Αλόννησος - Liberty Island (1972-2015)

Μια κηλίδα πάνω στην άμμο η Ασημίνα. Τα γόνατα στο στήθος και στα χέρια το σαγόνι, μόνη ενώπιον ουρανού και θάλασσας. Το βοριαδάκι μύριζε καταιγίδα. Κύματα ξεθύμαιναν κοντά στα παπούτσια της, κάτι ψιθύριζαν μα δεν την παρηγορούσαν. Με το βλέμμα διέτρεξε μίλια νερού ως το σηκωμένο φρύδι του ορίζοντα, ως τον μπερντέ με τα σύννεφα, αναμμένο απ’ το τελευταίο φως. Αυτό που δεν σε τυφλώνει∙ σου δείχνει τα περιγράμματα και τα χρώματα του κόσμου και σβήνει.

Δεκαεφτά χρόνια πάνω σ’ αυτό το νησάκι, πρώτη φορά αναρωτιόταν τι γυρεύει σε τούτη τη γωνιά του κόσμου. Ποια είναι και πού πηγαίνει; Φουσκοθαλασσιά στον Μικρό Μουρτιά και δυνατά ρεύματα τάραζαν μέσα της τον βυθό, το λαμπερό λημέρι του καλοκαιριού. Εκεί που κολύμπησε, βάφτισε αισθήματα κι ένιωσε ρίγη. Ο Οκτώβρης του 1972 ήρθε κι αναμόχλευσε μίση, θόλωσε τα νερά κι η ύπαρξη της κινδύνευε να χαθεί στα λασπόνερα.

Θα αποφασίσει ετούτη τη νύχτα. Στην εσωτερική τσέπη του μπουφάν της δυο γράμματα και μια υπερατλαντική διεύθυνση. Πίσω της ψηλά κρεμόταν η χώρα. Σπίτια- φωλιές από ασβεστόλιθο, που παραφυλάνε κοπάδια αχινοί, σαλαμάνδρες με τοξικό δέρμα και οχιές φαρμακερές. Λούφαζαν τώρα που σκοτείνιαζε στα σοκάκια. Θα φύγει από δω, πριν τη δηλητηριάσει ο φόβος.

*

Την ξεμυάλισε η Αμερικάνα, είπαν. Ανάμεσα σε ελάχιστους τουρίστες η Τζάνις, με κόκκινη μπατάνα στα μαλλιά, σορτς και τον Τσε στο μπλουζάκι αποβιβάστηκε τον Ιούλιο στην Αλόννησο. Είχε αφήσει την παρέα της στη Σκιάθο και αναζήτησε λίγη απομόνωση. Το δωμάτιο που νοίκιασε στο σπίτι του παππού στο Πατητήρι, έβλεπε στο λιμάνι.

Το πρωί η Ασημίνα ακούμπησε καθαρές πετσέτες στο κρεβάτι της ξένης και όταν βγήκε στο μπαλκόνι με ζεστό καφέ και μαρμελάδα φράουλα, έπεσε πάνω σε δυο σπιρτόζικα μάτια και το πιο ανυπάκουο χαμόγελο που είχε δει ποτέ της. 

Το πρωί η Ασημίνα ακούμπησε καθαρές πετσέτες στο κρεβάτι της ξένης και όταν βγήκε στο μπαλκόνι με ζεστό καφέ και μαρμελάδα φράουλα, έπεσε πάνω σε δυο σπιρτόζικα μάτια και το πιο ανυπάκουο χαμόγελο που είχε δει ποτέ της. Γλίστρησε απ’ τα χέρια της ο δίσκος κι ανατράπηκε το καλοκαίρι. Αντήχησε το λιμανάκι απ’ τα γέλια τους.

Την γοήτευσε η μικροκαμωμένη φοιτήτρια του Κολούμπια, που κάπνιζε άφιλτρα, της διάβαζε ποιήματα και μιλούσε με πάθος για ένα παλιρροϊκό κύμα εξεγερμένων, που σαρώνει τη βαρβαρότητα των ισχυρών. Μέσα σ’ ένα μήνα έμαθε να νοσταλγεί «εκείνο που δεν υπάρχει ακόμα». Ό,τι σιωπούσε μέσα της επιτέλους μίλησε. Βρήκε σώμα να διαδηλώσει, φωνή να διακηρύξει την προσωπική της ελευθερία.

Τη μέρα που η Ασημίνα ανέβηκε στο μηχανάκι μαζί με την Τζάνις, την αγκάλιασε και ξανοίχτηκαν στ’ ανατολικά, σε σιωπηλές παραλίες και πευκόφυτες πλαγιές, μπήκε σε μια καινούρια τροχιά, φωτεινή. Σβήστηκαν οι ακτογραμμές του νησιού κι όλη η γη έγινε ένα μικρό κοσμικό σώμα που περιστρέφεται γύρω τους.

*

Ο ήλιος έδυσε κι έβγαλε ψύχρα. Ξάπλωσε στην άμμο, τυλίχτηκε στο μπουφάν της και λίγο προτού κλείσει τα μάτια, μια αστραπή φώτισε τον όρμο. Έλαμψαν οι πευκοβελόνες, βάθυνε ο ουρανός.

Θυμήθηκε. Έκαιγε ο ήλιος καθώς πλησίαζε το πρόσωπο της Τζάνις∙ το δέρμα της μύριζε μπαρούτι απ’ τις οδομαχίες. Οι βλεφαρίδες της, λάβαρα που γλείφουν φλόγες πυρπολημένων αυτοκινήτων, σκίαζαν τώρα μια αλήθεια κρυστάλλινη. Τι ποθούσε το ανατρεπτικό της μυαλό; Αναστέναζε και νέγρικα μπλουζ ανέβαιναν απ’ τα βάθη του Χάρλεμ στα χείλη της.

