Με ένα πολύ πλούσιο πρόγραμμα απογευματινών εκδηλώσεων ολοκληρώνεται σήμερα το 4ο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων. Ο διευθυνής του, Μανώλης Πιμπλής, έκανε μια πρώτη αποτίμηση θέτοντας τους στόχους για το μέλλον.
Επιμέλεια: Book Press
Οι εκδηλώσεις του Σαββάτου του 4ου Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων ξεκίνησαν από το πρωί, καλύπτοντας ευρεία γκάμα θεμάτων για τις πολιτικές βιβλίου στην Ελλάδα. Ξεκινώντας με μία εκδήλωση με θέμα «Βιβλίο και παιδί», μια συζήτηση για τη φιλαναγνωσία στο σχολικό πλαίσιο, και στη συνέχεια μία κουβέντα για την Τεχνητή Νοημοσύνη και τον τρόπο που αυτή επηρεάζει τους διάφορους τομείς του εκδοτικού χώρου – τη διαδικασία της μετάφρασης, της επιμέλειας, της πώλησης, οι πρωινές συζητήσεις κορυφώθηκαν με μία δίωρη συζήτηση χωρισμένη σε δύο μέρη: στο πρώτο σκέλος έγινε συζήτηση για τις πολιτικές βιβλίου στην Ελλάδα το διάστημα 1995 - 2025 και στη δεύτερη το βλέμμα στράφηκε στο μέλλον.
Στη συζήτηση με θέμα «Βιβλίο και παιδί» αναπτύχθηκε η αναγκαιότητα επαφής των μαθητών με το βιβλίο, η ανάγκη ενίσχυσης των βιβλιοθηκών και επίσης, της παρουσίας συγγραφέων στα σχολεία στο πλαίσιο προγραμμάτων φιλαναγνωσίας. Συνομίλησαν: η εκπαιδευτικός, συγγραφέας και ειδική συνεργάτιδα του Δημάρχου Χανίων σε θέματα Παιδείας Άννα Νεμπαυλάκη, οι συγγραφείς Θεόδωρος Γρηγοριάδης και Κώστας Ακρίβος και η αφηγήτρια παραμυθιών Αγνή Στρουμπούλη.
Στη συνέχεια συζητήθηκε το «Πώς η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει την αλυσίδα αξίας του βιβλίου». Οι τοποθετήσεις περιστράφηκαν γύρω από τις αλλαγές που φέρνει η τεχνητή νοημοσύνη στη συγγραφή, στην εκδοτική διαδικασία (παραγωγή, μετάφραση, επιμέλεια, προώθηση, πώληση) και στην ανάγνωση, καθώς και για τις προκλήσεις στην εργασία και τα πνευματικά δικαιώματα. Συμμετείχαν οι Μιχάλης Καλαμαράς, σύμβουλος ψηφιακών εκδόσεων (Thinking/eAnagnostis), Αργύρης Καστανιώτης, εκδότης, Κατερίνα Σχινά, μεταφράστρια και Δημήτρης Χαλαζωνίτης, ποιητής και μεταφραστής.
Το δίωρο για τις πολιτικές βιβλίου από το 1995 έως σήμερα καθώς και για τις προοπτικές στο μέλλον ξεκίνησε με τη συζήτηση που είχε τίτλο: «Πολιτικές βιβλίου στην Ελλάδα, 1995 – 2025» – Α΄ μέρος.
Ο καθηγητής μεταφρασεολογίας και μεταφραστής Ντέιβιντ Κόνολι (David Connolly), η τέως διευθύντρια του ΕΚΕΒΙ, Κατρίν Βελισσάρη, η διδάκτωρ Ιστορίας και Πολιτικής Βιβλίου Παυλίνα Μάρβιν και ο ειδικός σύμβουλος σε θέματα βιβλίου Σωκράτης Καμπουρόπουλος ανέπτυξαν τις παρελθούσες πολιτικές βιβλίου στην Ελλάδα και το αποτύπωμά τους. Τον συντονισμό είχε ο Μανώλης Πιμπλής, διευθυντής του Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων.
