Της Ελένης Καρρά
Στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι γιατροί συνταγογραφούσαν Τζέιν Όστεν στους στρατιώτες που έπασχαν από ψυχιατρικά προβλήματα ως «αντικαταθλιπτικό», καθώς τα έργα της Όστεν θεωρείται ότι είχαν κατευναστική δράση και προσέφεραν «μεγάλη ανακούφιση» από τον τραυματικό παραλογισμό του πολέμου.
Τα παραπάνω φέρεται να αναφέρει η μελετήτρια της Όστεν, και συγγραφέας μιας πρόσφατης βιογραφίας της με τίτλο «The Real Jane Austen: A Life in Small Things», Δρ. Πόλα Μπερν, από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, καθώς διευκρινίζει ότι η Όστεν έχει τόσο μεγάλη απήχηση ακόμα και σήμερα ακριβώς επειδή έδειχνε έναν κόσμο «όπου ο καθένας ήξερε τη θέση του».
Είτε συμφωνεί κανείς με την τελευταία αυτή ερμηνεία είτε όχι, το βέβαιο είναι ότι έναν αιώνα μετά τον θάνατο της, η αγγλίδα συγγραφέας εξακολουθεί όχι μόνο να διαβάζεται με πάθος, και να εμπνέει ταινίες επί ταινιών, αλλά και συνεχίζει να λειτουργεί σαν ένα είδος ροκ ινδάλματος ή κινηματογραφικού αστέρα, με φαν κλαμπ απίστευτης προσήλωσης. Πολλές από τις θαυμάστριές της, οι λεγόμενες «Αustenites», γνωρίζουν απ’ έξω το έργο της, μιμούνται το ντύσιμό της, και προσπαθούν, μέσω της «οστενικής» μυθοπλασίας, να ταξιδέψουν στο χρόνο, σε μια εποχή που τις εμπνέει προφανώς περισσότερο απ’ ό,τι η σημερινή.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι υπάρχει και ελληνικό «Jane Austen fun club», με δική του σελίδα στο Facebook. Άλλωστε σήμερα, εν μέσω κρίσης, βιβλία όπως το «Περηφάνια και Προκατάληψη» ή «Έμμα» φαίνεται ότι λειτουργούν όπως και στις αρχές του περασμένου αιώνα: προσφέρουν ένα ψυχολογικό οχυρό απέναντι σε μια συχνά τραυματική πραγματικότητα, ανασυνθέτοντας έναν ξεχασμένο κόσμο, που μοιάζει βγαλμένος από τα παλιά βιβλία με γκραβούρες, ή απλώς, από τα βιβλία της Τζέιν Όστεν.