Ποιο σύνθημα την έφερε στην αγκαλιά της; «Κάτω από τα οδοστρώματα υπάρχει η αμμουδιά», φώναζε η Τζάνις στις λεωφόρους της Νέας Υόρκης και φούσκωναν οι φλέβες στον λαιμό της.

Eνθάδε κείται- σ’ αυτήν την αμμουδιά, ναι σ’ αυτήν την αμμουδιά- ακόμη μία γυναίκα με προδιαγεγραμμένη ζωή: φοβισμένη φοιτήτρια στην Αθήνα, γκαστρωμένη δασκάλα στον Βόλο, «βου και α βα» ξανά και ξανά, τούρτες γενεθλίων σε ασπρόμαυρες φωτογραφίες, διπλωμένα σώβρακα και τ’ ασφούγγιστα δάκρυα της, που δεν θα γίνουν ποτέ ποιήματα.

 Έπιασε ένα βότσαλο και το πέταξε στη θάλασσα. Ο παφλασμός των κυμάτων κάλυψε τον ήχο της πέτρας που σκάει στο νερό. Να πώς βυθίζεται στα σκοτεινά νερά το θηλυκό πρόσωπο με το οποίο θ’ αντικρίσει τον κόσμο.

Ποιον κόσμο;

Αυτή αντίκρισε μαζί με την Τζάνις μυστικές παραλίες, παρθένες κολυμπήθρες που στραφτάλιζαν στον ήλιο. Βούτηξαν. Κι όπως γλιστρούσαν στα νερά, δυο στιλπνά ερωτευμένα δελφίνια, η θάλασσα ένωσε τον κόσμο- έναν άλλο κόσμο- κι άνοιξαν όλοι οι δρόμοι.

*

Την κυρία Mina Zavaliadis, βιολόγο και υποδιευθύντρια του Ιδρύματος Θαλάσσιας Έρευνας Riverhead, τη συναντώ κάθε Κυριακή στο Battery Park, στην παραλιακή του Νότιου Μανχάταν. Γραφιάς κι εγώ της διασποράς, τη γνώρισα σ’ εναλλακτικά στέκια και λογοτεχνικά τραπέζια. Επιδοθήκαμε σε αμοιβαίες εξομολογήσεις, μοιραστήκαμε αγωνίες.

Χθες πολύ πρωί την είδα να κάθεται στο ίδιο ξύλινο παγκάκι, με απλωμένα τα πόδια, χαλαρούς τους ώμους. Αφρισμένη η θάλασσα στα μαλλιά της, αξιέραστος ο λαιμός της έγερνε λίγο δεξιά. Σαν να αγνάντευε τη ζωή της από κατάστρωμα πλοίου που προ πολλού είχε σαλπάρει. Το οργισμένο φάντασμα της Τζάνις γλίστρησε απ’ τους ουρανοξύστες και διέτρεξε τα νερά, όπως ο γλάρος ζυγίζεται στο κύμα. Κι η Μίνα, η μικρή Μίνα, αγωνίστηκε – και ακόμα αγωνίζεται-ενάντια στα ψεύδη και τις πλάνες του κόσμου. Όμως η αλήθεια είναι φευγαλέα, κινούμενη. Ξεγλιστρά όπως το ψάρι. Βουτάς να την πιάσεις ξανά και ξανά.

Οι πρώτοι τουρίστες άρχισαν να επιβιβάζονται στο φέριμποτ για το Liberty Island. Το ανόσιο χαμόγελο της Τζάνις έπαιξε με τη σκιά του αγάλματος και χάθηκε στον ωκεανό, που ατέρμονα γεννά και καταπίνει ηττημένους. Ο ήλιος άναψε μια μικρή φλόγα στο στέμμα της Ελευθερίας κι είδα μια λάμψη στα μάτια της Μίνας. Μια βραδυφλεγή ασίγαστη επανάσταση που διαρκεί, ακόμα διαρκεί.

Νέα Υόρκη, Μάρτιος 2015

Info

Ο Δημήτρης Αδαμίδης γεννήθηκε στην Έδεσσα το 1965. Σπούδασε φιλολογία στο ΑΠΘ και πήρε ένα μεταπτυχιακό δίπλωμα στη Νεοελληνική Λογοτεχνία (1993) από το ίδιο Πανεπιστήμιο και ένα στη Δημιουργική Γραφή από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας (2013). Διηγήματά του ανθολογούνται στις Ιστορίες Μπονζάι '15 (εκδ. Γαβριηλίδης) και στη διαδικτυακή πύλη για το βιβλίο bookpress.gr. Διδάσκει στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

***

ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΩΡΟ

Στη στήλη αυτή δημοσιεύονται διηγήματα (κείμενα μυθοπλασίας) στην ελληνική γλώσσα τα οποία μέχρι τη στιγμή της αποστολής τους δεν έχουν δημοσιευτεί σε έντυπο ή οπουδήποτε στο διαδίκτυο. Τα διηγήματα αποστέλλονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση edit@bookpress.gr.
Στην περίπτωση που το διήγημα επιλέγεται για να δημοσιευτεί, και μόνο σε αυτή, θα επικοινωνούμε με τον συγγραφέα το αργότερο μέσα σε 20 μέρες από την αποστολή του διηγήματος και θα τον ενημερώνουμε για το χρόνο της επικείμενης δημοσίευσης. Σε κάθε άλλη περίπτωση, καμιά επιπλέον επικοινωνία δεν θα πρέπει να αναμένεται και ο συγγραφέας επαναποκτά αυτομάτως την κυριότητα του κειμένου του. Τα προς δημοσίευση διηγήματα ενδέχεται να υποστούν γλωσσική επιμέλεια.