Ακολούθως, αναπτύχθηκε το θέμα: «Πολιτικές βιβλίου στην Ελλάδα, 1995 – 2025» – Β΄ μέρος με σκοπό να αποτυπωθεί η εικόνα σήμερα και να σκιαγραφηθούν από τους συμμετέχοντες τα επόμενα βήματα.
Η Σίσσυ Παπαθανασίου, προϊσταμένη Διεύθυνσης Γραμμάτων του ΥΠΠΟ, ο συγγραφέας, πανεπιστημιακός και πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ Νίκος Μπακουνάκης, ο πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων Κώστας Κατσουλάρης, ο καθηγητής Κοινωνιολογίας του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ, Νίκος Παναγιωτόπουλος και o διευθυντής του Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων Μανώλης Πιμπλής μίλησαν για τις προοπτικές της πολιτικής βιβλίου στην Ελλάδα του 21ου αιώνα. Τον συντονισμό είχε ο Γιάννης Μπασκόζος, δημοσιογράφος, συγγραφέας, διευθυντής του ηλεκτρονικού περιοδικού «Ο Αναγνώστης».
Η πρώτη αποτίμηση του Φεστιβάλ
Σε μια πρώτη αποτίμησή του, ο διευθυντής του Φεστιβάλ Μανώλης Πιμπλής δήλωσε πως βάσει των στοιχείων πρόκειται για το πιο μεγάλο σε έκταση και πιο διεθνοποιημένο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων μέχρι στιγμής. Ενδεικτικά, ανέφερε πως το πρόγραμμα τυπώθηκε αρχικά σε τιράζ ίδιο με το περσινό και εξαντλήθηκε την πρώτη κιόλας ημέρα. Το τιράζ που τυπώθηκε στη συνέχεια εξαντλήθηκε και αυτό – συνολικά, ο κόσμος πήρε περισσότερα από 2.500 αντίτυπα.
Αντίστοιχα, οι προβολές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πέρσι αθροιστικά έφτασαν τις 650.000, ενώ φέτος ξεπέρασαν από τη δεύτερη κιόλας ημέρα το 1 εκατομμύριο.
Ο Μανώλης Πιμπλής χαρακτήρισε τις πρωινές εκδηλώσεις ένα επιτυχημένο πείραμα, για το αν θα υπάρχει ανταπόκριση και τις πρωινές, «δύσκολες» ώρες. Ως στόχο για την επόμενη εκδήλωση έθεσε την αύξηση της συμπεριληπτικότητας, για άτομα με ειδικές ανάγκες, ομάδες κοινωνικά αποκλεισμένες, ή στο γλωσσικό περιθώριο.
Ο Δήμαρχος Χανίων Παναγιώτης Σημανδηράκης είπε με τη σειρά του πως το Φεστιβάλ κλείνει φέτος έναν σημαντικό πρώτο κύκλο, διαγράφοντας μια επιτυχημένη πορεία. Ο δεύτερος κύκλος, που θα ανοίξει του χρόνου, θα κλείσει όταν συμπεριληφθούν στους χώρους του Φεστιβάλ τα Ενετικά Νεώρια.
Υπάρχουν σκέψεις του χρόνου να αξιοποιηθεί η Τεχνητή Νοημοσύνη για απευθείας υποτιτλισμό και αυτόματη μετάφραση στις εκδηλώσεις.
