Αγοραστός

Στην πραγματικό...

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα πρόσφατα βιβλία γόνιμου στοχασμού

Τι διαβάζουμε τώρα; Δέκα πρόσφατα βιβλία γόνιμου στοχασμού

Η εξέλιξη της τεχνολογίας, η δίκη του Γαλιλαίου, η αποδοχή του θανάτου, αλλά και οι προκαταλήψεις μας για τους τσιγγάνους. Δέκα βιβλία που θα μας γεννήσουν πολλά ερωτήματα και θα μας δώσουν απαντήσεις.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

...
Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Τι διαβάζουμε τώρα; 10 φεμινιστικά βιβλία ξένης πεζογραφίας

Δέκα πρόσφατα βιβλία πεζογραφίας από όλον τον κόσμο, γραμμένα από γυναίκες, με πρωταγωνίστριες θηλυκότητες, που απευθύνονται σε όλους. Ιστορίες για τις ηχηρές ή σιωπηρές επαναστάσεις των γυναικών εντός και εκτός των έμφυλων ρόλων τους, τις εκφάνσεις της αυτενέργειας και χειραφέτησής τους. Μυθιστορήματα και διηγήματα...

Τι διαβάζουμε τώρα; 6 πολύ καλά βιβλία για την επιστήμη και τον άνθρωπο

Τι διαβάζουμε τώρα; 6 πολύ καλά βιβλία για την επιστήμη και τον άνθρωπο

Τι γνωρίζουμε για τον ανθρώπινο εγκέφαλο; Τι γνωρίζουμε για την κλιματική κρίση στην Ελλάδα; Πώς καταπολεμούμε το ψυχικό τραύμα; Έξι βιβλία που προσφέρουν γνώσεις, αλλά και ελπίδα.

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

...

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

ΠΡΟΘΗΚΕΣ

Newsletter

Θέλω να λαμβάνω το newsletter σας
ΕΓΓΡΑΦΗ

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

12 Δεκεμβρίου 2024 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Τα 100 καλύτερα λογοτεχνικά βιβλία του 2024

Mυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα: Εκατό καλά λογοτεχνικά βιβλία που κυκλοφόρησαν το 2024 από τα πολλά περισσότερα που έπεσαν στα χέρια μας, με τη μεταφρασμένη πεζογρα

ΦΑΚΕΛΟΙ