Τι θα δούμε σήμερα
⏱️ 10:00 – 13:00
Μεγάλο Αρσενάλι – Αίθουσα 2 Το σπίτι μας, ο πλανήτης
«Οι ρίζες μου είναι μέσα στη γη»
Εισαγωγικό εργαστήριο για ενήλικες, για τα λαϊκά παραμύθια και την αφήγησή τους, με την Αγνή Στρουμπούλη. Γιατί ένα Εργαστήριο Προφορικότητας σε ένα Φεστιβάλ Βιβλίου; Είμαστε ή γινόμαστε αφηγητές; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά και το ήθος του πολιτισμού της προφορικότητας; Τι ρόλο παίζει το σώμα και η ανάσα στην Αφήγηση; Έχουν θέση τα λαϊκά παραμύθια στον σημερινό ρυθμό της ζωής;
⏱️ 11:00 – 13:00
Μεγάλο Αρσενάλι
«Από τη γη στον ουρανό – οι ιστορίες ζωντανεύουν»
Ένα παραμυθένιο βιωματικό εργαστήρι για παιδιά & γονείς, από τη νηπιαγωγό και σχεδιάστρια εκπαιδευτικών προγραμμάτων Δήμητρα Βαλαβάνη και την παιδαγωγό, συγγραφέα και σχεδιάστρια εκπαιδευτικών προγραμμάτων Δέσποινα Τζιάκη, με διαδραστική αφήγηση ιστοριών και λαϊκά παραμύθια που αναδεικνύουν την ανάγκη προστασίας της φύσης, εμπνευσμένο από το συλλογικό έργο «Σύντομα παραμύθια για νεράιδες» (εκδ. Αλάτι, 2025).
⏱️ 18:00 – 19:00
Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης
«Η διάκριση» της Tiphaine Rivière
Η διακεκριμένη Γαλλίδα σεναριογράφος και δημιουργός κόμικς Τιφέν Ριβιέρ συνομιλεί με τον καθηγητή Κοινωνιολογίας του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ (ΕΚΠΑ) Νίκο Παναγιωτόπουλο για το πολυσυζητημένο graphic novel της, «H διάκριση». Συντονισμός Γιάννης Μπασκόζος, δημοσιογράφος. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Εκδόσεις Αντίποδες
Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης – Αίθουσα 2
«Μίκης Θεοδωράκης – Το χρονικό μιας επανάστασης 1960–1967. Η ιστορία της γενιάς του 1–1–4 και των "Λαμπράκηδων"» του Φώντα Λάδη
Για το βιβλίο του συγγραφέα Φώντα Λάδη, θα μιλήσει ο Ματθαίος Φραντζεσκάκης, διευθυντής Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων, μέλος ΔΣ Παγκρήτιου Συλλόγου Φίλων Μίκη Θεοδωράκη και ο Θανάσης Συλιβός, εκδότης. Ο συγγραφέας θα παρέμβει μέσω μαγνητοσκοπημένου μηνύματος, και θα προβληθεί το 20λεπτο ντοκιμαντέρ «Μία επανάσταση αρχίζει» (σκηνοθεσία: Βαγγέλης Δημητρίου), βασισμένο στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Παγκρήτιος Σύλλογος Φίλων Μίκη Θεοδωράκη / Εκδόσεις Μετρονόμος
Μεγάλο Αρσενάλι
Μίκης Θεοδωράκης, Φρανσουά Μιτεράν
Ο Γιώργος Αγοραστάκης, Πρόεδρος του Παγκρήτιου Συλλόγου Φίλων Μίκη Θεοδωράκη, ο Ηρακλής Μοσκώφ, Γενικός Γραμματέας Ευάλωτων Πολιτών και Θεσμικής προστασίας του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου και ο Κωνσταντίνος Ζορμπάς, Γενικός Διευθυντής της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης συζητούν για το βιβλίο «Πολίτης – Πολιτισμός – Πολιτική» το οποίο περιλαμβάνει και τα πρακτικά του Συνεδρίου «Σοσιαλισμός και Πολιτισμός» (1977) με συμμετοχή, μεταξύ άλλων, των Μίκη Θεοδωράκη και Φρανσουά Μιτεράν. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Ορθόδοξος Ακαδημία Κρήτης / Παγκρήτιος Σύλλογος Φίλων Μίκη Θεοδωράκη / Εκδόσεις Ακρίτα
Μεγάλο Αρσενάλι – Αίθουσα 2
«Ο ήχος της σιωπής» του Δημοσθένη Κούρτοβικ
Ο συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας Δημοσθένης Κούρτοβικ συνομιλεί για το πρόσφατο μυθιστόρημά του «Ο ήχος της σιωπής» με τον Κώστα Κατσουλάρη, συγγραφέα, δημοσιογράφο και πρόεδρο της Εταιρείας Συγγραφέων. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Εκδόσεις Εστία
⏱️ 19:00 – 20:00
Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης
«Καζαντζάκης 1: Η κρητική ματιά (1883 – 1919)» & «Καζαντζάκης 2: Ο πολύβουος κόσμος (1921 – 1957)» του Allain Glykos
Ο Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γλυκός συζητά με την δημοσιογράφο Ελεονώρα Ορφανίδου για τα δύο εντυπωσιακά graphic novel του, που συνδημιούργησε με τον εικονογράφο Antonin, αφιερωμένα στον Νίκο Καζαντζάκη. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Εκδόσεις Διόπτρα
Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης – Αίθουσα 2 Το σπίτι μας, ο πλανήτης
«Ακολουθήστε τες» του Τέο Ρόμβου
Με αφορμή το βιβλίο «Ακολουθήστε τες», οι συγγραφείς, ερευνητές, και οικοακτιβιστές Τέο Ρόμβος και Χαρά Πελεκάνου συζητούν με την Παυλίνα Μάρβιν, μέλος της οργανωτικής ομάδας του Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων και τον Σωτήρη Κακάτση μελετητή της underground λογοτεχνικής σκηνής, για το πολυσχιδές έργο τους, την πολυετή ακτιβιστική δράση τους, το Δίκτυο Αιγαίου, την προσπάθεια δημιουργίας Γεωπάρκου Σύρου και την σύνδεση μεταξύ τέχνης, φυσικού περιβάλλοντος και ζωής. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Εκδόσεις Opportuna
Μεγάλο Αρσενάλι
«Το παιδί του διαβόλου» του Πέτρου Τατσόπουλου
Ο πεζογράφος Πέτρος Τατσόπουλος συζητά για το πρόσφατο βιβλίο του «Το παιδί του διαβόλου» με την Ελένη Μπούρα, υπευθυνη ελληνικής λογοτεχνίας των εκδόσεων Μεταίχμιο. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Εκδόσεις Μεταίχμιο
Μεγάλο Αρσενάλι – Αίθουσα 2
«Πανδώρα» του Χρήστου Χωμενίδη
Ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης συζητά για το πιο πρόσφατο βιβλίο του, «Πανδώρα» με τον δημοσιογράφο Νίκο Κουρμουλή. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Εκδόσεις Πατάκη
⏱️ 20:00 – 21:00
Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης Με το βλέμμα στον Πλανήτη
«Το παλάτι των δύο λόφων» του Karim Kattan
Ο βραβευμένος Παλαιστίνιος, γεννημένος στην Ιερουσαλήμ συγγραφέας και διδάκτωρ συγκριτικής λογοτεχνίας Καρίμ Κατάν συνομιλεί με την ποιήτρια Δανάη Σιώζιου για τη σχέση της λογοτεχνίας με την κοινωνία και την πολιτική. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Εκδόσεις Εστία
Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης – Αίθουσα 2
«Θα πέσει η νύχτα» του Κωνσταντίνου Τζαμιώτη
Ο πεζογράφος Κωνσταντίνος Τζαμιώτης συνομιλεί για το νέο βιβλίου του, «Θα πέσει η νύχτα», με τον Γιάννη Μπασκόζο, δημοσιογράφο, συγγραφέα, διευθυντή του ηλεκτρονικού περιοδικού «Ο Αναγνώστης». ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Εκδόσεις Μεταίχμιο
Μεγάλο Αρσενάλι
Μνήμη Σουζάνας Αντωνακάκη
Ενενήντα χρόνια από τη γέννηση και πέντε από τον θάνατο της Σουζάνας Αντωνακάκη, επιφανέστερης αρχιτεκτόνισσας της γενιάς της, και με αφορμή την έκδοση «Αρχιτεκτονική ποιητική» που περιέχει δυσεύρετα κείμενα δημόσιων παρεμβάσεών της σε μια περίοδο έξι δεκαετιών, οι αρχιτέκτονες Δημήτρης Αντωνακάκης, Οδυσσέας Σγουρός και η καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης Αγγέλα Καστρινάκη συζητούν για το αποτύπωμα της διαδρομής της στην αρχιτεκτονική και τον πολιτισμό. Συντονισμός: Στέλιος Γιαμαρέλος, καθηγητής Αρχιτεκτονικής (UCL, Αγγλία, επιμελητής της έκδοσης). ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Μεγάλο Αρσενάλι – Αίθουσα 2
«Η δεσμοφύλακας» του Νίκου Δαββέτα
Ο συγγραφέας Νίκος Δαββέτας συζητά για το βιβλίο του «Η δεσμοφύλακας» με την φιλόλογο Μαρίνα Αρετάκη. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Εκδόσεις Πατάκη
⏱️ 21:00 – 22:00
Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης
«O εφευρέτης» του Miguel Bonnefoy
O Γάλλος συγγραφέας με καταγωγή από τη Βενεζουέλα, που έχει μεταφραστεί σε είκοσι γλώσσες, Μιγκέλ Μπονφουά συνομιλεί με τον συγγραφέα, μεταφραστή και εκδότη Παναγιώτη Κεχαγιά για το βιβλίο του «Ο εφευρέτης» που κυκλοφόρησε πρόσφατα στα ελληνικά. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Εκδόσεις Στερέωμα
Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης – Αίθουσα 2
«Ειρήνη, πόλεμος, πολιτική, συνωμοσίες: Οι Έλληνες αξιωματικοί (1935 – 1945)» του Τάσου Σακελλαρόπουλου
Ο ιστορικός και υπεύθυνος των ιστορικών αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, Τάσος Σακελλαρόπουλος συνομιλεί για το νέο του βιβλίο με τον ιστορικό και σύμβουλο πολιτικής ανάλυσης Γιάννη Χαραλαμπίδη. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Εκδόσεις Πατάκη
Μεγάλο Αρσενάλι
«Στη σκιά του όρους Όχη» του Γιάννη Μακριδάκη
Ο συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης συνομιλεί με το κοινό για το νέο του βιβλίο. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Εκδόσεις Εστία
Μεγάλο Αρσενάλι – Αίθουσα 2
«Τρεις εποχές» του Στάθη Λιβαθινού
Ο γνωστός σκηνοθέτης και τ. καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Στάθης Λιβαθινός συνομιλεί με την δημοσιογράφο Μυρτώ Λοβέρδου για το πρόσφατο βιβλίο του. ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ: Εκδόσεις Πατάκη
⏱️ 22:00 – 23:00
Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης
«Μια μουσική γέφυρα Ελλάδας – Τουρκίας», με τιμώμενο προσκεκλημένο τον Zülfü Livaneli
Μια ξεχωριστή μουσική βραδιά αφιερωμένη στη βαθιά φιλία και καλλιτεχνική συνάντηση δύο εμβληματικών δημιουργών: του Μίκη Θεοδωράκη και του Ζουλφί Λιβανελί. Ερμηνεύει η Ιωάννα Φόρτη. Συμμετέχουν ο Ηρακλής Ζάκκας στο μπουζούκι, ο Αλέξανδρος Καψοκαβάδης στην κιθάρα και ο Αχιλλέας Γουάστωρ στο πιάνο, ο οποίος έχει και την καλλιτεχνική επιμέλεια του προγράμματος. Χαιρετισμό θα απευθύνουν ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Χανίων, Γιάννης Γιαννακάκης και ο πρόεδρος του Παγκρήτιου Συλλόγου Φίλων Μίκη Θεοδωράκη, Γιώργος Αγοραστάκης.
